Өсімдіктегі су тасымалы. Биология, 11 сынып, сабақ жоспары.

Сабақ:

Мектеп: Қызылорда қаласы

Мерзімі:

Мұғалімнің аты-жөні:

СЫНЫП:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Өсімдіктегі су тасымалы

Осы сабақ арқылы қол жеткізілетін оқу мақсаты:

• Заттар тасымалданудың симпластық, апопластық, вакуолярлық жолдарының мәнін түсіндіру

 Бағалау критерийлері:

Оқушылар орындай алады:

• Симпластық, апопластық, вакуолярлық жолдарды сипаттап, суретін сала алады.
• Каспариан белдемшесін сипаттай алады.

 Тілдік мақсаттар:

Оқушылар орындай алады:

Сұрақ құрастыруға болжам жасап түсіндіруге қажетті терминология мен сөз-тіркестерін қолдана алады.

Пәндік лексика және терминология

Апопласт, симпласт, тонопласт, вакуольдік жол, жасуша қабықшасы, Каспариан белдемшесі, эндодермис, суберин, осмос қысым, су потенциалы.

Серия полезных фраз для диалога/письма

Су өсімдік жасушасының ішіне енген кезде ........................

Апопласттық жол деп ..............................................................

Егер су потенциалы төмен болса ..........................................

Құндылықтарды дарыту

Ынтымақтастық

Сабақ барысында оқушылар мен мұғалімдер арасында тығыз қарым-қатынастар орнатылады.

Ашықтық

Өнімділікті арттыру әдістері бойынша оқушылар өз идеялярын еркін айтады.

Өмір бойы білім алу

Сабақ барысында өзін-өзі бағалау, кері байланыс және оқушы рефлексиясы жүзеге асырылады.

Өзіне және өзгелерге деген сыйластық

Пәнаралық байланыс:

Физика – оқушылар потенциал ұғымын өсімдіктегі су қозғалысына пайдалана алады.

Алдынғы білім:

Жасушалық биология – 9 – 10 сыныптар

Молекулалықбиология – 9 – 10 сыныптар

Тасымалдау – 7– 10 сыныптар

Координация және регуляция – 10 сынып

Қоректену – 9 сынып

Жоспар

Жоспарланған іс-әрекет

Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу, сабақ мақсаты және бағалау критерийлерімен таныстыру.

«Миға шабуыл»

• Транспирация дегеніміз не?
• Өсімдіктің қандай мүшелері транспирацияға қатысады?
• Өсімдіктер үшін транспирацияның маңызы қандай?

Миға шабуылды 3 оқушыдан тұратын топ арқылы жүзеге асыру.

Уақыт:6 минут.

Оқушыларға өсімдіктегі су тасымалдану жолдары туралы бейне – баян көрсетіледі.

Бейне – баян көріп болғаннан кейін оқушыларға бірнеше сұрақтар қойылады. Мысалға, Судың жасуша қабықшасы арқылы тасымалдануы қандай жол деп аталады екен?

Апопласттық және симпласттық жолдардың айырмашылығы қандай?

Неге апопластық жолдың суды тасымалдауы басқа жолдарға қарағанда жылдам болып келеді?

(G) Оқушыларға 3 жол туралы ақпаратты тарата отырып, топтық жұмыс ұйымдастырылатын болады.

Бейне – баянды талқылап болғанна кейін топқа түсті карталар арқылы 3 топқа бөлінеді. Әр топта өзіне қажетті ақпарат болады. Оқушылардың оқылымын және жазылым, айтылым дағдыларын дамыту мақсатында топтық жұмыс ұсынылды.

3 топта зерттеу жүргіземіз

1 топ - Апопластық жол

2 топ – симпластық жол

3 топ – Вакуольдік жол

Сіздерге 12 минут уақыт беріледі.

Бағалау критерийі

• Өсімдік арқылы судың тасымал түрлерінің бағдарларды белгілеу үшін түрлі – түсті қарындаштарды қолданады.
• Судың тамырдан жапыраққа дейін қалай қозғалатынын түсіндіреді.
• Басқа топтар үшін бір емтихан сұрағын құрастырады.
• 4 слайдтан аспайтын презентация дайындайды.

Топтық жұмыс аяқталғанна кейін оқушыларға жұптық кестемен жұмыс ұсынылады.

Өзін – өзі бағалау үшін тақтада көрсетілген дұрыс жауаппен салыстырады.

Қалыптастырушы бағалау тапсырмалары ұсынылады. (жеке жұмыс)

1 Плазмодесматаның өсімдік жасушасындағы қызметі қандай?

А суда еритін заттарға кедергі жасайды

B жасушалар арасынан сахароза және иондардың белсенді тасымалына мүмкіндік береді.

C Заттардың жасушалар арасынан симпласттық жолмен өтуге мүмкіндік береді

D Жасушалар бірін – бірі тану үшін

2 Қайсыс апопласт және симпластық жолмен жүреді?

3 Судың апопластық жолмен өту кезеңі жүзеге асады:

1 су жасуша қабықшасына енеді

2 су цитоплазмаға жасуша мембранасы арқылы енеді

3 су вакуольге енеді

4 су жасушадан жасушаға плазмодесмата арқылы өтеді

5 су бір жасуша қабықшасынан екінші жасуша қабықшасына жасушааралық кеңістік арқылы өтеді

A 1 және 5 B 2 және 4C 1.3 және 4D 2.3 және 5

4 Суретте өсімдік тамырының көршілес жасушалары көрсетілген.

Су қайсысында апопласттық жолмен тасымалданады?

Сабақты қорытындылау.

Рефлексия

Үй тапсырмасы

Су тасымалы туралы

‘‘Biological science’’ 1 &2 D.J.Taylor., N.O.P.Green., G.W.Stout

435 – 440 беттер

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Білімдерін анықтау кезеңінде «Блум Түймедағы» әдісін қолдану арқылы дифференциация жүзеге асырылып, оқушыларға деңгейлік сұрақтар қойылады.

Осы кезеңде ақпаратты қабылдау ерекшелігіне сүйене отырырып оқушылардың жақыннан даму аймағы анықталады. Алған білімдерін тексеру кезеңінде деңгейлік тапсырмалар ұсынылады.

Білімдерін анықтау кезеңінде «Блум Түймедағы» әдісін қолданады, ал оқушылар сыныптастар жауабын, мұғалімнің нұсқаулық карточкасына сүйене отырып бағалайды. ЖАДАны анықтау барысында «Дене модельері» әдісін қолданады. Тақырыпты ұғыну кезеңінде оқушылар визуалды ақпаратты негізге ала отырып кесте толтырады және бірін бірі критерийлермен бағалайды. Сабақты бекіту «Сұрақ-жауап» жаттығуы арқылы жүзеге асады, ал суретті тексеру жұмыстары кітаптағы оқу ақпаратына қарап өзін өзі бағалау арқылы жүреді.

Сыныпта орыннан жылжу кезінде ТҚ ережелерін сақтау.