Шығарма мазмұны бойынша сұрақтар қою және жауап беру. Б.Төлеубайұлы «Тұңғыш қазақ ғарышкері». Әдебиеттік оқу, 3 сынып, нұсқаулық.
Тарау: Атақты тұлғалар
Сабақ тақырыбы:
2.2 Шығарма мазмұны бойынша сұрақтар қою және жауап беру
Б. Төлеубайұлы «Тұңғыш қазақ ғарышкері»
Оқу мақсаттары:
3.1.3.1 шығармадағы кейіпкерлердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне, ондағы оқиғаларға сүйеніп, сюжеттің дамуын болжау
3.2.2.1 қолдануға (практикалық), бағалауға негізделген сұрақтар қою және жауап беру
Сабақ мақсаттары:
Барлық оқушылар шығарманы мазмұны бойынша сұрақтар қоя алады, шығармадағы оқиғаларға сүйеніп дамуын болжай алады.
Көптеген оқушылар: шығарма мазмұны бойынша қолдануға, бағалауға негізделген сұрақтар қояды және оған жауап бере алады, кейіпкердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне сүйеніп сюжеттің дамуын болжай алады.
Кейбір оқушылар: шығарма мазмұны бойынша бағалауға негізделген сұрақтар қоя алады жауап бере алады, кейіпкердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне сүйеніп сюжеттің дамуын дәлелдер келтіре отырып болжай алады.
Бағалау критерийлері:
- оқиғаның негізінде сюжеттің дамуын болжайды;
- бағалауға және қолдануға негізделген сұрақтар қояды;
- мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді.
Қажетті ресурсттар: зымыран макеті, суреті, атақты тұлғалардың суреттері, мультфильм https://www.youtube.com/watch?v=0YIp2qHYAk8,
Сабақ барысы
Сабақтың басы: Сабақтың басында ширату жаттығуы «Ғарышкерлер» ойыны арқылы орындалады.
Сыныптың әр бұрышына үшбұрыш фигурадан зымыран макеті немесе суреті қойылады. Әр зымыранға 3 пассажирдан (оқушы санына байланысты 4,5 пассажир) отыратыны белгіленеді (жазып немесе жабыстырып қойылады). Орын барлық оқушы үшін еместігі ескертіледі. Зымырандарға келесі атаулар беріледі:
«Жер – Ай – Жер», «Жер – Марс – Жер»,
«Жер – Шолпан – Жер», «Жер – Нептун – Жер»,
Мұғалім өлеңді дауыстап оқыған соң шапалақ соғып, не ысқырықпен белгі бергенде оқушылар жүгіріп кез-келген зымыраннан орын алып тұру керек. Бірін-бірі итеруге болмайтыны ескертіледі. Зымыранға кешіккен оқушылар ортаға жиналады. Ойынды бірнеше айналымда өткізуге болады.
Зымырандарды күтеміз
Серуендеу үшін Планетадаға.
Қалаған жаққа кетеміз,
Мұндай зымыранда!
Бірақ құпия бар ойында:
Кешіккенге орын жоқ онда!
Планеталардың атаулары бойынша топқа бөлу:
1 топ – Жер
2 топ – Марс
3 топ – Шолпан
Бастапқы білімді қайталау
«Суреттер сөйлейді» әдісі арқылы ұйымдастырылады.
Оқушыларға бөлім тақырыбына байланысты бірнеше атақты тұлғалар суреттері таратылады. Алдыңғы сабақтарда танысқан атақты тұлғалардың суреттері қолданылады. Сол суреттерге сүйене отырып, өздеріне таныс тұлғалар туралы әңгімелеу жүргізеді.
Әміре Қашаубаев, Абай Құнанбаев, Роза Рымбаева т.б.
Мұғалім назарына! Әр мұғалім басқа да атақты тұлғалардың суреттерін қолдана алады.
Сұрақтар:
- Бұл адамдардың атағы туралы не айта аласыңдар?
- Олар қазақ еліне қандай еңбек сіңірді деп ойлайсың?
- Басқа қандай атақты адамдар туралы білесің?
