Генетикалық материалды сақтаушы және тасымалдаушы ДНҚ жайлы түсінік. Биология, 7 сынып, сабақ жоспары.

Сабақ бөлім : Генетикалық материал

Мектеп: NIS AKTOBE

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Асабаева А.К.

СЫНЫП: 7

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Генетикалық материалды сақтаушы және тасымалдаушы ДНҚ жайлы түсінік

Сабақтың түрі

жаңа сабақ

Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаттары

• Хромосомадағы генетикалық ақпарат ДНҚ рөлін түсіндіру

 Сабақтың мақсаты

Оқушылар

• Әрбір түрдің белгілі бір хромосома санының болатынын біледі.
• Хромосомаларда ДНҚ - генетикалық материал болатынын түсінеді.

 Бағалау критерийлері

Әрбір түрдің белгілі бір хромосома санының болатынын біледі.

Хромосомаларда ДНҚ - генетикалық материал болатынын түсінеді.

Хромосоманың ядрода орналасқанын біледі.

 Тілдік мақсаттар

Оқушылар

• өздері зерттеген жануарлар туралы тпрезентация дайындай алады және көрсете алады

(оқылым, жазылым, айтылым және тыңдалым)

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

ядро, хромосомалар, генетикалық материал, гендер, ДНҚ, қос шиыршық, ақуыздар

еркек, әйел, түрлер, нұсқаулар, жоспар, сақтау, жиынтықтар, материал

сақтау, комплектілеу, ұйымдастыру, құрамында болу, болмайды

Диалог құруға /жазылымға қажетті сөздер топтамасы:

• ДНҚ қайда орналасқан?
• Бұл не …
• ген (-дер) қандай қызмет атқарады?
• Хромосомалар қалай комплектіленген/ұйымдасқан?
• Олар (x) қанша?
• Алуан түрлердің X бар
• Еркек-әйел X құрамында Y Z бар
• Хромосома ұйымдасқан…
• Гендер комплектіленген…
• ДНҚ X үшін …. жағдайларда сақталады

Алдыңғы білім

Оқушылар жаратылыстану курсы бойынша тірі ағзалар деңгейлерін біледі. Олар эксперименттің зерттелу жоспарын құрастыра алады.

Пәнаралық байланыс

Химия-ДНҚ молекуласының құрылысы

Информатика-презентация (бейнебаян https://www.twig-bilim.kz/#subject-1288)

Жоспар

Сабақ кезіндегі жоспарланған жұмыс

Оқушылардың сабаққа толық назарын аудару үшін слайдтарға назар аударамыз, жалпы баланың ата-анасына ұқсастығы туралы, қазақ халқының өнер қайраткерлерінің (әкелі-балалы) өзара ұқсастығы туралы өз ойларын айтады.

ДНҚ-тұқымқуалаушылық туралы ақпараттарды сақтайтын орын туралы бейнебаян ұсыну.

Сабақтың тақырыбы: генетикалық материал ДНҚ-ның хромосомадағы рөлі

Сабақтың мақсаты: генетикалық материал ДНҚ-ның хромосомадағы рөлін түсіндіру

Оқушыларға ДНҚ үлгісі және ДНҚ-ның фотосуреттері ұсынылады.Бұл жұптық жұмыс барысында оқушылар өзара оның арасында қандай байланыстар бар екендігін талқылауы керек. Оқушыларға сұрақ қойылады:

Мына сурет пен үлгі өзара қалай байланысты?

Неге олай ойлайсыз? Әңгіме шығады.

Жұппен бағалау

Осы кезеңде оқушылар логикалық тізбекті қалыптастырады: ДНҚ – ген – белгі – ақуыз

Хромосоманың құрылысы туралы 2- бейнебаянды ұсыну. Суретті ұсыну оның құрамы туралы әңгімелеу

Ой-қозғау.Оқушыларға сұрақ қою.Бұл ненің суреті?

Хромосомалар –дегеніміз не?Олар қайда орналасады?Олар қандай қызмет атқарады?

(хромосоманың өзіне тән бояулармен боялған құрылысы құрамы анық байқалған суретті көрсетемін). Хромосома иіндері

Сыныпты жұппен жұмыс жасау. Әр топқа белгілі бір жануарды зерттеуді ұсыну керек.

Бейнебаян арқылы алынған ақпараттан нуклеотидтердің құрылысына тоқталу

«Лезде сұрақ» немесе «Кім жылдам?»

1.Нуклеин қышқылдары дегеніміз не? – ол органикалық қосылыстар: ДНҚ, РНҚ.

2.ДНҚ-ның нуклеотидтері?

