Дискретті және аралық вариациялық қатар. Алгебра, 11 сынып, сабақ жоспары.


Сабақ жоспары

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:11.1В бөлім: Математикалық статистика элементтері

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы: Дискретные и интервальные вариационные ряды

Сабақ түрі:

Білімді жалпылау және жүйелеу сабағы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

11.3.3.3 - берілген шартқа сәйкес вариациялық қатарлардың деректерін талдау

 Сабақ мақсаттары

Оқушылар вариациялық қатарлардың деректерін талдау үшін орталық өзгеру өлшемдері мен шашыраңдылық өлшемдерін қолданады.

Бағалау критерийлері)

Оқушылар қолданады

  • орталық өзгеру өлшемдерін: мода, медиана және орта мәндерін вариациялық қатарлардың деректерін талдау үшін;
  • шашыраңдылық өлшемдерін: ауқым, дисперсию және стандартты ауытқуды вариациялық қатарлардың деректерін талдау үшін.

 Тілдік мақсаттар

Оқушылар вариациялық қатарлардың деректерін талдау кезінде пәндік лексиканы және бөлімге сәйкес терминдерді қолданады.

Пәндік лексика

орталық өзгеру өлшемдері; шашыраңдылық өлшемдері; мода, медиана, орта мән; ауқым, дисперсия, вариациялық қатардың стандарттық ауытқуы.

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер – зерттелетін жиынтықта басқаларына қарағанда жиі кездесетін шама …;

– белгілі бір тәртіппен орналасқан, өсуі бойынша немесе азаюы бойынша реттелген қатардың варианттарының бірінің орташасы …;

– дискреттік және интервалдық қатарларды бейнелеуге арналған график ….

Құндылықтарды дарыту

Өз жұмысына жауапкершілікпен қарау. Басқа оқушылардың көзқарасын сыйлау.

Пәнаралық байланыстар

Физика, химия, биология сабақтарындағы зертханалық жұмыстарды орындағанда берілген мәліметтерді өңдеу

Бастапқы білім

Статистика элементтерін білу: салыстырмалы жиілік, арифметикалық орта, мода, медиана, дисперсия, вариациялық қатардың стандарттық ауытқуы. Ықтималдық теориясының элементтерін білу: ықтималдықтың классикалық анықтамасы, математикалық күтілім, дисперсия, кездейсоқ шаманың стандарттық ауытқуы.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

3 мин

Мұғалім оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстырады. Сабақтың басында оқушылар кестенің бірінші бағаның толтыра бастайды. Оқушылар төмендегідей сұраққа жауап жазады: «Қандай шашыраңдылық өлшемдерін және орталық өзгеру өлшемдерін білесіңдер?»

Білем

Білдім

Білгім келеді

Екіші және үшінші бағанды оқушылар сабақты қорыту кезеңінде толтырады.

9 мин

Білімді жаңарту. (Топпен жұмыс)

Мұғалім оқушыларға вариациялық қатарлардың деректерін талдау үшін: арифметикалық орта, мода, медиана, ауқым, дисперсия және статистикалық қатардың стандарттық ауытқу ұғымдарын қайталауы керектігін айтады.

Ол үшін орталық өзгеру өлшемдері мен шашыраңдылық өлшемдерін еске түсіру мақсатында жұппен жұмыс жасаймыз, яғни 1-ші қосымшадағы карточкаларды алып, орталық өзгеру өлшемдеріне жататындарын бірінші бағанға, ал шашыраңдылық өлшемдеріне жататындарын екінші бағанға жинақтаймыз.

(карточкалар жинағы 1, қосымша 1)

Осыдан кейін, оқушыларға орта мәнді, моданы, медиананы, дисперсияны, ауқымды және қалыпты ауытқуды қалай табатындығын еске түсіруді сұрайды.

Дифференциация.

Осы тапсырманы орындау барысында қиындық көрген жұптарға жоғарыдағы шамаларды табу формуласы берілген немесе анықтайтын карточкаларды беріп оларды шамалармен сәйкестендіруін сұрайды. (карточкалар жинағы 2, қосымша 1)

Жаңа жұппен жұмыс.

Тапсырманы орындаған жұптардың істелген тапсырмамен қалады, екінші оқушының орнына басқа оқушы келеді. Олар жаңа жұп жасап алдынғы тапсырманы тексереді.

Жауабы:

орталық өзгеру өлшемдері

шашыраңдылық өлшемдері

Орта мән

Ауқым –

нәтижелердің ең үлкен мәнінен ең кіші мәнінің айырмасы

Топтастырылған берілгендер үшін орташа мән

Дисперсия

Мода –

зерттелетін жиынтықта басқаларына қарағанда жиі кездесетін вариантаны айтады

Топтастырып берілгендер үшін дисперсия

Медиана –

белгілі бір тәртіппен орналасқан, өсуі бойынша немесе азаюы бойынша реттелген қатардың варианттарының бірінің орташасы

Қалыпты ауытқу (орташа квадраттық ауытқу)

Мұғалім оқушылардың жұмысын бақылай отырып оларға керек кезінде бағыт береді және формальді емес жағдайда оларды бағалап, өзіне белгілеп алады.

