Модельдеу "Қоректік тізбектегі энергия тасымалының сызбасын жасау ". Биология, 11 сынып, дидактикалық материал.

Қосымша 1

SANKEY ДИАГРАММАСЫ

Sankey диаграммасы дегеніміз – энергия ағынын графикалық түрде бейнелейтін, диаграммадағы әр түрлі элементтердің қалыңдығы (толщина элементов) шығаратын энергиясына тура сәйкес келеді. 1-суретте ағзаға түсетін барлық бастапқы энергияны білдіретін Sankey диаграммасы көрсетілген. Жолақтардың ені өндіріс, пайдалану және жоғалу энергиясына тура пропорционал. Энергияның негізгі көздері –тамақ өнімдері / тамақ.

1- сурет «Жануарлар ағзасына түскен алғашқы энергия»

Жолақтармен осы энергияның негізгі тұтынушылары көрсетілген, осы жағдайда жолақ қалың болса, осы үдеріс энергияны көп талап ететіндігін, ал жолақ жіңішке болса, үдеріс энергияны азырақ талап ететіндігін көрсетеді.

Сэнки диаграммасы экожүйедегі энергияның негізгі берілу жолдарына немесе энергия ағымына визуалды екпін береді.

.

2- сурет Сэнки Диаграммасы

Сэнки диаграммасын жасау бойынша нұсқаулық:

• Барлық алынған энергия ең қалың сызықпен (100% энергия) диаграммада көрсетілген;
• Ағза өзіне (тыныс алу, шығару, жануарларда көбею) 90% энергия жұмсайды (бұл энергия диаграммада тармақ түрінде көрсетілген),
• Энергияның 10 пайызы келесі трофикалық деңгейге өтеді (әдетте бұл ағзаларда органикалық заттар түрінде жиналатын энергия).

Энергияның берілу тиімділігінің формуласы:

Жалпы энергия = жиналған энергия + тіршілік барысында жұмсалған энергия.