ЖЕКЕ ҚАУІПСІЗДІК ҚМЖ

«ЖЕКЕ ҚАУІПСІЗДІК» ТАҚЫРЫБЫНДАҒЫ САБАҚТАР

мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымдары жалпы білім беретін орта мектеп

ТжКБ білім беру ұйымдарының тәрбиеленушілері мен білім алушыларына

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

 Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарында жеке қауіпсіздік сабақтары енгізіледі

 Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 31 тамызда № 748 балаларды зорлық-зомбылықтан, суицидтің алдын алудан қорғау және олардың құқықтары мен әл-ауқатын қамтамасыз ету жөніндегі 2023-2025 жылдарға арналған кешенді жоспар бекітілді, ол балалардың әл-ауқаты мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі алгоритм мен нұсқаулықтарды әзірлеуді қарастырады.

 Осы жоспар шеңберінде 130 жеке қауіпсіздік сабағы (бұдан әрі - Сабақтар) әзірленді: мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдары үшін 20 сабақ; орта білім беру ұйымдары және ТжКБ үшін 110 сабақ.

Сабақтардың мазмұнына мынадай элементтер енгізілген:

•  Жеке адамның құқықтары мен бостандықтарының қорғалуы, бұл зорлық-зомбылықтың физикалық, психологиялық және моральдық нысандарын қоса алғанда, балаларды олардың құқықтары мен бостандықтарының бұзылуынан қорғауды білдіреді.
•  Нақты тұлғаның қажеттi сапасы мен тұрмыс деңгейiн қамтамасыз ету, бұл олардың әл-ауқатын қамтамасыз ету үшiн балалардың бiлiм алуына, медициналық көмекке, тұрғын үйге және басқа да қажеттi ресурстарға қол жеткiзуiн қамтамасыз етудi бiлдiредi.
•  Қоғамда және мемлекетте адамның тұлға ретінде дамуы үшін жағдайлар жасау, бұл балалардың білім алуға, мәдениетке, спортқа және өзін-өзі білдірудің басқа да нысандарына қол жеткізуін қоса алғанда, жеке тұлға ретінде дамуы үшін жағдайлар жасауды білдіреді.

 Сабақтардың мақсаты - балаларға күнделікті өмірде қауіпсіздікке ықпал ететін дағдыларды үйрету; жеке қорғануға және айналасындағыларға саналы, жауапты көзқарасты қалыптастыру.

Сабақтардың міндеттері:

• жеке қауіпсіздік үшін қорғау шаралары туралы хабардарлықты арттыру;
• өзін-өзі қорғау дағдыларын дамыту;
• жауапты мінез-құлықты қалыптастыру;
• психологиялық дайындық;
• әлеуметтік құзыреттілік;
• ақпараттық қауіпсіздік. Сабақтардың мақсатты тобы:
• мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымдарының тәрбиеленушілері;
• жалпы білім беретін орта мектептердің білім алушылары;
• ТжКБ білім беру ұйымдарының білім алушылары.

 Сабақтарды апта сайын сынып сағаттарында 10 минуттан өткізу жоспарлануда.

Педагогтер мен сынып жетекшілері үшін тақырыптар 130 сабаққа бөлінген.

 20 тақырыптың ішінен бір жас санатынан екіншісіне ауысатын тақырыптар бар(Мысалы,тақырыптар:Төтеншежағдайларкезіндегіәрекеттер:шұғыл

қызметтердің нөмірлері, төтенше жағдайлар туындаған кездегі шұғыл қызметтерге қоңырау шалу скрипттері) бірақ, сабақтың мазмұны мен берілуі әртүрлі.

 Сабақтар балаларға интернетте және көшеде қалай қауіпсіз болу керектігін жақсы түсінуге көмектеседі. Ол үшін Қазақстандағы TikTok, Instagram, Facebook, Вконтакте және Youtube платформаларының өкілдерімен балалар үшін қауіпсіз контентті қалыптастырудан жұмыстар жүргізу жоспарлануда.

 Өмірде қауіптің алдын алуға, оны болдырмауға және, қажет болса, әрекет етуге көмектесетін қауіпсіздік ережелері маңызды. Бұл ереже ғаламторда да жұмыс істейді, егер оны қалай қорғауды білмесеңіз, онда жаһандық байланыс қауіпті болуы мүмкін.

 Қауіпсіздік тек қауіп-қатерлерден қорғау туралы ғана емес, бұл адамның өз өмірі мен басқа адамның өміріне саналы көзқарасы, бұл біздің табиғаттың бір бөлігі екенімізді және біздің қауіпсіздігіміз қоршаған ортаның қауіпсіздігіне және біздің барлық нәрсеге деген көзқарасымызға байланысты екенін түсінуге көмектесетін экологиялық сананың бір бөлігі.

 Өмірге деген саналы көзқарас өзін және басқа адамдарды, олардың жеке ерекшеліктері мен қажеттіліктерін жақсы түсінуге көмектесетінін есте сақтаңыз. Бұл бізге рефлексивті болуға және айналамыздағы адамдарды терең түсінуге көмектеседі.

 Осылайша, жеке қауіпсіздік сабақтары балаларға интернетте өздерін қорғап қана қоймай, өмірде қауіпсіз болуды үйретеді, сондай-ақ экологиялық сана мен өмірге және қоршаған ортаға саналы көзқарасты дамытады.

 Сабақтарда пайдаланылатын ресурстар мен бейнероликтер, тұсаукесерлер, алгоритмдер, шұғыл құтқару қызметтерімен хабарласу скрипттері жағдайдың стандартты емес дамуы кезінде төтенше жағдайлар кезінде жедел эвакуация кезінде шешім табу қабілетін тұжырымдауға бағытталған.

 Модельденетін жағдайлар шындыққа барынша жақын, бұл болашақтағы жағдайларға жақсы дайындалуға мүмкіндік береді.

Сабақ өткізу нысаны

 Сабақтарды өткізудің бірнеше нысаны ұсынылады: бейне дәрістер, анимациялық дәрістер және мәтіндік дәрістер, бұл оқытудың әртүрлілігі мен ыңғайлылығын қамтамасыз етеді. Білімді бақылау үшін озық білім беру технологияларына негізделген тестілік, кейстік, жобалық және интерактивтік тапсырмалар пайдаланылады.

 Курс өтудің жеке траекториясын қалыптастыруға мүмкіндік береді, бұл білім алушыларға түрлі бағыттардан, техникалық бағыттан гуманитарлық бағыттарға дейін олардың мүдделері мен қажеттіліктеріне сәйкес білімдер мен дағдыларды дамытуға мүмкіндік береді.

Оқыту нәтижесінде балаларда мынадай дағдалыр қалыптасады:

• Нақты жағдайдың өмірге және денсаулыққа қауіптілік дәрежесін бағалау;
• Қауіптілік жағдайында жылдам әрекет ету үшін экстремалдық ойлау;
• Өзінің эмоциялары мен мінез-құлқын бақылау;
•  Өз мінез-құлқының алгоритмдерін және айналадағыларға ықпал ету тәсілдерін, жауапкершілікті құру;

•  Тез эвакуациялау немесе басқа да қауіпті, күтпеген, күйзеліс жағдайларда стандартты емес жағдайларда шешім қабылдау;

7) Арнайы қызметтермен өзара іс-қимыл кезінде өз функцияларын түсіну.

Оқыту нәтижесінде балаларда мынадай құзыреттер қалыптасады:

• Қауіпсіз және қауіпсіз емес жағдайлар туралы хабардар болу;
• Даулы жағдайлар мен келіссөздерді шешу;
• Агрессия мен зорлық-зомбылықтан қорғау;
• Эмпатия сезімін және басқа адамдарға мейірімділікті арттыру;
• Әлеуметтік бейімделу және жаңа жағдайларға бейімделу;
• Өз қорқыныштары мен фобияларын бағалау және еңсеру;
• Өз қабілеттері мен мүмкіндіктеріне сенімділікті арттыру.
• Қауіпсіздік және өзіне сенімділік сезімі;
• Ахуалды талдау және дағдарыстық жағдайларда шешім қабылдау;
• Өз әрекеттері мен денсаулығы үшін жауапкершілікті арттыру;
• Сын тұрғысынан ойлау және жағдайды бағалау қабілеті;
• Басқа адамдармен қарым-қатынас және өзара іс-қимыл жасай білу;
• Қажет болған жағдайда көмек тартудың маңыздылығын түсіну;
• Әртүрлі жағдайларда өздігінен және алынатын көмек;
• Эмоциялық басқару және басқарушылық.

НЕГІЗГІ БАҒЫТТАР

Мектепке дейінгі ұйымдар үшін (20 сабақ):

• ТЖ кезіндегі әрекеттер: ЖҚ нөмірлері, қоңырау шалу сценарийлері
• Үй-жайдағы қауіпсіздік
• Көшедегі қауіпсіздік
• Бейтаныс адамдармен қарым-қатынас кезіндегі қауіпсіздік
• Қауіпті заттар.

1-4 сыныптар үшін (40 сабақ):

• ТЖ кезіндегі әрекеттер: ЖҚ нөмірлері, қоңырау шалу сценарийлері
• Үй-жайдағы қауіпсіздік
• Көшедегі қауіпсіздік
• Бейтаныс адамдармен қарым-қатынас кезінде қауіпсіздік
• Қауіпті заттар
• Судағы, мұздағы қауіпсіздік
• Интернеттегі қауіпсіздік.

5-11 сыныптар мен ТжКБ үшін (70 сабақ):

• ТЖ кезіндегі әрекеттер: ЖҚ нөмірлері, қоңырау шалу сценарийлері;
• Көшедегі, көліктегі үй-жайлардағы қауіпсіздік;
• Құқықтары мен міндеттері;
• Судағы, мұздағы қауіпсіздік
• Интернеттегі қауіпсіздік
• Жасанды интеллект: қауіптер мен тәуекелдер;
• Қаржылық сауаттылық, жұмысқа орналасу кезіндегі қауіпсіздік;
• Салауатты әдеттер.

«ЖЕКЕ ҚАУІПСІЗДІК» ТАҚЫРЫБЫНДАҒЫ САБАҚТАР МЕКТЕПАЛДЫ ДАЯРЛЫҚ (4 жас)

• ТАҚЫРЫП: «ЖЕДЕЛ ҚЫЗМЕТТЕРДІҢ ТЕЛЕФОН НӨМІРЛЕРІ»

Ұзақтығы: күні бойы

Топ: ересек (4 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: Мектеп жасына дейінгі балаларды қажет болған жағдайда жедел қызметтердің телефон нөмірлерін есте сақтауға және дұрыс қолдануға үйрету.

Негізгі міндеттер:

 Балаларды «Жедел қызметтер» ұғымымен және олардың негізгі телефон нөмірлерімен таныстыру.

Қандай жағдайда жедел қызметтеріне хабарласу керек екенін түсіндіру.

 Балаларға жедел қызмет опараторына ақпаратты дұрыс әрі нақты хабарлауды үйрету.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

 Өрт сөндірушілер, полиция қызметкерлері және дәрігерлер және олардың адамдарға қалай көмектесетіні туралы әңгімелесу.

Қайда және қалай телефон соғу керек екені туралы бейнеролик қарау. Қажетті телефон нөмірді теріңіз.

Нақты әрі сабырмен сөйлеңіз

Аты-жөніңді, қай жерде тұрғаныңды, не болғанын айту. Сюжетті-рөлдік ойын:

•  Балаларды жұпқа бөлу. Бір бала қоңырау шалушының рөлін, екінші бала төтенше жағдай қызметкерінің рөлін бейнелейді.
•  Әртүрлі жағдайлары бар карточкаларды тарату (өрт, адам құлады, біреу көшеде айқайлайды және т.б.).
•  Жедел қызметтерге телефон соғуды жаттықтыру: бала қажетті нөмірді теріп, операторға ақпарат беруі керек.
• Телефон номерлерін қайталау:
• Жедел қызмет телефон нөмірлерін ойын түрде қайталау.
•  Телефон номерлерін есте сақтау үшін тақпақ/ән немесе ойлап табу (балаларға тапсырма).

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің рефлексиясы, балалар қайталау үшін үйге апара алатын жедел қызметтерінің телефондары жазылған карточкаларды тарату. Пайдалы сілтемелер:

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

https://orken-instituty.kz/ru/dashboard/cpsp-material/poleznye-materialy-cpsp

https://www.youtube.com/watch?v=HBgZoMfOcIE&list=PLA5eCSY2FeoQFtmGao7l WQuIA- hK_6ODD&index=12

•  ТАҚЫРЫП: «ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙ КЕЗІНДЕ ЖЕДЕЛ ҚЫЗМЕТТЕРГЕ ТЕЛЕФОН СОҒУ НҰСҚАУЛАРЫ»

Ұзақтығы: күні бойы

Топ: ересек (4 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: балаларды шұғыл қызметтерге дұрыс және тиімді қоңырау шалуға, жедел әрекет ету үшін қажетті ақпаратты беруге үйрету.

Міндеттері:

 Балаларды жедел қызмет нөмірлерімен (полиция, өрт сөндіру, жедел жәрдем, газ қызметі) таныстыру.

 Төтенше жағдай кезінде телефон соғу нұсқауларының негізгі элементтерін көрсету.

 Әр түрлі төтенше жағдайларда телефон соғу нұсқауларын жасауға және есте сақтауға, жедел қызметтерге телефон соғу жаттығуларын жүргізуге үйрету.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Жедел қызметтерге телефон соғудың маңыздылығын түсіндіру: Полиция - (102, 112).

Өрт сөндіру қызметі - (101, 112).

Жедел жәрдем - (103, 112).

Газ қызметі - (104).

 Телефон соғу нұсқауларының негізгі элементтерін көрсету (1,2,3- қосымша):

«Есте сақта!»

 Сәлемдесу және таныстыру.

Оқиғаның мекен-жайы мен орнын көрсету.

 Жағдайды сипаттау (не болды, қандай қауіп бар, зардап шеккендер бар ма және т.б.).

Оператор сұрақтарына нақты жауап бер. Оператор нұсқауларын орындау.

Қоңырауға дейін және одан кейінгі тәртіп ережелерін талқылау: Оқиға орнында болыңыз (қауіпсіз болса)

Оператор мұны істеуге болады дегенге дейін телефон тұтқасын қоймаңыз. Оператордың нұсқауларын орындаңыз және мүмкіндігінше көмектесіңіз. Бекітуге арналған тапсырмалар:

 Әр түрлі жағдайлар үшін телефон соғу сценарийін жасаңыз. Мысалы: Үйдегі өрт. Жарақат немесе ауру. Газ иісінің шығуы. Ұрлық немесе шабуыл.

Пайдалы сілтемелер:

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

https://orken-instituty.kz/ru/dashboard/cpsp-material/poleznye-materialy-cpsp https://orken-instituty.kz/ru/roditelyam https://www.youtube.com/watch?v=HBgZoMfOcIE&list=PLA5eCSY2FeoQFtmGao7lWQuIA-hK_6ODD&index=1

• ТАҚЫРЫП: «ТОПТАҒЫ ТӘРТІП ЕРЕЖЕЛЕРІ»

Ұзақтығы: күні бойы

Топ: ересек (4 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: Балаларға барлығына қауіпсіз және жайлы атмосфераны құру үшін топтағы негізгі мінез-құлық ережелерін үйрету.

Міндеттері:

Балаларды топтағы тәртіп ережелерімен таныстыру. Ережелерді сақтаудың маңыздылығын түсіндіру.

