Жануарлардағы онтогенез түрлерін салыстыру. Биология, 7 сынып, презентация.

Ағзалардың жеке дамуы

Онтогенез –  ұрық болып түзілгеннен бастап, тіршілігінің соңына дейінгі барлық өзгерістердің жиынтығы. 

Онтогенез терминін 1866 жылы немістің биолог-эволюционисті Э.Геккель енгізді.

Эрнст Геккель

___________ ____

Ағзаның ұрықтанғаннан бастап туғанға дейінгі немесе ұрық қалтасынан шыққанға дейінгі даму кезеңі

Кезеңдері:

Зиготаның бөлінуі.

2.Бластуланың түзілуі .

3.Гаструляция.

4.Нейрула.

Постэмбрионалдық даму

Ағзаның дүниеге келгенінен бастап даму мен

тіршілігін тоқтатқанға дейінгі аралық

болуы мүмкін

тура

түрленіп

Постэмбрионалдық тура даму:

Жұмыртқа қабынан немесе аналықтың денесінен ересек жануарға тән

дене мүшелерінің барлығы қалыптасқан дене мөлшері кіші ағза

шығады:

сүтқоректілер

жорғалаушылар

құстар

Постэмбрионалдық тура түрленіп дамитын қанлай жануарларды білесіз?

Постэмбрионалдық түрленіп даму:

Жұмыртқадан дернәсіл шығады, құрылымы жағынан ересек

ағзаға қарағанда қарапайым, дернәсілге тән арнайы мүшелері бар, бірақ ересек ағзада ол мүшелер кездеспейді. Уақыт өте келе дернәсілдің мүшелері ересек ағзаға тән мүшелермен алмасады да дернәсіл ересек ағзаға айналады.

Түрленіп даму қалай аталады?

Дамудың бұл түрі қандай жануарларға тән?

амфибиялар

балықтар

бунақденелілер

шаянтәрізділер

моллюскалар

құрттар

Метаморфоз жәндіктерде айқын көрініс табады.

Толық түрленіп даму:

жұмыртқа

дернәсіл

қуыршақ

имаго

Дамудың осындай түрі қандай жәндіктерге тән?

Көбелек өзінің

дамуында

қандай

кезеңдерден

өтетінін

атаңыз?

Шала түрленіп даму:

Суретке қарап шала түрленіп дамитын бунақденелілер дамудың

қандай кезеңдерінен өтетінін анықтаңыз? Қандай кезең жетіспейді?

жұмыртқа

дернәсіл

имаго

Шала түрленіп даму қандай бунақденелілерге тән?

бәсекелестік азаяды

түрдің еркін орналасуына мүмкіндік туады

қолайсыз жағдайлардағы тыныштық кезең

Тақырыпқа байланысты сұрақтар:

1. Постэмбрионалды түрленіп дамуға мысалдар келтіріңіз.

2. Метаморфоздың биологиялық маңызы қандай?

4. Постэмбрионалдық дамудың ұзақтығына қандай факторлар

әсер етуі мүмкін?

3. Ересек ағза мен оның дернәсілінің қоректенуі мен мекен

ету ортасы арасындағы айырмашылыққа мысалдар келтіріңіз.

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ!