Өсімдіктердің өсімді жолмен көбеюі, оның түрлері және тәбиғаттағы биологиялық маңызы. Өсімдік өсіруде өсімді жолмен көбею тәсілдерін қолдану. Қалемшелеу, сұлатпа өркен, телу, көбею ұлпаларымен. Биология, 7 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

7.4С Көбею

Мектеп: Петропавл қаласы, НЗМ ХББ

күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Демеубаев С.М.

Сынып: 7

қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Өсімдіктердің өсімді жолмен көбеюі, оның түрлері және тәбиғаттағы биологиялық маңызы. Өсімдік өсіруде өсімді жолмен көбею тәсілдерін қолдану. Қалемшелеу, сұлатпа өркен, телу (калемшелермен және көзшелермен), көбею ұлпаларымен.

Практикалық жұмыс: « Өсімдіктердің өсімді көбею тәсілдерін зерттеу»

Сабақтың типі

Жаңа материалмен танысу сабағы. Практикалық сабақ.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

Оқушылар істей алу:

- өсімдіктердің вегетативті көбею тәсілдерін салыстыра алу

 Сабақ мақсаттары

Оқушылар:

- өсімдіктердің вегетативті көбею ерекшеліктерін және түрлерін білу;

- өсімдіктердің вегетативті көбею ерекшеліктерін анықтау;

- өсімдіктердің вегетативті таралу әдістерін ажырата алу;

- бөлмелік өсімдіктер отырғызу бойынша вегетативті көбею тәсілдерінің бірі туралы практикалық тапсырма орындайды.

Бағалау критерийлері

Оқушы біледі:

• Вегетативті мүшелер арқылы көбейту тәсілдерін

Оқушы түсінеді:

• Вегетативті көбеюдің биологиялық және шаруашылықтық маңызын

Оқушы істей алады:

• бөлмелік өсімдіктер отырғызу бойынша вегетативті көбею тәсілдерінің бірі туралы практикалық тапсырманы орындай біледі

• сараптамалап, маңыздысын анықтап, проблеманың шешу жолданын ұсына алу

 Тілдік мақсаттар

Оқушылар орындай алады:

жынысты және жыныссыз көбею тәсілдерін салыстыру жолымен көмекші сөздарді пайдаланып (мысалы, бірақ, болғанда) өз түсініктерін қорытындылау.

Вегетативтік көбеюдің түрлі тәсілдері туралы ауызша немесе жазбаша баяндама дайындау.

Жынысты және жыныссыз көбею тәсілдері, ішкі және сыртқы ұрықтану Вегетативтік көбею, тамырландыру, ұластыру,өсімдіктердің өз кесінділерінен көбейту.

Жынысты көбею тәсілінде х бар, ал жыныссыз көбею тәсілінде у бар /х жоқ Біз вегетативтік көбею тәсілін тамырландыру/ұластыру жолымен зерттедік.

Біз ……. екенін таптық. Осыдан кейін біз өсімдіктердің өз кесінділерінен көбейтуді жүргіздік және өсінділерді компостқа салдық, біз … … … байқадық/көрдік.

 Құндылықтарды дарыту

Сабақтағы оқушылардың ауызша, жазбаша жұмыстарын орындай отырып, оқушыларды іздемпаздыққа, өз бетінше ой қорыта білуге, есте сақтауға, еңбектенуге, тиянақтылыққа, қоршаған ортадағы өсімдіктерді қорғауға тәрбиелеу

 Пәнаралық байланыстар

Жаратылыстану

 АКТ қолдану дағдылары

Интербелсенді тақта, флипчарт, ғаламтор, тапсырмалар

Бастапқы білім

5-6 сыныптардағы «Жаратылыстану» курсынан оқушылар гүлдің құрылысы туралы біледі.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

• Сыныпты ұйымдастыру.

Оқушылар оқытушымен және бір-бірімен амандасады, сыныпта ынтымақтасу атмосферасын қалыптастыру, оқушылардың сабаққа даярлығын қадағалау.

• «Миға шабуыл» стадиясы.