Балаларды тәртіп ережелерін бекіту үшін рөлдік ойындарға жаттықтыру. Материалдар мен ресурстар:

 Топтағы тәртіп ережелерінің иллюстрациялары бар суреттер немесе карточкалар.

Марапаттау үшін стикерлер немесе шағын сыйлықтар.

Сюжетті-рөлдік ойындарға арналған ойыншықтар немесе заттар.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Тәрбиеленушілермен амандасу.

Топта ережелер не үшін қажет екенін түсіндіру.

 Ережелерді сақтау топты барлығына жағымды және қауіпсіз етуге қалай көмектесетіні туралы қысқаша талқылау.

Топтағы тәртіп ережелерімен таныстыру:

• ереже: тәрбиешіні және басқа балаларды тыңдау.

 Түсіндіру: «Біреу сөйлегенде, біз мұқият тыңдап, түсіну үшін кедергі жасамауымыз керек».

• ереже: Барлық адамдармен сыпайы сөйлесу.

 Түсіндіру: «Сөйлегенде сиқырлы сөздерді қолданамыз: «өтінемін, рахмет, кешіріңіз».

• ереже: Ойыншықтар мен заттарға назар аударыңыз.

 Түсіндіру: «Ойыншықтар мен заттар жалпыға ортақ, сондықтан біз олардың барлығына жеткілікті болуы үшін ұқыпты қарауымыз керек».

• ереже: Ұрыспаңыз және итермеңіз.

 Түсіндіру: «Бір-біріңе мейірімді болу және бір-біріңді ренжітпеу өте маңызды».

• ереже: Бөлісіңіз және бірге ойнаңыз.

Түсіндіру: «Бірге ойнау да қызық, ойыншықтармен бөлісу де қызық».

 Суреттер мен мысалдар: Ережелерді сақтаған немесе сақтамаған балалардың суреттерін немесе көріністерін көрсету. Ережені сақтамағанда қандай жағдайлар болуы мүмкін екенін талдау.

Сюжетті-рөлдік ойын:

Балаларды жұппен немесе кіші топтарға бөліңіз.

 Олардан ережелерді сақтайтын көріністерді көрсетуді сұраңыз (мысалы, бір- бірін тыңдау, сыпайы сөйлеу, ойыншықтарды бөлісу).

Ұйымдастырылған іс-әрекеттің рефлекиясы. Негізгі топтағы тәртіп ережелерін қайталау.

Пайдалы сілтеме:

 https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

 4-ТАҚЫРЫП: «ҮЙДІҢ МЕКЕН-ЖАЙЫН, АТА-АНАЛАРДЫҢ НӨМІРЛЕРІН ЖАТҚА БІЛЕМІЗ»

Ұзақтығы: күні бойы

Топ: ересек (4 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: Төтенше жағдайда ақпаратты бере алуы үшін балаларды үй мекен-жайы мен ата-анасының телефон нөмірлерін есте сақтауды және дұрыс айтуды үйрету.

Міндеттері:

 Балаларға үй мекенжайы мен ата-анасының телефон нөмірлерін білудің маңыздылығын түсіндіру.

 Балаларды үй мекенжайы мен ата-анасының телефон нөмірлерін есте сақтауға және дұрыс айтуға үйрету.

 Ойындар мен практикалық жаттығулар арқылы балалардың білімдерін бекіту.

Материалдар мен ресурстар:

Мекен-жайы мен телефон нөмірлері бар карталар. Ойынға арналған ойыншық қағаз «хаттар».

Марапаттауға арналған шағын сыйлықтар немесе стикерлер.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

 Тәрбиеленушілермен амандасу. Үй мекен-жайы мен ата-ананың телефон нөмірлерін білу неліктен маңызды екенін түсіндіру.

 Егер бала жоғалған немесе көмекке мұқтаж болған жағдайда, бұл ақпарат қалай көмектесетіні туралы қысқаша әңгіме.

Дидактикалық ойындар

Үйдің мекен-жайын есте сақтауға үйрету:

Тәрбиеші үй мекен-жайының не екенін түсіндіреді (көше, үй нөмірі, пәтер). Мысалы: «Менің мекен-жайым «Лесная көшесі, 10 үй, 5-пәтер»

Тәрбиеші балалардан мекен-жайын білсе, қайталауды сұрайды Мекен-жайын білмейтін балаларға есте сақтауға көмектесу.Тәрбиеші

түсінікті болу үшін мекен-жайлары бар карталарды пайдаланады.

 Ата-аналардың (заңды өкілдердің) телефон нөмірлерін есте сақтауға үйрету:

 Тәрбиеші әр телефонда анаға немесе әкеге қоңырау шалуға болатын нөмір бар екенін түсіндіреді. Мысалы: «Менің анамның телефон нөмірі 8701 980 5665»

 Тәрбиеші балалардан ата-аналарының телефон нөмірлерін білсе, қайталауды сұрайды.

 Ата-анасының телефон нөмірін білмейтін балаларға есте сақтауға көмектесу. Мұғалім түсінікті болу үшін сандары бар карточкаларды пайдаланады.

Ойын «Телефон»:

 Балалар сапқа тұрады.Тәрбиеші балалардың бірінің құлағына мекен-жай немесе телефон нөмірін айтады.

 Балалар бұл ақпаратты соңғы балаға жеткенше тізбек бойынша сыбырлап айтады, ол естігенін дауыстап айтуы керек.

 Бекітуге арналған тапсырмалар: Бекіту үшін мекен-жай мен телефон нөмірлері жазылған карточкаларды тарату.

Пайдалы сілтеме:

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

• - ТАҚЫРЫП: «АБАЙЛАҢЫЗ,ТЕРЕЗЕ!»

Ұзақтығы: күні бойы

Топ: ересек (4 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: Балаларға жазатайым оқиғаларды болдырмау үшін, терезелердің жанында өзін ұстаудың қауіпсіздік ережелерін үйрету.

Міндеттері:

Балаларға терезелер неге қауіпті болуы мүмкін екенін түсіндіру. Балаларға терезенің жанында өзін ұстау ережелерін үйрету.

 Ойындар мен практикалық жаттығулар арқылы балаларды дұрыс мінез- құлыққа баулу.

Материалдар мен ресурстар:

 Терезелердің жанында дұрыс және дұрыс емес әрекеттерді көрсететін суреттер немесе карточкалар. Рөлдік ойындарға арналған ойыншықтар немесе заттар.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Тәрбиеленушілермен амандасу.

Терезелердің жанында сақ болудың маңыздылығы туралы әңгімелеу.

Терезелермен байланысты қауіптер:

 Педагог қауіпсіздік ережелерін сақтамаған жағдайда терезелер қауіпті болуы мүмкін екенін түсіндіреді.

 Мысалы: «Егер сіз ашық терезеге тым жақын болсаңыз, құлап қалуыңыз мүмкін», «Сізге терезелермен ойнауға немесе терезе үстінде/алдында секіруге болмайды».

Терезе маңындағы тәртіп ережелері:

1-ереже: Ешқашан ашық терезеге жақындамаңыз. Түсіндіру: «Егер терезе ашық болса, одан аулақ болыңыз». 2-ереже: Терезе үстінде/алдында ойнамаңыз.

 Түсіндіру: «Терезенің алды ойнауға арналмаған. Олар тайғақ болып, құлап қалуыңыз мүмкін»

3-ереже: Ересектердің рұқсатынсыз терезелерді ашпаңыз. Түсініктеме: «Терезені ашпас бұрын үлкендерден рұқсат сұраңыз». 4-ереже: Егер сіз ашық терезені көрсеңіз, ересектерге айтыңыз.

 Түсіндіру: «Егер сіз ашық терезені байқасаңыз, бұл туралы дереу ересектерге айтыңыз».

«Қауіпсіз терезелер» бейнероликті көрсету

 Бейнероликті талқылау және «Терезенің жанында не істеуге болмайды» ойынын ойнау:

Тәрбиеші әртүрлі әрекеттерді атайды (мысалы, «Ашық терезеге бару»,

«Терезеде ойнау», «Терезеден қарау»), балалар аталған әрекеттерді істеуге болатынын немесе болмайтынын айтуы керек. Болмайтын болса, «Болмайды!»- деп себебін түсіндіреді.

Ұйымдастырылған іс-әрекеттің рефлекиясы.

Терезе жанында өзін ұстаудың негізгі ережелерін қайталау..

Пайдалы сілтемелер:

 https://www.youtube.com/watch?v=w4ZO1NXCl9E&list=PLA5eCSY2FeoQFtm Gao7lWQuIA-hK_6ODD&index=1

 https://orken-instituty.kz/ru/dashboard/cpsp-material/poleznye-materialy-cpsp

• - ТАҚЫРЫП: «ҮЙДЕГІ ҚАУІПТІ ЗАТТАР»

Ұзақтығы: күні бойы

Топ: ересек (4 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: балаларды үйдегі қауіпті заттарды тануға үйрету және қауіпсіз қолдану ережелерін түсіндіру.

Міндеттері:

Балаларға үйдегі қандай заттар қауіпті болуы мүмкін екенін түсіндіру. Балаларға қауіпті заттармен қауіпсіз әрекет ету ережелерін үйрету.

 Ойындар мен практикалық жаттығулар арқылы балалардың білімдерін бекіту.

Материалдар мен ресурстар:

 Әртүрлі заттарды бейнелейтін суреттер немесе карточкалар (қауіпті және қауіпсіз).

Сюжетті-рөлдік ойындарға арналған заттар немесе ойыншықтар.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Тәрбиеленушілермен амандасу.

 Үйдегі қауіпті заттарды білудің маңыздылығы жайлы қысқаша әңгіме жүргізу.

Қауіпті заттармен әрекет ету ережелері Үйдегі қауіпті заттар:

Тәрбиеші үйдегі кейбір заттардың қауіпті болуы мүмкін екенін түсіндіреді.

Қауіпті заттардың мысалдары: пышақтар, дәрі-дәрмектер, тазалау құралдары, розеткалар, ыстық заттар (үтік, пеш), жиһаздың үшкір бұрыштары.

Қауіпті объектілермен қауіпсіз әрекет ету ережелері:

• ереже: Пышақтарды немесе басқа өткір заттарды ұстамаңыз

 Түсіндіру: «Пышақтар өте өткір және жарақаттауы мүмкін. Әрқашан ересектерден көмек сұраңыз».

• ереже: Ешқашан ересектердің рұқсатынсыз дәрі ішпеңіз.

 Түсініктеме: «Дәрі-дәрмектер дұрыс қабылданбаған жағдайда қауіпті болуы мүмкін».

• ереже: Ыстық заттардан аулақ болыңыз.

 Түсіндіру: «Ыстық заттар күйдіруі мүмкін. Пештің немесе үтіктің айналасында абай болыңыз».

•  ереже: розеткалармен/ажыратқыштармен және электр құрылғыларымен ойнамаңыз.

 Түсініктеме: «Электр қуаты өте қауіпті болуы мүмкін. Электр розеткаларына ешқашан ештеңе қоспаңыз».

Ойын «Бола ма немесе болмай ма?»:

 Тәрбиеші әр түрлі әрекеттері бар суреттерді көрсетеді (мысалы, «пышақты ұстау», «ойыншықтармен ойнау», «пешке бару») және балалардан бұл әрекетті істеуге бола ма, жоқ болмай ма деп сұрайды. Балалар «Болады» немесе «Болмайды» деп жауап беріп, себебін түсіндіреді.

Ойын «Қауіпсіз затты тап»:

 Тәрбиеші балаларға әртүрлі заттардың суреттері бар карточкаларды береді. Балалар ойнауға қауіпсіз заттарды (мысалы, доп, қуыршақ) тауып көрсетуі керек және олардың неге қауіпсіз екенін түсіндіруі керек.

Ұйымдастырылған іс-әрекеттің рефлекиясы. Негізгі қауіпсіздік ережелерін қайталау.

Бекітуге арналған тапсырмалар: үйдегі қауіпті заттардың суретін салу.

Пайдалы сілтеме:

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

•  - ТАҚЫРЫП: «БӨТЕН АДАМ ЕСІК ҚАҚҚАНДА...ТАНЫМАЙТЫН АДАМҒА ЕСІК АШУҒА БОЛА МА?»

Ұзақтығы: күні бойы

Топ: ересек (4 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: Балаларға есікті қағып жатқан бейтаныс адамдармен қарым-қатынас кезінде қауіпсіз мінез-құлық ережелерін үйрету.

Міндеттері:

Бейтаныс адамдарға неге есікті ашуға болмайтынын түсіндіру. Балаларға есікті кімдерге ашуға болатынын үйрету.

Балалардың білімін практикалық жаттығулар мен ойындар арқылы бекіту.

 Материалдар мен ресурстар: әртүрлі адамдарды бейнелейтін суреттер немесе карточкалар (таныс және бейтаныс).

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Тәрбиеленушілермен амандасу.

 Есікті кімге ашуға болатынын не болмайтынын білу неге маңызды екендігі туралы қысқаша әңгімелеу.

Кімдерге есікті ашуға болады:

 Тәрбиеші балаларға тек жақын адамдарға ғана (мысалы, ата-әжесі, анасы, әкесі, көрші) есікті ашуға болатынын түсіндіреді.

 Есікті ашпас бұрын, тіпті есіктің артында таныс адам болса да, әрқашан ата- анаңыздан рұқсат сұрау маңызды.

Кімдерге есікті ашуға болмайды:

 Балаларға таныстарыңнан келдім десе де, бейтаныс адамдарға есік ашуға болмайтынын түсіндіру.

 Егер бейтаныс адам есікті қақса, бұл туралы үлкендерге хабарлау керек және ешбір жағдайда есікті ашпауды түсіндіру.

Ойын «Кімге есік ашуға болады»:

 Тәрбиеші суреттерді көрсетеді немесе әртүрлі жағдайларды әңгімелейді, ал балалар есікті ашуға болады ма, жоқ болмайды ма туралы айту керек. Мысалдар:

«Әжем есік қағып жатыр», «Формадағы бейтаныс адам», «Анамның досы» және т.б.

Ойын «Қауіпсіз қоңырау»:

«Қауіпсіз қоңырау» ойыны:

 Тәрбиеші біреу есіктен қоңырау шалған жағдайды бейнелейді. Балалар не істеу керек деген сұраққа дұрыс жауап беруі керек (мысалы, «Алдымен ата- анаңнан сұра», «Бейтаныс адамға есік ашпа»).

Ұйымдастырылған іс-әрекеттің рефлекиясы. Негізгі ережелерді қайталау.

Пайдалы сілтемелер:

https://youtu.be/5sLJO6RBTE0?si=WF002pUrFSXM3Psc

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

•  - ТАҚЫРЫП: «КӨШЕДЕГІ БЕЙТАНЫС АДАМДАРДЫҢ ҰСЫНЫСТАРЫНА ҚАЛАЙ ЖАУАП БЕРУГЕ БОЛАДЫ

Ұзақтығы: күні бойы

Топ: ересек (4 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: балаларды көшеде бейтаныс адамдармен қарым-қатынас кезінде қауіпсіз мінез-құлық ережелерін үйрету және бейтаныс адамдардан неге кәмпиттерді, ойыншықтарды немесе тәттілерді алмау керектігін түсіндіру.

Міндеттері:

«Бейтаныс адам» деген ұғымды түсіндіру.

 Бейтаныс адамдармен қарым-қатынас кезіндегі қауіпсіздік ережелерімен таныстыру.

Практикалық жаттығулар мен ойындар арқылы балалардың білімін бекіту.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Тәрбиеленушілермен амандасу.

