Сыртқы және ішкі факторлардың транспирацияға әсері. Зертханалық жұмыс №1 «Транспирация үдерісі кезіндегі сыртқы факторларды (температура, ылғалдылық пен су буының қысымы, ауа қозғалысын) зерттеу». Биология, 9 сынып, сабақ жоспары.

Сабақ: 9.1F Заттардың тасымалдануы

Мектеп: Ақтау қаласы, ХБН НЗМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Жетесова А.Б.

Сыныбы: 9

Қатысқандар:

Тақырып:

Сыртқы және ішкі факторлардың транспирацияға әсері.

Зертханалық жұмыс №1 «Транспирация үдерісі кезіндегі сыртқы факторларды (температура, ылғалдылық пен су буының қысымы, ауа қозғалысын) зерттеу».

Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаты:

9.1.3.2 өсімдіктердегі транспирация үдерісінің мәнін түсіндіру;

9.1.3.3 ішкі және сыртқы факторлардың транспирацияға әсерін зерттеу.

Сабақтың мақсаты:

• Транспирация ұғымын түсіну;
• Сыртқы факторлардың транспирацияға әсерін зерттейу;
• Транспирация кезінде жүретін процесстерді және қандай механизмдер жүретінін сипаттау.
• Жасаған зертханалық жұмыс бойынша нәтиже шығару.

Бағалау критерийлері:

• Судың жапырақ және тамыр бойымен қозғалуын зерттейді;
• Су қозғалуына схема құрастырады;
• Бақылаудың нәтижесіне анализ жасап, оны қорытындылайды;
• Транспирация құбылысының мәнін түсінеді.

Тілдік мақсаттар:

Оқушылар:

Транспирация механизміне қажетті терминдерді қолдана алады.

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

Диалогқа қажетті сөздер:

Су тамыр жасушаларына … арқылы келедіСу буы ... арқылы буланадыСу молекулалары ... тартадыСу молекулаларының үздіксіз ағыны ...дан ...дейін қозғалады

Құндылықтарды дарыту:

Жазбаша жұмыстар арқылы академиялық шыншылдық, нақтылық, өзін өзі реттей білу құндылықтары дамытылады.

Ауызша жұмыстар арқылы ойды реттей білу, сенімділік, дәлелдерді қолдана білу құндылықтары дамытылады.

Жеке жұмыс кезінде өзіне деген сенімділік, өзін-өзі көрсету болу құндылықтары дамытылады.

Пәнаралық дамыту:

Транспирация процесін сипаттауда физикалық білімдерін пайдаланады.

АКТ-ны қолдану дағдылары:

Интербелсенді тақта, Youtube, Microsoft Power Point

Алдыңғы білім:

Оқушылар заттар тасымалы үдерісіне тартылған өсімдік бөліктерінің тани біледі (7-сынып).

Ксилема мен флоэманың құрылымын түсіндіре отырып, сабақ пен тамырдың құрылымын біледі (7-сынып)

Сабақ барысы

Сабақта орындалуы тиіс іс-әрекеттер

Оқыту ресурстары

Ұйымдастру кезеңі:

-Оқушыларды түгендеу.

-Оқушыларды топқа бөлу: үш түсті жапырықтар арқылы топқа бөлу. Сол арқылы жапырaқтар туралы білімімізді еске түсіреміз.

-Оқу жоспарына сәйкес жаңа тақырыптың мақсатын анықтау.

-Жетістік критерийлерімен таныстыру.

Миға шабуыл: Оқушылардан 70%-ды спиртті қолдарына жағып, әсерін «сезінуді» сұраймыз. Не болатынын талқылаймыз.

(T) Транспирация ұғымын талдау, тақырыпты түсіндіру.

Видеокөрсетілім

Зертханалық жұмыс №1 «Транспирация үдерісі кезіндегі сыртқы факторларды (температура, ылғалдылық пен су буының қысымы, ауа қозғалысын) зерттеу».