Оқушылармен сабақтың тақырыбын, мақсатын және жетістік критерийін тұжырымдау.

(Жұ) Оқушылар жұппен жұмыс жасайды және адамның өз практикалық іс-әрекетінде жыныссыз көбеюдің қандай тәсілдерін қолданатыны туралы талқылау жүргізеді? (Өсімдіктің вегетативті көбеюі).

Вегетативті көбею терминіне анықтама беледі. Оқішылар өсімдіктердің қай бөліктері вегетативті көбейетіні туралы естеріне түсіреді.

(Б) Мұғалім оқушыларға вегетативті көбеюдің тәбиғи және жасанды түрі болатынын түсіндіреді.

Тәбиғи – адамның қатысуынсыз жүреді.

Жасанбы – адамның қатысуымен жүреді.

Оқушылар вегетативті көбею туралы дәптерлеріне кесте жасайды, өсімдіктерден мысал келтіреді. Алынған нәтижелерін мұғаліммен талқылайды.

Вегетативті көбею

(Жұ) Оқушылар жұппен жұмыс жасай отырып өсімдіктердің суреттерін қолдана отырып вегетативті көбеюдің (тәбиғи немесе жасанды) қай түрі екендігін анықтайды.

(Тәбиғи тәсіл: пиязшықпен, тамыр сабақпен, түйіндермен, тамыр атпасымен, мұртшалармен.

Жасанды тәсіл: телу, қалемшелеу.)

Телу – бір өмімдіктің қалемшесін басқа бір өсімдікке егу.

Қалемшелеу – тамыр мен сабақты жеке бөлшектерге бөлу

Бейне ролик көрсету

(Же) Практическая работа

Тақырып: Өсімдіктердің вегетативті көбею тәсілдерін зерттеу

Мақсаты: өсімдіктердің өсімді көбею тәсілдерін зерттеу және бөлме өсімдіктерін көбейту мен күту дағдыларын тәжірибелік түрде бекіту.   

Болжам:__________________________________________________________

Құрал жабдықтар:____________________________________________________________________________________________________________

Жұмыс барысы:

а) биологиядан тәжірибелік жұмыста жасар алдындағы қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқау;

б) нұсқау картасын оқу, мұғалімнің түсіндіруі;

в) нұсқау картасына сәйкес жұпта жұмыс жасау;

г) отырғызылған өсімдіктерді белгілі бір орынға қою;

д) жұмыс орнын жинау.

Өсімдікті отырғызу кезіндегі іс әрекеттеріңізді сипаттаңыз.

____________________________________________________________________________________________________________________________________.

Сұрақтарға жауап беріңіз:

1Отырғызу үшін қандай өсімдікті таңдадыңыз және неге? _________________________________________ .

2.        Оның көбеюін қалай жүзеге асырасыз? _________________________________________________________________.

3.        Ыдыстың түбіндегі саңылаудың маңызы қандай? _________________________________________________________________.

4.        Сіз қандай топырақты пайдаландыңыз? Оның маңызы қандай? _________________________________________________________________.

5.        Өсімдікті отырғызар алдында неге топырақты суарады?_________________________________________________________.

6.        Отырғызылған өсімдіктерді қанша уақытқа ұстауға болады? _________________________________________________________________.

7.        Бұл өсімдікке қандай күтім қажет?_____________________________________________________________________________________________________________________________.

  Қорытынды:_______________________________________________________________________________________________________________________

Үй тапсырмасы:

- өсімдіктердің вегетативті көбею тәсілдерін қайталау;

- өсімдікт жапырағы арқылы вегетативті көбейту процедурасын істеп қөру

Рефлексия

Оқушылар бүгінгі сабақта білген бір факті туралы айтады.

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілетіжоғарыоқушыларғақандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Қабілеті төменірек оқушыларға карточкалар, үлестірме материалдар ұсынуға болады, онда оларға қажетті ақпарат берілген. Бұл зерттеу жүргізу қажеттілігін қысқартуға мүмкіндік береді.

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сергіту сәттерімен белсенді іс-әрекет түрлері.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қолжеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?