Белгілердің тұқымқуалауының нақтылығын талдауда статистикалық әдістер. Биология, 11 сынып, презентация.

Қандай зат қатады, ұшады және қозғалады?

Тұқым-қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары

Тақырыбы:

Белгілердің тұқымқуалауының нақтылығын талдауда статистикалық әдістер

Қандай зат қатады, ұшады және қозғалады?

Оқу мақсаты:

11.2.4.2 белгілердің тұқымқуалауының нақтылығын талдауда статистикалық әдістерді қолдану (t-критерий, χ² критерий)

Қандай зат қатады, ұшады және қозғалады?

Бағалау критерийлері:

Тұқымқуалаушылықтағы белгілердің нақтылығын анықтауда талдаудың статистикалық әдістерін біледі (хи-критерий, t-критерий)

Тұқымқуалаушылықтағы белгілердің нақтылығын анықтауда талдаудың статистикалық әдістерін қолданады (хи-критерий, t-критерий)

Қандай зат қатады, ұшады және қозғалады?

Пирамида

Три ключевых слова, которые важны в этой теме

Два слова, которые

запомнились в этой теме

Вопрос,

который вы хотите задать по этой теме

Қазақстан халқының динамикасы

Пирамида

Три ключевых слова, которые важны в этой теме

Два слова, которые

запомнились в этой теме

Вопрос,

который вы хотите задать по этой теме

Статистика дегеніміз не?

Пирамида

Три ключевых слова, которые важны в этой теме

Два слова, которые

запомнились в этой теме

Вопрос,

который вы хотите задать по этой теме

Статистика — бұл сандық деректерді ұйымдастыру, жинау, ұсыну, талдау және түсіндіру туралы ғылым.

Пирамида

Три ключевых слова, которые важны в этой теме

Два слова, которые

запомнились в этой теме

Вопрос,

который вы хотите задать по этой теме

Ол не үшін қажет?

Пирамида

Три ключевых слова, которые важны в этой теме

Два слова, которые

запомнились в этой теме

Вопрос,

который вы хотите задать по этой теме

Статистика әрбір қауымдастықтың өміріндегі ажырамас бөлігі болып табылатын ғылым болып табылады, ол құбылыстардың даму, құлдырау, өсу динамикасын анықтайды.

Пирамида

Три ключевых слова, которые важны в этой теме

Два слова, которые

запомнились в этой теме

Вопрос,

который вы хотите задать по этой теме

Нолдік гипотеза дегеніміз не?

Пирамида

Три ключевых слова, которые важны в этой теме

Два слова, которые

запомнились в этой теме

Вопрос,

который вы хотите задать по этой теме

Нөлдік гипотеза-екі байқалатын оқиғалар, феномендер арасында байланыс жоқ деген әдепкі болжам. Нөлдік гипотеза дәлел келтірмейінше дұрыс күйінде қалады.

Пирамида

Три ключевых слова, которые важны в этой теме

Два слова, которые

запомнились в этой теме

Вопрос,

который вы хотите задать по этой теме

Ажыраудың ықтималдық (статистикалық) сипатын анықтау

X2 (Хи-квадрат) әдісі

Бұл әдіс генетикалық тәжірибелерде нақты алынған мәліметтердің теория жүзінде күтілген мәліметтен ауытқуын дәлелдеу үшін және селекциялық жұмыстарда қолданылады.

Хи-квадрат әдісі нөлдік жорамалға (Но) сүйенеді. Ол салыстырып отырған тәжірибеден нақты алынған мәліметтердің теориялық күтіл- ген мәліметтерден айырмасы жоқ деген мағынаны көрсетеді. Хи- квадрат критерийі мынадай формула арқылы анықталады:

О — тәжірибеден алынған нақты мәліметтер.

Е — теория жүзінде күтілген мәліметтер.

X — тәжірибелік кластардағы мәліметтердің қосындысы

Пирамида

Три ключевых слова, которые важны в этой теме

Два слова, которые

запомнились в этой теме

Вопрос,

который вы хотите задать по этой теме

Есептер шығару

Қара тұқымды бұршақ өсімдігінен өсіп шыққан өсімдікті ақ тұқымды өсімдікпен будандастырғанда 176 қара және 180 ақ тұқым алынған. Аталық-аналық өсімдіктердің генотиптерін және Х2-ті анықтаңдар.

Тұқымы сары, тегіс екі бұршақ өсімдігін будандастырғанда 264 сары тегіс, 61 сары бұдыр, 78 жасыл тегіс және 29 жасыл бұдыр тұқымдар алынған. Тұқымдардың фенотиптік ажырауы будандас- тырудың қандай типіне сай келеді?

Егер 2-есепте берілген сары бұдыр тұқымның саны 2 есе кем, ал жасыл тұқымның саны 2 есе артық болса, онда жасалған қорытьпідылар өзгере ме?

Бидайда некроз (тірі организм үлпасының шіріп бұзылуы) екі доминантты комплементарлық гендердің — Не1 және Не2 әсерінен болады. Екі жаздық бидайдың сортын будандастырғанда 175 некроздық және 128 қалыпты бидайлар алынған. Х2 әдісі арқылы белгілердің осы ажырау қатынасы теориялық күтілуге сай келетінін анықтаңдар.

Пирамида

Три ключевых слова, которые важны в этой теме

Два слова, которые

запомнились в этой теме

Вопрос,

который вы хотите задать по этой теме

Бағалау критерийлері:

• күтілетін нәтижелерді дұрыс есептейді;

• бақыланған нәтижелерді дұрыс есептейді;

• күтілетін және бақыланатын нәтижелер арасындағы айырмашылықты дұрыс есептейді;

• квадраттағы күтілетін және бақыланатын нәтижелерді дұрыс есептейді.

• χ² мәнін дұрыс табады;

• еркіндік дәрежесін дұрыс есептейді;

• нөлдік гипотезаны растаумен/ауытқумен жұмыс нәтижелері бойынша қорытындыларды дұрыс жасайды.

Пирамида

Три ключевых слова, которые важны в этой теме

Два слова, которые

запомнились в этой теме

Вопрос,

который вы хотите задать по этой теме

Үй тапсырмасы: χ² - қа арналған есептер шығару

А.Сартаев Жалпы биология есептері мен тапсырмалары