 Бейтаныс адамдардың жанында өзін қалай ұстау керектігін білу неге маңызды екендігі туралы қысқаша әңгіме.

Бейтаныс адамдар кімдер?

 Тәрбиеші бейтаныс адамдар деп бала танымайтын немесе бірінші рет көріп тұрған адамдар екенін түсіндіреді.

Бейтаныс адамдармен кездескенде тәртіп (мінез-құлық) ережелері

 Ешқашан бейтаныс адамдардан кәмпиттерді, ойыншықтарды немесе тәттілерді қабылдамаңыз.

 Ешқашан бейтаныс адамның артынан ермеңіз, тіпті ол ата-анаңды танимын десе де бармаңыздар.

Егер бейтаныс адам бірдеңе ұсынса немесе бір жерге баруды өтінсе, дереу

«жоқ» деп кетіп қалу керек.

 Бейтаныс адам бірдеңе ұсынбақ болса немесе сізді бір жерге шақырғысы келсе ата-анаңызға айтыңыз.

«Бола ма, болмай ма?» ойыны:

 Тәрбиеші суреттерді көрсетіп, әр түрлі жағдаяттарды әңгімелейді, ал балалар бұл ұсынылған әрекеттерді істеуге бола ма немесе болмай ма деп айту керек. Мысалдар: «Бейтаныс адам кәмпит ұсынып жатыр», «Көрші алма ұсынып жатыр», «Бейтаныс адам жол сұрап жатыр».

Ойын «Егер ..., не істеу керек?»:

 Тәрбиеші қуыршақтармен немесе ойыншықтармен әр түрлі жағдаяттарды ойнатады. Мысалдар: «Қуыршақ балаларға кәмпит ұсынып жатыр», «Ойыншық сізді дүкенге баруға шақырады». Балалар ұсынылған жағдайрға дұрыс әрекет етуі керек.

Ұйымдастырылған іс-әрекеттің рефлекиясы. Негізгі ережелерді қайталау.

Пайдалы сілтемелер:

https://www.youtube.com/watch?v=ho7aj- l1u3E&list=PLA5eCSY2FeoQFtmGao7lWQuIA-hK_6ODD&index=4

https://orken-instituty.kz/ru

• - ТАҚЫРЫП: «ОЙЫН АЛАҢДАРЫНДА ТӘРТІП ЕРЕЖЕЛЕРІ»

Ұзақтығы: күні бойы

Топ: ересек (4 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: балаларға жазатайым оқиғалар мен жарақаттардың алдын алу үшін ойын алаңдарында қауіпсіз жүріс-тұрыстың негізгі ережелерін үйрету.

Міндеттері:

 Балаларға ойын алаңдарында қауіпсіздік ережелерін сақтаудың маңыздылығын түсіндіру.

Әр түрлі ойын жағдайларында мінез-құлықтың нақты ережелері туралы

айту.

Практикалық жаттығулар мен ойындар арқылы балалардың білімін бекіту.

Материалдар мен ресурстар:

Ойын алаңындағы әртүрлі жағдайларды бейнелейтін суреттер немесе

карточкалар.

Сюжетті-рөлдік ойындарға арналған қуыршақтар немесе ойыншықтар. Марапаттау үшін шағын сыйлықтар мен стикерлер.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Тәрбиеленушілермен амандасу.

 Ойын алаңдарында қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау неліктен маңызды екендігі туралы қысқаша әңгіме.

Тәрбиеленушілерді қауіпсіздік ережелерімен таныстыру Ойын алаңдарындағы жалпы қауіпсіздік ережелері:

 Құлап кетпеу және басқа балалармен соқтығыспау үшін тым жылдам жүгірмеңіз.

Құмды, тасты немесе басқа заттарды лақтырмаңыз. Итеріспеңіз, күреспеңіз, төбелеспеңіз.

 Әткеншекте отырғанда, арқандардан немесе тұтқалардан ұстап тұрып, тербелу керек.

Әткеншек үстінде тұруға немесе одан секіруге болмайды. Түсер алдында әткеншек толық тоқтағанша күтіңіз.

Сырғымадағы өзін-өзі ұстау ережелері:

Аяғыңызды алдыңызға созып, отырып сырғанаңыз. Сырғыманың көлбеу бөлігіне көтерілмеңіз.

 Төмен түспес бұрын сырғыманың төменгі жағында ешкім жоқ екеніне көз жеткізіңіз.

Карусельдегі тәртіп ережелері:

Айналған кезде тұтқалардан ұстаңыз.

Айналып жатқанда, карусельден түсуге тырыспаңыз.

Құм жәшігіндегі мінез-құлық ережелері:

Басқа балаларға құм шашпаңыз.

Ойыншықтарды немесе басқа заттарды тым терең жерге көмбеңіз.

Ойын «Дұрыс-бұрыс»:

 Тәрбиеші суреттерді көрсетеді немесе әр түрлі жағдайлар туралы әңгімелейді, содан кейін балалар көргендері туралы дұрыс па, жоқ па деп айту

керек. Мысалы: «Бала әткеншекте тұр» (бұрыс), «Бала әткеншектегі тұтқалардан ұстап тұр» (дұрыс).

Ұйымдастырылған іс-әрекеттің рефлекиясы. Негізгі ережелерді қайталау.

Пайдалы сілтемелер:

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

https://youtu.be/6V3tSWZCptc?si=V-_WrYZRhRjt5-Ia

•  - ТАҚЫРЫП: «ОЙЫН-САУЫҚ ОРЫНДАРЫНДА ЖӘНЕ КӨЛІКТЕ ӨЗІН-ӨЗІ ҰСТАУ ЕРЕЖЕЛЕРІ»

Ұзақтығы: күні бойы

Топ: ересек (4 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: Балаларға саябақтар, кинотеатрлар, ойын алаңдары сияқты қоғамдық орындарда және қоғамдық көлікті пайдалану кезіндегі негізгі қауіпсіздік ережелерін үйрету.

Міндеттері:

 Балаларды қоғамдық орындарында өзін-өзі ұстаудың негізгі ережелерімен таныстыру.

Қоғамдық көліктегі қауіпсіздік ережелерін түсіндіру.

 Балаларды қауіпті жағдайларды тануға және оларға дұрыс әрекет етуді үйрету.

Материалдар мен ресурстар:

ойын-сауық орындары мен көліктің иллюстрациялары немесе суреттері.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Тәрбиеленушілермен амандасу.

 Қоғамдық орындарда және қоғамдық көліктердегі ережелерді білу және сақтау неге маңызды екендігі туралы қысқаша әңгіме.

 Балалардан қандай қоғамдық орындарды білетінін және қандай көлікті пайдаланатынын сұраңыз.

 Тәрбиеленушілерді қоғамдық орындардағы тәртіп ережелерімен таныстыру:

Саябақтар мен ойын алаңдарында:

Ешқашан ата-анаңнан немесе үлкендерден алыс кетпеңіз.

Егер адасып қалсаңыз, тұрған жерде қалып, көмекке шақырыңыз. Сынған әткеншектерде немесе басқа қауіпті жерлерде ойнамаңыз. Кинотеатрлар мен сауда орталықтарында:

Әрқашан үлкен адамның қолынан ұстаңыз. Бейтаныс адамдармен сөйлеспеңіз.

Егер сізді біреу шақырса, дереу үлкендерге айтыңыз.

Қоғамдық көлікте тәртіп ережелері:

Автобустар, трамвайлар және метрода:

Көлік жүргізу кезінде тұтқалардан ұстаңыз. Терезеден еңкеймеңіз.

Салонда жүгірмеңіз.

Тек ересек адаммен бірге кіріп шығыңыз.

Сюжетті-рөлдік ойындар:

Жағдаяттарды ойнаңыз: саябақта адасу, автобуста жүру және т.б. Әрбір жағдайға сәйкес ережені талқылаңыз.

Пайдалы сілтемелер:

 https://www.youtube.com/watch?v=v35mrFKL1Sw&list=PLA5eCSY2FeoQFtm Gao7lWQuIA-hK_6ODD&index=29

 https://www.youtube.com/watch?v=VDTxhl7wPJE&list=PLA5eCSY2FeoQLLoc S-IEuEG9KjOrJzvPM&index=4

«ЖЕКЕ ҚАУІПСІЗДІК» ТАҚЫРЫБЫНДАҒЫ САБАҚТАР МЕКТЕПАЛДЫ ДАЯРЛЫҚ (5 ЖАС)

•  ТАҚЫРЫП: «ТӨТЕНШЕ ҚЫЗМЕТТЕРДІҢ ТЕЛЕФОН НӨМІРЛЕРІ»

Ұзақтығы: 25-30 минут

Топ/сынып: мектепалды тобы/сынып (5 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: Тәрбиеленушілерге төтенше қызметтердің телефон нөмірлерін есте сақтауды және қажет болған жағдайда дұрыс пайдалануды үйрету.

Негізгі міндеттері:

•  Балаларды «Төтенше қызметтер» ұғымымен және төтенше қызметтердің телефон нөмірлерімен таныстыру.
•  Қандай жағдайларда төтенше қызметтерге қоңырау шалу керектігін түсіндіру.
•  Балаларды төтенше қызмет операторына ақпаратты дұрыс және анық жеткізуді үйрету.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

 Өрт сөндірушілер, полицейлер және медицина қызметкерлері кім екені және олардың адамдарға қалай көмектесетіні туралы қысқаша талқылау.

Қайда және қалай қоңырау шалу керек екенін үйрену:

• бейнеролик тамашалау;
• қажетті телефон нөмірін теру;
• анық және сабырлы (байсалды) сөйлеу.
• өзін таныстырып (аты-жөнін, қайдан екенін айту) не болғанын айту.

Сюжеттік-рөлдік ойын:

 Балаларды жұптарға бөлу. Бір бала қоңырау шалушының рөлін, екіншісі - төтенше қызмет операторының рөлін ойнайды.

 Әртүрлі жағдайлар көрсетілген (өрт, адам құлады, көшеде біреу айқайлап жатыр және т.б.) карточкаларды тарату.

 Қоңырау шалуға жаттықтыру. Ол үшін бала қажетті телефон нөмірін теріп, операторға ақпарат беруі керек.

Төтенше қызметтердің телефон нөмірлерін қайталау:

Ойын түрінде төтенше қызметтердің телефон нөмірлерін қайталау. Телефон нөмірлерін есте сақтау үшін ән немесе тақпақ (рифма) ойластыру.

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің рефлексиясы балаларға үйде қайталау үшін төтенше қызметтердің телефон нөмірлері жазылған карточкалар немесе жапсырмалар тарату.

Пайдалы сілтемелер:

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

https://orken-instituty.kz/ru/dashboard/cpsp-material/poleznye-materialy-cpsp https://www.youtube.com/watch?v=HBgZoMfOcIE&list=PLA5eCSY2FeoQFtm

Gao7lWQuIA-hK_6ODD&index=12

•  ТАҚЫРЫП: «ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАРДАҒЫ ҚОҢЫРАУ ШАЛУ СЦЕНАРИЙЛЕРІ»

Ұзақтығы: 25-30 минут

Топ/сынып: мектепалды тобы/сынып (5 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: Балаларды төтенше қызметтерге дұрыс және тиімді қоңырау шалуға, жедел әрекет ету үшін қажетті ақпаратты беруге үйрету.

Міндеттері:

 Балаларды төтенше қызметтердің телефон нөмірлерімен (полиция, өрт сөндіру қызметі, жедел жәрдем, газ қызметі) таныстыру.

 Төтенше жағдайлардағы қоңырау сценарийлерінің негізгі элементтерін көрсету.

 Әртүрлі төтенше жағдайларда қоңырау сценарийін есте сақтау және төтенше қызметтерге қоңырау шалу бойынша жаттығулар өткізу.

Материалдар мен ресурстар:

 Төтенше қызметтерге қоңырау шалу мысалдарын көрсету үшін қажетті суреттер мен бейне жазбалар.

 Төтенше қызметтердің телефон нөмірлері мен қоңырау сценарийлері бар таратпа материалдар.

 Рөлдік ойындарға арналған телефондар, телефон аппараттары немесе ойыншық телефондар.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Төтенше қызметтерге қоңырау шалудың маңыздылығын түсіндіру:

«Есте сақта!»

Қоңырау сценарийінің негізгі элементтерін көрсету (қосымша 1,2,3): Сәлемдесу және өзін сабырлы (байсалды) таныстыру.

Мекенжай мен оқиға орнын көрсету.

 Жағдайды сипаттау (не болғанын, қандай қауіп бар екенін, зардап шеккендер бар ма, жоқ па және т.б.).

Оператордың сұрақтарына жауап беру. Оператордың нұсқауларын орындау.

 Қоңырауға дейін және қоңыраудан кейінгі тәртіп (қауіпсіздік) ережелерін талқылау:

Оқиға орнында болу (егер бұл қауіпсіз болса). Оператор айтпайынша, телефон тұтқасын қоймау.

Оператордың нұсқауларын орындау және мүмкін болса, көмек көрсету. Бекітуге арналған тапсырмалар: Әртүрлі жағдайлар үшін қоңырау сценарийін құрастыру. Мысалы: үйдегі өрт. Жарақат немесе ауру. Газдың иісінің шығуы. Ұрлық немесе шабуыл.

Пайдалы сілтемелер:

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-lij

https://orken-instituty.kz/ru/dashboard/cpsp-material/poleznye-materialy-cpsp https://www.youtube.com/watch?v=HBgZoMfOcIE&list=PLA5eCSY2FeoQFtmGao7lWQuIA-hK_6ODD&index=1

•  ТАҚЫРЫП: «ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН ІС-ӘРЕКЕТ КЕЗІНДЕГІ ТӘРТІП (ҚАУІПСІЗДІК) ЕРЕЖЕЛЕРІ»

Ұзақтығы: 25-30 минут

Топ/сынып: мектепалды тобы/сынып (5 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету және қолайлы даму ортасын қалыптастыру мақсатында ұйымдастырылған іс-шаралар кезінде тәртіптің (қауіпсіздік) негізгі ережелеріне үйрету.

Міндеттері:

 Балаларды топта/сыныпта тәртіптің (қауіпсіздік) негізгі ережелерімен таныстыру.

Осы ережелерді сақтаудың маңыздылығын түсіндіру.

 Тәртіп (қауіпсіздік) ережелерін бекіту үшін балалармен рөлдік ойындар ойнатып, жаттықтыру.

Материалдар мен ресурстар:

Тәртіп (қауіпсіздік) ережелерін бейнелейтін суреттер немесе карточкалар.

 Ұйымдастырылған іс-әрекет кезіндегі әртүрлі жағдайлар бейнеленген карточкалар.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Балаларды қарсы алу

 Ұйымдастырылған іс-әрекет кезінде ережелерді сақтаудың маңыздылығын түсіндіру (мысалы, барлығының өз қызығушылықтарына сай әрекеттермен айналысуы үшін жайлы орта жасау).

 Ережелердің топты/сыныпты барлығы үшін жайлы және қауіпсіз етуге қалай көмектесетінін қысқаша талқылау.

 Педагог ережелердің иллюстрацияларын пайдаланып, негізгі ережелерді түсіндіреді:

 Педагогты тыңдау және тапсырмаларды орындау: педагог сөйлеген кезде, оны тыңдау және оның нұсқауларын орындаудың маңыздылығы.

 Топта/сыныпта жүгірмеу: тек сыртта немесе спорт алаңында жүгіруге болады.

 Басқалардың заттарын рұқсатсыз алмау: достарыңның жеке заттарына құрметпен қарау.