(ҚБ) «Жапондық» әдіс арқылы оқушылар бір-бірінің жауаптарын өзара керемет, тамаша, өте жақсы, т.б. бағасын береді.
Сабақтың тақырыбы және оқу мақсатын хабарлау.
Б. Төлеубайұлының «Тұңғыш қазақ ғарышкері» әңгімесі бойынша сұрақтар қоюды, шығармадағы кейіпкерлердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне, ондағы оқиғаларға сүйеніп болжауды үйренеміз.
Оқушылармен бағалау критерийін қарастыру немесе таныстыру.
Сабақтың ортасы:
1-тапсырма
«Бірлескен оқылым» тәсілі
Б. Төлеубайұлының «Тұңғыш қазақ ғарышкері» әңгімесін оқу ұсынылады. Сараптамалық оқуға назар аударылады.
«Блиц-бақылау» әдісіне сүйене отырып, әңгіменің мазмұны бойынша қолдануға, практикалық бағалауға негізделген сұрақтар қойып және жауап беру ұсынылады. Әр топқа А4 парақтары таратылады.
Оқушыларға әрқайсысының жауабы 1-2 сөзден ғана тұратын бірнеше (4-5) сұрақты біртіндеп айтып тұрып, аз уақыт ішінде (30-60 секунд) әр топқа жеке қысқаша жауаптар жазу тапсырылады. Соңынан мұғалім дұрыс жауаптарды айтады, оқушылар жауаптардың алдына деп, соңына нәтижесі мен берілген шартқа байланысты бағасын жазып, мұғалімге өз парақтарын өткізеді. Ең жоғары балл сұрақ санына байланысты (5 сұрақ – 5 балл).
Сұрақтар үлгісі:
- Тоқтар қайда қосылды?
- Тоқтар кімдердің тарапынан жоғары баға алды?
- Халықына батыр ұлын алғаш таныстырған кім?
- Тоқтардың мінезі қандай еді?
- Атақты тұлға қазақ балаларына қандай тілек айтты?
Саралау: Қорытынды тәсіл арқылы саралау жоспарланады. Қабілеттеріне қарай әр топтың сұрақтарға берген жауаптары әртүрлі болуы мүмкіндігі ескеріледі.
(ҚБ) «Шапалақ» әдісі арқылы әр топтың жауаптарының дұрыстығы өзара бағаланады. Барлық жауап дұрыс болса, үш шапалақ, жауап жартылай дұрыс болса, екі шапалақ соғылады, бір жауап дұрыс болса, бір шапалақ соғылады.
2-тапсырма
«Биопоэма» әдісі арқылы «Тұңғыш қазақ ғарышкері» әңгімесіндегі кейіпкердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне, оқиғаларға сүйеніп, сюжеттің дамуын болжау ұсынылады.
Әр топқа А-4 парақ таратылады. Топтар парақты 8 бөлікке бөліп, әр бөлікке оқыған шығарма туралы маңызды ақпаратты толтырады. Мәліметтерді толықтырып болған соң, бүкіл топ мүшелерінің біреуінен парақтар талданып, саралап, мәліметті толықтырып, сюжеттің дамуын болжау бойынша ортақ тұжырым шығарылады.
Парақтың үлгісі:
Шығарманың атауы |
Кейіпкерлер |
Мінез-құлқы |
Іс-әрекеті |
Оқиға |
Сюжеттің дамуы |
Оқиғаны болжау |
Тұжырым шығару |
Саралау: Диалог және қолдау көрсету тәсілі арқылы мұғалім қолдауды қажет ететін оқушылар тобына қосымша сұрақтар қою арқылы сюжетті болжауға бағыттайды.
(ҚБ) «От шашу» әдісі арқылы сыныптың сабаққа қызығушылықтарын арттыру үшін оқушылардың топтық жұмыстары өзара бағаланады.
Сергіту сәті.
«Әли мен Айя» мультфильміндегі «Мен ғарышкер боламын!» әнінің сүйемелдеуімен қимыл-қозғалысты жаттығу орындалады.
