Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалының әр түрлі типтері. Биология, 11 сынып, сабақ жоспары.

САБАҚ:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Беимбетова Г.К.

Сыныбы:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақ тақырыбы

Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалының әр түрлі типтері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

11.1.3.3 - жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалының әр түрлі типтерінің механизмдерін түсіндіру

 Сабақ мақсаты

Оқушылар:

жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалының әр түрлі типтерінің механизмін түсіндіре алады

Бағалау критерийлері

Оқушылар орындай алады:

• Мембрана арқылы заттардың тасымалдануын сипаттайды және түсіндіре алады;
• Мембрананың өткізгіштік қасиетін түсіндіреді;
• Пассивті транспорт түрлері мен осмосты ажырата алады;

 Тілдік мақсат

Оқушылар орындай алады: келесі терминдерге анықтама бере алады: жеңілдетілген диффузия, осмос, пассивті және активті транспорт

Пәндік лексика мен терминология: Пассивті, орын ауыстыру, диффузия, жеңілдетілген диффузия, осмос, градиент концентрациясы, жартылай өткізгіштік,

қозғалыс, бөлшектер

Диалог құруға / жазылымға қажетті сөздер топтамасы

Заттар концентрация градиенті бойымен қозғалады, егер ….

Талғамалы өткізгіш заттар,

мембрана арқылы жылжиды.

Заттар жоғарыдан төменгі концентрацияға жылжиды.

Заттар X бойымен төмен қарай / Y арқылы / A-дан B-ға жылжиды, себебі …

Х Y-ке қарағанда артығырақ/кемірек өткізгіш

Х Y-ке қарағанда тезірек/баяуырақ өтеді

Құндылықтарды дарыту

Бұл сабақ оқушылардың бойында келесі құндылықтарды академиялық адалдығын, жауапкершлігі мен көшбасшылығын, ұжымда жұмыс жасау қабілеттерін дамытуға бағытталады.

Пәнаралық байланыстар

Физика: «энергия» түсінігі.

Химия: заттардың «концентрациясы»

Алдыңғы білімдер:

Пассивті транспорт 7;8;9;10;

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Оқу мақсаты: Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалының әр түрлі типтерінің механизмдерін түсіндіру

Жетістік критерийі:

• Мембрана арқылы заттардың тасымалдануын сипаттайды және түсіндіре алады;
• Мембрананың өткізгіштік қасиетін түсіндіреді;

Пассивті транспорт түрлері мен осмосты ажырата алады;

Миға шабуыл:

• Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалының қадай түрлерін білесіңдер?
• Мембраналық тасымалдың үш түрі қалай деп аталады?
• Жасуша мембранасының жартылай өткізгіштігі дегеніміз не?

Жасуша мембранасындағы заттар тасымалының концепциялық картасы

Тапсырма №1.

• Біз үш топта жұмыс жасаймыз;

1 - Диффузия , жеңілдетілген диффузия

2 - Oсмос

3-Активті транспорт

Сіздерге дайындалуға 15 минут уақыт беріледі

Жетістік критерийі:

• Терминдерге анықтама беру;
• Механизм ерекшеліктерін сипаттау;
• Биологиялық мысалдар келтіру;

Әрбір топ өз жұмыс 5 минут көлемінде қорғайды.

Әр түрлі биологиялық жүйелерді қарастыру үшін барынша көп биологиялық мысалдарды барлық тірі табиғат патшалықтары бойынша пайдаланудың маңыздылығын баса айтқан жөн (респираторлық, экскреторлық және т.б.)

Қалайша үйді мембраналық тасымалмен байланыстыруға болады?

Жауабы :

Егер жасуша үйдің орнында болса, плазмалық мембрана терезелер мен есіктері бар қабырғалар болар еді. Заттарды жасуша ішіне және сыртына жылжыту плазма мембранасының маңызды рөлін атқарады. Толық жауабы таныстырылымда;

Жасуша мембранысы арқылы заттардың тасымалы бейнежазбаны көрсету;

• https://www.youtube.com/watch?v=ufCiGz75DAk

Жасуша мембранысы арқылы заттардың тасымалы 1. 1.Диффузия

2. Осмос

3. Жеңілдетілген диффузия

4. Активті транспорт

Тапсырма №2.

(W) Заттардың тасымалының үш түрін салыстыратын диаграмма ұсыну;

Оқушылардың түсіну деңгейін анықтау үшін қалыптастырушы бағалау тапсырмасын алу.

Суретті бақылай отырып, бос орындарды толтыру;

Рефлексия мұғалімнің сұрақ қоюы негізінде жүзеге асады:

• Жұмыстың қай түрін орындау сізге қиыншылықтар келтірді?
• Келесі сабақта сізге мұғалім тарапынан қандай көмек болғанын қалайсыз?

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Сабақтың ой-қозғау бөлімінде әр түрлі деңгейде жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады. Оқушылардың ақпаратты қабылдау ерекшеліктеріне сәйкес жақын арадағы даму аймағы анықталады. Оқушылардың алған білімдерін тексеру барысында оқушылардың қабілеттері ескеріле отырып әр түрлі деңгейдегі сұрақтар қойылады.

Сабақтың ой қозғау бөлімінде «Блум түймедағы» әдісі қолданылады. Оқушылар мұғалімнің нұсқау картасын негізге алып, сыныптастарын бағалайды. Мағынаны тану кезеңінде карточкалардағы тапсырмаларды орындау арқылы жақын арадағы даму аймағы айқындалады.

Сыныпта қозғалу барысында қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтау.