Жердегі тіршілік (Жаратылыстану, 6 сынып, I тоқсан)

Пән: Жаратылыстану
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Ғалам. Жер. Адам
Сабақ тақырыбы: Жердегі тіршілік
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 6.2.4.1 Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы ғылыми болжамдарды салыстыру
Сабақ мақсаттары: Оқушы:
• Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы ғылыми болжамдарды біледі;
• Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы ғылыми болжамдарды салыстырады;

1. Өткенді қайталау арқылы бастапқы білімді жаңғырту. Оқушылар топтарға бөлінеді. Топтар «5.2.4.1 Жерде тіршіліктің пайда болуын сипаттау» атты оқу мақсаты бойынша білімдерін көрсетеді.
Оқушылар «Идеялар кілемшесі» әдісі бойынша жұмыс жасайды.
Топтар «Идеялар кілемшесіне» келесі сұраққа жауап беру барысында өз идеяларын жазады:
-Жер бетінде тіршілік қалай пайда болды?
Дескрипторлар
Оқушы
-Жер бетінде тіршіліктің қашан пайда болғанын жазады;
-Жер бетінде тіршіліктің қалай пайда болғанын жазады;
-Алғашқы тірі организмдерді жазады.

Топтар идеяларын ортаға салады. Мұғалім оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізеді. Оқушыларға кері байланыс береді.
2. Ой шақыру. Мұғалім оқушыларға Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы 4 болжамды ұсынады.
1. Креационизм – тіршілікті Құдай жаратты.
2. Тіршіліктің өздігінен пайда болуы – тірі ағзалар өлі материядан пайда болды.
3. Панспермия – тіршілік Жерге ғарыштан келді.
4. Биохимиялық эволюция – тіршілік химиялық және физикалық үдерістердің нәтижесінде пайда болды.
Содан кейін бірінші болжаммен келісетін оқушыларға сыныптың бірінші бұрышына, екінші болжаммен келісетін оқушыларға екінші бұрышқа, үшінші болжаммен келісетін оқушыларға үшінші бұрышқа, төртінші болжаммен келісетін оқушыларға төртінші бұрышқа баруларын сұрайды. Оқушылар өз таңдауларын түсіндіреді.
3. Мақсатты тұжырымдау. Оқушылармен бірлесе отырып, сабақтың мақсаттары анықталады.
• Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы ғылыми болжамдарды біледі;
• Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы ғылыми болжамдарды салыстырады;
4. Болжам мен теорияның айырмашылығы мен ұқсастықтарын анықтау. Оқушылар Венн диаграммасында болжам мен теорияның ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды.
Дескрипторлар
Оқушы
-Болжам мен теорияны бір-бірінен ажыратады;
-Олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды.
Мұғалім формативті бағалау жүргізіп, кері байланыс береді.
5. Мұғалім түсіндірме жұмысын жүргізеді.
Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы болжамдар көп. Солардың негізгілері: креационизм, тіршіліктің өздігінен пайда болуы, панспермия, биохимиялық эволюция, биогенез гипотезасы. Сабақ барысында Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы бірнеше болжамдарды қарастырамыз.
6. Салыстыру кестесін толтыру. Оқушылар мәтінді пайдалана отырып, Жердегі тіршіліктің пайда болу болжамдарын салыстырып, ерекшеліктерін анықтайды.
1 және 2 топтар абиогенездік және биогенездік болжамдарды салыстырады.
3 және 4 топтар креационизм және панспермия болжамдарын салыстырады.
Жұмыс нәтижелерін сыныпқа ұсынады......