Жаттығу орындалған соң мультфильмнен Атасының тұңғыш қазақ ғарышкері туралы әңгімелеп отырған үзіндісі көрсетіледі.
https://www.youtube.com/watch?v=0YIp2qHYAk8
3-тапсырма
«Қалың және жұқа сұрақтар» әдісін қолдана отырып «Тұңғыш қазақ ғарышкері» әңгімесінің мазмұны бойынша қолдануға, бағалауға негізделген сұрақтар қойып және жауап беру ұсынылады. Мәтін мазмұнына байланысты біржақты қысқа жауапты талап ететін «Жұқа сұрақ» және толық жауапты талап ететін «Қалың сұрақ» үлгілерін дайындалып тақтаға ілінеді. Оқушылар үлгіге қарай отырып, әрқайссы жеке өздігінен екі сұрақтан құрастырып жазады.
«Жұқа сұрақ» | «Қалың сұрақ» |
|
|
Сұрақтарды құрастырып жазған соң парақтарын (дәптерлерін) қасындағы жұбымен алмасып, жауап беру тапсырылады.
Мұғалім назарына!Оқушылардың мәтіннен ауытқымай, мазмұнына сүйене отырып сұрақтар құрастыруға назар аударылу керек.
Саралау. Қарқын тәсілі арқылы қарқыны жылдам кейбір оқушыларға тағы бірнеше сұрақтар құрастыруды ұсынуға болады.
(ҚБ) Дескрипторлар арқылы бағалау.
Дескрипторлар:
- мәтін мазмұнына сәйкес тұжырым жасайды;
- мәтіндегі сюжетті жүйелі жалғастырады;
- мәтін мазмұны бойынша қолдануға, бағалауға бағытталған сұрақтар қояды;
- мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді.
Сабақтың соңы
4-тапсырма
«Әткеншек » әдісі
Оқушылар екі шеңберге тұрғызылады. Бүгінгі сабақтың оқу мақсаттарына байланысты кейіпкердің мінез-құлқына, іс-әрекетіне байланысты түсінгендері бойынша сұрақтар қою және жауап беру ұсынылады. Сыртқы шеңбердегі оқушыларға сұрақтар қою, ішкі шеңбердегі оқушыларға жауап беру тапсырылады. Оқушылар жұптарымен сағат тілі бойынша ауысып отырады. Оқушыларға ашық сұрақтар қою ескеріледі. Мұғалім шеңбердің ортасында тұрып бақылайды.
Мысалы:
- Өнерді қорықпай алыстан іздесін деген тілегін қалай түсіндірер едің?
Саралау: Диалог және қолдау көрсету тәсіліне сүйене отырып, ұжымның ішінде сұрақ қоюда қолдауды қажет ететін оқушыға сөзбен бағыт беріле отырып, қолдау көрсетіледі.
(ҚБ) Оқушылардың қызықты сұрақтар құрастыра алғандары «Смайл» әдісі арқылы бағаланады.
Рефлексия.
«Жетістік баспалдағы» әдісі арқылы рефлексия жасалады.
Оқушыларға бүгінгі сабақтың оқы мақсаттарына жеткендігін анықтау үшін стикерлермен қалаған баспалдаққа өзін белгілеп, кері байланыс беру тапсырылады.
1 - баспалдағы Мен... БІЛЕМІН 2 - баспалдағы Мен... ТҮСІНЕМІН 3 - баспалдағы Мен... ЖАСАЙ АЛАМЫН
Үйге тапсырмасы ретінде бүгінгі сабақта танысқан атақты тұлға Тоқтар Әубәкіров туралы деректер жинастырып (туған жері, балалық шағы, өмірі, қызметі), солардың негізінде әңгіме құрастырып келу ұсынуға болады.
Ескерту. Сынып оқушыларының ерекшелігіне байланысты мұғалім тапсырмаларды түрлендіріп бере алады.
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» Грузия қазақстандықтарға білім грантын бөлді
» Қазақстандықтар шетелге қай мезгілде жиірек шығады
» Freedom bank-те керемет акция! 1000 ₸ кэшбек сыйлайды