Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері. Биология, 11 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 11.1С Заттардың тасымалдануы

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

11.1.3.3 - жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалының әр түрлі типтерінің механизмдерін түсіндіру

 Сабақ мақсаттары

Оқушылар:

• Жасушалық мембрананың сұйық-мозаикалық моделі туралы білімдерін өзектендіру
• Жасушалық мембрана арқылы заттардың пассивті тасымалдау механизмін талдау

Жетістік критерийлері

• Берілудің бір түрін жалпылайды (мысалы, липидті биқабат арқылы диффузия, ақуызды пассивті тасымал, белсенді тасымал).
• Олардың осылай өткізу себебін сипаттайды.
• Жасуша мембранасы арқылы заттардың әртүрлі түрлерінің тасымалдау механизмін түсіндіреді.

 Тілдік мақсаттар

Өздерінің эксперименттерін көрсететін плакат дайындайды (түрлі концентрациядағы жасушалардағы өзгерістер) және бұл нәтижелерді «осмос», «су потенциалы» терминдерін пайдаланып түсіндіреді (айтылым және жазылым дағдылары)

Пәнге қатысты лексика мен терминология

Осмос, су потенциалы, градиент, гипертониялық, гипотониялық, концентрациялар, жоғары, төмен, жасушалар, ерітінділер, натрий хлориді, ерітілгендер, микробайыту, вакуоль, плазмолизделген жасушалар бақылау, өлшеу, суретін салу, пайызын есептеу, плазмолиздің натрий хлоридінің концентрациясына пайыздық мөлшерінің графигін сызу

Диалог құруға /жазылымға қажетті сөздер топтамасы

Біз плазмолизделген жасушалардың пайыздық мөлшерін есептеп, … таптық.

Біз плазмолиздің натрий хлоридінің концентрациясына пайыздық мөлшерін графигін салып, … таптық.

Жоғар/төмен концентрация кезінде, быз … таптық.

Біз өлшеулер жүргізіп, … анықтадық.

Бұл … себепті өтеді.

Құндылықтарды дарыту

Пәнаралық байланыстар

Физика - пассивті тасымалдау механизмі (диффузия және осмос)

АКТ қолдану дағдылары

Қажетті ақпаратты интернет желісінен іздейді және жүйелейді

Бастапқы білім

Жасушалық биология – 9 – 10 сыныптар

Молекулалық биология – 9 – 10 сыныптар

Тасымалдау – 7 – 10 сыныптар

Координация және регуляция – 10 сынып

Қоректену – 9 сынып

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Сыныпен сәлемдесу, сабақ барысын анықтау

(W) Сабақтың тақырыбын, мақсатын анықтау үшін тақтада сурет көрсетіп оны талқылау:

* Жасушалық мембрананың сұйық-мозаикалық моделі туралы білімді өзектендіру

* Жасушалық мембрана арқылы заттардың пассивті көлік механизмін талдау

Бағалау критерийлері, құндылықтарды дарыту

(W) (f) "Бомба!» ойынын пайдаланып жасуша мембранасының сұйық мозаикалық моделін қарару

Презентация бойынша жұмыс

Жасушалық мембрана құрылысы мен қасиеттері бойынша деректерді жинақтау-ресурстармен өзіндік жұмыс.

Материалдың игерілуін тексеру: оқушылар бір пункт таңдап аталады және түсініктеме береді. Барлығы 6 пункт

Мембраналардың функцияларын зерттеу. Өзіндік жұмыс.

Материалдың игерілуін тексеру:

Сөзді жалғастыр:

1.Нәруыздық-каналдар мен Нәруыз-тасымалдаушылар жүзеге асырады....(полярлық молекулалар мен иондарды мембрана арқылы селективті тасымалдау)

2.Нәруыздар жиі жұмыс істейді ... (ферменттер)

3.Нәруыз молекулаларында спецификалық конформация, бұл оларды мінсіз етеді ... (рецепторлар)

4.Антигендер ретінде әрекет етеді......(бір-бірін тануға мүмкіндік беретін маркерлер)

5.Гликолипидтерде де тармақталған бар... (жасушаларға бір-бірін тануға көмектесетін олигосахаридті бүйірлік тізбектер).

6.Фотосинтез кезінде және хлоропласт пен митохондрий мембраналарында тыныс алу кезінде ... (энергия тасымалдау)

7. Полярлық молекулалардың жасушадан жасушаға мембрана арқылы қозғалуына кедергі жасайтын қосымша стопор ... (холестерол)

Түсініктер: белсенді и пассивті тасымал:

Пассивті тасымалдау - концентрация градиентіндегі заттарды жоғары концентрациядан төмен концентрацияға тасымалдау, энергия жұмсалмайды (диффузия, осмос)

Белсенді тасымалдау - концентрация градиентіне қарсы, яғни энергия шығынымен жоғары концентрация аймағына төмен аймақтан заттарды тасымалдау.

Мембрана арқылы заттарды тасымалдау механизмдері

(Т) деректердің іріктемелерін дайындау үшін сыныпты 3 адамнан тұратын топтарға бөліңіз.

Топтың әрбір мүшесі бір тасымалдау түрін жинақтауы тиіс (мысалы, липидті биқабат арқылы диффузия, нәруыз каналдары мен арнайы нәруыздар арқылы пассивті тасымалдау, белсенді тасымалдау).

Олар осы тасымалдау түрін пайдаланылатын ең болмағанда екі заттың үлгісін пайдалануы тиіс және олардың осы жолмен тасымалдануының себебін көрсетуі тиіс.

Оқушылар жасушалық мембраналар арқылы заттарды тасымалдау үшін әртүрлі механизмдерді көрсететін "ақпараттық бюллетенді" жасайды:

1.Диффузия

2.Жеңіл диффузия

3.Осмос

Топтар арасындағы ақпаратты талқылау.

Жұпта отырып бүгінгі сабақта алған білімдерін қорытындылау әрі бағалау мақсатында берілген кестені толтырады

Рефлексия

Ең қызығы не болды?

Ең пайдалысы не болды?

Мен әлі де түсінбеймін ...

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?