«Анасын сағынған бала» әңгімесіндегі бала бейнесі (5 сынып, IV тоқсан )

Сабақ: Қазақ әдебиеті
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Отбасы құндылықтары
Сабақтың тақырыбы: «Анасын сағынған бала» әңгімесіндегі бала бейнесі
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары: Б/С2.Заманауилығы мен жаңашылдығы
Сабақтың мақсаттары: Кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау.
Сабақ барысы: Қызығушылықты ояту
«Адасқан сөздер» ойыны арқылы топтарға біріктіру.
Мұғалім оқушыларға адасқан сөздер салынған конверттен сөздер жазылған карточкалар таңдатады. Олар сөздерді дұрыс орналастыру арқылы жаңа топтарға бірігеді. Ол үшін қабырғада ілініп тұрған мақалдарға өз сөздерін сәйкестендіріп, өз топтарын анықтайды және мақал-мәтелдерді құрастырып, мағынасын ашады.
І топ:
Анадан өнеге көрмеген қыз жаман,
Атадан тағылым алмаған ұл жаман
ІІ топ:
Ақ шашты ана: "жастығым — балам" дейді.
Ақылды бала: "ай-күнім — анам" дейді.
ІІІ топ:
Аналы баланың өзі тоқ,
Анасыз баланың көзі тоқ.
ІV топ:
Балалы үй — базар,
Баласыз үй — қу мазар.
Сабақтың мақсаты мен бағалау критерийлерімен таныстыру.
Білу
Әңгіменің басты кейіпкері Сержан қандай бала? Оның ақкөңілдігі, жанашырлығы, мейірімділі, ақылдылығы
әңгіменің қай жерінен айқын көрінеді?
Оқушылар Сержанның бойындағы
І топ: ақкөңілдігі
ІІ топ: мейірімділігі
ІІІ топ: жанашырлығы
ІV топ: ақылдылығы суреттелетін эпизодтарды еске түсіріп айтады.
Түсіну
Берілген эпизодтан кейін әңгіме кейіпкеріне не болғанын әңгімелеңіз. Егер сіз автор болсаңыз, әңгімені қалай жалғастырып жазар едіңіз.
(Оқушылар топта талқылап, өз болжамдарын ұсынады)
Қолдану
«Өткенге көз жүгірту/келешекке көз жүгірту» әдісі (Flashbacks and Flash forwards)
Оқушылардан жұп болып импровизация жасауды сұрау.
«Өткеннен кадр» жасау үшін жұп болып:
І топ: Есмағамбет пен Сержанның
ІІ топ: атасы Балмағамбет пен әжесі Мейіркүлдің
ІІІ топ: анасы Күміскүл мен баласы Сержанның
ІV топ: әжесі Мейіркүл мен анасы Күміскүлдің әңгімелесіп отырған жерінен көрініс қойыңыздар.
Талдау
«Үйлену оңай, үй болу қиын» деп ата-бабамыз айтқандай, қазіргі жастарымыздың отбасылық өмірге дайын еместігінен, немқұрайлы қарағандықтан қара көзді балалар толық емес отбасында немесе жетім балалар үйінде тәрбиеленіп жатыр. Не анасының жылылығын, не әкесінің мейірімділігін, тәрбиесін көрмей өсіп келе жатқан балалар жетерлік. Қалай ойлайсыздар, толық отбасыдан шыққан бала мен толық емес отбасыдан шыққан баланың тәрбиесінде айырмашылықтар болады ма?
Венн диаграммасы арқылы салыстырыңыздар.
Жинақта
Әңгімедегі кейіпкерлердің орнына өздеріңізді қойып,оның психикалық жағдайын, көңіл-күйін түсініп, монолог жазыңыздар.
І топ: Сержанның
ІІ топ: анасы Күміскүлдің
ІІІ топ: атасы Есмағамбеттің
ІV топ: әжесі Мейіркүлдің атынан монолог жазады.
Бағалау
«Сана саяжолы» әдісі (Conscience Alley)
Бұл әдістің мақсаты хикаяда проблема шешумен немесе дилеммамен бетпе-бет келгендегі кейіпкердің санасын зерттеу болып табылатынын түсіндіру.
Қалай ойлайсыз, Сержанның ата-әжесінің тәрбиесінде болғаны дұрыс па, әлде қалаға барып анасының жанында болуы керек пе?
«Төрт сөйлем» тәсілі
1. Пікір. Оқыған мәтін бойынша өзіндік пікірлеріңізді бір сөйлеммен жазыңыздар.
2. Дәлел. Өз пікірлеріңізді бір сөйлеммен дәлелдеңіздер.
3. Мысал. Пікірлеріңізді өмірмен байланыстырып, мысал келтіріңіздер.
4. Қорытынды. Тақырып бойынша қорытынды шығарыңыздар......