Өсімдіктерден іріктелетін өнімдер: фотосинтездің және тыныс алудың бастапқы және соңғы өнімдері Зертханалық жұмыс: «Өсімдіктердің тынысалу ерекшеліктерін өскіндер мысалында зерттеу». Биология, 7 сынып, презентация.

https://www.youtube.com/watch?v=im7Jdk83Rn8

«Өсімдіктердің тыныс алуы»

Сабақтың мақсаты:

Өсімдіктердің тыныс алуын зерттеу

Фотосинтездің және тыныс алудың бастапқы және соңғы өнімдерін сипаттайды;

Көшет мысалындағы өсімдіктер өнімдерінің ерекшеліктерін атап зерттеуді;

Бағалау критерийі

Өсімдіктердің тыныс алу процесі мен фотосинтез процесін салыстырыңыз

Фотосинтез және тыныс алуды салыстыратын кесте

«Өсімдіктердің тыныс алуына әсер ететін факторлар »

Мәтінмен жұмыс «Кітаптың шетіне жазылған белгілер»

(білетінмін, білмегенмін, таңқалдырды!)

Оқушылар мәтінді алып, оқып, шетіне белгі қояды, жұптаса отырып жұмыс дәптерлеріне қысқаша тезис орындайды

Қорытынды бағалау

«Өсімдіктердің бөліп шығаруы»

Сабақтың мақсаты:

Өсімдіктердің бөліп шығаруын зерттеу

Жануарлардың бөліп шығаруы

Зат алмасу кезіндегі бөлінетін зянды заттар

Көмірқышқыл газ

Заттарды жоюды қамтамасыз ететін ағзалар жүйесі

Несепнәр

Су

Бөліп шығару жүйесі

Тыныс алу жүйесі

Тері

Тұздар

Өсімдіктердің бөліп шығаруы

Өсімдіктер мен саңырауқұлақтарда арнайы бөліп шығару жүйесі болмайды. Олардың қажетсіз заттар көпжасушалылардың жасушаларында жиналады және өмір бойы сақталады. Өсімдіктердің жапырақтары түскенде көптеген зиянды заттардан құтылады.

Өсімдіктердің жапырақтарының түсуі, күз мезгіліне тән құбылыс болып табылады. Сары жапырақ, қоңыр салқын ауа-райы, жабырқаулы көңіл-күй, қара суық жер күзге тән қасиет. Жыл сайын қайталанатын бұл құбылыс бастапқыда өзінің реңдерімен қуантып, күздің соңғы айларында көңілге жабырқау түсіреді. Көптеген ақындар, күзді кәрілікпен салыстырады. Көктем мен күз мезгілдерінің ұқсастықтары бар.

Күзде жапырақтардың түсуі

2. Сарғайған жапырақтардың құрамында не болады?

Анализдің қорытындысы бойынша, сарғайған жапырақтардың құрамында ағаш күлінен басқа,

Бөліп шығарушы ұлпалар

Барлық тірі ағзалар тәрізді өсімдіктерде де зат алмасу процессі жүріп жатады. Соның нәтижесінде әр түрлі қосылыстар түзіледі, ыдырайды, қабылданады және бөлініп шығарылып отырады.

Өсімдіктердің арнаулы бөліп шығарушы мүшелері бол­майды, бірақта экскректорлық заттар организмнен қалайда сыртқа шығарылып отырады, немесе белгілі бір орындарда (қуыстарда) жиналады.  Осыған байланысты бөліп шығарушы ұлпалардың екі тобы болады: ішкі және сыртқы бөліп шығарушы ұлпалар. Олардың, біріншісіне, сүт жолдары, жекелеген бөліп шығарушы жасушалар (идиобластар), схизогендік және лизогендік қуыстар жатады. Ішкі бөліп шығаратын заттардың өнімдері илік заттар, смолалар, эфир майлары және басқалар. Екіншісіне, мүшелердің үстінде орналасқан безді түктер мен өсімдік бездері жатады; сыртқы бөліп шығарушы заттардың өнімдеріне эфир майлары, шірнеліктер, су және басқалар жатады.

Фитонциды

Фитонцидтер - бактерияларды, паразиттерді, ұсақ саңырауқұлақтарды өлтіруге қабілетті өсімдіктер (басымырақ жоғарғы сатыдағылары) бөліп шығаратын биологиялық белсенді заттар.

Рефлексия

Сабақтың қызықты болған тұсы?

Сабақта нені үйрендіңіз?

Сабақта қиындықтар болды ма?