 Ұйымдастырылған іс-әрекет кезінде айқайламау: басқа балаларға кедергі келтірмеу үшін жай және сабырлы сөйлеу.

Достарыңа көмектесу: мейірімді және құрметті болу.

 Үстел үстіндегі тәртіпті сақтау: заттарды/құралдарды өз орнына қою және тазалықты сақтау.

Ұйымдастырылған іс-әрекеттің қорытындыларын шығару. Тәртіп (қауіпсіздік) ережелерін қайталау.

Пайдалы сілтемелер:

https://youtu.be/UMVKB4sqULE?si=eXG4pVrj6lVX9uBh

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

•  ТАҚЫРЫП: «ЛИФТ (ЖЕДЕЛ САТЫ) ПЕН КІРЕБЕРІСТЕГІ (ПОДЪЕЗД) ТӘРТІП ЕРЕЖЕЛЕРІ»

Ұзақтығы: 25-30 минут

Топ/сынып: мектепалды тобы/сынып (5 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: балаларды лифт пен кіреберістегі тәртіптің (қауіпсіздік) негізгі ережелеріне үйрету, қауіпті жағдайлардың алдын алу.

Міндеттеріі:

 Балаларды лифт пен кіреберісте тәртіптің (қауіпсіздік ) негізгі ережелерімен таныстыру.

 Балаларды қауіпті жағдайларды тануға және сол уақытта дұрыс әрекет етуге үйрету.

 Төтенше жағдайларда өз бетінше шешім қабылдау дағдыларын дамытуға ықпал ету.

Материалдар мен ресурстар:

 Лифт пен кіреберісте тәртіптің (қауіпсіздік) ережелерін бейнелейтін иллюстрациялар немесе суреттер

Әртүрлі жағдайлар бейнеленген карточкалар

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Балаларды қарсы алу.

 Лифт пен кіреберісте қауіпсіздік ережелерін сақтау маңыздылығын талқылау.

Лифттегі тәртіп (қауіпсіздік ) ережелерін талқылау:

Лифті күту: лифт келгенше есіктерінен алыс тұр.

 Кіру және шығу: лифт есіктері ашылғанда тез кіріп, тез шығу, табалдырықта тұрмау.

 Түймешіктермен (кнопка) ойнамау: тек қажетті түймешіктерді басу, барлық түймешіктерді басудың қажеті жоқ.

 Лифтке жалғыз кірмеу: ең дұрысы, лифтке ересектермен немесе үлкен балалармен бірге кіру.

 Егер лифт тоқтап қалса: қорықпау, саспау, диспетчерді шақыру түймешігін басып, көмек күту.

Кіреберістегі тәртіп (қауіпсіздік ) ережелерін талқылау:

Бейнеролик қарау №1 «Кіреберісте»

Бейнероликті талқылау: егер кіреберісте бөтен адам болса, не істеу керек?

 Кіреберісте: бейтаныс адамдармен сөйлеспеу, бейтаныс адамдарға есік ашпау, баспалдақтар мен қоршауларда ойнамау, ата-аналармен/ересектермен бірге болу.

Негізгі сұрақтар арқылы бекіту:

Бейтаныс адамдарға кіреберіс есігін ашуға бола ма? Неге? Егер лифт тоқтап қалса, не істеу керек?

 Кіреберісте баспалдақтар мен қоршауларда ойнауға бола ма? Лифтке қалай дұрыс кіру және шығу керек?

 Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=3B0fLh5HPR0&list=PLA5eCSY2FeoQFtmGao7l WQuIA-hK_6ODD&index=3

•  ТАҚЫРЫП: «КӨШЕДЕГІ ҚАУІПТІ ОРЫНДАР» (АШЫҚ ҚҰДЫҚТАР, ҚАҢЫРАП ҚАЛҒАН ҒИМАРАТТАР, СЕПТИКТЕР, ҚҰРЫЛЫС АЛАҢДАРЫ, ГАРАЖДАР)

Ұзақтығы: 25-30 минут

Топ/сынып: мектепалды тобы/сынып (5 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: балаларды көшедегі қауіпті орындарды білуге және жазатайым оқиғаларды болдырмау үшін өзін қалай дұрыс ұстау керектігін үйрету.

Міндеттері:

 Балаларды көшедегі түрлі қауіпті орындармен таныстыру (ашық құдықтар, қаңырап қалған ғимараттар, септиктер, құрылыс алаңдары, гараждар).

Балаларға бұл орындардың неге қауіпті екенін түсіндіру. Балаларға қауіпті орындардағы қауіпсіздік ережелеріне үйрету. Материалдар мен ресурстар:

 Қауіпті орындардың суреттері немесе иллюстрациялары (ашық құдықтар, қаңырап қалған ғимараттар, септиктер, құрылыс алаңдары, гараждар)

Әртүрлі жағдайлар бейнеленген карточкалар

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Балаларды қарсы алу

Көшедегі қауіпсіздік ережелерін сақтаудың маңыздылығын талқылау

Балалармен көшедегі қауіпті орындар туралы әңгімелесу:

Ашық құдықтар:

 Ашық құдыққа ешқашан жақындама, құлап кетіп, қатты жарақат алуың мүмкін.

 Егер ашық құдықты көрсең, ересек адамға айт немесе құтқару қызметіне қоңырау шал.

Қаңырап қалған ғимараттар:

 Қаңырап қалған үйлерге немесе ғимараттарға кірме, олар өте қауіпті болуы мүмкін.

 Онда сынған еден, құлаған заттар немесе қауіпті жәндіктер, жануарлар болуы мүмкін.

Септиктер:

Септиктердің қақпақтарына жақындама, олар бекітілмеген болуы мүмкін. Егер ашық септикті байқасаң, ересек адамға айт.

Құрылыс алаңдары:

 Құрылыс алаңдарында ешқашан ойнама, онда көп қауіпті заттар бар, жарақат алуың мүмкін.

Әрқашан құрылыс алаңдарынан алыс жүр. Гараждар:

 Гараждардың жанында, әсіресе олар жабық болса және ішінде ешкім болмаса, ойнама.

Гараждарда қауіпті құралдар немесе химиялық заттар болуы мүмкін. Балалармен көшедегі қауіпті орындардағы тәртіп ережелерін қайталау.

Пайдалы сілтемелер:

https://youtu.be/oCPp_7Rbrao?si=9T6S-ouQesjEBGSc

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

•  ТАҚЫРЫП: «ҮЙДЕГІ ҚАУІПТІ ЗАТТАР» (ДӘРІЛЕР, СҰЙЫҚТЫҚТАР, ГАЗ БАЛЛОНДАРЫ)

Ұзақтығы: 25-30 минут

Топ/сынып: мектепалды тобы/сынып (5 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: балаларды үйдегі қауіпті заттарды тануға және жазатайым оқиғалар мен улануды болдырмау үшін дұрыс әрекет етуге үйрету.

Міндеттері:

 Балаларды үйдегі әртүрлі қауіпті заттармен (дәрілер, тұрмыстық химия, газ баллондары) таныстыру.

 Балаларға бұл заттардың неге қауіпті екенін және тәртіпсіздіктің салдары қандай болатынын түсіндіру.

Балаларды қауіпті заттардың жанында қауіпсіздік ережелеріне үйрету.

Материалдар мен ресурстар:

 Қауіпті заттардың суреттері немесе иллюстрациялары (дәрілер, тұрмыстық химия, газ баллондары).

Әртүрлі жағдайлар бейнеленген карточкалар.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Балаларды қарсы алу.

 Педагог балаларды қарсы алып, бүгін олар үйде қандай заттар қауіпті болуы мүмкін екенін және олардың жанында қалай дұрыс әрекет ету керектігін түсіндіру.

Үйде қауіпсіздік ережелерін сақтаудың маңыздылығы туралы түсінік беру.

Үйдегі қауіпті заттар туралы әңгіме:

Дәрі-дәрмектер:

 Дәрі-дәрмектерді тек ересектердің нұсқауымен қабылдау керек екенін түсіндіру.

 Дәрілерді ешқашан өздігінен алмау және тіпті олар кәмпитке ұқсаса да дәмін көрмеу.

Тұрмыстық химия:

 Жуу құралдары, ағартқыштар, тазалау құралдары және басқа тұрмыстық химикаттар өте қауіпті болуы мүмкін екенін түсіндіру.

Ешқашан тұрмыстық химияны ересек адамдарсыз ашып, қолданбау. Газ баллондары:

 Газ баллондары (мысалы, аэрозольдер) дұрыс қолданылмаса, қауіпті болуы мүмкін екенін түсіндіру.

Баллондармен ойнамау және оларды әсіресе жабық орындарда шашпау.

Сюжеттік-рөлдік ойындар:

Балаларды топтарға бөліп, қуыршақтар немесе ойыншықтар тарату.

 Жағдайларды сахналау: бала дәрілерді, тұрмыстық химияны немесе газ баллонын тауып алады.

Әр жағдайдағы тәртіп, қауіпсіздік ережесін талқылау.

Ережелерді қайталау:

 Балалармен үйдегі қауіпті заттардың жанындағы қауіпсіздік ережелерін қайталау. Балаларға «Егер дәрілерді тауып алсаң, не істеу керек?», «Тұрмыстық химиямен ойнауға бола ма?» т.б. сұрақтар қою.

 Пайдалы сілтемелер:

https://youtu.be/topPwzQFQlE?si=3xsiXpAbNDcb8zRp

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

 7-ТАҚЫРЫП:«МЕНАДАСЫПКЕТКЕНЖАҒДАЙҒА5 ҚАРАПАЙЫМ КЕҢЕС»

Ұзақтығы: 25-30 минут

Топ/сынып: мектепалды тобы/сынып (5 жастағы балалар)

Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: балаларды адасып кеткен жағдайда дұрыс әрекет етуге үйрету.

Міндеттері:

 Балаларды адасып кеткен жағдайда көмектесетін бес негізгі кеңеспен таныстыру.

Адасып кеткен жағдайда қай жерде қалудың маңыздылығын түсіндіру. Балалардың өздері туралы маңызды ақпаратты (толық аты-жөні, ата-

анасының есімдері, телефон нөмірлері) есте сақтауларын дамыту.

 Материалдар мен ресурстар: әртүрлі жағдайлар, қабылдануы тиіс әрекеттер бейнеленген карточкалар.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Балаларды қарсы алу

Адасып кеткен жағдайдағы бес қарапайым кеңеспен танысу: Кеңес 1: Орныңда қал.

 Егер адасып кетсең, ең бастысы – орныңда қалу. Бұл ересектердің сені тез табуына көмектеседі.

Көмекті күтіп, орнында тұрған баланың иллюстрациясын көрсету.

Кеңес 2: «Анашым/Әкем» деп қатты дауыстап, айналаға мұқият қара.

 Кеңес 3: Егер телефон болса, ата-анаңа қоңырау шалып, тұрған жеріңді айт (немесе айналаңдағы нәрселерді сипатта). Телефон жоқ болса, ересек адамнан қоңырау шалуды өтін. Егер анаңның/әкенің телефон нөмірін білмесең, біреуден полицияға қоңырау шалуды өтін. Егер формадағы полицейді көрсең, оған барып, адасып кеткеніңді айт.

 Кеңес 4: Егер көшеде/саябақта адасып кетсең: қауіпсіз жер тауып, сонда кір. Мысалы, жақын жердегі дүкен, бутик немесе кафе болуы мүмкін.

 Кассирге, сатушыға, әкімшіге, күзетшіге, даяшыға немесе тазалаушыға бару. Адасып кеткеніңді айтып, көмек сұра.

Кеңес 5: Бейтаныс адамдармен бірге кетпе

Ешқашан бейтаныс адамдармен бірге кетпе, тіпті олар көмек ұсынса да.

Орныңда қал және сенім артуға болатын адамдардың көмегін күт.

Бейтаныс адаммен кетпей тұрған баланың иллюстрациясын көрсету.

 Ережелерді қайталау: Балалармен адасып кеткен жағдайда қолданылатын бес қарапайым кеңесті қайталау.

Пайдалы сілтемелер:

https://youtu.be/8rz3wsHhc0Y?si=ZHH-0Nn_TgQAIb91

https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

8-ТАҚЫРЫП: «МЕН АДАСЫП КЕТКЕНДЕГІ 5 ҚАРАПАЙЫМ КЕҢЕС»

Ұзақтығы: 25-30 минут

Топ/сынып: мектепалды тобы/сынып (5 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-әрекеттің мақсаты: Балаларды бейтаныс адам оларды алып кетуге тырысқан жағдайда дұрыс әрекет етіп, өздерін қорғап, көмек шақыруға үйрету.

Міндеттері:

 Балаларды бейтаныс адамдармен байланыс кезіндегі қауіпсіздік ережелерімен таныстыру.

 Балаларға бейтаныс адамдардың ұсыныстарынан бас тартудың маңыздылығын түсіндіру (балмұздақ, кәмпит, сағыз, ойыншық және т.б.).

 Балаларды күмәнді жағдайларды тануға және мұндай жағдайларда дұрыс әрекет етуге үйрету.

 Материалдар мен ресурстар: әртүрлі жағдайлар бейнеленген иллюстрациялар немесе суреттер, қабылдануы тиіс әрекеттер бейнеленген карточкалар.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

 Балаларды қарсы алу. Бейтаныс адам оларды алып кетуге тырысса, қалай әрекет ету керектігін түсіндіру.

 «Бейтаныспен кездесу» графикалық бейнеролигін қарап, негізгі қауіпсіздік ережелерін талқылау:

Ереже 1: Ешқашан бейтаныс адамдармен бірге кетпе

 Балаларға бейтаныс адамдармен бірге кетуге болмайтынын (тіпті олар қызықты немесе тәтті нәрселер ұсынса да) түсіндіру.

 Балаға бірдеңе ұсынған бейтаныс адам бейнеленген иллюстрацияларды көрсету.

Ереже 2: Сенімді ересектерге жақын бол

 Балаларды әрқашан ата-аналарының немесе заңды өкілдерінің жанында болуға үйрету.

Ересек адамның қолынан ұстап тұрған баланың суретін көрсету.

Ереже 3: Дауыс шығарып, көмекке шақыр

 Бейтаныс адам оларды алып кетуге тырысса, балалар «Көмектесіңдер!» немесе «Мен бұл адамды танымаймын!» деп қатты айқайлау керектігін түсіндіру.

Дауыс шығарып тұрған баланың суретін көрсету.

Ереже 4: Қауіпсіз орынға қарай жүгір

 Балаларды қауіпсіз орынға жүгіріп баруға мысалы, ата-анасына, педагогқа, полиция қызметкеріне немесе сенуге болатын басқа ересек адамға үйрету.

Қауіпсіз орындардың (дүкен, мектеп, полиция бөлімі) суреттерін көрсету.

Ереже 5: Болған жағдайды ересек адамға айт

 Балаларды кез келген күмәнді жағдай немесе бейтаныс адамның оларды алып кетуге тырысқаны туралы ересек адамға міндетті түрде айтуға үйрету.

 Болған жағдайды ересек адамға айтып тұрған баланың иллюстрациясын көрсету.

Ережелерді қайталау:

 Балалармен бейтаныс адам оларды алып кетуге тырысса, қолданылатын негізгі ережелерді қайталау.

 Пайдалы сілтеме:

  https://www.youtube.com/watch?v=ho7aj- l1u3E&list=PLA5eCSY2FeoQFtmGao7lWQuIA-hK_6ODD&index= 4

9-ТАҚЫРЫП:«ҚАУІПСІЗАТТРАКЦИОНДАР.ОЙЫН-САУЫҚ САЯБАҒЫНДА ҚАЛАЙ ӘРЕКЕТ ЕТУ КЕРЕК?»

