Нәруыздарды құрамы (жай, күрделі) және қызметі бойынша жіктеу. Нәруыздардың денатурациясы және ренатурациясы. Биология, 10 сынып, дидактикалық материал.

Сипаттамалары

Қызметі

Жасуша мен цитоплазма органоидтерінің мембраналары нәруыз молекулаларынан тұрады.

Гемоглобин нәруызы өкпеден сіңіріп алған оттекті дененің барлық ұлпалары мен мүшелеріне тасымалдап, оларды оттекпен қамтамасыз етедіде, ыдырау өнімі — СО2-шығарылады

Бұлшық еттің талшығы мен ұлпалардың түрлі жиырылғыштық жүйесіне әсер ететін арнайы нәруыздар катысады. Мұндай нәруыздар жасушаның ішіндегі протоплазманың козғалысына да әсер етеді.

Нөруыздар организмді әр түрлі жұқпалы аурулардан қорғайды. Егер жануарлардың немесе адамның организміне зиянды нәруыздар (токсиндер) енетін болса, оған қарсы туратын нәруыздар — антиденелер түзіледі. Антиденелер бөгде денелермен күресіп денені зарарсыздандырады. аурумен ауырғаннан кейін организмде иммунитет пайда болады.

Организмдегі заттардың өзін-өзі жаңартуы ферменттердін әсерімен жүзеге асырылады. Орыс ғалымы И.П.Павлов ферментті «тіршіліктің қоздырғышы» деп атады, өйткені ол организмдегі зат алмасуды реттейтін көптеген реакцияларды тездетеді.

Өсуді, көбеюді т.б өмірге қажетті барлық процесті реттейді. Мысалы, инсулин қандағы глюкозаның деңгейін реттейді.

Адам мен жануар үшін аминқышқылының көзі. Мысалы, казеин сүтқоректілердің балалары үшін аминқышқылының көзі.

1г нәруыз ыдырағанда 17,6 кДж энергия бөлінеді.

Альбумин суды қорға жинайды, ферритин темірді, миоглобин бұлшықет талшықтарында оттегіні қорға жинайды.

Оқыту мақсаты

10.4.1.5 нәруыздарды олардың құрылымы, құрамы, атқаратын қызметтері бойынша жіктеу

Сипаттамалары

Қызметі

Жасуша мен цитоплазма органоидтерінің мембраналары нәруыз молекулаларынан тұрады.

Гемоглобин нәруызы өкпеден сіңіріп алған оттекті дененің барлық ұлпалары мен мүшелеріне тасымалдап, оларды оттекпен қамтамасыз етедіде, ыдырау өнімі — СО2-шығарылады

Бұлшық еттің талшығы мен ұлпалардың түрлі жиырылғыштық жүйесіне әсер ететін арнайы нәруыздар катысады. Мұндай нәруыздар жасушаның ішіндегі протоплазманың козғалысына да әсер етеді.

Нөруыздар организмді әр түрлі жұқпалы аурулардан қорғайды. Егер жануарлардың немесе адамның организміне зиянды нәруыздар (токсиндер) енетін болса, оған қарсы туратын нәруыздар — антиденелер түзіледі. Антиденелер бөгде денелермен күресіп денені зарарсыздандырады. аурумен ауырғаннан кейін организмде иммунитет пайда болады.

Организмдегі заттардың өзін-өзі жаңартуы ферменттердін әсерімен жүзеге асырылады. Орыс ғалымы И.П.Павлов ферментті «тіршіліктің қоздырғышы» деп атады, өйткені ол организмдегі зат алмасуды реттейтін көптеген реакцияларды тездетеді.

Өсуді, көбеюді т.б өмірге қажетті барлық процесті реттейді. Мысалы, инсулин қандағы глюкозаның деңгейін реттейді.

Адам мен жануар үшін аминқышқылының көзі. Мысалы, казеин сүтқоректілердің балалары үшін аминқышқылының көзі.

1г нәруыз ыдырағанда 17,6 кДж энергия бөлінеді.

Альбумин суды қорға жинайды, ферритин темірді, миоглобин бұлшықет талшықтарында оттегіні қорға жинайды.

Оқыту мақсаты

10.4.1.5 нәруыздарды олардың құрылымы, құрамы, атқаратын қызметтері бойынша жіктеу

Сипаттамалары

Қызметі

Жасуша мен цитоплазма органоидтерінің мембраналары нәруыз молекулаларынан тұрады.

Құрылыс

Гемоглобин нәруызы өкпеден сіңіріп алған оттекті дененің барлық ұлпалары мен мүшелеріне тасымалдап, оларды оттекпен қамтамасыз етедіде, ыдырау өнімі — СО2-шығарылады

Тасымалдау

Бұлшық еттің талшығы мен ұлпалардың түрлі жиырылғыштық жүйесіне әсер ететін арнайы нәруыздар катысады. Мұндай нәруыздар жасушаның ішіндегі протоплазманың козғалысына да әсер етеді.

Қозғалыс

Нөруыздар организмді әр түрлі жұқпалы аурулардан қорғайды. Егер жануарлардың немесе адамның организміне зиянды нәруыздар (токсиндер) енетін болса, оған қарсы туратын нәруыздар — антиденелер түзіледі. Антиденелер бөгде денелермен күресіп денені зарарсыздандырады. аурумен ауырғаннан кейін организмде иммунитет пайда болады.

Қорғаныштық

Организмдегі заттардың өзін-өзі жаңартуы ферменттердін әсерімен жүзеге асырылады. Орыс ғалымы И.П.Павлов ферментті «тіршіліктің қоздырғышы» деп атады, өйткені ол организмдегі зат алмасуды реттейтін көптеген реакцияларды тездетеді.

Ферменттік

Өсуді, көбеюді т.б өмірге қажетті барлық процесті реттейді. Мысалы, инсулин қандағы глюкозаның деңгейін реттейді.

Реттеуші

Адам мен жануар үшін аминқышқылының көзі. Мысалы, казеин сүтқоректілердің балалары үшін аминқышқылының көзі.

Қоректік

1г нәруыз ыдырағанда 17,6 кДж энергия бөлінеді.

Энергиялық

Альбумин суды қорға жинайды, ферритин темірді, миоглобин бұлшықет талшықтарында оттегіні қорға жинайды.

Қор жинаушы