Трансляция кезеңдері, нәруыз биосинтезі. Биология, 11 сынып, сабақ жоспары.

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Трансляция кезеңдері, нәруыз биосинтезі

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

ДНҚ молекулаларындағы ақуыздардың құрылымдық ақпараттардың кодтауын көрсету

нәруыз синтезі процесін сипаттау

 Сабақ мақсаттары

11.4.1.3 - Нәруыз биосинтез кезеңдерін сипаттайды

Бағалау критерийлері

Транскрипция және трансляция үрдістерін кемінде сегіз сөзді пайдаланып сипаттайды

Ақуыз синтезі процесін түсіндіреді

 Тілдік мақсаттар

Оқушылар трансляция кезеңдері мен нәруыз биосинтезін сипаттауда жазбаша және ауызша түсініктемелер бере алады

Пәнге тән лексика мен терминология:

Трансляция, инициация, элонгация, терминация, биосинтез, аминқышқылдары

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Нәруыз синтезінің кезеңдері………………………………………..тұрады.

Инициация кезінде…………………………………………жүреді

Құндылықтарды дарыту

Нәруыз биосинтезі мысалында тірі табиғаттағы біртұтастық пен реттілікті түсіне отырып, табиғатың заңдылығы екеніне көз жеткізеді.

Реттілік пен бір тұтастықтың маңызыдылығын біледі

Пәнаралық байланыстар

Сутектік, дисульфидтік байланыстар, аминқышқылдардың түрлері, ферменттердің жұмысы туралы ақпарат химия пәніне байланысты

АКТ қолдану дағдылары

Тақтада, ноутбукте түрлі –түрлі сызбаларды қарау, қажетті қосымша ақпараттарды іздеп тауып ала білу дағдылары

Бастапқы білім

Генетикалық ақпарат, РНҚ түрлері, репликация, транскрипция кезеңдері, РНК – модификациясы туралы біледі

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

(W) Алдыңғы өтілген ақуыз синтезінің кезеңдерін топтардың естеріне түсіру үшін сұрақтар қойылады

(Р) оқушылар жұбына жеке тапсырмалар беріліп, оқушылар әр кезеңді сызбалап түсіндіреді.

1жұп-трансляция кезеңдерін жалпы сипаттау

2жұп-генетикалық ақпараттың ДНҚ дан кодталуы

3жұп- тРНҚ құрылысы

4жұп-инициация

5жұп-элонгация

6жұп-терминация

Нәруыз синтезі туралы видеолар көрсетіледі

(G) (f) Жұптарға трансляция кезеңдері бейнелген суреттері мен түсініктемелері жазылған карточкалар жиынтығын беріледі. Оқушылар карточкаларды логикалық тәртіпте орналастырады.

Оқушылар жұбы басқа жұптарға сұрақтар қояды.

(G) (f) Оқушылар транскрипциядан бастап, нәруыз синтезінің кезеңдерін жалпылама түрде модельдейді. Ең маңызды кезеңдеріне, яғни маңызды процесстеріне тоқталулары тиіс.

Карточкалар жиынтығын дайындаңыз. Әр карточкада нәруыз синтезінің бір кезеңінің қысқаша сипаттамасы болуы керек. Топтардағы оқушыларға кезеңдердің ретін (тәртібін) - егер олар әлі өтілмеген болса да логиканы пайдаланып табу керек.

Карточкалардың көшірмелері жасалғасын, кезекті (тәртібін) тексергеннен кейін, оқушылар оларды өз кітаптарында қалдыра алады.

Олардан бүкіл процесті – генетикалық кодтан бастап, гемоглобин түзілгенге дейін толық пысықтау талап етіледі. Бұл оларға нәруыздар ұйымдасуының 4 кезеңін көруге мүмкіндік береді. Түрлі топтарға түрлі ақуыздарды беруге болады.

(f) Оқушылар модельде түсіндіреді

Кеңейтілген жұмыс: гемоглобинде темірдің қалай пайда болатындығы сұралады

Рефлексия

- нені білдім, нені үйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмысты жалғастыру қажет

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Кейбір қабілеті жоғары оқушыларға ферменттерді атап, тізіп жазу тапсырмасы беріледі.

Ауызша жауаптары мен карточкалармен жұмыс және модельдеу тапсырмалары арқылы бағаланады

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?