Шығарманың жоспарын құру Меңдібай Әбілұлы «Құпия әуен» (4 сынып, II тоқсан)

Пән:әдебиеттік оқу
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Мамандықтар әлемі
Сабақ тақырыбы: Шығарманың жоспарын құру Меңдібай Әбілұлы «Құпия әуен»
Оқу мақсаттары: 4.3.1.1 оқылған шығармадағы оқиға жүйесін анықтап, оны бөліктерге бөлу, әр бөлікке ат қойып, жоспар құру ;
4.2.6.1 кейіпкерлердің іс-әрекеті, мінез-құлқының өзгеру себептерін мәтіннен тауып, салыстырып бағалау
Сабақ мақсаттары: Барлық оқушылар: оқылған шығармадағы оқиға жүйесін анықтап, оны логикалық бөліктерге бөліп, жоспар құрады және кейіпкердің іс-әрекетінің өзгеру себептерін мәтіннен тауып баға береді
Көптеген оқушылар: бөліктерге бөліп, жоспар құруда өз тұжырымдарын ұсына алады.
Кейбір оқушылар: дәлелдер келтіре отырып, бөліктерге бөледі, бөлімдерге ерекше ат қояды.
Сабақтың басы
Ширату жаттығуы
Сабақтың басында ширату жаттығуы
Оқушыларға
сілтемесі бойынша «Жауға шап» күйі тыңдатылады. Күй бойынша оқушылар өз ойын білдіреді. Қандай күйшілерді білетінін сұрап, неліктен осы тақырыпта ой бөліскендері сұралады.
Сабақ мақсатымен таныстыру: оқылған шығармадағы оқиға жүйесін анықтап, оны логикалық бөліктерге бөліп, жоспар құрады және кейіпкердің іс-әрекеті, мінез-құлқының өзгеру себептерін мәтіннен тауып баға береді.
Бағалау критериийімен таныстырады немесе бірлесе құрастырады.
Сабақтың ортасы
Автор туралы қысқаша мәлімет беру.
Меңдібай ӘБІЛҰЛЫ,
филология ғылымының
кандидаты, Тараз
инновациялық-гуманитарлық
университетінің доценті,
профессор
-Күй» дегеніміз не?
«Күй – көне музыкалық шығарма»
Қазақ халқының біздің дәуірімізге дейін сақталып қалған асыл мұрасы – күй өнері.Өткен ғасырларда нота сауаты жоқ кезде дүниеге келген ән- күйлер өмірмен бірге қайнап, ауыздан-ауызға, қолдан- қолға көшіп біздің заманымызға жетті.Қазақ халқы өзінің көңіл- күйі мен арманын, қоғамға деген көзқарасын домбыраның қос ішегі арқылы жеткізе білді.
Аңыз күйлер - халықтың өткен тұрмыс - тіршілігі жайлы баяндайды.
1- тапсырма
(Ө) «Белгіле» әдісі бойынша «Құпия әуені» әңгімесі оқылады.
1. Жоспар құру үшін мәтінді бөліктерге бөліп, түсініп оқу тапсырылды.
2. Оқи отырып бөлген бөліктерге белгі қою үшін стикерлер жабыстырады. Оқуға 4-5 минут уақыт аралығы беріледі.
Саралау: қарқын тәсілі арқылы cараланады. Кейбір оқушыларға қосымша уақыт беріледі.
Б. Өзіндік бағалау. Бағдаршам түстері арқылы оқушылар өздерін бағалайды.
2-тапсырма
(ЖЖ) «Көршіңізге айтыңыз» әдісі арқылы «Құпия әуен» әңгімесі бойынша сұрақтар құрастыру тапсырылады.
1.Әр оқушы әңгіме бойынша жеке 3 сұрақ құрастырады.
2.Құрастырған сұрақтарды жұпта талқылайды.
- Әңгіме кім туралы?
- Неліктен жоңғар батыры шошып оянды?
- Құпия әуен деп аталу себебі неде?
- Неліктен жоңғарлар шегініп кетті деп ойлайсыңдар?
