Аэробты және анаэробты тыныс алуға физикалық жүктемелердің әсері. Биология, 9 сынып, дидактикалық материал.

Тәжірибелік жұмыс

Тақырып: Қолдың күш төзімділігін зерттеу Мақсат:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Жұмыс үшін қажет: қол динамометрі, секундомер.

Дененің физикалық даму көрсеткіштерінің бірі - бұлшықет күші. Қазіргі кезде әртүрлі бұлшықеттердің күші жақсы зерттелуде. Алайда көбінесе бұлшықеттердің белгілі бір түрдегі қозғалысын жүзеге асыруға қатысатын бұлшықеттердің күшінің жалпы көрсеткіштері болып табылатын бұлшықеттердің күшін анықтайды. Бұл жұмыстың мақсаты оң және сол қолдың бұлшық еттерінің күшін анықтау, олардың беріктігі тұрақтылығын анықтау болып табылады.

Адамның бұлшықеттерінің күшін анықтау үшін білек динамометрін пайдаланыңыз. Бұл болат кронштейн, ол сізді алақандағы ең үлкен кернеумен сығылады. Шкаланың деформациясы масштабтағы килограммдардың күшін көрсететін көрсеткі арқылы көрсетіледі.

Оң қолдың еркектерде беріктілігі 35-50 кг-нан, сол жағынан - 32-46 кг-ға дейін; әйелдер үшін тиісінше 25-33 кг-на және 23-30 кг-ға дейін жетеді.

 Жұмыс барысы:

 Сыналушы тік тұрған күйде денеге тік бұрыш жасап диномометр ұстаған қолын бір жағына созады. Екінші қол босаңсытылады. Мұғалім белгісімен сыналушы динамометрде үш рет максималды күшті орындайды. Бұлшықеттің күші жақсы нәтиже бойынша бағаланады.

 Қолдың бұлшықеттерінің жұмысқа қабілеттігін анықтау үшін сыналушы 10 еселік күш-жігерді әр 5 секунд сайын жиілікте орындайды. Нәтижесін жазып, формулаға сәйкес жұмысқа қабілеттілік деңгейін анықтайды:

 ,

Мұндағы: F – жұмысқа қабілеттілік деңгейі;

 f₁, f₂, f₃, f_n – жеке бұлшықет күшімен динамометрдің көрсеткіштері;

 n – әрекеттер саны.

 Бұл көрсеткіштер формула бойынша бұлшықеттердің төмендеу индексін анықтау үшін қолданылады:

 ,

Мұндағы: S – бұлщық етің жұмысқа қабілеттілік деңгеінің төменеде көрсеткіші;

fmin - ең төменгі күш мәні; fmax – ең жоғарғы күш мәні.

 Қажуға анықтама беріңіз, қажу себептнрін атаңыз.

 Нәтижелер кестеде жазылған.

Қорытынды: __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________