Қосымша 1

5 мин

Есеп шығару. (Топпен жұмыс)

Оқушылар төрт топқа бөлінеді.

Топтарға тапсырма :

A тобы

Сенбі күні дүкенде сатылған аяқ-киімдердің өлшемдері:

36 36 36 38 38 38 38 38 39 40 40.

Орта мән, медиана және моданы табыңыздар.

B тобы

Сенбі күні дүкенде сатылған аяқ-киімдердің өлшемдері:

36 36 36 38 38 38 38 38 39 40 40.

Берілгендерді жиіліктер кестесінде көрсетіңіз.

Орта мән, медиана және моданы табыңыздар.

C тобы

Жексенбі күні дүкенде сатылған аяқ-киімдердің өлшемдері:

35 35 36 36 36 38 38 38 41 46 46 46.

Орта мән, медиана және моданы табыңыздар.

D тобы

Жексенбі күні дүкенде сатылған аяқ-киімдердің өлшемдері:

35 35 36 36 36 38 38 38 41 46 46 46.

Берілгендерді жиіліктер кестесінде көрсетіңіз.

Орта мән, медиана және моданы табыңыздар.

Мұғалім оқушылардың жұмысын бақылай отырып оларға керек кезінде бағыт береді және формальді емес жағдайда оларды бағалап, өзіне белгілеп алады.

10 мин

Есеп шығару. (Жаңа топта жұмыс. Оқушылардың тілдік дағдысын дамыту)

A мен B, C мен D топтары бірігіп, жауаптарын салыстырады және берілгендердің топтасқан түрі мен топтаспаған түрлері үшін жауаптарының қалай табылғандығын сұрыптайды.

Барлық топтар: «Өз тапсырмаларында орталық өзгеру өлшемдерінің қай түрі бағалауға басқаларына қарағанда жақсырақ келеді?»-деген сұраққа жауап береді.

Топтық жұмыс. Оқушылардың тілдік дағдысын дамыту.

Әр топтан бір оқушыдан шығып өз тапсырмаларының орындалу барысын сыныпқа таныстырады, қойылған сұрақтарға жауап береді.

A тобы

Сенбі күні дүкенде сатылған аяқ-киімдердің өлшемдері:

36 36 36 38 38 38 38 38 39 40 40.

Орта мән, медиана және моданы табыңыздар.

Жауабы:

Орталық өзгеру өлшемдерінің кез келгенің берілген мәліметтерді сұрыптау үшін қолдануға болады.

B тобы

Сенбі күні дүкенде сатылған аяқ-киімдердің өлшемдері:

36 36 36 38 38 38 38 38 39 40 40.

Берілгендерді жиіліктер кестесінде көрсетіңіз.

Орта мән, медиана және моданы табыңыздар.

Жауабы:

Орталық өзгеру өлшемдерінің кез келгенің берілген мәліметтерді сұрыптау үшін қолдануға болады.

C тобы

Жексенбі күні дүкенде сатылған аяқ-киімдердің өлшемдері:

35 35 36 36 36 38 38 38 41 46 46 46.

Орта мән, медиана және моданы табыңыздар.

Жауабы:

Бұл жағдайда мода орталық өзгеру өлшемдерінің ішінен дұрысырақ келетіні болып шығады, өйткені ол тұтынушылардың көбінің қандай өлшемге көбірек сұраныс жасайтындығын көреді және соған байланысты дұрыс қорытынды жасауына мүмкіндік жасайды. Келесі тауарларды алу барысында дұрыс жоспарлауға көмегін тигізеді.

D тобы

Жексенбі күні дүкенде сатылған аяқ-киімдердің өлшемдері:

35 35 36 36 36 38 38 38 41 46 46 46.

Берілгендерді жиіліктер кестесінде көрсетіңіз.

Орта мән, медиана және моданы табыңыздар.

Бұл жағдайда мода орталық өзгеру өлшемдерінің ішінен дұрысырақ келетіні болып шығады, өйткені ол тұтынушылардың көбінің қандай өлшемге көбірек сұраныс жасайтындығын көреді және соған байланысты дұрыс қорытынды жасауына мүмкіндік жасайды. Келесі тауарларды алу барысында дұрыс жоспарлауға көмегін тигізеді.

Алынған нәтижелерді жалпылау.

Мұғалім барлық топтарға: «Қай тапсырмаларда орталық өзгеру өлшемдерінің қай түрі берілген мәліметтер үшін қолданған басқаларына қарағанда жақсырақ келеді жіне неліктен?»-деген сұрақ қояды.