Ұзақтығы: 25-30 минут

Топ/сынып: мектеп алды даярлық тобы/сынып (5 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-шараның мақсаты: жазатайым оқиғалар мен жарақаттануды болдырмау мақсатында балаларға аттракциондар мен ойын-сауық саябағында қауіпсіздік ережелерін үйрету.

Міндеттері:

Балаларды аттракциондардағы қауіпсіздік ережелерімен таныстыру. Саябақтағы қауіпсіздік сақтаудың маңыздылығын түсіндіру.

 Аттракциондарда қауіпсіздік белбеулері мен басқа да қорғаныс құралдарын дұрыс пайдалануға дағдыландыру.

 Материалдар мен ресурстар: аттракциондар мен ойын-сауық саябағындағы жағдайлардың иллюстрациялары немесе суреттері, аттракциондардағы қауіпсіздік ережелері жазылған карточкалар.

Ұйымдастырылған іс-әрекет:

Балаларды қарсы алу.

Аттракциондардағы қауіпсіздіктің маңыздылығы туралы әңгімелесу.

Аттракциондардағы қауіпсіздік ережелерін талқылау 1-ереже: Жас пен бой шектеулерін сақтау

 Әр аттракционның қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін жас және бой шектеулері бар екенін түсіндіру.

 Әртүрлі аттракциондар мен олардың шектеулері бейнеленген иллюстрацияларда көрсету.

2-ереже: Әрқашан қауіпсіздік белбеулерін тағу

 Көптеген аттракциондардың қауіпсіздік белбеулері бар екенін және оларды міндетті түрде тағу керектігін түсіндіру.

Қауіпсіздік белбеулерін киген балалардың суреттерін көрсету.

3-ереже: Аттракцион операторының нұсқауларын орындау Аттракцион операторы әрқашан маңызды қауіпсіздік нұсқауларын

беретінін, оларды мұқият тыңдау және орындау керектігін түсіндіру Оператор нұсқаулары жазылған карточкаларды көрсету.

• ереже: Қолдарың мен аяқтарыңды аттракционның ішінде ұстау

 Көптеген аттракциондарда орындықтан қолдары мен аяқтарын шығаруға болмайтынын түсіндіру.

 Аттракциондарда қауіпсіздік ережелері бейнеленген иллюстрациялар көрсету.

• ереже: Толық тоқтағанша аттракционнан шықпау

 Әрқашан аттракцион толық тоқтап, оператордың рұқсатын күту керек екенін түсіндіру.

Аттракционнан шыққан балалардың суреттерін көрсету.

 Ережені қайталау: балалармен аттракциондардағы қауіпсіздік ережелерін қайталау. Балаларға «Қауіпсіздік белбеуін бекіту неге маңызды?»,

«Егер оператор нұсқау берсе не істеуім керек?», «Аттракционның сыртында қолдарың мен аяқтарыңды шығаруға бола ма?» т.б. сұрақтар қою.

Пайдалы сілтеме:

https://youtu.be/JkUvKopOdlI?si=MRDSeGqaOjipP7Xr

10-ТАҚЫРЫП: «СЫРТТА ОЙЫН КЕЗІНДЕГІ ТӘРТІП ЕРЕЖЕЛЕРІ»

Ұзақтығы – 25-30 минут

Топ/сынып: мектепалды даярлық тобы/сынып (5 жастағы балалар)

 Ұйымдастырылған іс-шаралардың мақсаты: жарақаттар мен қауіпті жағдайларды болдырмау мақсатында балаларды сыртта ойын кезінде қауіпсіздік ережелерін үйрету.

Тапсырмалар:

Балаларды сыртта ойын кезіндегі қауіпсіздік ережелерімен таныстыру.

 Арнайы бөлінген орындарда, ересектердің бақылауымен ойнаудың маңыздылығын түсіндіру.

 Балаларды жолға жүгіріп шығу сияқты қауіпті жағдайлардан аулақ болуға үйрену.

 Материалдар мен ресурстар: түрлі сырттағы ойын жағдайларының суреттері немесе иллюстрациялары.

Ұйымдасқан іс-шаралар:

 Балалармен амандасу. Сыртта ойын кезіндегі қауіпсіздік ережелерімен таныстыру.

• ереже: Қауіпсіз жерлерде ойнау

 Балаларға тек ойын үшін арнайы бөлінген жерлерде, мысалы, аула, ойын алаңдары, саябақтарда ойнау керектігін түсіндіру.

Ойынға арналған қауіпсіз жерлердің иллюстрацияларын көрсету.

• ереже: Жолға шықпау, жолға қарай жүгірмеу

 Жолға жүгіріп шығуға немесе жолдың жанында ойнауға болмайтынын түсіндіру.

Жолдың жанындағы қауіпсіздік ережелері бейнеленген суреттерді көрсету.

• ереже: Айналаға қарау

 Жолды кесіп өтпес бұрын немесе жаңа жерде ойынды бастамас бұрын айнала, жан-жаққа қарау керектігін түсіндіру

 Жолды кесіп өтер алдында айналаға, жан-жағына қарап тұрған балалардың суреттерін көрсету.

• ереже: Ересектердің бақылауында ойнау
• Балаларға ең жақсысы ата-аналарының немесе басқа ересектердің бақылауында ойнау екенін түсіндіру.
• Ересектердің бақылауында ойнап жатқан балалардың суреттерін көрсету.
• ереже: Айналадағы адамдарға мұқият болу

 Балаларды қақтығыстар мен жарақаттануды болдырмас үшін басқа балалар мен ересектерге қарауға үйрету.

 Пайдалы сілтеме:

 https://youtu.be/oCPp_7Rbrao?si=uKafRwZFLxKKeNJs

«ЖЕКЕ ҚАУІПСІЗДІК» ТАҚЫРЫБЫНДАҒЫ САБАҚТАР 1 СЫНЫП

№ 1-САБАҚ

 ТАҚЫРЫБЫ: «ЖЕДЕЛ ҚЫЗМЕТ НӨМІРЛЕРІ. ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙ ТУЫНДАҒАН КЕЗДЕ ЖЕДЕЛ ҚЫЗМЕТТЕРГЕ ҚОҢЫРАУ ШАЛУ СЦЕНАРИЙЛЕРІ».

 Сабақтың мақсаты: Төтенше жағдайлар кезінде көмекке келетін жедел қызметтердің нөмірлерін ажырату.

Сабақ барысы.

•  Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй қалыптастыру.

(1-2 мин)

• Мақсат қою.

Мұғалім:

Шыр-шыр етеді, Құлағыңнан өтеді.

 Ұстай алсаң,

Сөйлеп кетеді. (жауабы: телефон)

• Бүгін біз сабақта не туралы сөйлесеміз деп ойлайсыздар?
• Адамдарға телефондар не үшін қажет?
• Әлемдегі ең маңызды телефондар қандай?

 Адамдардың өмірін құтқару бойынша шұғыл қызметтердің нөмірлерін есте сақтаңыз.

• Білімді өзектендіру. Зерттелген нәрсені қайталау.

Қызметтік машиналардың суреттерінен «Қызметті тап» ойыны.

- Бұл машиналардың қандай қызметтерде жұмыс жасайды?

 Әр бір адам өз өмірінде төтенше жағдайдың куәгері болған шығар. Және сол адам, зардап шеккендерге көмектесуге тырысады. Осындайда адамдарға жедел көмек көрсететін құтқару қызметтері бар. Сиреналарды қосып, олар арнайы қызмет көрсету машиналарымен көмекке шығады.

•  Тақырыпқа кіріспе.

Шұғыл қоңыраулар рөлдік ойын.

Жедел қызметтердің бірыңғай телефоны бар, оған қоңырау шалу арқылы сіз кез-келген жағдайда көмек сұрай аласыз. Бұл телефон - 112. Төтенше жағдайларда ең бастысы-тыныштықты сақтау және операторға сізге не болғанын түсіндіре білу. Ешқашан қиындыққа тап болмас үшін қауіпсіздік ережелерін есте сақтау қажет.

Нұсқаулар:

• Егер сізде немесе көршілеріңізде өрт болса, 101-ге қоңырау шалыңыз.
•  Егер сізді ренжіткен болса, затыңызды ұрлаған немесе қатты қорқытқан болса онда102-ге қоңырау шалыңыз.
• Егер сіз немесе жақын адамыңыз ауырып қалса, 103-ге қоңырау шалыңыз.
• Сізге кез-келген жағдайда 112 қызметі көмектеседі.
• Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру.

 Соңғы ойын «Әр түрлі жағдайлар» (балалар қандай қызметке қоңырау шалу керектігін және бұл жағдайда балалар өздерін дұрыс ұстайтынын түсіндіруі керек:

• Есікті бейтаныс адам қағады. (102)
• Әже ауырып қалды. (103)
• Көрші үйдің терезесінен түтін шығады. (101)

«Есте сақта!»

• •  Бекіту. Өзіндік жұмыс. Тапсырманы орындаңыз. Суреттің астына қызмет нөмірін жазыңыз.
  • Қорытынды.

Пайдалы сілтемелер:

https://www.youtube.com/watch?v=fyfkEuHSiIc&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS-

IEuEG9KjOrJzvPM&index=5 https://www.youtube.com/watch?v=hH_WhoDXIzU&list=PLA5eCSY2FeoQLL

ocS-IEuEG9KjOrJzvPM&index=25

№ 2-САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ:«ТӨТЕНШЕЖАҒДАЙТУЫНДАҒАНКЕЗДЕЖЕДЕЛ ҚЫЗМЕТТЕРГЕ ҚОҢЫРАУ ШАЛУ СЦЕНАРИЙЛЕРІ»

 Сабақтың мақсаты: Балаларды төтенше жағдай кезінде құтқару қызметіне шұғыл қоңырау шалуды үйрету.

Сабақ барысы.

•  Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй қалыптастыру.
• Мақсат қою.

 Әр адамның өмірінде көптеген кездейсоқ сәттер болады. Үйде немесе мектепте болған кезде біз қиын уақытта кімге жүгіну керектігін білеміз - бұл біздің ата-анамыз, мұғалімдеріміз, достарымыз. Бірақ үлкен қалада жалғыз жүргенде әртүрлі қауіп-қатерге кезігуің мүмкін. Қауіп – қатер барлық жерде: қоғамдық көлікте, театрда, көшеде болуы мүмкін. Бұл жағдайда біз кімнің көмегіне сене аламыз?

• Білімді өзектендіру. Зерттелген нәрсені қайталау.

 Құтқару қызметі мамандықтарының суреттері бойынша «Қызмет нөмірін атаңыз» ойыны.

«Есте сақта!»

• Тақырыпқа кіріспе.

«Шұғыл қоңыраулар» рөлдік ойын.

 Өрт сөндіру бөліміне қоңырау шалыңыз.

Сонымен, мынаны айту маңызды:

•  Мекенжайы. Егер бала өз атын айта алмаса немесе байланыс үзілген болса да, құтқару қызметі аталған жерге барады.
•  Оператор оқиға болған жерді - үйді немесе пәтерді, көшені нақтылауды сұрайды.
•  Оқиғаның сипаты. Не болғанын қысқаша сипаттау керек. Мысалы: теледидар жанып жатыр немесе әжем ауырып қалды.
•  Ата-анасының аты, тегі, байланыстары. Өзіңізді атаңыз, ата-анаңыздың біреуінің телефонын хабарлаңыз.
• Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру.

 «Басқару қызметі» ойыны. Қыздар ұсынылған нөмірлерге қоңырау шалады, ұлдар көмекке асығады немесе нөмірді дұрыс теруге көмектеседі.

Жағдайлар:

• көшедегі бұзақылық шабуыл;
• газдалған үйдің пәтерінде өрт, құрбандар бар;
• өтіп бара жатқан адамның инфарктісі;
• жол-көлік оқиғасы, құрбандар бар;
• құрылыс алаңындағы газдың иісі;
• сіздің пәтеріңіз тоналды;
• Бекіту. Өзіндік жұмыс.

 Мен мәлімдеме жасаймын, ал сіз сигнал картасын көтересіз. Егер сіз келіссеңіз-жасыл. Егер жоқ болса-қызыл.

Мен телефонды қалай пайдалану керектігін білемін. Мен қашан көмек сұрау керектігін білемін.

Мен қандай телефон арқылы көмек сұрайтынымды білемін. Мен не айтарымды білемін.

Мен мекен-жайымды және телефонымды білемін. Мен бұл нөмірлерді ешқашан ермек үшін термеймін.

 Егер сіз жасыл картаны алты рет көтерген болсаңыз, онда мен сіз үшін тыныш бола аламын.

 Қорытынды. Рефлексия.

 Пайдалы сілтемелер:

 https://www.youtube.com/watch?v=fyfkEuHSiIc&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM&index=5

 https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

№ 3 – САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «ЕСІКТІ ҚАҒУ. ҚАУІПТІ ҚАЛАЙ ТАНУҒА БОЛАДЫ?»

 Сабақтың мақсаты: Оқушыларды қауіпті жағдайларды жылдам және ұтымды шешімдер қабылдауға үйрету.

Сабақ барысы.

•  Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй қалыптастыру. (1-2 мин)
• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

«Қасқыр мен жеті лақ» ертегісін еске түсіріңіз.

• Ешкі өз балаларына не тапсырды?
• Қасқыр лақтарды алдай алды ма? Неліктен?

Бейтаныс ағайды үйге кіргізбе,

Және апайға да есік ашпа,

Егер анаң жұмыста болса.

Бейтаныс адамдарға сенбе, Есікті мықтап кілтте!

• Білімді өзектендіру. Зерттелген нәрсені қайталау.

 Қазір біз үйде жалғыз қалдық деп елестетейік. Қараңызшы, балаға үй ішінде қауіп төндіретін қандай заттар бар?

 - Кенеттен біреу есікті қақты. Сіз есікті бірден ашасыз ба?

•  Тақырыпқа кіріспе. Бейтаныс адамдар неге қауіпті? Дұрыс, балалар, ешкімге есікті аша салуға болмайды, өйткені қауіпті адамдар көп. Олар пәтерді тонап, баланы ұрлап, тіпті адамды өлтіруі мүмкін. Егер сіз үйде жалғыз қалсаңыз, бейтаныс адамдарға, тіпті олардың дауысы мейірімді болса да, есікті ашпаңыз. Қауіпті адам ол өте айлакер, ол курьер немесе тіпті сіздің ата- анаңыздың танысы деп айтуы мүмкін. Бірақ сіз сенбеңіз, үйде жалғыз екеніңізді айтпаңыз, әкем ұйықтап жатыр еді, деп айтыңыз және ол оны оятпауын сұрағанын айтыңыз. Бейтаныс адамнан кетуді және кедергі жасамауды сұраңыз.

 Енді біз үйде жалғыз қалып, есікті бейтаныс адам қағып тұрған қауіпті жағдайды ойнайық.

• Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру.

«Егер үйге біреу кірсе» тренингі.

 Тренинг барысында бала пәтерде жалғыз болған кезде бөгде адамдардың үйіне кіргізбеуі тиіс жағдайлар ойналады. Рөлдер бөлінеді. Бейтаныс бала есіктің артында тұрып, тартымды уәделерді, жылы сөздер мен интонацияларды қолдана отырып, пәтердегі баланың есігін ашуға көндіреді.