Саралау: Қабілеті төмен оқушылардың тапсырма орындауына көмек беріледі, ал қабілетті оқушылар өтілген тақырып бойынша өз тұжырым жасауға ынталандырылады.
Б. «Бағдаршам»
Сабақтан алған әсерлерін төмендегі түстер арқылы көрсету:
Жасыл түс – сабақтан жаңа идеялар байқадым.
Сары түс – жаңа сабаққа көңілім толды.
Қызыл түс – бүгінгі сабақ сезіміме ерекше әсер етті.
3-тапсырма
Жұптық жұмыс
«1 минуттағы ой» әдісі.
Оқушылар интербелсенді тақтадан тақырыпқа байланысты сөздерді көргенде ойларына не түсті, соны 1 минут ішінде жазады. Сөздерге қарап мағынасын түсіндіреді. Егер оқушылар сөздерінің ішінде ерекше сөздер болса, сол сөзді не үшін жазды, бұл тақырыпқа (не айтылған сөзге қандай қатысы бар) соны айтып берулері керек. Сөздер ұсынылады:
Жанымды жегідей жеп барады
(жанын қатты қинады, ішқұса, уайым болды)
Екі тізем қалтырап бара жатыр.
(қорқу, үрейлену)
Құтын қашыратын сиқыры бар
(берекесін кетірді, үрейін ұшырды)
(Мұғалім басқа да сөздерді ұсына алады)
Күй қазақтың қазынасы
Күш атасын танымас.
Ерді намыс өлтірер.
Әлі келген алып та жығады,
Шалып та жығады.
Саралау. Саралаудың қорытынды тәсіліне сүйене отырып, барлық оқушыларға бағытталған нұсқау беріп, сөздер құрастырғанда мүмкіндіктеріне қарай әртүрлі жауаптары қабылданып, олардың әрқайсысының өздерінен не күтетіндігін түсінгендеріне қол жеткізуге қолдау көрсетіледі.
(ҚБ). Бір жұпты басқа жұп ауызша бағалайды. «Өте жақсы!», «Тамаша!», «Керемет!», «Жақсы!».
4-тапсырма
(Т) 1.Мұғалім әр топқа мәтін бөліктері бойынша ат қойып, жоспар құрастыруды ұсынады.
2.Бөліктерге қойған аттарын жалпы сыныпқа таныстырады, қою себебін түсіндіреді.
3.Топ ішінде оқушылар мәтін бөліктерінің ретіне байланысты жоспар құрады.
4.Топтардың жоспары сыныппен талқыланып, мұғалімнің көмегімен дұрыс жоспар құрылады.
Жоспар:
1. Домбыраның үні
2. Жоңғарлардың қиналуы
3. Күй тартқан Балапан бабамыз
Саралау: Барлық оқушыларға бағытталған нұсқау бере отырып, не түсінгендеріне көз жеткізу.
Б: Әр топтың өзін – өзі бағалауы.
5-тапсырма
(Ө) «Синквейн стратегиясы ( бес жолды өлең)» әдісі бойынша күй туралы жазу тапсырмасы беріледі.
- Бірінші жолда - тақырып бір сөзбен беріледі (зат есім)
- Екінші жолда - тақырып екі сөзбен сипаттау (сын есім)
- Үшінші жолда - тақырыпқа қатысты қимыл атауынан үш сөз жазу. (етістік)
- Төртінші жолда - 4 сөзден тұратын бір сөйлем.
- Бесінші жолда - тақырып мәнін ашатын бір синоним сөз.
Мысалы:
1. Күй.
2. Әсерлі, құдіретті.
3. Мұңайтады, балқытады, тебірентеді.
4. Күй – адам сезімінің көрінісі.
5. Өнер.
1.Оқушылар тапсырманы жеке орындайды.
2.Жазғандары бойынша барлық ұжымға өз еріктері бойынша немесе «Кездейсоқ таңдау» әдісі арқылы оқып береді.
Саралау: Тапсырма барлық оқушыға ұсынылады, бірақ әртүрлі нәтиже күтіледі. Қабілеті төмен оқушыларға мұғалім тарапынан көмек көрсетіледі.
Б: «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі бойынша бағаланады.......