Өсімдіктердегі заттар транслокациясының механизмі. Биология, 11 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Заттардың тасымалдануы

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 11

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Өсімдіктердегі заттар транслокациясының механизмі

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

өсімдіктердегі заттар транслокациясы механизмін түсіндіру

 Сабақ мақсаттары

• Сүзгілі түтіктің элементтері және серіктес жасушаларын түсіндіру;
• флоэма бойымен заттардың транслокациялану механизмі туралы түсінік қалыптастыру;
• Жаппай ағын болжамының идеясын және ол туралы фактілермен (біте тұмсығының бізтұмсығы, ағаш сабағының сақиналануы т.б.) таныстыру.

 Бағалау критерийлері

Транслокация механизмін жаппай ағын гипотезасын пайдалана отырып түсіндіру

 Тілдік мақсаттар

Пән лексикасы және терминология:

Оқушылар транслокация механизімін талқылау барысында қатысушы ұлпалар мен мүшелерді, үдерістерді атайды және жазуда терминдерді дұрыс қолданады.

Жаппай ағын гипотезасы, жылжу, флоэма, сахароза, ерітінді, сүзгілі түтік, дереккөз (жапырақтар), акцепторлық мүше, (өсу және жинақталу орталықтары), жылдық сақина, біте, стилектомия, бізтұмсық, балтамша , тургорлық қысым, сүзгілі түтік пластинкалары, цитоплазма, жүктеме, босату, қабық Диалог құруға/жазылымға қажетті пайдалы сөздер топтамасы:

Жаппай ағын гипотезасына сәйкес…

Жылдық сақинамен жүргізілетін эксперименттен алынған гипотезаны негіздейтін деректер:

Қабық сегменті ағаштан сылынып алынған кезде, ағаштың жоғарғы бөлігінде ағаш безі (буылтығы) түзіледі

Бітемен жүргізілген эксперименттен алынған гипотезаны негіздейтін деректер:

Бітенің басы/бізтұмсығы кесілген кезде одан сұйықтық тамшыларының бөлінуі жалғасып жатады

Гипотезаны жоққа шығаратын/оның мәселелері … болып табылады.

 Құндылықтар дарыту

Патриоттық сезімді дамыту. Оқушылардың танымдық қабілеттерін дамыту, ой-өрісін кеңейту, есте сақтау дағдысын қалыптастыру. Өзіне және бір-біріне деген құрметті, жұптық жұмыста ынтымақтастықты қалыптастыру.

 Пәнаралық байланыстар

Физика және химия пәндерімен бойланыстырылады. Оқушылар гидростатикалық және тургорлық құбылыстарды, заттардың концентарция градиентіне қарай жылжу құбылысын және химиялық байланыстардың жүру үдерісі бойынша білімдері жаппай ағын болжамын терең түсінулерін мүмкіндік береді.

 АКТ қолдану дағдылары

Оқушылар интернет рессурстарды пайдаланады

Бастапқы білім

Жасушалық биология – 9 – 10 сыныптар

Молекулалық биология – 9 – 10 сыныптар

Тасымалдау – 7 – 10 сыныптар

Координация және регуляция – 10 сынып

Қоректену – 9 сынып

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

(G) Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. Ынтымақтастық атмосферасын құру.

Ой қозғау:

Флоэма және ксилема терминдеріне байланысты 5 сөйлем құру.

Жұпта осы сөйлемдерді қарастырады.

Оқушылармен сабақ мақсаты, бағалау критерилері және қалыптастырушы бағалау шарттары айтылады.

(Ж) (ҚБ) Оқушыларға «мылқау» суреттер беріледі, флоэма мен ксилеманың құрылысын көрсетіп, өз дәптерлеріне жазады.

(С) Оқушыларға жабық тұқымды өсімдік сабағының көлденең кесіндісін видео окуляр микроскопын қолдану арқылы интерактивті тақтада көрсетіледі. Ондағы ксилема мен флоэма ұлпасын оқушылар анықтайды және олардың қызметтерін сипаттайды.

КБ: мұғалім оқушыларға көмек көрсетеді.

(М) Оқушыларға жаппай ағын гипотезасының идеясын және ол туралы фактілерді (біте тұмсығының бізтұмсығы, ағаш сабағының сақиналануы т.б.) таныстырылады.

Қорытынды оқушылардың білімдерін бекіту үшін мына сілтемелер беріледі:

Біте стилектомиясы жөнінде видеоматериал: http://www.youtube.com/watch?v=i6OVYj9Ia2Y

Жаппай ағын теориясы жөнінде видеоматериал: https://www.youtube.com/watch?v=wlAhsMvavx8

https://www.youtube.com/watch?v=U5JSmpC701g

Тасымалдау жөнінде видеоматериал (ағылшын тілінде):

https://www.khanacademy.org/science/high-school-biology/hs-energy-and-transport/hs-passive-and-active-transport/v/introduction-to-passive-and-active-transport

(Т) (ҚБ) Оқушылар гипотезаны жақтайтын және оны жоққа шығаратын деректерді салыстырады және жаңа деректердің мәнін қарайды.

Рефлексия

Мен сабақта ......................................білдім

Бәріненде маған................................ұнады

Мен үшін пайдалы ақпарат...........болды

Мен ...................................................тілеймін

Менің ұсыныстарым........................................

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Оқушылардың барлығы: транслокация процесін түсіндіріп бере алады;

Оқушылардың көпшілігі:

Транслокация механизмін жаппай ағын болжамымен байланыстыра отырып түсіндіріп бере алады

Оқушылардың кейбірі: жаппай ағын болжамының кемшілігі мен артықшылығын терминдерді дұрыс пайдалан отырып түсіндіріп бере алады.

1. миға шабуыл сұрақтары оқушылардың өткенді еске түсірулеріне мүмкіндік береді;

2. бейнефилмді көре отырып үдерістің табиғи жағдайда қалай өтетіндігін көзбен көре алады;

3. жұптық жұмыс оқушылардың әртүрлі пікірлерін жинақтауға мүмкіндік береді.

Бастапқы сабақта ҚТ бойынша инструктаж.

Оқушылардың дұрыс отыруын қадағалау.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

1:

2:

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?