Жағдаяттар:

• пошташы шұғыл жеделхат әкелді;
• слесарь кранды жөндеуге келді;
• полицей дабылды тексеруге келді;
• медбике әжесіне дәрі әкелді;
• анамның досы қонаққа келді;
• бейтаныс адамдар көршілеріне заттар қалдыруды сұрайды;
• әйел адамға «Жедел жәрдем» шақыру керек.

(Тренинг әр түрлі қатысушылармен бірнеше рет қайталанады).

• Бекіту. Өзіндік жұмыс.

 Ойын: «Дұрыс жауапты атаңыз». Мұғалім жағдаяттарды оқиды.

• Бала үйде жалғыз. Телефон шырылдайды, ол телефонды алып, тыңдайды.

- Сәлеметсің бе, балақай! Мен сенің әкеңнің танысымын, оны телефонға

шақырасың ба?

 Бала жауап береді:

- Әкем үйде жоқ. Ол жұмыста. Тек кешке болады. Әкем қазір бос емес. Телефон нөміріңізді айтыңыз, ол сізге қайта қоңырау шалады.

• Үйде жалғыз қыз. Телефон шырылдайды, ол телефонды алып, естиді.
•  Сәлеметсің бе, қызым! Мен сантехникпін, айтыңызшы, кранды жөндеу үшін пәтеріңізге қалай кіруге болады?
•  Қыз жауап береді:

- Ата-анам қазір үйде жоқ. Біздің пәтердің нөмірі 17.

•  Бізде кран ағып жатқан жоқ. Әкем қазір келеді.
•  Есіктің қоңырауы соғылды. Бейтаныс адам мейірімді дауыспен:

- Мен пошташымын және сізге хат әкелдім. Бала жауап береді:

- хатты есікке қалдырыңыз, мен қазір ата-анамды оятамын.

- Үйде ешкім жоқ. Мен қазір ашамын және хатты өзім аламын.

7. Қорытынды.

Рефлексия.

- Бүгін сабақта қандай тақырыпты талқыладық?

•  Неліктен біз үйдегі қауіптер туралы айттық? (олар туралы білу және олардан қалай аулақ болу керектігін білу үшін)
• Үйдегі қауіпті жағдайларды қалай болдырмауға болады?
•  Әр адам қандай қауіпсіздік ережелерін білуі және орындауы керек? Пайдалы сілтемелер: https://www.youtube.com/watch?v=hftM9yB25r4&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS

-IEuEG9KjOrJzvPM&index=36

 https://orken-instituty.kz/ru/telefony-goryachih-linij

4 – САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ:«ОЙЫНШЫҚТАРДЫҚАУІПСІЗПАЙДАЛАНУ ЕРЕЖЕЛЕРІ».

 Сабақтың мақсаты: Балаларды үйдегі қауіпті заттарды тануға, қауіпсіздік ережелерін сақтауға үйрету.

Сабақ барысы.

•  Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй қалыптастыру.

(1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

• Бұл жұмбақтар не туралы?
• Тағы қандай ойыншықтар бар?
• Білімді өзектендіру. Зерттелген нәрсені қайталау.

 Дымбілмес: Сәлеметсіздер ме, балалар! Мен сіздерге сүйікті ойыншықтарым мен қонаққа келдім, олармен ойнаймыз ба?

 Мұғалім: Балалар, рұқсат етсеңіз сөмкеден ойыншықтарды бірінші мен алайын. (Қолын сөмкеге түсіреді.) Ой, мен ұшты нәрсемен саусағымды ауыртып алған сияқтымын. Дымбілместің ойыншықтары бір түрлі екен.

 Мұғалім: (Инені шығарады). Мынау не? (Ине.) Ол не үшін қажет? Онымен ойнауға бола ма? Неліктен? (Балалардың жауаптары.) Бұл не? (Пышақты шығарады.) Пышақ не үшін қажет? Сіз онымен ойнай аласыз ба? Неліктен? (Балалардың жауаптары.) Бұл не? (Дәрі-дәрмектің қаптамасын шығарады.) Дәрі- дәрмектермен ойнауға бола ма? Неліктен? Оларды балаларға кім бере алады? (Балалардың жауаптары.) Бұл не? (Сіріңке қораптарын шығарады.) Отпен ойнауға бола ма? Не болуы мүмкін? Сіріңкелерді кім қолдана алады? (Балалардың жауаптары.) Балалар, Дымбілмес бізге қандай заттар әкелді? (Қауіпті.) Сіз олармен ойнай аласыз ба? Неліктен? (Балалардың жауаптары.)

• Тақырыпқа кіріспе.
• Үйде қандай ойыншықтармен ойнайсыз?
• Олар өздігінен қауіп төндіре ала ма?

 Ойыншықтарды бізге зиян тигізбеуі үшін олармен жұмыс істеу ережелерін жасайық.

•  Ойыншықтарға сүрінбеу және олардың зиян келтірмеуі үшін әрқашан орнына қою керек.
•  Ойыншықтарды ауызға салуға болмайды. Өйткені, олар тамақ үшін емес, ойын үшін жасалған.
•  Ешқандай жағдайда батареяларды аузыңызға салмаңыз. Бұл өмірге қауіп төндіреді.
•  Ұсақ бөлшектері бар ойындар кішкентайлардың қолы жетпейтін жерде сақталуы керек.
•  Ойыншықтармен ұйықтамаңыз. Өйткені, олардың құрамында зиянды бояғыштар мен толтырғыштар болуы мүмкін.
•  Егер ойыншықта лақтыратын заттар болса (жебелер, оқтар, шарлар және т.б.), ешбір жағдайда адамды немесе жануарды көздеуге болмайды, әсіресе бетке бағыттауға болмайды.

•  Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру. Қауіпті және қауіпсіз заттар туралы суретті кітап жасайық.
•  Бекіту. Өзіндік жұмыс. Қауіпті болуы мүмкін заттарды дөңгелектеңіз. Жасыл-сіз ересектерсіз өзіңіз ала аласыз. Сары-ересектердің көз алдында ғана алуға болады. Қызыл-тек ересектер ала алады.
• Қорытынды.

Пайдалы сілтемелер:

 https://www.youtube.com/watch?v=DY3DRxWokn8&list=PLA5eCSY2FeoQLL ocS-IEuEG9KjOrJzvPM&index=28

 https://www.youtube.com/watch?v=qR_tCZJhRqg&list=PLA5eCSY2FeoQLLoc S-IEuEG9KjOrJzvPM&index=29

 https://www.youtube.com/watch?v=eAuWMVuaBbU&list=PLA5eCSY2FeoQLL ocS-IEuEG9KjOrJzvPM&index=34

№ 5 – САБАҚ.

ТАҚЫРЫБЫ: «ЕГЕР БЕЙТАНЫС АДАМ КӨШЕДЕ КӨМЕК СҰРАСА?»

 Сабақтың мақсаты: Балаларға көшедегі бейтаныс адамдармен қарым-қатынас кезінде қауіпсіздік ережелерін үйрету.

Сабақ барысы.

•  Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй қалыптастыру.

(1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

 Бүгін біз көшедегі жеке қауіпсіздік негіздері туралы сөйлесетін боламыз.

Басқа адамдардан келетін қауіпті қалай болдырмауға болатындығы туралы айтамыз.

• Білімді өзектендіру. Зерттелген нәрсені қайталау.
• Көшеде сізді қандай қауіптер күтіп тұр?
• Тақырыпқа кіріспе.

Жеке қауіпсіздіктің ережелерін бір қысқа сөзге дейін қысқартуға болады –

«БОЛМАЙДЫ»:

• Мектептен шыққан соң көшеде көп жүруге БОЛМАЙДЫ.
• Қараңғы түскенде сыртта ойнауға БОЛМАЙДЫ.
• Бейтаныс адамды үйге кіргізуге БОЛМАЙДЫ.
• Бейтаныс адамдармен ешқайда баруға БОЛМАЙДЫ.
• Бейтаныс адаммен бірге көлікке отыруға БОЛМАЙДЫ.

 Көбінесе бейтаныс адам көшеде жалғыз жүрген баланы көріп, жақындап, олармен бірге адамдар көп емес жерге баруды ұсынып айтады. Таныс емес адамның сізді ұстап алатындай жақындауына жол бермеу керек. Көптеген балалар мұндай жағдайда адасады және бейтаныс ересек адаммен өзін қалай ұстау керектігін білмейді, одан бас тартуға ұялады, өзіне жақындауына мүмкіндік береді. Мұндай жағдайды бақылаудан шығаруға болмайды. Ол үшін бірнеше «қадамдардан» тұратын қарапайым және сенімді әрекет стратегиясын ұстанған жөн.

• қадам. Жағдайды бағалау.
• қадам. Қашықтықты сақтаңыз! 3-қадам. «Құпия сөз» сұраңыз.
•  қадам. Бейтаныс адаммен сөйлесу 5-10 секундтан аспауы керек, содан кейін әңгімені тоқтату керек.
• қадам. Қауіпсіз жерге барыңыз.

Маңызды сәттердің бірі, ата-ана мен бала, бейтаныс адаммен қаупін болдырмау үшін ойлап тапқан құпия сөз. Егер көшеде бір адам балаға келіп, оны анасы жібергенін айтса, сіз құпия сөзін атауды сұрауыңыз керек. Егер бейтаныс адам оны айта алмаса, дереу кету керек. Ересек адам, үлкен кісіден көмек сұрауы керек. Оның баладан көмек сұрауы түсініксіз және күдікті болып көрінуі керек.

• Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру. Жағдаяттар. «Ұрлаушылар мен тапқыр балалар» ойыны. Жағдаяттарды талқылау.

Мұғалім: Осындай жағдайды елестетіп көріңіз:

Бала көшеде серуендейді. Оған бейтаныс адам келеді.

• Балақай, маған телефоныңды бере тұршы. Досыма қоңырау шалу керек

едім.

Бала: «Менің телефоным жоқ» немесе «Қазір алып беремін» деп жауап

беруі мүмкін.

Мұғалім: Сіздің ойыңызша, бұл жағдайда қандай жауап дұрыс болады? Мұғалім: Сіз көшеде жүресіз. Бейтаныс адам келіп: Машинаға мінгің келе ме?

 Мұғалім: Сіз не істейсіз? (Күтілетін жауаптар: «Бейтаныс адамдармен көлікке отыруға болмайды», «Бейтаныс адамдармен көшеде сөйлесуге болмайды»...)

• Сабақты бекіту. Өзіндік жұмыс.

«Есте сақта!!!» топтық жұмысы.

1бағалау. (Жағдайды)

• Бейтаныс адамнан ............ ұстаңыз!(ара қашықтық)
• Бейтаныс адамнансұраңыз. («Құпия сөзін»).
• Бейтаныс адаммен сөйлесу ..........аспауы керек. (5-10 секунд) 5.кет.( Қауіпсіз жерге)

7. Қорытынды. Рефлексия.

Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=hftM9yB25r4&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS

-IEuEG9KjOrJzvPM&index=36

№ 6 – САБАҚ: «ДҮКЕНГЕ АЛҒАШҚЫ РЕТ ӨЗІНІҢ БАРУЫ».

 Сабақтың мақсаты: Балаларға дүкенде өзін-өзі сыпай ұстау және қауіпсіздік ережелерін үйрету.

Сабақ барысы.

•  Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй қалыптастыру.

(1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

 Балалар, біздің тәрбие сағатымыздың бүгінгі тақырыбын білу үшін мен сіздерге «Сөз құрастыру» ойының ойнауды ұсынамын. Қазір экранда бірнеше суреттер пайда болады. Сіз сол суреттердің алғашқы әріптері бойынша сөз құрастыруыңыз керек.

ДҮКЕН

Дұрыс. Бүгін біз дүкенге барамыз.

- Сіздер қандай дүкендерді білесіздер?

• Білімді өзектендіру. Зерттелген нәрсені қайталау.

Доп ойыны «Оны қайдан сатып алуға болады».

•  Мына заттар сатылатын бөлім қалай аталады?
•  тоқаштар, нандар, бәліштер? (нан бөлімі).
• Олар сататын бөлім қалай аталады? - сүт, сүзбе, ірімшік, қаймақ? (сүт бөлімі).
•  Сатылатын бөлімді атаңыз - банан алмұрт, қырыққабат, пияз? (көкөністер- жемістер бөлімі).
• Қай бөлімде сатылады - ет, шұжықтар, катлеттер? (ет бөлімінде).
• Қай бөлімде сатылады-торттар, орамдар, кекстер? (кондитерлік бөлімде).
•  Қай бөлімде сатып алуға болады-скумбрия, минтай, шабақты? (балық бөлімінде).
•  Қай бөлімде сатып алуға болады-шырын, минералды су? (сусындар бөлімінде).
•  Олар сататын бөлім қалай аталады-қант, ұн, шай, кофе, макарон, жарма? (азық-түлік бөлімі).
• Тақырыпқа кіріспе.

Ойын «Дүкен. Дүкендегі тәртіп ережелері».

• Қазір сіз бен біз дүкен ойнаймыз.
• Кім сатушы болғысы келеді?
• Біздің дүкен қалай аталады?
• Міне, сізге ақша, дүкенге барамыз.
• Дүкенге келгенде қандай ережелерді білу керек?
•  ЕРЕЖЕ. Дүкеннен шыққан адамдарды өткізіп жіберіңіз.

- Кірмес бұрын, шығатын адамдарға жол беру керек.

• ЕРЕЖЕ. Сыпайы болыңыз!
• Дүкенге кірген соң, сәлемдесу керек. Сатушыға өтініш білдіре отырып, сіз

«кешіріңіз», «өтінемін», «сұрауға рұқсат етіңіз», «сұрауға бола ма», «ғафу етіңіз» деген сөздерді қолдана аласыз. Сатып алушының сатушыларға жүгінуі сыпайы және сабырлы түрде көрсетілуі керек. Дөрекі және бұйыра сөйлеу әдепсіздік пен надандықтың белгісі болып саналады.

• ЕРЕЖЕ. Дүкенде жүргенде итермеңіз, жол беріңіз.
• ЕРЕЖЕ. Кезекте тұрыңыз, шыдамды болыңыз.

5 -ЕРЕЖЕ. Сауда жасап болған соң, «Рақмет» айтуды ұмытпаңыз.

Дүкенге барған кезде, өзін-өзі ұстау ережесі.

 Дүкенге кірген кезде дүкеннен шығып келе жатқандарға жол беру керек, содан кейін өзіңіз кіріңіз. Егер сізбен бір уақытта дүкенге қарт адамдар, жүкті әйел, мүгедектер, кішкентай баласы бар ана кіргелі тұрса, онда алдымен оларға жол беруіңіз керек.

