Популяция. Ағзалардың тірі қалуы. Биология, 8 сынып, презентация.
Суреттегі мекен орталарына тірі ағзалар қалай бейімделген?
Сабақтың тақырыбы:
Популяция құрылымы. Ағзалардың тірі қалу стратегиялары.Сабақтың мақсаты:- Популяцияның құрылымын сипаттау- Ағзалардың тірі қалу стратегияларын түсіндіру Бағалау критерийлері:- Популяцияның қасиеттері мен құрылымын сипаттайды- Ағзалардың тірі қалу стратегияларын түсіндіредіПопуляция дегеніміз не?
Белгілі бір аумақты мекендейтін, шығу тегі бір, ұзақ жылдар бойы табиғаттағы санын тұрақты ұстап келе жатқан бір түрге жататын организмдер жиынтығы.
Популяция тығыздығы дегеніміз не?
Белгілі бір аймақтағы немесе кеңістіктегі даралар санының жиілігі
Популяция тығыздығы–ауданның анықталған бірлігіндегі дарақтардың саны. Мысалы, 1 га су қоймасында 200 кг балықтардың кездесуі, 500 ағаштың 1 га аймақта өсуі.
Популяцияның құрылымы қандай?
Туылу жылдамдығы
Өлім жітім саны
Жастық құрамы
Жыныстық құрам
Туылу жылдамдығы
Популяция мөлшерінің ұлғаюы
Әр түрге тән өсу жылдамдығының максимумға жетуі
Орта жағдайлары қолайлы болғанда туылу жоғары болады
Популяцияның экпоненцифлды өсуі байқалады
Өлім жітім
Популяцияның өсуіне кедергі келтіреді
Қоршаған орта жағдайлары аса қолайлы болмағанда орын алады
Популяция санының тым көбейіп, өзара бәсекелестіктің және аурудың таралуы
Иммиграция
Популяция өсімін арттырады
Толық оқшауланбаған популяцияларда жүріледі
Емиграция
Популяция өсуін кемітеді
Толық оқшауланбаған популяцияларда жүріледі
Популяция санының өзгеруіне әсер ететін факторлар:
Популяция тығыздығы
Туылу жылдамдығы
Өлім жітімі
Жастық құрамы
Миграция (эммиграция, иммиграция)
Жыныстық құрамы
Экологиялық факторлар (абиотикалық, биотикалық, антропогендік)
К-стратегтер
Баяу дамиды, көлемі ірі және тіршілік етуі ұзақ болады, саны жағынан көп емес, бірақ жақсы қозғалған және ірі ұрпақтарды дүниеге әкеледі. Тұрақты немесе заңдылықпен жағдайы өзгеріп отыратын ортада тіршілік етеді.
r-стратегтер
Жыныстық толысуға жылдам жетеді, ұсақ және саны көп ұрпақ әкеледі,
көлемі кішкене және тіршілік ету ұзақтығы қысқа болады.
Көк қасқа шегіртке (саранча)
Рефлексия
Мен бүгін ….білдім
Маған сабақта ….қызық болды Маған …қиын болды
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?