Белгілердің тұқымқуалауын талдау үшін статистикалық әдістер. Биология, 11 сынып, презентация.

Генетика ғылымы дегеніміз не?

Миға шабуыл!

Бұл тапсырманың жауабын ойланып көр?!

Оқушылар есекқұрттың өмір сүру ұнамдылығы жөнінде зерттеу жұмыстарын жүргізді.Әсіресе,олардың білгісі келгені-есекқұрттың құрғақ ауадан гөрі ылғалды ауада өмір сүргісі келетіні рас па, жоқ па?

Олар осы идеяны сынап көру үшін қарапайым зерттеу жүргізді.

Есекқұрттарға кездейсоқ түрде бес минуттың ішінде ылғалды және құрғақ жағдайлары бар жерлерді таңдау ұсынылды. Зерттеу бес сынақтан тұрды: әрбір сынақта 10 есекқұрттан пайдаланылды

Сабақтың тақырыбы:

Белгілердің тұқымқуалауын талдау кезінде статистикалық әдістерді пайдалану ( χ² критерий)

Сабақтың мақсаты:

?

Зерттеме сұрағы:

Тәжірибеден алынған нақты мәліметтермен (E) және теория жүзінде күтілетін мәліметтердің (O) арaсындағы айырмашылықты қалай анықтауға болады?

Как проверить разницу между ожидаемыми и наблюдаемыми данными?

1- Мысал

Бұршақ өсімдігі тұқымының пішіні белгілердің ажырауын 7324 тұқымнан зерттеген.Оның ішінде 5474-і тегіс және 1850-і бұдыр тұқым болған.

Хи квадратты анықтаңдар.Нөлдік гипотеза қабылдана ма?

Ажыраудың статистикалық

Бұл әдіс генетикалық тәжірибелерде нақтыалынған мәліметтердің теория жүзінде күтілген мәліметтен ауытқуын дәлелдеу үшін және селекциялық жұмыстарда қолданылады.

Хи квадрат әдісі нөлдік жорамалға (Ho) сүйенеді.Ол салыстырып отырған тәжірибеден нақты алынған мәліметтердің теориялық күтілген мәліметтерден айырмасы жоқ деген мағына береді.

О- тәжірибеден алынған нақты мәліметтер

Е- теория жүзінде күтілген мәліметтер

-тәжірибелік кластардағы мәліметтердің қосындасы

Есте сақта!

Ықтималдық немесе статистикалық

Қабіршөптің бірталайы теңіз балдырлары түрлерінде қоректенуі

Тамақты ұнату – жануарлардың мінез-құлық формасы.

Шаршыларды пайдалана отырып, теңіз балдырлары түрлерімен ұқсастырылған қабіршөптер саны жазылған.

Осы зерттеу үшін нөлдік

H0: Әртүрлі түрлерімен ұқсастырылған қабіршөптер сандары арасында ешқандай айырмашылық жоқ.

Альтернативті гипотеза дегеніміз не (HA)?

HA : Әртүрлі шөптерге ұқсас қабіршөптер арасында үлкен айырмашылық бар.

Бағалау критерий!

Бағалауға ұсыныс:

Осы зерттеудегі нөлдік гипотезаны есептеп дәлелдей алады;

Қабіршөптердің қоректену талғамдарында қаншалықты айырмашылық бар екендігін дәлелдей алады;

Хи-квадрат тест пайдалана отырып, айырмашылықтардың маңызды ма, кездейсоқ па екендігін анықта?

Бақыланған мәндерді енгізіп, хи-квадрат мәнін есепте.

Сіз оны төмендегідей жасайсыз...

Күтілген мән (E) 4 теңіз балдыры түрлерімен ұқсайтын қабіршөптер санын білдіреді.

Енді кестені толтыр…

Бостандық дәрежелерін есепте:

4-1 = 3

Өзіңіздің Хи-квадрат кестеңізді бостандықтың 3 дәрежесіне тексеріңіз.

57.4 >> 7.82, 11.34

H0 қабылдана ма, жоқ па?

Қабіршөптердің қоректену талғамдарында үлкен айырмашылық бар.

Хи-шаршысы үй жұмысы қағазы

Маркетинг анализ жасаушы сатып алушылардың бес түрлі жеміс кәмпиттерінен қайсысын таңдайтындығы жөнінде білгісі келеді.

Кездейсоқ 100 адам келесі мәліметтерді берді.

Нөлдік гипотеза дегеніміз не?

Күтілген мәнді қалай есептейсіз?

Сізде қанша бостандық дәрежесі бар?

Төменде өзіңіздің хи-шаршы есептеріңізді көрсетіңіз, және нөлдік гипотеза қабылданды ма, жоқ па екендігін айтыңыз.

Қосымша тапсырмалар!!!

Аралда өмір сүретін ұстаз-ғалым, жергілікті мескит ағаштарының паразиттік улы бұтақтарынан тұрғандығын байқады. Адам аяғы баспайтын жерлердегі өсімдіктерге қарағанда, адам тұратын жерлердегі мескит ағаштары паразитті болып өседі.

Зерттеу сұрағы: Адамдар тұратын жерлерде улы бұтақты өсімдіктердің көп екендігі рас па?

Оның гипотезасы қандай?

Хи-шаршы үшін Сіздің мәніңіз құпиялығының маңыздылығы жөнінде келесі кесте бойынша тексеріледі.

Рефлексия!

Мен үшін таныс ақпарат.......................

Мен үшін таныс емес ақпарат............

Мен әліде көп есептер шығару керекпін...........