Тыныс алудың маңызы. Анаэробты және аэробты тыныс алу. Биология, 7 сынып, сабақ жоспары.

7. 2 С Тыныс алу

Күні:

Сынып: 7

Сабақ тақырыбы:

Тыныс алудың маңызы.Анаэробты және аэробты тыныс алу

Сабақ типі

Аралас сабақ

Оқу мақсаты

Тірі ағзалардағы тыныс алу маңызын сипаттау

Анаэробты және аэробты тыныс алу типтерін ажырату

Сабақ мақсаты

Оқушылар:

Тірі ағзалардағы тыныс алу мақсатын біледі

Оқушылар орындай алады:

тынысалу үдерісінің химиялық реакция теңдеуін қолдана отырып, аэробты тыныс алуды сипаттайды

Тыныс алу мен фотосинтеззді салыстырады

Сабақ түрі

Жаңа тақырыпты оқу

Бағалау критерийі

Тірі ағзалардағы тыныс алу мақсатын біледі

Өсімдіктердегі тыныс алу механизмін қарастырады

Тыныс алу мен фотосинтеззді салыстырады

Жұмыс қорытындысын шағара біледі

Тілдік мақсат

Оқушылар орындай алады:

анаэробты және аэробты тыныс алуды жазбаша және ауызша түрде сипаттау .

Оқушылар орындай алады:

алдымен жазбалар жасай алады (оқылым және жызылым дағдылары),

содан соң тыныс алу мүшелерінің құрылыс ерекшеліктерін жазып алады(жазылым дағдылары)

глюкоза +оттегі → көмірқышқыл газы +су (+энергия

Аэробты тыныс алу кезінде глюкоза мен оттегі реакцияға түседі, нәтижесінде көміртектің қос тотығы, су, энергия бөлініп шығарылады.

глюкоза → сүт қышқылы (+энергия)

Анаэробты тыныс алу кезінде глюкоза реакцияға қатысады, нәтижесінде сүт қышқылы, энергия бөлініп шығарылады.

Аэробты тыныс алу кезінде анаэробты тыныс алумен салыстырғанда көбірек энергия бөлініп шығарылады

Анаэробты тыныс алу кезінде сүт қышқылы бөлініп шығарылады / босатылып шығарылады.

Біз жұдырығымызды басымыздан жоғары/төмен түйіп қысқанымызда, біз … екендігін байқадық.

Аэробты тыныс алу x болып табылады/бар, ал анаэробты тыныс алу y болып табылады/бар / X болып табылмайды/ пайдаланбайды.

Құндылықтар

Академиялық сауаттылық, ынтымақтастық,бір бірін сыйлау, сыни тұрғысынан ойлау

Пәнаралық байланыс

Физика, химия

АКТ

Ғаламтор желісімен жұмыс істеу

Бастапқы білім

Оқушылардың «Жаратылыстану» курсынан тыныс алу, бөліп қығару және фотосинтез туралы жалпы түсінігі қалыптасады

Сабақ барысы

Іс-әрекет

Сабақ тақырыбы алдын ала берілмейді өйткені оқушылар сабақ тақырыбын өздері ашып құрастыру керек

Бастапқы білімдерін саралау

(Ұ) Оқушылардан «Синквейн» тәсілі бойынша тыныс алудың маңызы туралы бірнеше сөзбен жеткізіп, ойларын жазуларын сұраңыз.

Ж) немесе (Т) Оқушылар топтарға бөлініп, анаэробты және аэробты тыныс алу түрлерін үйренеді. Оқушылар презентацияны дайындайды немесе тыныс алу түрлері бойынша постерлерді әзірлейді. Оқушылар аэробты тыныс алудың екі негізгі кезеңін меңгереді:

• оттегісіз;
• оттегілі, сонымен қатар анаэробты тыныс алудың нитратты және сульфатты түрлері. Мысалы:
• Нитратты тыныс алу (нитраттар оттегісі тотықтандырғыш болып табылады ) – сызба бойынша түзіледі:

С6Н12О6 + 4NO3-→ 6СО3 + 6Н2О +2N2↑ +E

Үдеріс денитрификация атауына ие.

)  Сульфатты тыныс алу (сульфат оттегісі тотықтандырғыш болып табылады) – сызба бойынша түзіледі:

C6H12O6 + 3H2SO4→6CO2 + 6H2O + 3H2S↑ + E

Оқушылар бірнеше себептер бойынша салыстыра алады:

• жасушада оқшауландыру
• жылдамдық
• энергия формасы
• ақырғы өнімдері
• АТФ саны

түзілу жағдайы және т.б.

Қ) Оқушылар анаэробты және аэробты тыныс алу бойынша салыстырмалы кестені толтырады.

(Ұ) Оқушылардан аэробты тыныс алудың ауызша формуласын жазуды сұраңыз. Оларға дұрыс формуланы жазуға қажетті символдар мен номерлерден құралған карточкакарточкаларды таратыңыз. Оқушылар топтарға бөлініп, карточка дұрыс тәртіпте жайып қояды. Карточкаларда болуы тиіс: C₆H₁₂O₆, O₂, CO₂,H₂O, 6, 6, 6 және бағдарша

(Қ) Оқушылар аэробты тыныс алу бойынша жазбаша және ауызша теңдеуді құрастырады.

Не білдім? Нені үйрендім?

-алған білімді өмірде қалай қолдануға болады?

- Қандай дағдылар дами бастады?

таныстырылым

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Барлық оқушылар:

Тірі ағзалардағы тыныс алу үдерісін сипаттай алады

Көпшілік оқушылар:

Тыныс алу мен фотосинтер үдерісін салыстырып талдай алады Анаэробты және аэробты тыныс алу механизмін біледі

Кейбір оқушылар: тыныс алу механизмін және ерекшеліктерін біледі

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?