Жұмыстың мақсаты: Сыртқы орта факторларың транспирацияға әсерін зерттеу.

№1 жұмыс.

Оқушылардан микроскоп арқылы жапырақтардың көлденең кесіндісін қарастырыңыз және белгіленген суреттерді қолдану арқылы жасушалардың түрлерін анықтаңыз. Оқушылар әрбір түр жасушалары үлгілерін салыңыз.

№2 жұмыс. Демонстрация «Транспирация үдерісін зерттеу». Оқушыларға целлофанмен қапталған өсімдік орнатылым ұсынылады. Оқушылардан пакет ішіндегі су қалай пайда болғанын түсіндіріңіз.

№3 жұмыс.

1. Оқушыларға маш немесе қыша көшеттерін беріңіз. Оқушылар тамыр түктерін микроскоп арқылы зерттейді. Маш немесе қыша орнына бидайдың немесе асбұршақтың көктеген дәндерін пайдалануға болады.

2. Оқушылар тамыр түктерінің жасушаларын салуы және осмос үдерісінде су жасушаларға қалай түсетінін жазбаша түсіндіруі тиіс.

(І) Жеке жұмыс.

• Суретке мұқият қараңыз.

Сурет 1.

А)Суретке сәйкес болып жатқан құбылысты атаңыз.

.................................................................................................................................................

Б)Өсімдікке әсер ететін факторларға сипаттама беріңіз (2).

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

В)Мына ұғымдарға сипаттама беріңіз.

Мезофилл-

Кутикула-

Лептесік-

Жасымақшалар-

Лигнин-

Ксилема-

Флоэма-

Презентация

Транспирация https://www.youtube.com/watch?v=i0cbgP-JYY0

Жұмыс парағы

Алхоры немесе Күнбағыс жапырақтарын алуға болады

Құрал-жабдықтар мен материалдар:

өсімдік сабағы, суы бар колба, тренога, целлофанды пакет.

Құрал-жабдықтар мен материалдар:

маш/қыша немесе бидай не асбұршақ.

Тамыр құрылымы және тамыр түтіктері туралы орыс тіліндегі ресурс.

http://biouroki.ru/material/plants/koren.html 

Рефлекция:

Мен бүгін үйрендім...

Мен үшін қызықты болды...

Сабақтың барлыық мақсатына жету үшін маған...

Үйне тапсырма: Зертханалық жұмытың нәтижесін пайдалана отырып транспирация ұғымын оқып, дайындалып келу.

Қосымша ақпарат

Дифференциалды оқыту –

Көбірек қолдау көрсету

үшін не істейсіз? Қабілеті

жоғары оқушыларға

қандай міндеттер қоюды

жоспарлайсыз?

Пәнаралық байланыс

Денсаулық және

қауіпсіздік ережелері

АКТ

Құндылықтармен

байланыс

(тәрбиелік элемент)

Барлық оқушылар:

• Транспирация мәнін түсінеді;

Көп оқушылар:

• Сыртқы факторлардың транспирацияға әсерін зерттейді;
• Транспирация кезінде жүретін процесстерді және қандай механизмдер жүретінін сипаттайды.

Кейбір оқушылар:

Жасаған зертханалық жұмыс бойынша нәтиже шығару.

Презентация арқылы берілген ақпаратты талқылау барысында түсінік алады.

АКТ-ны топта жұмыс жасау барысында, видеоролик қарау кезінде қолданды.

Бір-біріне ауруларды сипаттап түсіндірген кезде естеріне сақтайды.

Қорытынды баға

Ең табысты екі сәті қандай еді (білім беру мен оқуды қараңыз)?

1:

2:

Сабақтың қандай екі сәтін жақсарттым (білім беру мен оқуды қараңыз)?

1:

2:

Мен сабақта сынып және жекелеген адамдар туралы нені білдім, мен келесі сабақта нені әңгімелеймін.

1.

2.