Буынның түрлері мен құрылысы. Биология, 8 сынып, дидактикалық материал.
1-қосымша
Адам денесінде 230-дан астам буындар бар. Буын деп сүйектердің қозғалмалы байланысатын жерін айтады. Әрбір буынның сыртқы тығыз дәнекер ұлпадан түзілген қабықпен қапталған. Оны буын қапшығы дейді. Буын қапшығында қабырғаларынан бөлінетін буын сұйықтығы болады. Сұйықтық үйкелісті кемітіп, сүйектердің буын ойығында еркін қозғалуына мүмкіндік береді. Сонымен буында буын беті, буын қуысы, буын сұйықтығы және буын қапшығы болады. Сүйектің бір-бірімен байланысатын шеті жылтыр, тегіс шеміршекпен қапталған. Қозғалу кезінде шеміршек үйкелісті азайтып, оқыс соққыны (толчок) әлсіретеді. Буынның қозғалу түрлері буынның беттерінің формасына байланысты шар тәріздес, элипс, ерілік, цилиндр, блок және жазық болып келеді.
Шар тәрізді- көп өстті буындар (ұршық, иық буын)
Эллипс тәріздес- білезік, алақан, үлкен саусақ
Цилиндр, блок тәріздес- шынтақ, саусақ, білезік буыны.
2- қосымша
1-тапсырма.
Суретті пайдаланып, буынның құрылым бөліктерін атап, жазыңыз
1__________________________
2__________________________
3__________________________
4__________________________
5__________________________
2-тапсырма. Суретті мұқият зерделеңіз. Суретте буын түрлері көрсетілген.
А, В және С әрпімен белгіленген буын түрлерін атаңыз:
A_________________________________________________________________
В_________________________________________________________________
C_________________________________________________________________
3-тапсырма. А, В және С әрпімен белгіленген буын түрлерінің қызметін сипаттаңыз:
А_________________________________________________________________
В_________________________________________________________________
С_________________________________________________________________
Бағалау критерийлері | Дескрипторлар | ||
|
| ||
|
3-қосымша
Буындардың қозғалу бұрыштарын анықтап жазыңыз.
- Иық және шынтақ...............°C бүгілу, ...............°C жазылу, ...............°C айналу.
- Білезік: ...............°C бүгілу, ...............°C жазылу.
- Саусақтың буындары...............°C бүгілу; ...............°C жазылу.
- Басбармақ: ...............°C бүгілу, жазылу ...............°C;
- Сан: ...............°С бүгілу, ...............°C жазылу.
- Тізе...............°C бүгілу, ...............°С жазылу
- Жіліншік: ...............°C төмен қарай бүгілу, ...............°C көтерілу
- Аяқ: ...............°C ішке қарай айналу, ...............°C бұру.
- Башпайлар: ...............°C бүгілу, ...............°C жазылу.
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?