Егер сандар қатарында айрықша көзге түсетін мән көрінсе, онда берілген мәліметтерді талдауға орта мәннен гөрі медиананы пайдаланған дұрысырақ болады.

Берілген қатар үшін моданы көбінесе қандайда бір ерекше емес, ортақ көрсеткішті анықтау үшін пайдаланады(мысалы ерекше сұранысқа ие аяқ-киім өлшемін алу үшін).

Орта мәнді көбінесе бір модасы бар симметриялық түрде берілгендерге қолданған дұрысырақ болады.

5 мин

Есеп шығару. (Сыныппен жұмыс)

Оқушылар 1 мен 2 мысалдарға байланысты сұрақтарға ауызша жауаптар береді.

1мысал. Сенбі күні дүкенде сатылған аяқ-киімдердің өлшемдері:

36 36 36 38 38 38 38 38 39 40 40.

Ауқымды табыңыздар.

2 мысал. Жексенбі күні дүкенде сатылған аяқ-киімдердің өлшемдері:

36 36 36 38 38 38 38 38 39 40 40 46.

Ауқымды табыңыздар.

Мұғалім: «Осы мысалдардын қайсысы үшін ауқымды талдау үшін қолданған қаншалықты дұрысырақ болып табылады?»

Жауабы:

2 мысалда ауқым үлкен (10-ға тең), бірақ барлық берілгендер 38-ге жақын орналасқан, сол себепті шашыраңдылықтың бұл өлшемі берілгендердің шашыраңдылығы туралы нақты мәліметтер бере алмайды.

Мұғалім: «Онда осы жағдай үшін шашыраңдылықтың қай өлшемін берілгендерді талдауға қолданамыз?»

Жауабы: дисперсия

(Дисперсия - шашыраңдылықтың өлшемі, жеке мәннің орташа квадратық ауытқуы орта мәннен).

5 мин

Бекіту. (Жеке жұмыс)

Оқушыларға төмендегі тапсырманы орындау ұсынылады.

Тапсырма. Жексенбі күні дүкенде сатылған аяқ-киімдердің өлшемдері:

36 36 36 38 38 38 38 38 39 40 40 46.

а) Қалыпты ауытқу мен дисперсияны табыңыздар.

б) Берілгендерді жиіліктер кестесінде көрсетіңіздер.

в) Топталған берілгендер үшін қалыпты ауытқу мен дисперсияны табыңыздар.

Дескриптор: Оқушылар

- дисперсияны табады;

- қалыпты ауытқуды табады;

- берілгендерді жиіліктер кестесінде көрсетеді;

- топталған берілгендер үшін дисперсияны табады;

- Топталған берілгендер үшін қалыпты ауытқуды табады.

Тапсырманы әр оқушы жеке орындауыны мұғалім бақылап отырады.

Тапсырманың тексеру сұрақ-жауап түрінде жүргізіледі.

2 мин

Рефлексия «Білем. Білдім. Білгім келеді». Сабақты қорытындылау.

Оқушылар екінші және үшінші бағанды толтырады.

Білем

Білдім

Білгім келеді

Үй жұмысы:

  • Сыныптағы 27 оқушыға логикаға тапсырма берілді. Әр оқушының тапсырманы орындауға жіберген уақыты ( минутпен):

19141591816101116

4201014119131513

12217151410111012

а) Тапсырманы орындауға жіберген уақыттың орта мәнің табыңыздар. Жауаптарыңызды жүздік үлеске дейін жуықтаңыздар.

б) Медиананы табыңыздар.

в) Моданы табыңыздар.

г) Алдынғы үш өлшемнің қайсысы орташа уақытты дәлірек бере алады, неліктен? Жауабыңызды түсіндіріңіз.

  • Екі мерген 100-ден нысанаға оқ атты. Біріншісі 8 ұпайдан 40 рет, 9 ұпайдан – 10 рет және 10 ұпайдан – 50 рет алды. Екіншісі 8, 9 және 10 ұпайдан сәйкесінше – 10, 60 және 30 реттен алды. Қай мерген жақсырақ атады?

Саралау оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Төменгі және жоғары деңгейдегі сұрақтарды қою барысында.

Сабақ барысында, оқушылардың қиындықтарына ьайланысты дифференциалды түрде көмек беріледі.

Оқушылар жауаптарының толықтығы, тапсырмалардың орындалу сапасы және бақылау арқылы жүргізіледі.

Сабақ алдында бөлмені желдету.

Оқушылардың дұрыс тік отыруын қадағалау.



Толық нұсқасын 30 секундтан кейін жүктей аласыз!!!


Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter

Қарап көріңіз 👇



Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру

Соңғы жаңалықтар:
» Freedom bank-те керемет акция! 1000 ₸ кэшбек сыйлайды
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
Пікір жазу