Жақсылық жасау-борышың Ыбырай Алтынсарин «Баланың айласы» (3 сынып, I тоқсан)

Пән: Әдебиеттік оқу
Бөлім: Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен
Сабақ тақырыбы: Жақсылық жасау-борышың Ы. Алтынсарин «Баланың айласы»
Оқу мақсаттары: 3.2.1.1 мәтінді дауыстап түсініп/ рөлге бөліп/мәнерлеп/ теріп оқу
3.2.3.1 шығарманың тақырыбын анықтау және негізгі ойды білдіріп тұрған мәтін бөлігін/сөйлемді анықтау
3.2.6.1 кейіпкерлердің іс-әрекеті, мінез-құлқының өзгеру себептерін мәтіннен дәлелдер келтіріп бағалау
Сабақ мақсаттары: Барлық оқушылар: мәтіннің мазмұнын түсінеді; мәтін бойынша сұрақтарға жауап береді
Көпшілік оқушылар: мәтіндегі негізгі ойды білдіріп тұрған сөйлемді анықтайды, кейіпкерлерге мінездеме бере алады;
Кейбір оқушылар: кейіпкердің іс- әрекетінің, мінез-құлқының өзгеру себептерін анықтайды, дәлелдер келтіріп бағалайды, өз ойын айтып, қорытынды жасайды.
Сабақтың басы
Сәлемдесу
Топқа бөлу «Түс таңдау» әдісі
Сары, көк, жасыл, қызыл-4 топ құру
Сурет бойынша болжам жасау
Тақырыпқа болжам жасайды.
Мәтінмен жұмыс - Тірек сөздер құру 3 мин
Мәтінді орындамас бұрын сурет бойынша өтетін сабаққа болжам жасайды.Суретке қарап өз ойларын айтады
ҚБ «Бас бармақ»
Оқушылар мәтінді оқып болған соң, қаншалықты түсінгендерін бағалау.
Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсаты таныстырылады. Бағалау критерийімен таныстыру немесе бірлесе құрастыру.
Сабақтың ортасы
Ыбырай Алтынсарин
(1841-1889)
Жазушы
«Әдеби шеңбер» әдісі
Тиімділігі: әдеби көркем шығармаға анализ жасау, оқыған шығарманы өмірмен байланыстыру.
1-топ Талқы себепшісі
Топ талқылайтын әдеби шығарма туралы 3 немесе 4 сұрақ құрастырады. Бұл сұрақтарда шығарманың түрлі бөліктері мен басты тақырыбы қамтылуын қадағалау керек. Құрылған сұрақтар талқыға және сараптамаға себеп болатын ашық сұрақ болуы тиіс. Талдау кезінде жеңіл болу үшін осы сұрақтарға жауаптарын жазады.
Үлгі:
 Неліктен түйе,жеміс ағашы,ит «жақсылыққа жамандық бар»деп айтты деп ойлайсың?Ойыңды дәлелде
 Баланың іс-әрекетіне қалай баға берер едің?
 Баланың орнында сен болсаң,ғалымға қалай көмектесер едің?
2-топ Белгілеуші
Мәтінге көз жүгіртіп, әңгіменің жалпы тақырыбы мен маңызына қатысты 3 немесе 4 маңызды бөліктерін белгілейді. Олар қызықты, күлкілі, ой тудырарлық болуы мүмкін. Бөліктерді өз топтарында дауыстап оқиды және олардың маңыздылығын талқылайды. Сыныппен бөлісуге соның ішінен ең ұтымды деген бөліктерін таңдап алады.
3-топ Байланыстырушы
Мәтін мен шынайы өмір арасындағы 2 немесе 3 байланысты анықтайды. Бұл оқиғаларға өзінің жеке өмірінен, мектепте болып жатқан іс-шаралардан, басқа адамдар өмірінен, күнделікті жаңалық тақырыптарынан немесе тіпті теледидар бағдарламаларынан алынған оқиғалар жатуы мүмкін. Оларды тізіп жазады, тобымен пікір алмасады және сынып алдында жұмысын қорғайды.
4-топ Қорытындылаушы
Мәтіннің мазмұнын қорытындылайды, шығарма компазициясына тоқталады және шығарманың маңызды жерлерін атап өтеді.
5-топ Суреттеуші
Мәтінге қатысты нақты немесе абстрактілі сурет салады. Сурет салу қабілеті бұл жерде басты емес; мәтіннің басты оқиғасын немесе кейіпкерін суреттеп жеткізе алуы маңызды. Мультфильм бейнелерін, диаграмма , сызбанұсқа, кесте арқылы беруге де болады.
Саралау: Топта ой бөлісіп, ойларын ортаға салып, ортақ шешімге келеді.Көмек қажет ететін оқушыларға қосымша уақыт беріледі
ҚБ «Бір- бірін бағалау»
Топтар бір -бірінің жұмысын бағалау арқылы әр топ жұмысынла нені жақсарту керектігін анықтайды
(Ж)"Шың" әдісі
Пайдаланатын мақсаты: шығарма кейіпкерлеріне талдау жасауға, мінездеме беруге арналған.
Орындау барысы: Әр оқушының дәптерінде шыңырауға апаратын жолаяғы бар Биік Шыңның суреті салынады. Шыңырау – жаман адам/кейіпкер, ал Биік шың – мінсіз адам/кейіпкер болып табылады. Өтіліп жатқан шығарманың кейіпкердің орнын осы суретте нүкте арқылы белгілеу керек. Дәптерге тапсырманы орындайды. Шығарманың бірнеше кейіпкерін алатын орны, маңыздылығына қарай шың басына не шыңырауға орналастыруға болады. Сонымен қатар, осы шыңдағы өздерінің орындарын көрсетуді сұрауға да болады.
Саралау: Шығармадағы кейіпкерлердің алатын орны, маңыздылығына қарай орналастыру жұмысында барлық оқушыға бағытталған нұсқау бере отырып, не күтетіндігін түсінгендеріне көз жеткізу.
ҚБ «Смайликтер»
Кесте толтыру
Кейіпкерлері Мәтіннен үзінді Қорытынды
Жылан
Ғалым
Түйе
Жеміс ағашы
Ит
Бала ......