3.РНҚ-ның нуклеотидтері?

4. ДНҚ – неше тізбекті?

Бағалау өзара бірін –бірі жұппен бағалайды.

Олар мынаны анықтауы керек:

ДНҚ қайда орналасқан?

Бұл не …

ген (-дер) қандай қызмет атқарады?

Хромосомалар қалай комплектіленген/ұйымдасқан?

Олар (x) қанша?

Алуан түрлердің қанша хромосома бар?

Еркек адам ағзасында қанша хромосома бар?

әйел адам ағзасында қанша хромосома бар?

(Ж) Хромосомалардың бірдей жиынтығы бар өсімдіктер мен жануарлардың бейнесі бейнеленген суреттер жиынтығын оқушыларға ұсыну. Оқушылардан осы ағзаларды өзара виртуалды түрде будандастыруды сұраңыз. Талқылау барысында оқушылардың өздерінің ойларын қолдана отырып, мұның мүмкін еместігін түсіндіріңіз.

Хромосома қай жерде ұйымдасқан…

Гендер комплектіленген…

ДНҚ X үшін …. жағдайларда сақталады

ДНҚ-ның құрылымы қандай?

(Ж) Жұмысты бастар алдында алдын-ала критерий құру қажет

Постердің ғылымилығы

Постердің эстетикалық көркемделуі

Постердің оқушыларға мәнді-мағыналығы

• Хромосома қай жерде орналасқан?
• Адамда қанша хромосома бар?
• Жасушадағы ДНҚ-ның негізгі қызметі?

Ноутбуктен іздеп тапқан ақпараттар мен алдын-ала таратылып берілген суреттер арқылы

•Әрбір түрдің белгілі бір хромосома санының болатыны

•Хромосомаларда ДНҚ - генетикалық материал болатыны

Таныстырылым стратегиясының бейнесі мен бағасын қамтуы қажет.

Әр топ өз қорытындыларын сыныпқа көрсете алады

Кері байланыс. Бүгінгі сабақта....

Үйге тапсырма: Bilim land kz

Twig Bilim kz cайттарынан қосымша мәліметтер қарау

Қосымша ақпарат

Дифференциалды оқыту – Көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз ба? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндеттер қоюды жоспарлайсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Пәнаралық байланыстар.

Денсаулық және қауіпсіздік.

АКТ-мен байланыстар.

Құндылықтармен байланыстар (тәрбие элементтері).

Қабілеті төмен оқушыларға ақпараттық бюллетень ұсынуға болады, онда оларға қажетті ақпарат берілген. Бұл зерттеу жүргізу қажеттілігін қысқартуға мүмкіндік береді.

Белгілі бір оқушыларға таныстырылым дайындау барысында олардың түсінгендігін анықтауға арналған сұрақтарды қою мүмкіндігі болады. Мысалы, бір стратегияны сипаттап, оның маңызын түсіндіруді сұраңыз.

Бұл мүмкіндікті сыныптас оқушылардың таныстырылымдарын бағалау үшін пайдалануға болады. Топтардағы оқушыларға мұғалім мен сынып өз таныстырылымдарын жасамас бұрын келісіп алатын критерийлер жиынтығы ұсынылады. Топ өз таныстырылымдарын дайындап болғаннан кейін оны келісілген критерийлерге сәйкес сыныптағы қалған оқушылар бағалайды. Үздік үш таныстырылым марапатталады.

АКТ - оқушылар PowerPoint бағдарламасымен жұмыс істей алады.

Құндылықтар - оқушыларға топ ретінде қаншалықты жақсы жұмыс істегендігі туралы ойлануларын ұсынуға болады.

Бүкіл топ жұмысты орындауға ықпал етті ме әлде топтың бір мүшесі ғана өзіне жауапкершілік алды ма?

Рефлексия (сабақ өткізілгеннен кейін толтырылады)

Сабақтың мақсаттары/Оқу мақсаттары шынайы ма? Оқушылар бүгін не оқып білді? Оқу атмосферасы қандай болды? Мен дайындаған оқу дифференциациясы табысты ма? Мен уақытты сақтадым ба? Мен жоспарға қандай өзгеріс енгіздім және не үшін?

Жалпы бағалау (сабақ өткізілгеннен кейін толтырылады)

Сабақтың қандай екі аспектісі ең табысты болды (сабақ беру мен оқытуды қарастырыңыз)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алар еді (сабақ беру мен оқытуды қарастырыңыз)?

1:

2:

Мен сабақтан сынып пен жекелеген оқушылар туралы маған келесі сабаққа дайындалуға көмек беретіндей не білдім?