Кладограмма және филогенетикалық ағаш. Биология, 10 сынып, сабақ жоспары.

Пән: Биология

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10___

Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:

Тарау: 10.3C Эволюциялық даму және селекция негіздері. Тірі ағзалардың көптүрлілігі.

Сабақ тақырыбы: Кладограмма және филогенетикалық ағаш

Оқыту мақсаттары:

10.1.1.2 филогенетикалық карталарды (кладограммалар мен филогенетикалық ағаштарды) құру және түсіндіріп беру

10.1.1.3 әр алуан филогенетикалық карталардың принциптерін салыстыру

 Сабақ мақсаттары

Филогенетикалық карталарды (кладограммалар мен филогенетикалық ағаштарды) құру және түсіндіріп беру

Бағалау критерийлері

Барлық оқушылар К.Линнейдің биноминалды жүйесі туралы алғашқы білімдерін қолданады;

Көптеген оқушылар: Әр алуан филогенетикалық карталардың принциптерін салыстырады;

Кейбір оқушылар: Филогенетикалық карталар мен кладограмманы қолданып ағзалардың әр түрлі таксономиялық топтарын талдай алады.

 Тілдік мақсаттар

Пәнге қатысты лексика мен терминология: Эукариот, прокариот, жануарлар, өсімдіктер, саңырауқұлақтар, протоктистер/протистер, бактериялар/монера, археялар, таксондар, таксономиялық жіктеу, домен, сипаттама, кладограмма, филогенетикалық қатар,филогенетика.

Диалог құруға / жазылымға қажетті сөздер топтамасы:

X неліктен Y-ке жатады?

X ағза Y патшалыққа жатады, себебі …

X ағза Y қасиеттеріне ие, бұл оның Z патшалығына жататындығын білдіреді

X Y бола алмайды, өйткені онда Z бар/жоқ

X тірі табиғат патшалығындағы ағзалардың барлығында … бар.

X қандай патшалыққа жатады?

Құндылықтарды дарыту

• • • • интеллектуалды даму;
• көшбасшылық сапасын дамыту;
• құрмет;
• ынтымақтастық.

Пәнаралық байланыстар

Тарих, география

АКТ қолдану дағдылары

Оқу үрдісін активтендіру үшін интерактивті тақталарды пайдалану.

Сабақ түрі

Жаңа тақырыпты меңгеру

Бастапқы білім

Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары – 8, 9 сыныптар

Селекция негіздері және эволюциялық даму – 9 сынып

Тірі ағзалардың көп түрлілігі: 6, 7, 9- сыныптар

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Оқушылар арасында ақпаратты қабылдауға және тақырыпты меңгеруге деген ахуал жасау. Сабақ мақсаты мен тақырыбын анықтайтын мысалдар келтіру.

(Ұ) (ҚБ) Оқушылар жануарларды патшалық, тип, класс, отряд, тұқымдас, туыс және түр деңгейлеріне жіктейді және қайталайды. (төменде берілген суреттегі жануарларды жеке жеке шығарып, осыларды жіктеуін сұраңыз немесе РРТ слаидтан алуға болады)

(Ұ) Карл Линнейдің бинарлы номенклатура жүйесін еске түсіруді сұраңыз.

(М) Оқушыларды филогенетикалық жүйелеу немесе кладистика ұғымдарымен таныстырыңыз.

(Т) АҚШ биологтарының пайдаланатын тірі табиғаттың алты дүниесі және Карл Везенің үш домендік жүйесі бойынша жіктеу түрлерін зерттейді, және таныстырылым әзірлейді.

(Ұ) Оқушыларға филогенетикалық карталарды құру принциптері мен олардың қолдану мақсаттарын талқылауды сұраңыз.

(Т) Оқушыларға филогенетикалық карталарды салыстырып, ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтауды тапсырыңыз.

(Т) (ҚБ) Оқушыларға мүмкіндік бере отырып, ағзаларды шығу тегіне қарай жүйелеуді ұсыныңыз.

(Т) Адамның ата-тектерін жүйелеу туралы қазіргі заманғы ұғымды талқылауды ұсыныңыз.

(Т) (ҚБ) Оқушылар таныс емес немесе тіршілік етпейтін ағзаларды таксономиялық топтарға жіктеу сұралады; басқа топтармен пікір алмасады.

Рефлексия. Сабақта болған үш әрекетті талқылау

І. Біз бүгін оқыдық

ІІ. Бізде жақсы іске асты

ІІІ. Бізде қиын болды.

Кестені толтыру

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлық оқушылар: К.Линнейдің биноминалды жүйесі туралы алғашқы білімдерін қолданады;

Көптеген оқушылар: Әр алуан филогенетикалық карталардың принциптерін салыстырады;

Кейбір оқушылар: Филогенетикалық карталар мен кладограмманы қолданып ағзалардың әр түрлі таксономиялық топтарын талдай алады.

Филогенетикалық карта мен кладограмма құруда практикалық жұмыс – бұл білімдері мен дағдыларын тексеру формасы. Нәтижені талдайды және қорытынды жасайды.

Сыныпта қозғалу, сымбатқа көңіл аудару (дұрыс отыру)

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқумақсаттары дұрыс қойылғанба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?