Трофикалық деңгейлер. Қарым-қатынас типтері. Биология, 11 сынып, дидактикалық материал.

Қосымша 1

Экологиялық жүйе (биогеоценоз).

«Экологтар»

Биогеоценоз - әр түрлі түрлер популяцияларының эволюциялық дамыған кешені және организмдердің өзара әрекеттесуінің белгілі бір түріне ие болады. Ең маңыздысы қоректік немесе трофикалық және олармен байланысты энергетикалық. Биогеоценоздың құрылымы осы байланыстарға негізделген.Онда органикалық заттарды автотрофты жолмен өндіретін компоненттер – өндірушілер немесе продуценттер бар. Биогеоценоз компоненттерінің екінші тобы тұтынушылар немесе консументтер болып табылады. Тұтынушыларды бірнеше деңгейлерге бөлуге болады: бірінші ретті тұтынушылар – шөппен қоректенетін жануарлар, 2-ші тұтынушылар - ұсақ жыртқыштар, 3-ші және 4-ші кезектегі тұтынушылар - ірі жыртқыштар.

Өндірушілер мен тұтынушылардың органикалық қалдықтары қарапайым органикалық қосылыстарға гетеротрофты редуценттермен немесе деструкторлармен ыдырайды. Редуценттердің рөлін бактериялар, саңырауқұлақтар, көптеген қарапайым организмдер, кейбір жәндіктер мен құрттар атқара алады.