Шығарманы мазмұндау. Мұхтар Әуезов «Әбілмансұр». Әдебиеттік оқу, 3 сынып, сабақ жоспары.

Пән: Әдебиеттік оқу

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Атақты тұлғалар

Күні:

Сынып: 3

Мектеп: Қарағанды қаласы

Мұғалімнің аты-жөні: Майбасова Ү.А.

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

1.2 Шығарманы мазмұндау

Мұхтар Әуезов «Әбілмансұр»

Оқу мақсаттары

3.2.1.2 шығарманы іштей саналы түрде түсініп, көз жүгіртіп/ шолып/ түртіп алып/ қажетті ақпаратты тауып/ белгі қойып/сын тұрғысынан бағалап оқу

3.1.5.1 өз ойы мен сезімін көркем-бейнелі сөздерді қолдана отырып жеткізу

3.1.2.1 шығарманың мазмұнын бірлесе құрастырған жоспар бойынша немесе өз сөзімен толық/таңдауына қарай мазмұндау/ сахналау

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар шығарманың мазмұнын түсініп оқиды, өз ойы мен сезімін көркем-бейнелі сөздерді қолдана отырып жеткізеді, шығарманың мазмұнын бірлесе құрастырған жоспар бойынша таңдауына қарай мазмұндайды.

Көптеген оқушылар: шығарманы іштей, қажетті ақпаратты тауып оқиды, өз ойы мен сезімін көркем-бейнелі сөздердің үлгілерін қолдана отырып жеткізеді, шығарманың мазмұнын бірлесе құрастырған жоспар бойынша толық мазмұндайды.

Кейбір оқушылар: шығарманы сын тұрғысынан бағалап оқиды, өз ойы мен сезімін көркем-бейнелі сөздерді қолдана отырып еркін жеткізе алады, шығарманың мазмұнын бірлесе құрастырған жоспар бойынша өз бетінше мазмұндайды.

Бағалау критерийлері

•  мәтіннен қажетті ақпаратты тауып оқиды;
•  жоспар бойынша мәтіннің мазмұнын айтады;
•  ойын көркем-бейнелі сөздердің көмегімен жеткізеді

Тілдік мақсаттар

Оқушылар:

Бөлім тақырыбына байланысты атақты тұлғалар туралы айта алады, өз ойын ашық жеткізеді, әнші туралы еркін әңгімелей алады.

Пәнге тән лексика мен терминология:

Концерт, әншілер, әлеуетті үн, шабыт, бүкілдүниежүзілік жарыс, қазақтың халық әндері.

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

-Әп-сәтте қала халқын әнмен баурап жинаған әншінің аты кім?

-Кең маңдайлы, келбетті жігіт клубтың алдына жұмысшыларды қалай жинайды?

-Әнші Әміре ата туралы не білесіңдер?

Құндылықтарды дарыту

Қазақтың атақты тұлғалары туралы әңгімелей отырып, ұлттық тарих пен мәдениетті білуге, оны құрметтеуге, өз елінің патриоты болуды насихаттау

Пәнаралық байланыстар

«Үш достың ерлігі» мультфильміндегі әнін тыңдатып, әннің орындауына назар аудара отырып талдау арқылы музыка пәнімен байланыстыру

АКТ қолдану дағдылары

«Үш достың ерлігі - Абылай хан» Сабалақ туралы мультфильм үзінділерін көрсету

https://www.youtube.com/watch?v=1IOm2zKBYVc

Бастапқы білім

Мәтін мазмұны бойынша сұрақтар құрастыра алады, сұрақтарға толық жауап бере алады, өз ойын жеткізуде көркем – бейнелі сөздерді қолдана алады

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Ширату жаттығуы

(Ұ, МК) «Бірге- бір» ойыны

Сыныптан бір қатысушы таңдалады. Қатысушының жоғары жағына көрсетілмей, бүгінгі сабақтың тақырыбына қатысты бір Абылай хан кейіпкер суреті жасырылады. Жасырылған сөзді табу үшін оқушылар сол сөзді кезекпен сипаттау арқылы бағыт-бағдар береді.

Мысалы: ол –көзі үлкен қара, қасы қою қара, қоңыр жүзі ер көңілді, қараған қарасы парасат адамға ұқсайды. Қазақ елінің ханы.

