Шығарманың мазмұнын түсіну. Оралхан Бөкей «Апамның астауы». Әдебиеттік оқу, 4 сынып, нұсқаулық.

Пән: әдебиеттік оқу

Сынып: 4

Бөлім: Құндылықтар

Сабақтың тақырыбы: 1.1 Шығарманың мазмұнын түсіну

«Апамның астауы» Оралхан Бөкей

Оқу мақсаттары:

4.1.1.1 шығарманың мазмұнын толық түсіну, кейбір тұстарын нақтылау, оқиғаның себеп-салдарын анықтау үшін сұрақтар қою және жауап беру

4.2.6.1 кейіпкердің, кейіпкерлердің іс-әрекеті, мінез-құлқының өзгеру себептерін мәтіннен тауып, салыстырып бағалау

Бағалау критерийлері:

• мәтіннің негізгі ойын анықтады;
• мәтін мазмұнын түсіндіріп, айтады;
• негізгі сауалдарға жауап іздейді;
• мәтін бойынша сұрақтар әзірлейді;
• кейіпкерлердің мінез – құлқын сипаттайды.

Қажетті ресурстар: дидактикалық материалдар; презентация.

І. Сабақтың басы

Ширату тапсырмасы

https://www.youtube.com/watch?v=dGB8Qa59yxs

«Асыл әжем» әнін тыңдату (1 мин) Сұрақтарға жауап алу:

Ән кім туралы?

Әже деген кім?

Өз әжең туралы не айтар едің?

Сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстырылады, бағалау критерийлері оқушылармен бірге құрастырылады немесе мұғалім айтады.

ІІ. Сабақтың ортасы

1-тапсырма

(Ж, Ұ) Оралхан Бөкей «Апамның астауы» әңгімесін зерделеп оқиды.

Түсініксіз сөздердің мағынасын алдарында жатқан сөздіктен іздеп, анықтайды (қиыр жайлап, шет қонып- алыста жүру, шатырланбаған тоқал ағаш там- шатыры жоқ ағаш үй, жер- көкті шарқ ұрып шарласа- жер бетін аралап, іздесе, тоң-мұз, сүңгі – мұз, мұқым- барлық, арық ашаң – арықтау, тарамыс- сіңір, тыртық- жараның ізі (шрам), қара нардай- мықты, құндыздай- осы жерде қатар-қатар, мая- үйме шөп, шұрқыраған- толыған, ұсақ мал- қой, ешкі, терек- ағаш түрі, келі-тары, бидай, төркіні- әйелдің өз жұрты, өз туыстары, құлық-сұмдық- жаман мінез, қылық, пенде- адам, жарықтық- қайтыс болған адамның атын атамай, жарықтық дейді, тәкаппар- намысшыл)

Саралау. Қабілеті жоғары 1-2 оқушыға дауыстап оқытуға болады. Оқушылардың мүмкіндіктері ескеріледі. Қабілеті төмен оқушыларға қолдау көрсетіледі.

(Б) Оқушылардың өзін – өзі бағалауы.

2- тапсырма

(Ө;Т) Әңгіме бойынша оқушылар жеке сұрақтар құрсатырады. Құрастырған сұрақтарын топта талқылайды. «Кездейсоқ таңдау» әдісі арқылы оқушылар бір – біріне сұрақатар қояды.

• Әңгіме кімнің атынан баяндалады?
• Автор апасына неге еркеледі деп ойлайсың?
• Жазда балалар апасымен қалай дайындалады?
• Апасы қандай адам деп ойлайсың?
• Әңгіменің негізгі ойын анықта.
• Әжесін сипаттайтын тұстарды тауып оқы.

Саралау. Тапсырма баойынша саралау жүргізіледі. Тапсырма барлық оқушыларға ұсынылады, бірақ әртүрлі нәтиже күтіледі. Кейбір оқушылар 1-2 сұрақ құрастыруы мүмкін.

(ҚБ) Дескриптор бойынша бағалау:

• әңгіменің мазмұнын түсінеді;
• әңгіме мазмұны бойынша нақтылау сұрақтарын құрастырады;
• әңгіменің негізгі ойын анықтайды;
• кейіпкерлерін анықтайды және оларды сипаттайды.

3-тапсырма

(Ө;Т) Оқушыларға әңгімеден Бұқтырма өзенін сипаттайтын тұсты тауып оқу тапсырылады.

- Мәтіннен көркем сөздерді табу.

-Астау неден жасалады? Астауды сипаттап айт.

Саралау. Қабілеті жоғары оқушы қабілеті төмен оқушылармен бірлесе тапсырманы орындайды. Өзара бір – біріне қолдау көрсетіп, көмектеседі.

(Б) «Бас бармақ» әдісі бойынша бағалау.

4-тапсырма

(ЖЖ,Т) Оқушыларға «Менің әжем» тақырыбына эссе жазу ұсынылады. Тапсырманы орындамас бұрын оқушылармен бірлесіп критерий құрастыру.

• мазмұны тақырыбына сәйкес келеді;
• мәтіннен көркем-бейнелі сөздерді қолданады;
• сөйлемдегі сөздер мен сөз тіркестері байланысқан;
• қатесіз жазады.

Оқушыларға тапсырманы орындау үшін уақыт беріледі. «Автор орындығы» әдісі арқылы жұмыстарын оқиды.

Саралау: тапсырма бойынша саралау жүргізіледі. Тапсырма барлық оқушыларға ұсынылады, бірақ әртүрлі нәтижелер күтіледі. Мұғалім қабілеті төмен оқушыларға қолдау көрсетеді. Жазуға қосымша уақыт берілуін ескереді.

(Б) «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі арқылы бағаланады.

ІІІ. Сабақтың соңы

«Мұғалімге жеделхат» тақтасына оқушылар стикер жапсыру арқылы орындалады.

Оқушылар өздеріне жақын сөйлемді таңдап, айтылған ойды жалғастырады:

- бүгінгі сабақта мен....түсіндім, ...білдім, ....көзімді жеткіздім.

- бүгін сабақта қуантқаны.....

- мен өзімді.....үшін мақтар едім.

- маған ерекше ұнағаны.....

- сабақтан соң маған........келді.

- бүгін маған..........сәті түсті.

- қызықты болғаны.....

- ......қиындық тудырды.

- менің түсінгенім.....

- енді мен......аламын.