Биологиялық нысандар құрамындағы нәруыздар. Зертханалық жұмыс № Биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау. Биология, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

10.1А Молекулалық биология және биохимия

Мектеп:

Күні: 1

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Биологиялық нысандар құрамындағы нәруыздар.

Зертханалық жұмыс № Биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

Биологиялық нысандардағы нәруыздың мөлшерін анықтау тәсілдерін білу және зерттеу.

 Сабақ мақсаттары

Оқушы біледі:

• түрлі азық – түлік өнімдері құрамындағы нәруыздарды анықтаудың сапалық реакциясын біледі;
• түрлі азық – түлік өнімдері құрамындағы нәруыздардың рөлін түсінеді;
• - түрлі азақ – түлік өнімдері құрамындағы нәруыз мөлшерін анықтап, зерттей алады.

Бағалау

критерийлері

• болжамды тұжырымдайды және тұжырымды ойды ауызша айтып береді;
• тәуелді, тәуелсіз, бақыланатын өзгерістерді анықтайды;
• ірімшік, ет және үрмебұршақ құрамындағы нәруыздарға зерттеу жүргізеді;
• зерттелетін нысандар құрамындағы нәруыз жайында қорытынды шығарады.

 Тілдік мақсаттар

Диалог құруға /жазылымға қажетті сөздер топтамасы

Оқушылар жұпта нәруыздардың құрылысы, құрылымдық ұйымдасуы, және олардың тірі ағзадағы рөлі жайында әңгімелесіп,бір – біріне сұрақтар қойып, жауап бере алады, тұжырымды ойды жазбаша сипаттап, қорытынды жасай алады.

Пәнге тән лексика мен терминология:

Құндылықтарды дарыту

Ынтымақтастық

• Оқушылардың бір – бірімен және мұғаліммен өзара әрекеттестіктері сабақтың барлық кезеңдері бойы жүзеге асырылады.
• Мұғалім мен оқушы бірлесе сабақтың мақсатына жетеді және өзара іс-қимыл нәтижелерін талқылайды.

Өмір бойы оқу

• Сабақ мақсатын біледі және түсінеді. Алған білімінің неге қажет екенің түсінеді.

Азаматтық жауапкершілік

• Оқушылар жұмыс орындарын тәртіппен ұстайды

Пәнаралық байланыстар

Органикалық химия

АКТ қолдану дағдылары

Ғаламтордан қажетті ақпараттарды іздеп табу, компьютерді белсенді пайдаланушы дағдыларын дамыту

Бастапқы білім

9-сынып курсынан оқушыларда органикалық заттарға сапалы реакциялар жүргізу, зерттеу үшін химиялық реактивтермен жұмыс дағдысы бар.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Ұжымдық ортаны қалыптастыру.

• Оқушылармен амандасу
• Сабаққа қатысуларын түгендеу

Ой толғау

Мұғалім.

-Осы суреттерді неге біріктіруге болады?

-Азық – түліктер

- Осы азық – түліктердің ішінде нәруызға бай болатындарын тауып көріңдер?

- Бұл азық – түліктерді шығу тегі бойынша жіктеңдер.

- Жануартекті және өсімдіктекті тағамдар.

- Барлық жануартекті тағамдар нәруызға бай болады, ал үрмебұршақ пен асбұршақ басқа өсімдіктермен салыстырғанда нәруызға не себептен бай болады?

- Себебі бұршақ тұқымдас өсімдіктердің тамырымен түйнек бактериялары селбесіп тіршілік етеді. Түйнек бактериялары атмосферадағы азотты сіңіреді. Азот нәруыз молекуласының құрамына енеді.

-Түрлі азық – түлік құрамындағы нәруыздарды қалай анықтауға болады?

-Түрлі азық – түлік құрамындағы нәруыздарды анықтау үшін міндетті түрде зертханалық жұмыс орындауымыз қажет.

Оқушылардың берген жауаптарына сүйене отырып, бүгінгі сабақтың тақырыбын және мақсатын оқушылармен бірге анықтайды (тақтаға жазу)

Интербелсенді тақта (ИТ), презентация

Ұғыну

Мұғалімнің түсіндіруі

Биурет реакцияcы.

Биурет реакциясы көмегімен нәруыз молекуласындағы пептидті тобының болуын анықтайды. Нәруыз түсуінің өнімдері – полипептидтер сонымен қатар, биуретті реакцияны береді, түзілетін мыс комплексінің түсі аминқышқыл санымен анықталады, олар бір – бірімен пептидті байланыспен анықталады. Дипептидтер көк түс береді, үшпептидтер – күлгін түсті, тетрапептидтер және одан да күрделі пептидтер – қызыл түс береді. Реакция кезінде күлгін түс түзілсе оны спектрофотометр немесе колориметр құрылғысына салып өлшеуге болады.

Төрт валентті комплекстің координациясы, нәруыздардың биурет реакциясының қатысында анықталған

Бұл тестіде мыс сульфатының көк түсті ертіндісі индикатор қызметін атқарады. Нәруыз анықталған жағдайда күлгін түс береді. Биурет тестісі тек суда еритін нәруыздарға қолданылады, ерімейтін заттар үшін емес.

Интербелсенді тақта (ИТ), презентация

Мұғалім: Түрлі азық – түлік өнімдері құрамындағы нәруыздарды анықтаудың сапалық реакциясын білу үшін міндетті түрде зертханалық жұмыс орындауымыз қажет.

Оқушылар жұппен зертханалық жұмыс парақшаларындағы нұсқаулар бойынша жұмыс атқарады.

З.Ж. парақшалары

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Сабақта оқушыларға қолдау көрсету жұптар арқылы іске асырылады. Жұппен жұмыс жасау барысында оқушылар бір-бірлеріне қажетті көмек көрсетеді. Қажет болған жағдайда мұғалім қосымша ақпарат таратып, түсіндіреді.

Бүгінгі сабақта оқушылардың жұмысын бағалау зертханалық жұмыс парақшалары арқылы жекелей іске асады.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?