Бастапқы білімді қайталау

1-тапсырма

(Ұ, Ж). «Ия-жоқ» ойыны әдісі

Оқушылар жұптасып алдыңғы тақырыпқа байланысты сұрақтар қояды. Әр жұпқа үш сұраққа дейін қойғызуға болады. Жауаптар дұрыс болса «ия», бұрыс болса «жоқ» деп жауап береді. Соңында қанша сұраққа дұрыс жауаптар жинағанын есесптеуді ұсынып, оқушылардың атақты тұлғалар тақырыбы бойынша білімдерін анықтауға болады.

• Барлық адам атақты бола ала ма?
• Атақты адамдарды білесіңдер ма?
• Атақты адамдардың сіңірген еңбектері туралы айта аласыңдар ма?
• Билік үстіндегі адамдар атақты тұлға бола алады ма?
• Суреттегі Ханның атын айта аласыңдар ма?

-

Сабақтың тақырыбы және оқу мақсатын хабарлау. Мұхтар Әуезовтың «Әбілмансұр» шығармасын түсініп оқып, тыңдалған шығарма бойынша пікір білдіруді, жоспарға сүйеніп мазмұндауды үйренеміз.

Оқушылармен бағалау критерийін қарастыру немесе таныстыру.

сабақтың тақырыбына байланысты суреттер

Слайд №2

Қосымша №1

2-тапсырма

(МК, Т) «Моделденген оқылым» әдісімен оқу

-Мұхтар Әуезовтың «Әбілмансұр» әңгімесін түсініп, сын тұрғысынан бағалап оқу ұсынылады. Бұл әдісте сараптамалық оқуға назар аударылады. Мәтінге талдау жасау үшін «Қалың және жұқа сұрақтар» әдісімен оқушыларға үш «жұқа» және үш «қалың» сұрақ құру тапсырылады. Оқушылар бір-біріне сұрақ қояды. Бұл сыни ойлауды дамытуға арналған әдіс. Стратегия келесі дағдыларды қалыптастырады:

˗сұрақтарды дұрыс құра білу;

˗түсініктерді сәйкестендіре алу.

Саралау. Мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтар құрастыруда қолдауды қажет ететін оқушыларды ынталандыру үшін сөзбен қолдау көрсетіледі.

(ҚБ) «Жапондық» әдіс арқылы бағалау. Топтар өзара көрсеткен жұмыстарына керемет, тамаша, өте жақсы, т.б. бағасын береді.

3-тапсырма

(Ө, Ж, Т) «Кірпіш» стратегиясын қолдана отырып Мұхтар Әуезовтың «Әбілмансұр» әңгімесінен іздеп тапқан көркем-бейнелі сөздерді кірпіштерге түсіреді және пікір білдіреді. А4 парағына бейнеленген кірпіштердің суреттерін және мәтін мазмұны бойынша дайындалған сұрақтар таратылады. Оқушылар кірпіш суреттеріне өздігінен отырып, мәтін мазмұны бойынша сөздер мен сөз тіркестерді жазады. Жұптасып бір-бірінің жазғанын оқиды. Бір-бірін толықтырады. Кірпіштерге жазылған жауаптарын топта талқылайды. Топтың ішінен 5 маңызды сөздерді таңдап, стикерге жазып тақтаға іледі және түсіндіреді.

Мысалы: шалқасынан ұйықтайды, бәйге ат, қазақтың көп қолы, Қанжығалы қарт, жекпе-жек, майдан, тұра шауып, найза, ұран.

Саралау: Қорытынды тәсілі арқылы оқушылардың қабілеттеріне қарай мәтіннен көркем-бейнелі сөздерді анықтап жазулары әртүрлі болуы мүмкін.

(ҚБ) «Бағдаршам» әдісі арқылы топтық бағалау жүргізіледі. Жасыл түс – көркем-бейнелі сөздерді анықтай алдық, сары түс – көркем-бейнелі сөздерді анықтауда қиналдық, қызыл түс – анықтай алмадық.

Сергіту сәті. «Үш достың ерлігі - Абылай хан» Сабалақ туралы мультфильм үзінділерін көрсетіп, Сабалақ туралы әңгімелеу жүргізіледі.

4-тапсырма

(Ұ, Т, Ж) Оқушылар топтасып Мұхтар Әуезовтың «Әбілмансұр» әңгімесіне «Бес саусақ» әдісі арқылы бірлесе отырып жоспар құрастырып, мазмұндайды. Мұғалім жоспар құрастыруға флипчартқа бес саусақ бейнеленген флипчарт, мәтін мазмұны бойынша үлгі тақырыпшалар жазып қояды. Оқушылар әр саусақтың тұсына тақырыпша жазып, жоспар құрады, соған сүйеніп топтан бір оқушы мазмұндайды.