• Дүкенге ластайтын заттармен кіруге болмайды.
• Дүкенге кірген кезде есікті ұстаңыз.
• Егер дүкен кішкентай болса және сіз жиі сатып алушы болсаңыз, қызмет көрсетушілермен амандасыңыз. Ал супермаркеттерде оны жасалмауға болады.
• Қарсы ағынға тап болмас үшін қозғалыс бағыттарын сақтаңыз. Жақын жерде келе жатқан адамды итермеңіз. Егер сіз кездейсоқ біреуді итеріп жіберсеңіз немесе аяғын бассаңыз, кешірім сұраңыз.
• Ұқыпты болыңыз, тауарды сөрелерде шашпаңыз. Затты ұқыпты және абайлап ұстаңыз.
• Арнайы қаптамасыз сатылатын өнімдерді сұрыптауға, қолмен ұстауға болмайды.
• Тым қатты сөйлемеңіз.
• Сатушы мен сатып алушылардың уақытын алмау үшін сатып алу тізімін алдын ала жазыңыз.
• Егер сізге өнім ұнамаса және оны сатып алғыңыз келмесе, кешірім сұраңыз және сыпайы түрде сатып алудан бас тартыңыз.
• Сатушыға қызмет көрсеткені үшін «Рақмет» айтуды ұмытпаңыз.
• Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру.
• Егер сіз ересектермен бірге дүкенге барып, адасып қалсаңыз не істейсіз?
•  Мұндай жағдайларда балалар өздерін қалай ұстау керек? (жыламаңыз, айқайламаңыз, тұрған жеріңізді тексеріңіз, сатушыға немесе күзетшіге жоғалғаныңызды айтыңыз).
•  Ал егер сіз адасып қалсаңыз, анаңызды іздеуге баруыңыз керек пе? (сіз бір орында тұруыңыз керек, анаңызды күтіңіз, ересектерден көмек сұраңыз).
• Ең алдымен кімнен көмек сұрай аласыз? (сатушы, күзетші, ересек адам)
•  Радио арқылы жариялау үшін өзіңізді қалай атайсыз? (мен аты-жөнімді, жасымды, анамның атын айтамын).
• Адасып қалғаныңызды түсінген кезде бірден жылай бастау керек пе? (жоқ).
• Анаңыз сізсіз дүкеннен кете ала ма, сіз қалай ойлайсыз? (жоқ)
• Сабақты бекіту. Өзіндік жұмыс.

 «Дұрыс бағытты таңдаңыз» ойыны.

• Қорытынды. Рефлексия.

Пайдалы сілтемелер: https://www.youtube.com/watch?v=NCnr6WmrZ4o&list=PLA5eCSY2FeoQLLo

cS-IEuEG9KjOrJzvPM&index=14 https://www.youtube.com/watch?v=hftM9yB25r4&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS

-IEuEG9KjOrJzvPM&index=36

 №7 – САБАҚ: БІРІКТІРУГЕ БОЛМАЙТЫН ӨНІМДЕРДІҢ КОМБИНАЦИЯСЫ».

 Сабақтың мақсаты: Балаларға біріктіруге болмайтын өнімдермен қауіпсіз жұмыс істеу ережелерін үйрету.

Сабақ барысы.

•  Ұйымдастыру кезеңі. Жағымды мотивациялық көңіл-күй қалыптастыру. (2 мин)
• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.
• Сәлеметсіз бе, балалар.
• Ал сіз ойнағанды ұнатасыз ба? (балалардың жауаптары)
•  Елестетіп көріңізші, ересектер үй шаруасымен айналысады, ал сіз ойнағыңыз келеді. Сіз не істейсіз? (балалардың жауаптары)
•  Ойнаңыз, бірақ тым шектен шықпаңыз! Үй сенімді болғанымен, мынаны ұмытпау керек.

Алға жайып тұз-дәмiн, Келтiредi үй сәнiн.

Тоңазытқыш, пеш, су құбырын көре ме, Бұл жасырған қай бөлме? (Ас үй)

• Азық-түлік үйдің қай бөлмесінде тұрады?
• Білімді өзектендіру. Зерттелген нәрсені қайталау.

Ас үй-балалар үшін өте қауіпті орын.

 Ас үй ойын ойнайтын орын емес. Бұл жерде бізге тамақ дайындайды. Сіз кездейсоқ ыстық заттарға қол тигізіп, күйіп қалуыңыз мүмкін. Өзіңізге ыстық сорпа, не шай төгіп алуыңыз мүмкін. Ас үйде жүгіруге болмайды. Жүгіріп жүріп пердеге тиіп кетсеңіз, ал ол жанып тұрған отқа тиіп, ас үйден өрт шығуы мүмкін.

Сонымен ас үйде балаларға қандай қауіп қатерлер кездесуі мүмкін?

• Пештегі қазандар.
• Үйдегі химиялық заттар балаларға қауіп төндіреді;
• Ас құралдары: пышақтар, қайшылар және басқа да кесетін заттар;
•  Электр аспаптары, әсіресе араластырғыштар, кофе тартқыштар, ет тартқыштар;
• Тақырыпқа кіріспе. Әңгіме.

 Егер сіз қатты қыздырылған табаға май құйсаңыз, ол жанып кетуі мүмкін екенін білдіңіз бе? Бұл өртке әкеледі.

 Сіз тамақтың дайын болғаның тексергіңіз келсе, сізге не болуы мүмкін екенін білесіз бе? Мысалы, пештегі торт, қазандағы ыстық сорпа немесе қайнап тұрған шәйнек?

•  Сіз балалар үшін қауіпті және ешбір жағдайда оларға қол тигізбейтін тағамдарды білесіз бе?

 Ас үйдегі шкафтарда сақталатын ыдыс-аяқ, өткір заттар барлығы балаға қауіп төндіреді. Ең қауіптісі, ол сірке қышқылы немесе оны уксус деп атайды. Бірақ басқа да тұздықтар, сироптар мен пасталардың дәмін татып қарауға болмайды. Тіпті ең қарапайым және біз білетін тағамдар да қауіпті болуы мүмкін, себебі оларды қалай дұрыс тұтыну керектігін білмесеңіз және оларды бір-бірімен

біріктіруге болатынын не болмайтынын білмесеңіз, үлкен қиындыққа әкелуі мүмкін.

Эксперимент.

 Көптеген адамдар «Ментос» жалбыз қосылған тәтті мен «Кока-Коланы» жақсы көреді.

• Ментосты Кока-Колла бөтелкесіне салынса не болады деп ойлайсыз?
• Егер бұл кәмпиттерді «Кока-коламен» бірге жесе, не болатынын көрейік.
•  Ал біз мұны тәжірибе арқылы білеміз. Қараңызшы, Мен «Кока-Колла» бөтелкесін алып, оны ашып, «Ментос» тәттісін салдым.
• Ой, не болды?
•  Иә, кейбір өнімдермен «Кока-Колламен» үйлеспейді және кішкентай жарылыс сияқты химиялық реакцияға түседі. Осы жарылыс сіздің асқазаныңызда болуы мүмкін деп елестетіп көріңіз!
• Иә, «Кока-Колла» біздің ағзамызға зиян тигізуі мүмкін.

 -Сіз бен біз «Ментос» кәмпиттерімен «Кока-Кола» ішсеңіз, асқазанымызда не болатынын көрдік. Бұл кәмпиттің пайдасы жоқ екенің де байқадыңыз. Егер сіз

«Кока-Колламен» пайдалы өнімді қолдансаңыз не болатынын көрейік. Пайдалы өнім ретінде біз сүтті аламыз.

 Сұрақ: Сіз қалай ойлайсыз сүт пайдалы өнім бе? Қараңызшы, не болып жатыр? (Балалардың жауаптары).

Стаканда бұлтты, қалың тұнба пайда болды, қабыршақтар пайда болды. Сұрақ: Неге бұлай болғанын білесіз бе? (Балалардың жауаптары).

 «Кока-Кола» сүтпен араласқанда реакцияға түсіп, ашып кетеді және мұндай жағымсыз тұнба пайда болады. Мұндай сүтті ішуге болмайды.

 Сұрақ: Біреулеріңіз мұны не үшін жасадық деп ойладыңыз ба? (Балалардың жауаптары).

• Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру.

«Артығын табу» ойыны.

Тақтада бізде зиянды және пайдалы өнімдердің суреттері бар.

Біз барлық зиянды өнімдерді тауып, оларды алып тастауымыз керек.

 Жарайсыңдар балалар, керемет білімдеріңізді көрсетіп, барлық зиянды өнімдерді таптыңыздар.

• Сабақты бекіту. Өзіндік жұмыс.

Ойын «Ас үйде кім тұрады?» Отқа қойсаң елпілдеп,

Быж – быж етіп тұншығар. Тақиясы селкілдеп, Танауынан бу шығар.

 (Шәйнек) Ас піскенін біліп анық,

 Дәм көреді іліп алып.

Қара сиырым қарап тұр, Қызыл сиырым жалап тұр.

(Ожау, қасық) (Қазан мен от)

Кесе – шыны пиала, Оларсыз шай құя ма?

Қасықсыз тамақ жемейді,

Бәрінің атын не дейді?

(Ыдыс - аяқ)

 Мұғалім: Жарайсыңдар! Жұмбақта не туралы айтылғанын айтыңыз. (Ыдыс туралы.)

• Қорытынды. Рефлексия (кез келген түрдегі). Пайдалы сілтемелер: https://www.youtube.com/watch?v=msjxTOaX8hQ

№ 8 – САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «АТА-АНАЛАРМЕН ҚҰПИЯ СӨЗ».

 Сабақтың мақсаты: Төтенше жағдайда балаларға қауіпсіздік ережесін сақтауды үйрету.

Сабақ барысы.

•  Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй қалыптастыру. (1-2 мин)
• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

  Күн сайын таңертең адам үйден шығып, қоршаған ортамен араласады, кездейсоқ қиын жағдайлар, апаттар болуы мүмкін. Бұл қиындықтар «Төтенше жағдайлар» деп аталды. Төтенше жағдай бұл адамның қиын және жағымсыз жағдайларға түсуін білдіреді.

• Білімді өзектендіру. Зерттелген нәрсені қайталау.

Өмір қауіпсіздік негіздері туралы, қауіпсіздік туралы мақал-мәтелдер.

Үйдегі, көшедегі, табиғаттағы қауіпсіздік.

 Тапсырма: 3 минут ішінде қауіпті жағдайларда қауіпсіздік ережелерін мүмкіндігінше көбірек еске түсіріңіз: үйде, көшеде, табиғатта…

Болжалды жауап нұсқалары:

Қосылған электр құрылғыларын қараусыз қалдырмаңыз.

Сіріңкелермен ойнамаңыз.

Тоқ көзінен ажыратарда сымынан тартпаңыз. Бейтаныс адамдарға есік ашпаңыз.

Мұзда жүрмеңіз.

Бағдаршамның жасыл жарығына өтіңіз.

Таныс емес саңырауқұлақтарды, жидектерді жеуге болмайды. Жолдың жүру бөлігінде ойнамаңыз.

Жолда жүру ережесін қолданыңыз.

Бейтаныс заттарды алып, үйге әкелмеңіз.

Досыңызға барғанда, ата-анаңызға хабарлаңыз.

Дәрі-дәрмектермен абай болыңыз.

Терезеден шықпаңыз.

Лифтке бейтаныс адамдармен кірмеңіз. Даладағы тоқ сымдарын қолыңызбен ұстамаңыз.

 4.Тақырыпқа кіріспе. Әңгіме.

 Біздің ең маңызды міндетіміз - өзімізге және айналамыздағы адамдарға жауапкершілікпен қарау, қауіптерді болжай және тани білу, жеке қауіпсіздіктің қарапайым ережелерін сақтау. Қауіп бізді барлық жерде күтеді: жолда, аулада, үйдің кіреберісінде тіпті біз бола алатын кез келген жерде. Ата-анаңызбен бірге арнайы «Құпия сөзін» ойлап табыңыз. Бұл сөз құпия, ешкім білмеуі керек (тек қауіпті жағдайларды қолдану керек). «Қауіп», «қиындық» және т.б. деген сөздер болмау керек – шабуылдаушы сіздің ата-анаңызға сигнал жіберіп жатқаныңызды білмеуі керек. Егер бұл сөз тіркесі болса, өте қолайлы. Мысалы, «Жасыл шарф».

5.Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру. Біздің сынып үшін «Құпия сөзін» ойлап табыңыз. 6.Сабақты бекіту. Өзіндік жұмыс.

«Әдеби викторина» байқауы.

 Жетекші: Сіз көптеген ертегілерді білесіз. Бірақ, қазір сіз өмір қауіпсіздігі негіздерін бұзу, қайғылы салдарға әкеп соқтырған ертегілерді еске түсіріп, себебін түсіндіру керек.

•  «Бауырсақ», «Пиноккионың шытырман оқиғалары», «Қызыл телпек» - бейтаныс адамдарға шамадан тыс сенім
• «Қасқыр мен жеті бала» - бөтен адамдарға есікті ашпаңыз.
• «Ұр тоқпақ», «Қаздар-аққулар» - үлкендерге мойынсұныңыз.
• «Ұйқыдағы ару» - үшкір заттарымен абай болыңыз.
• «Қар ханшайымы» - алда келе жатқан көлікке жабысуға болмайды.
• «Мысық үйі» - отпен ойнауға болмайды.
• Қорытынды.

Пайдалы сілтемелер:

 https://www.youtube.com/watch?v=NCnr6WmrZ4o&list=PLA5eCSY2FeoQLLo cS-IEuEG9KjOrJzvPM&index=14

№ 9 – САБАҚ.

 ТАҚЫРЫБЫ: «ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТ МҮМКІНДІКТЕРІ. АТА- АНАЛАРДЫҢ ДАУЫСТАРЫМЕН ҚОҢЫРАУ ШАЛУ».

Сабақтың мақсаты: Балаларға жасанды интеллект пен қауіпсіздік ережелерін үйрету.

Сабақ барысы.

•  Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй қалыптастыру.

(1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

 Бүгін бізде ерекше сабақ болады! Біз Сізбен «Жасанды интеллект» туралы сөйлесеміз.

Бұл не екенін біреу біледі ме?

 Біздің күнделікті өмірімізде жасанды интеллекттің пайда болуы көптеген технологияларды жетілдірді. Ол адамзаттың тұрмыс салтын мүлдем басқа арнаға бұрып, жұмыс процестерін автоматтандырады және ауқымды экономикалық құндылық қалыптастыра алады.

• Білімді өзектендіру. Зерттелген нәрсені қайталау.

 Жұмысымызды бастайық және алдымен кейбір сөздердің мағынасын анықтап алайық. «Жасанды» - бұл не туралы?

• Тақырыпқа кіріспе.

Біздің өмірімізде жасанды интеллект өмір сүретін гаджеттер пайда болды. Біз онымен сөйлесе аламыз, сұрақтар қоя аламыз, тіпті ойын ойнай аламыз. Балалар бұл құрылғылардың компаниясын жақсы көреді және олар туралы отбасы мүшелері ретінде жауап береді.

 Достардың, кейіпкерлердің немесе тіпті туыстарының атынан шынайы диалог құра алады. Бұл баланың жасанды екенін түсінбестен осы цифрлық нысандарға сене бастауына әкелуі мүмкін.

 - Бұл қауіп-қатерлерге қалай қарсы тұруға болады?

  Білім және хабардарлық. Жасанды интеллекттің алдау белгілерін қалай тануға болатынын білу маңызды. Біз олардың интернетте көргендерінің бәрі шындық емес екенін түсінуіміз керек.

 Заманауи жасанды интеллект (AТ) технологиялары соншалықты дамыды, олар қазір нақты адамдардың дауыстарына еліктей алады. Бұл жаңа мүмкіндіктер ашады, сонымен қатар сенім мен қауіпсіздікке нұқсан келтіруі мүмкін синтезделген дауыстарды зиянды пайдалану сияқты жаңа тәуекелдерді тудырады.

 Жасанды интеллект дауысына еліктеу қаупі әртүрлі. Қылмыскерлер бұл технологияны жеке адамдарды алдау, отбасы мүшелері немесе беделді адамдар ретінде көрсету, оларды құпия ақпаратты жариялауға немесе алаяқтық операциялар жасауға алдау үшін қолдана алады.

• Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру. Жасанды интеллект қандай гаджеттерде өмір сүре алады? Қандай ғажап қондырғы

Барлығын қатарынан жасайды Ән айту, ойнау, оқу, санау

Ең жақын дос болу керек пе?

