Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері. Биология, 11 сынып, презентация.

Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері және бағыттары (унипорт, симпорт, антипорт).

Сабақ мақсаты

Жасуша мембранасы арқылы заттарды тасымалдаудың әр түрлі типтерінің механизмдерін сипаттау.

Жетістік критериі

Заттарды тасымалдау типтерінің класификациясын білу.

Тасымалдау түрлеріне анықтама береді.

Тасымалдаудың әрбір жолыда тасымалданатын затқа(бөлшеке) мысал келтіре алады.

Жасуша жарғақшасы арқылы заттар тасымалдану типтерінің механизімін түсіндіре алады.

Сұйық-мозайкалы модель

(1972 г., С. Сингер, Дж. Николсон)

Мембрана құрлысы

көмірсулар (гликокаликс элементері)

Фосфолипидтердің биқабаты

Интегралды нәруыз

Фосфолипидтердің (гидрафильді) бастары

Жартылай интегралды нәрыз

Фосфолипидтердің (гидрофобты) құйрықтары

«Жасушалық мембрана» терминіне анықтама құрастырыңдар

ҚҰРЫЛЫМ

ШЕКТЕП

ЖАСУША

ОРГАНОИДТАР

БЕТТІК

ПЕРИФЕРИЯЛЫҚ

ҚАМТАМАСЫЗ

ЖАСУШАЛАР

ҚОРШАҒАН ОРТА

БАЙЛАНЫС

Жасуша жарғақшасы түсінігі

Жасуша мембранасы (плазмолемма)- кез келген жасуша құрамын қоршаған ортадан шектеп, басқа жасушалармен және жасушаның ішкі ортасымен байланысын және оның бүтіндігін, қоршаған орта арасындағы байланысын қамтамасыз ететін перифериялық беттік құрылым.

Биологиялық мембрана (лат. membrana – қабық, жарғақша) – жасушаны және жасуша ішіндегі органойдтарды шектеп тұратын құрлым.

7 - 10 нм.

Плазмолемманың химиялық құрамы

Химиялық жағынан - липопротеиндің кешен.

Заттарды тасымалдау түрлері

https://www.youtube.com/watch?v=55IVOAnuRFM

https://www.youtube.com/watch?v=eEVlPQLIs0U

Тапсырма 1

Негізгі терминдерді жазып алыңдар.

Тапсырма 2

Заттарды тасымалдау типтерінің класификациясын құрыңдар.

Жарғақша арқылы тасылалдау

Енжар

Белсенді

Қарапайым дифузия

жеңілдетілген диффузия

Осмос

Мембраналық пакеттерде тасымалдау

Экзоцитоз

Эндоцитоз

Калий-натрий насосы

Жұптық жұмыс

Тапсырма 3: Кестені толтырыңдар

Мембрана арқылы заттардың тасымалдау түрлері

Осмос

Қарапайым және жеңілдетілген диффузия

Мембраналық пакеттерде тасымалдау

Эндоцитоз және экзоцитоз

Мембраналық пакеттерде тасымалдау

Фагоцитоз и пиноцитоз

Мембрана арқылы заттардың тасымалдау түрлері

Үй тапсырмасы

Тасымалдау туралы конспекттеріңді оқыңдар (керек болса презентацияны қайта қараңдар).

Бүгінгі өткен терминдерді терминалогиялық дәптерге жазыңдар.

Рефлексия (ұсынылғанның 2 таңдаңдар)

Бүгін мен білдім...

Маған қиын болды…

Мен түсіндім мынаны…

Мен үйрендім …

Менң қолымнан келмеді…

Маған бүгін қызық болды…

Мені таң қалдырды…

Менде мынадай ұсыныс бар…