Моноклоналды антиденелердің өндірісі. Моноклоналды антиденелердің маңызы. Биология, 11 сынып, презентация.

Моноклоналды антиденелерді қолдану маңызы қызықты ма?

Неліктен?

Моноклоналды антидене

маңызы мен өндірісі (МКА)

Оқыту мақсаты

11.4.4.5 - ауруларды диагностикалау және емдеуде моноклоналды антиденелерді қолдануды түсіндіру

Бағалау критерийлері:

• Моноклональді антиденелердің қолданылуын сипаттайды

• МКА қолдану артықшылықтары мен кемшіліктерін сипаттайды

Антиген мен антидене қалай әрекеттеседі? Олардың маңызы қандай?

Төмендегі сызбаны жұпта талқылаңыз, кейін сыныппен талқылаңыз.

Моноклоналды антидене

Моноклоналды антиденені қалай өндіреді? Еске түсіріңіз....

Төмендегі сызба нені көрсетеді

Моноклоналды антидене өндірісі

МКА қолдану артықшылықтары

МКА обыр/рак ауруын емдеуде қолданылады, МКА химиятерапия немесе сәулелі терапия қарағанда өте тиімді әдіс, себебі обыр жасушаларымен зақымданбаған жасушаларға әсер бермей, тікелей зақымданған жасушаларды жоюға бағытталған. Ал химиятерапия мен сәулелі терапияда барлық жасушалар зақымдалады.

Жанама салдарын /побочные эффекты/ тышқан-адам гибридомды жасушасын немесе антидене сығындысын қолданып емдеуге және төмендетуге болады.

МКА тікелей нақты ауырған жасушамен немесе емдеуді қажет ететін ағза мен байланысады

Көптеген ауруларды емдеуге қолданылады

Әр түрлі жолдармен қолданылады

МКА қолдану емделген адамдарда бірнеше салдарға әкелді:

Дірілдеу немесе лихорадка

Қышытатын жаралар

Жүректің айнуы

Демігу немесе дыбысты тыныс алу

Бастың ауруы

Артериалды қысымының өзгерістері

Соңғы кезде қолданылып жүргенімен, МКА дәрігерлер күткендей зақымдалған жасушаға тікелей әсер етіп, бірден емдеуге мүмкіншілік бермеді. Себебі МКА өндіру қымбат әрі көптеген қауіпсіздікті қажет етеді. Қажетті антиденені алу және оған антигеннің байланысуы көптеген қиындықтар туғызады. Дене жасушалары зақымдануы да мүмкін.

МКА қолдану кемшіліктері

Жеке, жұпта: МКА қолданудың этикалық нормалары бойынша ойланыңыз, тиімділігі мен кемшілігін талқылаңыз

Этикалық жағы бойынша Сіз МКА алуға келісесіз бе?

Сіз қай жақтасыз?

Неліктен?

МКА өндіруде тышқандар қолданылады. Бұл тышқандарды антидене мен обыр жасушаларын өндіруге пайдаланады. Обыр жасушаларының өнімін алуда тышқандарды обырмен индуцирлеу жасалынады. Барлық ұсыныстар мен қауіпсіздік, тазалық жолдары сақталса да кейбір емдеулшілер жануарды қолдануға қарсы.

МКА көмегімен обыр және қант диабеті т.б ауруларды емдеуде біраз нәтижеге жеткен, алайда склероз т.б аураларды емдеу барысында сәтсіз нәтиже болып кейбір емдеулшілердің өліміне әкелген.

Кез келген жаңа емдеу әдістері мен дәрі-дәрмектерді қолдану біраз қауіп қатерге әкелетіні белгілі. 2006 ж Лондонда жүргізілген тәжірибе нәтижесінде емделушілерде полиорганнды жетіспеушілік туындаған, яғни олардың Т жасушалары көбейіп, иммундық жауап артып, өз ұлпаларына қарсы түзіле бастаған. Нәтижесінде барлық зерттелушілер тірі қалған.

Этикалық жағы

МКА емдеуде қолданылатын кейбір дәрі-дәрмектер тізімі:

Ритуксимаб - неходжкин лимфомасы

Трастузумаб – сүт безі обырын емдеуге қолданылады

Omalizumab – астма/демікпе ауруын емдеуге қолданылады

Барлық дәрілер атауында қандай ұқсастық бар?

Барлық МКА дан жасалған дәрілердің атауында «mab» жалғауы болады

ЖЕКЕ тапсырма

ТЕСТ орындау

Бүгінгі сабақта не түсініксіз? Неліктен?

Қандай ұсыныстарыңыз бар?