Өсімдіктердегі заттар транслокациясының механизмі. Биология, 11 сынып, презентация.

Бөлім :11.1 Заттардың тасымалдануы

Өсімдіктердегі заттар транслокациясының механизмі

Оқу мақсаты

11.1.3.1 - өсімдіктердегі заттар транслокациясы механизмін түсіндіру

Бағалау критериі

Жабық тұқымды өсімдіктер сабағының көлденең қимасындағы ксилема мен флоэманы анықтап, олардың функцияларын сипаттау;

Флоемы компоненттерімен олардың функцияларын сипаттау;

Ассимиляттардың флоэма арқылы тасымалдану жолдарын сипаттау.

Tерминология

English

Cambium

Sieve tube elements

Companion cells

Translocation

Қазақша

Камбий

Сүзгілі түтік элеменнтері

Серіктес жасушалар

Транслокация

Бейнекөрсетілім ссылкасы

https://highered.mheducation.com/sites/9834092339/student_view0/chapter38/animation_-_phloem_loading.html

Жабықтұқымдылар сабағының көлденен қимасы

Дара жарнақты өсімдіктердің зат тасымалдау элементтері

Қосжарнақты өсімдіктердің өткізгіш

шоқтарының орналасуы

Қосжарнақты өсімдіктің жас сабағындағы өткізгіш шоқтарының

орналасу схемасы

1 Активити

Флоема тутіктерінің құрылысы мен қызметін сипаттаңыз;

Қандай жасушалар флоема түзілуіне оз ұлесін қосатынын сипаттаңыз.

Сүзгілі түтіктердің элементтері бірігіп, заттар тасымалына арналған ашық каналдарды түзеді. Сүзгілі түтікт элементі бір немесе бірнеше серіктес жасушалармен байланысады.

Плазмодесмалар жасушардың жасуша қабырғаларынан өтіп озара байланысты қамтамасыз етеді.

Серіктес жасушалардың митохондриялары зат тасымалын қамтамасыз етуде энергиямен қамтамасыз етеді.

Флоема арқылы заттардың тасымалдануына

арнайы тірі жасушалар қажет

Серіктес жасушалар

Цитоплазмасы мол және ядросы бар , тірі жеңішке жасуша.

Функциясы:

Сүзгілі түтігін қоректік заттармен қамтамасыз етеді

Транслокация процесін қамтамасыз ететін көптеген митохондриялары бар.

Сүзгілі түтікшелер

Сүзгілі түтікшелер:

-ядросы жоқ

-вакуолі жоқ

Серіктес жасушалар:

-ядросы бар

-цитоплазмасы бар

- митохондриясы бар

Транслокация дегеніміз не?

-

Транслокация - бұл сахароза мен аминқышқылдарын флоэма арқылы өсімдіктің барлық басқа бөліктеріне жапырақтан төмен қарай тасымалдау процесі.

Ол тек төменгі бағытта емес , жоғары бағыттада жүре алатын процесс.

Транслокация белсенді энергияны қажет ететін процеске жатады, ол сонымен ксилемадағы судың ағынан ерекшеленеді.

Флоемадағы транслокация

Транслокация өсімдік үшін өте маңызды процесс.

Ұлкен ағаш флоема арқылы 250 кг сахарозаны жылына тасымалдайды.

Ассимиляттар флоэма арқылы белседі транспорт арқылы тасымалданады. .

Тасымалдың флоемада екі жолы бар:

Симпласт жолы арқылы

Апопласт жолы арқылы

Симпласт жолы

Ассимиляттар вакуольде сақталады.

Ассимиляттар жасуша мезофилының цитоплазмасы арқылы сүзгілі түтіктерге және жасуша плазмодесмасы арқылы өтеді.

Бұл пассивті процесс

Ассимиляттар тасымалы жасушаның су потенциалының өзгерісі арқылы арқылы жүреді.

Апопласт жолы

Ассимиляттар диффузия жолымен жасуша қабырғасының мембрана аралық қуысы арқылы (апопласт) тасымалданады.

Сүзгілі түтік жасушасына жеткенде олар активті түрде серіктес жасушаға жетіп, оның жасуша мембранасы арқылы сүзгілі түтікке жетіп тасымалданады.

Оқу мақсаты бойынша нені түсіндік?

Жабықтұқымды өсімдіктердің флоемасы мен ксилемасын сабақтын көлденен қимасында қалай анықтаймыз?

Флоема құрылысын және функциясын сипаттаңыз?

Ассимиляттардың ерітіндісі қай жолдармен тасымалданатынын сипаттаңыз?