Хромосомалар санының ауытқуына байланысты адамның хромосомалық аурулары. Биология, 10 сынып, сабақ жоспары.

САБАҚ: 10.3 В Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

СЫНЫП: 10

Сабақ тақырыбы

Хромосомалар санының ауытқуына байланысты адамның хромосомалық аурулары

хромосомалар санының ауытқуына байланысты адамның хромосомалық ауруларын сипаттау

• Адамның кейбір тұқымқуалау ауруларының кариотип көріністерін белгілеу;
• Адам популяциясында кездесетін хромосомалық ауруларын атау;
• Гендік, геномдық, хромосомалық мутацияларын ажырату ;
• Науқастың тұқымқуалайтын ауруларынының фенотиптік ерекшелігін атау.

хромосомалар санының ауытқуына байланысты адамның хромосомалық ауруларын сипаттау

Арнайы пәндік лексика мен терминология:

Адамның хромосомалық аурулары, Даун синдромы, Клайнфельтер синдромы, Тернера-Шерешевский синдромы , Эдвардс синдромы, Патау синдромы, Мысық айқайы синдром.

Диалог құруға /жазылымға қажетті сөздер топтамасы:

хромосомалық ауруларының пайда болу себептері ...

аурудың симптомдары ....

Жұптық жұмысты орындауда бір-бірімен ынтымақтастығы арта түседі.Бір-біріне деген қарым-қатынас, сыйластық пайда болады.Бұл коммуникативті дағдыны дамытады.

Молекулалық биология, генетика, цитология, адам генетикасы, медициналық генетикасы.

Тұқымқуалау белгілердің цитологиялық негіздері. Жыныспен тұқымқуалау. Тұқымқуалашылық хромосомалық теориясы.

Жоспар

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

1.(W) Ұйымдастыру кезеңі. Мұғалім оқушыларды бір тексеріп алады.

2.(G) Оқушылар 4 топқа бөлінеді. Әрбір топқа хромосома жиынтығы бар бір қағаз және таза, бос А3 қағазы таратылады:

1 топ– дені сау ердің хромосомалары.

2 группа – дені сау әйелдің хромосомалары.

3 группа – ер адамның хромосомасы Даун синдромымен

4 группа – ер адамның хромосомасы Тернер синдромымен

Әрбір топ кариограмма құрайды, хромосома санын санайды, қорытынды жасайды, бұл хромосомалар дені сау адамдарда кездесе ме, жынысын анықтайды, хромосома санында ауытқуларды көрсетеді.

Әрбір топ өз постерін басқа топтарға көрсетеді. Топтар бір-бірін бағалайды.Мұғалім қорытынды жасайды. Нәтижесінде 4 кариограмма берілді соның ішінде 2-і дені сау адамға: ер және әйел адамға, ал қалған 2-і хромосомада ауытқуы бар адамдарға жатады.

3. (W) Оқушылар сабақтың тақырыбын және мақсатын анықтайды. Табысқа жету критерийлерін талқылайды.

• (W, Р) Мұғалім оқушыларға «хромосомалық аурулар» терминіне анықтама жасаңдар. Терминнің анықтамасын оқушылар сыныпта оқиды, сосын слайдта берілген ақпаратпен тексереді. Оқушылар хромосомалық аурулардың себептерін талқылайды. Оның себептерін айтады. Емделу тәсілдеріне де тоқталады.
• (G) Оқушылар тағы да топқа бөлінеді (4-6 топтар болуы мүмкін), әр топта 3-4 адам болады. Әрбір топқа адамның бір хромосомалық аурулары беріледі. Мұғалім таратпа материалдарын ұсынады:

Даун синдромы, Клайнфельтер синдромы, Тернера-Шерешевский синдромы , Эдвардс синдромы, Патау синдромы, Мысық айқайы синдром.

• Оқушылар топта постер дайындайды. Онда мына келесі ақпараттар болу керек:

Ауру атауы

Популяцияда кездесетін жиілігі

Кариотип көрінісі

Аурудың симтомдары

Суреттер, науқастың иллюстрациясы

• (G) Оқушылар топта келесі сабаққа постер бойынша қысқаша қорғау сөзін дайындайды.
• (I) Оқушыларға тапсырмалар таратылады.

Рефлексия

Түсіндім …

Түсінбедім …

Сұрағым бар …

Қосымша ақпатат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Белгілі бір оқушының күтілетін нәтижесіндегі тапсырмаларды таңдау кезінде дифференциация көрсетілуі мүмкін. Уақытты тиімді пайдалану арқасында дифференциацияны өткізуге болады, яғни сабақтың кез-келген кезеңінде пайдаланады.

Денсаулық сақтау технологиялары.

Қолданылатын физминуткалар және белсенді оқыту

Осы сабақта қауіпсіздік ережелері қолданылады

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?