Адам іс-әрекетінің қоршаған ортаға әсері. Арал теңізінің тартылуы. Биология, 11 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 11.1В. Адам іс-әрекетінің қоршаған ортаға әсері

Мектеп: ФМБ НЗМ

Күні:__ __ 2020

Мұғалім: Бейсенбаева А.С.

Сынып: 11

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сынып: 11

Сабақ тақырыбы

Адам іс-әрекетінің қоршаған ортаға әсері. Арал теңізінің тартылуы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

11.3.2.2 - Қазақстанның экологиялық мәселелерінің шешу жолдарын ұсыну. Арал теңізінің экологиялық жағдайы

 Сабақ мақсаттары

Оқушылар:

• Арал теңізінің тартылу себептерін және мәселенің салдарын атайды.
• Табиғаттың тұтастығы мен адамның шаруашылық іс-әрекеттерінің арасындағы байланысты анықтайды;
• Арал теңізінің тартылу мәселесін шешу жолдарын ұсынады.

Бағалау критерийлері

Барлық оқушылар

• Арал теңізінің тартылуының негізгі себептерін және оның салдарын біледі;

Көп оқушылар

• Табиғаттың тұтастығы мен адамның шаруашылық іс-әрекеттерінің арасындағы байланысты анықтай алады;

Некоторые учащиеся будут

• Арал теңізінің тартылу мәселесін шешу жолдарын ұсына алады.

Тілдік мақсаттар

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

тұзды көл, экожүйе, су ресурстары, ойпат, «қозғалатын экологиялық проблема», тұздылық, балық шаруашылығы

Диалог құруға /жазылымға қажетті сөздер топтамасы:

Арал теңізі көлемі бойынша әлемдегі төртінші көл болды.

....... бұрынғы ағынсыз тұзды көл ……….

Теңіз және көлге тән тұзды су қоймасы ....

теңізге ағатын негізгі өзендер арналарының қоныс аударуы.

ұлы Арал шығыс және батыс бөліктерге бөлінді, енді ол судың минералдануы бар бірнеше су қоймаларына айналды ............... ..

Құндылықтарды дарыту

Жұптық және топтық жұмыстарды ұйымдастыру арқылы «ынтымақтастық» және «өмір бойы оқу» құндылықтарын дарыту.

АКТ қолдану дағдылары

Ғаламтордан қажетті ақпараттарды іздеп табу дағдыларын дамыту

Экологияны сақтаудағы жаңа мобильді қосымшалармен танысу

Пәнаралық байланыс

География, экология

Бастапқы білім

Адам іс-әрекетінің қоршаған ортаға әсері 7-10 сыныптар

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

І. Ұймдастыру кезеңі. Сабақта жағымды көңіл-күй орнату.

Тақырыптың өзектілігін ашу (биология, әдебиет, философиямен байланыстыру)

Мұғалім бір оқушыдан тақтада көрсетілген М.Чистяковтың өлең жолдарын мәнерлеп оқып беруін сұрайды

 «Арал, мой Арал».

 Что с тобою случилось,

 Арал, мой Арал?

 Кто тебя обобрал?

 Кто тебя обокрал?

 Где твои острова?

 Где рыбачьи суда?

 Где твоя голубая, как небо, вода?

 Две великих реки ты имел искони,

 И тебя неустанно поили они.

 Растащили их воды на хлопок и рис,

 И мучительный зной над тобою повис.

 Рыбаки из прибрежных селений ушли,

 Заметает песками твои корабли.

 Исчезает вода, и как долгая боль,

 Запекалась вода и как долгая боль,

 Ни деревьев, ни птиц, словно кто покарал.

 Как же жить тебе дальше,

 Арал, мой Арал?

Мұғалім: «Аралым менің, Аралым, енді қайтіп сен қмір сүресің?» дейді екен. Арал мәселесі бірнеше онжылдықтардан бері пайда болған мәселе. Ол туралы сіздер қткен уақыттарда да айтқан боларсыздар. Менің сұрағым -қалай ойлайсыздар, Арал теңізінің болашағы бар ма? (оқушылардың пікірін тыңдау) Бұл сұрақ бүгінгі біздің сабақтың негізгі сұрағы болмақ.

Мұғалім басқа да сұрақтар қою арқылы оқушылармен бірге сабақ тақырыбын, оқу мақстаттарын анықтайды, оқушылар тақтаға/дәптерге жазады.

Негізгі мәселені жеткізу үшін оқушыларға бейнебаянның үзіндісі көрсетіледі.

ІІ. Сыныппен бірге талқылау. Активити «TalkLike!»

Тақтада Арал теңізінің әртүрлі жылдардағы суреттері белгілерген. Суреттегі сұрақ белгілерінің орнына оқушылар белгілі бір жылдарды қояды.Талқылайды

Мұғалім: Қалай ойлайсыздар, неге Арал теңізі 1960 жылдан бері тартыла бастады және оның жойылуы «қозғалатын экологиялық проблема» жатады?

(G) Оушылар топтарға бірігеді және мұғалімнің ұсынған ақпараттық парақтарын қолданып немесе интернет ресурстарды қолданып ТАПСЫРМАЛАРДЫ ОРЫНДАЙДЫ.

1-тапсырманы орындау үшін алдымен БАК ұсынған жаңалықты оқиды:

Өзбекстандағы Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму Бағдарламасы (БҰҰДБ) Интернет арқылы Арал теңізінің құрғақ түбіне 100000 ағаш отырғызу үшін қаражат жинауды бастады, деп хабарлады БҰҰДБ-ның республикадағы кеңсесінің баспасөз қызметі.

«Өзбекстандағы БҰҰ Даму бағдарламасының үдеткіш зертханасы Арал теңізінің түбінде көгалдандыру жұмыстарын көптеп жинау науқанын бастады. Біздің бастапқы мақсатымыз - 100 гектар жерге 100 мың түп көшет құрғақ теңіз түбіне отырғызу болып табылады ????», - деді өкілдік бұқаралық ақпарат құралдарына.https://ria.ru/20200312/1568481886.html

Тапсырма 1 Арал теңізінің құрғаған түбіне қандай өсімдік отырғызуға болады және неге?

2-тапсырма. Арал теңізінің құрғаған жерлерін көгалдандыру экологиялық мәселені қалайша шеше алатындығын түсіндіріңіз.

3 тапсырма. «Біз Аралды құтқарамыз .......» бағдарламасы аясында Мемлекеттік гранттар конкурсына өз жобаңызды ұсыныңыз.

Жобаны бағалау критерилері:

Сабақтың оқу мақсаттарына қайта оралу.

Оқу мақсаттарына қаншалықты жеткендігін оқушылармен бірге анықтау.

Сабақты кері байланыс беру арқылы қорытындылау

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Все учащиеся будут знать основные проблемы, причины и последствия экологической проблемы Аральского моря. Многие учащиеся будут понимать зависимость между природными компонентами и хозяйственной деятельностью человека; будут работать с дополнительными источниками информации, Некоторые учащиеся будут предлагать эффективные пути решения экологической проблемы Аральского моря.

Өзара бағалау: топтық жұмыс барысында, сұрақтарға жауап беру барысында.

Мұғалімнің бағалауы: ҚБ орындау арқылы оқу мақсатына жеткендігін анықтау.

Жұпқа, топқа бөлу кезінде оқушылар белсенді іс-әрекеттер, қимыл-қозғалыстар жасап сергіп отыру.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?