Жоспардың үлгісі:

Бас бармақ – Әбілмансұрдың екінші аты

Балан үйрек – Сабалақ шалқасынан ұйықтап жатуы

Ортан терек – Қазақ пен қалмақ соғысы

Шылдыр шүмек – Қанжығалы қарт Бөгенбай жасы

Кішкене бөбек – Әбілмансұрдың Абылай атануы.

Саралау. Қорытынды тәсіл арқылы саралау жоспарланады. Мазмұндау кезінде қабілетті оқушылар жағдаяттар қосып, оқиғаларды өрбітіп, шығарманы толық мазмұндауға болады. Қолдауды қажет ететін оқушыларға мазмұндау кезінде сөзбен көмек көрсетіледі.

(ҚБ) «Бас бармақ» әдісі арқылы топтық бағалау жүргізіледі.

Слайд №3

Қосымша №2

Слайд №4

Қосымша №3

https://www.youtube.com/watch?v=1IOm2zKBYV

Қосымша №4

Слайд №5

5-тапсырма

(Ұ; Ө; Ж) Оқушыларға алдыммен ұжыммен талқылап, сосын «Бір минуттық әңгіме» тәсілі арқылы өздігінен мәтін бөліктерінің ретін анықтап, цифрмен белгілеу тапсырылады. Құрастырған жоспарға сүйеніп, мәтіннің мазмұнын айту ұсынылады. Сөйлеу барысында оқушылардың көркем бейнелі сөздерді қолдануы ескеріледі.

Әр оқушыға үлгі жоспар белгіленген таратпа ұсынылады:

Саралау. Диалог және қолдау көрсету тәсілі арқылы оқушылардың оқу мақсатына жеткенін қадағалау үшін қолдауды қажет ететін оқушыларға нұсқау беру арқылы қолдау көрсетіледі.

(ҚБ) Дескрипторлар бойынша бағалау.

• мәтіннен қажетті ақпаратты табады;
• мәтін бөліктерінің ретін анықтайды;
• мәтіннің мазмұнын жоспарға сәйкес баяндайды;
• мазмұндауда көркем сөздерді қолданады.

Рефлексия.

«Бүгінгі сабақтағы көңіл күйім» әдісі арқылы бүгінгі сабаққа кері байланыс жүргізу.

Оқушыларға стикерлер таратылады. Тақтаға екі көңіл күй белгіленген бағалау шкаласы беріледі. Оқушыларға стикерге өз есімдерін жазып, бағалау шкаласына орналастыру ұсынылады.

Үйге тапсырма: Қазақ хандығы және хандары туралы қызықты ақпараттар жинастырып, тапқан ақпараттарынан қысқаша презентация жасап әкелу тапсырылады.

Қосымша №5

Слайд №6

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

2-тапсырма «Диалог және қолду көрсету» тәсілі. Мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтар құрастыруда қолдауды қажет ететін оқушыларды ынталандыру үшін сөзбен қолдау көрсетіледі.

3–тапсырма

«Қорытынды» тәсілі арқылы оқушылардың қабілеттеріне қарай мәтіннен көркем-бейнелі сөздерді анықтап жазулары әртүрлі болады деп күтіледі.

4-тапсырма

«Қорытынды» тәсіл арқылы саралау жоспарланады. Мазмұндау кезінде қабілетті оқушылар жағдаяттар қосып, оқиғаларды өрбітіп, шығарманы толық мазмұндауға болады. Қолдауды қажет ететін оқушыларға мазмұндау кезінде сөзбен көмек көрсетіледі.

5–тапсырма

«Диалог және қолдау көрсету» тәсілі арқылы оқушылардың оқу мақсатына жеткенін қадағалау үшін қолдауды қажет ететін оқушыларға нұсқау беру арқылы қолдау көрсетіледі.

Дескрипторлар:

• мәтіннен қажетті ақпаратты табады;
• мәтін бөліктерінің ретін анықтайды;
• мәтіннің мазмұнын жоспарға сәйкес баяндайды;
• мазмұндауда көркем сөздерді қолданады.

Бағалау әдістері:

«Жапондық», «Бағдаршам»,

«Бас бармақ».

Сабақ бойынша рефлексия

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?