(Компьютер)

• Сабақты бекіту. Өзіндік жұмыс.

 Әңгімелер құру AI ойындары балаларға өз әңгімелері мен ертегілерін жасауға көмектеседі. Олар сюжеттің басталуын ұсына алады, ал бала оны өзінің шығармашылық ойлауын қолдана отырып дамытады.

 Қорытынды.

Пайдалы сілтемелер:

https://youtu.be/h0fIWu0k50E?si=F099L9sBK25QoitB

№10 – САБАҚ.

ТАҚЫРЫБЫ: «СУ ҚОЙМАЛАРЫНДАҒЫ ҚАУІПТЕР».

 Сабақтың мақсаты: Балаларды демалыс кезінде су қоймаларындағы қауіпті жағдайларды болжауға, тануға және мүмкіндігінше олардан аулақ болуды үйрету.

Сабақ барысы.

•  Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй қалыптастыру.

мин)

• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

 Бүгін біз тағы да қауіпсіздік туралы сөйлесетін боламыз, бірақ қай жердегі қауіпсіздік екенін сіздер өздеріңіз қазір тауып көресіздер. Ол үшін мен жасырған жұмбақты шешейік!

Ақ жылан аяғы жоқ, көзі де жоқ, Сөйлеген не бір ауыз сөзі де жоқ. Тоқтамай қысы-жазы кезе берер, Үстінде бір жапырақ бөзі де жоқ. (Өзен) Ауыл сыртында сайда

Жатыр үлкен айна. (Көл)

•  Тақырыпқа кіріспе. Әңгіме. Сіз тоғанға келдіңіз. Әрі қарай не болады? (Тұрақты құрамдағы жұптарда жұмыс істеу). Балалар шомылуға қалай дайындалу керектігі туралы ережелерді өздері жасайды. 2-3 жұп өздері жасаған ережелерді айтады.

 Бірден суға түсуге болмайды. Суға түсу үшін дайындық келеді. Аяқтарыңыздың сіңірі тартылып қалуы мүмкін. Суға тезірек түсуге деген ұмтылыс көбінесе асығыс болады. Көбісі суға қарай жүгіреді. Шешініп, салқындауыңыз керек. Алдымен аяғыңызды суға батырыңыз. Содан кейін бірнеше рет толық денеңізді батырыңыз. Сіздің денеңіз суға үйренсін. Жақсы көңіл күймен, шомылыңыз.

Судағы негізгі қауіпсіздік ережелері.

 Әр қалада демалуға және шомылуға арналған арнайы жабдықталған су қоймалары бар. Оларда арнайы қызметтер бар. Бұл тәртіпті бақылауға, сондай-ақ адамдарды құтқаруға дайындалған адамдар. Мұнда үнемі судың сапасын тексеріледі. Көптеген су айдындарында жедел жәрдем көліктері кезекшілік етеді. Жабдықталмаған жерлерде шомылуға тыйым салынады. Сіздің жасыңызда тек ата- анаңыздың немесе басқа ересектердің қатысуымен шомылуға болады. Сіз жылы мезгілде және жылы суда жүзе аласыз. Көбінесе суға батудың себебі дененің суық суда, гипотермиясы болуы мүмкін. Егер сізде, жоғары температура болса, шомылуға болмайды. Бұл жағдайда суда болу өте қауіпті.

 Жүзе білу. Егер сіз жүзе алмасаңыз, таяз жерде, жағаға жақын жерде болыңыз. Жүзген достарыңыздың соңынан ермеңіз. Сіз бірден жүзуді үйренбейсіз.

Суда болу уақытын шектеу керек. Егер суда ұзақ уақыт жүрсеңіз, шаршағаныңызды байқамауыңыз мүмкін, ал су кез-келген уақытта отыруға және демалуға болатын жер емес. Суда мұны істеу мүмкін емес. Нәтижесінде жағаға жүзіп келуге күшіңіз жетпеуі мүмкін. Судағы күштеріңіз бен әл-ауқатыңызды бақылаңыз. Судан ертерек шығып, демалып, күнге жылынған дұрыс. Шомылуға арналған жерлерде шомылу аймағын шектейтін арнайы белгілер (қалтқылар, жалаулар және т.б.) бар. Аталған шомылу аймағынан тыс жүзбеңіз. Бұл демалушылардың қауіпсіздігі үшін жасалғаны түсінікті. Суда ойнауға болмайды. Бейтаныс жерлерге сүңгуге болмайды.

 Біз қайықпен жүзуді шештік. Қайықпен жүзу сенімдірек сияқты. Адамдар ұзақ уақыт бойы қайықтарды су үстінде серуендеуге және балық аулау үшін пайдаланған. Біз нені білуіміз керек және ұстануымыз керек? Қайықпен тек ересектердің бақылауымен жүруге болады. Қайыққа отырмас бұрын, қайықтың жарамдылығын тексеру керек. Құтқару және су алу құралдары болуы керек. Қайық аударылып қалмас үшін оны шайқаудың қажеті жоқ, яғни су айдынында қайықты шайқауға болмайды. Өтіп бара жатқан кемелер мен қайықтарға жақын жүзбеңіз – қайық толқынмен аударлуы мүмкін.

Егер сіз қайықпен алыс жүзгіңіз келсе, құтқару кеудешелерін киюіңіз керек.

•  Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру. Суреттегі кейіпкерлер судағы қауіпсіздіктің қандай ережелерін бұзды. Оқушыларға карточкалар таратылады. (Балалар жұппен жұмыс істейді).

Егер тыныш жүрсең сен, Боларсың аулақ қатерден. Сақтасаң, сақтық шарасын, Үлгілі бала боласың.

• Сабақты бекіту. Өзіндік жұмыс.

Логикалық тапсырма. Балалар карталарда жеке жұмыс істейді.

• Қорытынды.

Пайдалы сілтеме:

 https://www.youtube.com/watch?v=VjbLbO0uHIA&list=PLA5eCSY2FeoQLLoc S-IEuEG9KjOrJzvPM&index=3

«ЖЕКЕ ҚАУІПСІЗДІК» ТАҚЫРЫБЫНДАҒЫ САБАҚТАР 2 СЫНЫП

№1- САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «ТӨТЕНШЕ НӨМІРЛЕР».

 Сабақтың мақсаты: Қауіпсіздік ережелерін түсіндіру, шұғыл көмек қызметтерін және олармен хабарласу жағдайын білу.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Жағымды мотивациялық көзқарасты қалыптастыру. (1-2 мин)

•  Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы. Оқушылар бейнебаянды мұқият тыңдайды және әңгімелейді.

 Бүгінгі сабақта қауіпсіздік ережелерді және төтенше қызметтердің телефон нөмірлерін білетін боламыз.

 Қауіпті іс-әрекеттерді атауымен сәйкестендір және не үшін екенін өз ойымен бөліс.

 Отпен ойнауға болмайды!

 Бейтанысқа есікті ашуға болмайды!

 Сумен ойнама!

 Телефонмен сөйлескенде алдымен айналаңа назар

 аудар!

 Үшкір заттармен ойнама!

 Дәрі-дәрмекті ұстама!

 Тоқты ұстама!

 Ашық тұрған терезеге жақындама!

• Білімді өзектендіру. Білгенді пысықтау.

 Қауіпті жағдайға тап болмас үшін абайлап, тапқыр болу керек. Егер бұл орын алса, тез және батыл түрде дұрыс жолды тауып, әрекет етіңіз. Бұл қауіпті жағдайдан шығудың бір жолы - көмекке жүгіну. Қауіпті жағдайға тап болған адамдарға көмек көрсету үшін қауіпсіздік жүйесі жұмыс істейді, оның құрамына арнайы шұғыл қызметтер: өрт сөндіру қызметі, полиция, жедел жәрдем, апаттық газ қызметі кіреді. Қауіпсіздік жүйесінің телефон нөмірлерін жатқа білу керек.

Көмек шақыру түскен кезде әрбір қоғамдық қауіпсіздік қызметінің өз

міндеттері бар.

•  ӨРТ ҚЫЗМЕТІ. Оның негізгі міндеттері: өрттің алдын алуды ұйымдастыру, өрт кезінде адамдар мен мүлікті құтқару, өртті сөндіру, авариялық- құтқару жұмыстарын жүргізу.
•  ПОЛИЦИЯ (құқық қорғау жүйесі). Оның негізгі міндеттері: қала көшелерінде және қоғамдық орындарда тәртіпті қамтамасыз ету, қылмыстардың алдын алу және жедел ашу, құқықбұзушылыққа кінәлі тұлғаларды ұстап, бөлімге жеткізу.
•  ЖЕДЕЛ ЖӘРДЕМ (денсаулық сақтау жүйесі). Оның негізгі мақсаттары: науқас немесе жарақат алған адамдарға медициналық көмек көрсету және оларды мүмкіндігінше жақын жердегі медициналық мекемеге жеткізу.
•  ГАЗ - тұрғын үйлердегі газдың қауіпсіз пайдаланылуын бақылауды, тұрақты түрде әртүрлі тексерулерді жүргізуді және газ жабдықтарының ақауларын жоюды міндеттейді.
•  Төтенше жағдай кезінде жедел көмек көрсету үшін арнайы қызмет ұйымдастырылды. Кезекшілік-диспетчерлік қызметі, оның құрамына: өрттен қорғау, полиция, жедел жәрдем, апаттық газ қызметі, төтенше жағдайларды жою қызметі кіреді.

 БІРЫҢҒАЙ төтенше жағдайға қоңырау шалу нөмірі – «112». «112» қызметінің негізгі міндеті: оператордың оқиға туралы хабарламасын алу, бұл ақпаратты әрекет ету үшін тиісті төтенше жағдайлар қызметтеріне беру, қауіп төнген адамдарға консультация және психологиялық көмек көрсету және тиімді қамтамасыз ету. Барлық авариялық-құтқару қызметінің жедел әрекет етуқызметінің өзара әрекеті.

«Есте сақта!»

 Қызмет тәулік бойы жұмыс істейді. Телефон шотында ақша болмаса да, барлық операторларға қоңырау шалу тегін.

• Бастапқы білімді игеру және түсінуді тексеру

 а) Маған оны анықтауға көмектесіңіз және пәтерде өрт болған жағдайда не істеу керектігін айтыңыз?

Өрт пен түтін айнала,

Қарап тұрма жай ғана. Тез хабар бер «101» -ге Уақытты сен байлама.

 б) Бейтаныс адамдар пәтерді табанды түрде қағып, пәтерге кіргізуді сұрайды. Бұл жағдайда не істеу керек?

 Мен үйде жалғыз қалдым, біреу есікті ашпақ болды. Мен үйде жалғыз емес екенімді айттым және барлық сұрақтарына «ЖОҚ» деп жауап бердім. Ол есікті бұзып кіргісі келсе, ата-анама немесе полиция «102» нөміріне телефон соғып хабарласамын.

в) Егер біреу ауырса немесе жарақат алса?

 Егер кенеттен қатты ауырып қалсаңыз, суық тиіп қалсаңыз немесе аяғыңызды сындырып алсаңыз, дереу жедел жәрдем «103» нөміріне хабарласамыз.

• Бекіту. Өздік жұмыс

Суреттің астына төтенше қызмет нөмірін жазыңыз.

• Сабақты қорытындылау
• Сабағымыз қандай тақырыпқа арналды?
• Өз ойыңызды білдіруіңізді сұраймын. (Оқушылардың мәлімдемесі).
• Қорытынды. Рефлексия «Сөйлемді аяқта».

«Мен білмедім... .Енді білдім... ».

Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=5HMt3ielKFc

№2 - САБАҚ

 ТАҚЫРЫБЫ: «ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙ ТУЫНДАҒАН КЕЗДЕ ЖЕДЕЛ ҚЫЗМЕТТЕРГЕ ҚОҢЫРАУ ШАЛУ СЦЕНАРИЙЛЕРІ».

 Сабақтың мақсаты: Оқушыларды қауіпсіздік жүйесіне кіретін қызметтерді шақыру кезінде ақпараттың мазмұнымен таныстыру және туындаған қауіпті жағдай туралы қауіпсіздік қызметіне телефон арқылы дұрыс хабарлауға үйрету.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Жағымды мотивациялық көзқарасты қалыптастыру. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

 Мұғалім: Телефонмен сөйлескен кезде бір маңызды ереже бар, оны өздерің болжап көріңдер. Нақты ережені анықтау үшін «Бүлінген телефон» ойыны өткізіледі. Мұғалім оқушыларды қатарға тұрғызып, бір сөзді бір-біріне сыбырлап жеткізуді, содан кейін бірінші және соңғы сөздерді салыстыруды ұсынады.

Мұғалім:

 - «Бұзылған телефон» ойыны арқылы бізге қандай маңызды ережені білу керек?

• Телефонмен сөйлесуде сөзді дұрыс түсіну үшін анық сөйлеу керек.
•  Бүгін сабақта біз шұғыл қызметтерді шақыруды және негізгі ережелерімен танысамыз.
• Білімді өзектендіру.

«Есте сақта!»

• Бастапқы білімді игеру және түсінуді тексеру.

Қауіпсіздік қызметтерін шақыру ережелері.

 Мұғалім: қауіпсіздік менеджері қоңыраудың себебін тез түсініп алу үшін дұрыс хабарлап айту керек.

Жедел қызметке қоңырау шалған кезде диспетчерге нені хабарлау керек:

 Мекенжайды хабарлау керек. Себебі байланыс үзілсе де, құтқарушылар қайда бару керектігін біледі.

Бұл қайда болды: аулада, пәтерде, қоймада және т.б. Не жағдай болды: өрт шықты, газдың иісін сездіңіз, төбеден су кетті және т.б.

Диспетчерге үйдің, пәтердің нөмірін және аты-жөніңді, телефон нөміріңді

хабарлауың керек.

МАҢЫЗДЫ! Төтенше қызметтерге жалған қоңырау шалуға, алдауға болмайды!

Топпен жұмыс. Рөлдік ойын.

Пәтердің есігін бейтаныс адам қағып тұр. Полицияға хабарлау. Сіздің пәтеріңізде өрт шықты. Өрт сөндірушілерге хабарлау.

Ауырып қалсан, жедел жәрдемді көмекке шақыру.

 Тапсырма. Жағдайды анықтап, төтенше қызметтерінің телефон нөмірін кестеге жаз,

• Қорытынды.

Қауіпті жағдайда бізге кімдер көмектесуге дайын?

Рефлексия. «Қажет, қажет емес, қызықты» (ауызша немесе жазбаша түрде болуы мүмкін). «Қажет» бағанына сабақ туралы ұнаған пікірін, жағымды эмоциялар тудырған ақпарат.

 Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=fyfkEuHSiIc&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM&index=5

№3 - САБАҚ

ТАҚЫРЫП: «ДОСЫҢЫЗДЫ ҚОРЛАСА НЕ ІСТЕУ КЕРЕК?»

 Сабақтың мақсаты: Оқушылардың арасындағы қарым-қатынас туралы білімдерін пысықтау, ұжымда достық және сенімді қарым-қатынас орнату, реніш пен жанжалды болдырмау, ынтымақтастық және бірлесіп әрекет ету дағдыларын дамытуға жағдай жасау.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі

Жағымды мотивациялық көзқарасты қалыптастыру. (1-2 мин)

 Бір-бірімізге шуақты, достық көңіл-күй сыйлайық. Мен допты көршіңе кезекпен беруді және жағымды сөздер айтуды ұсынамын. Алғы шарт – күлімсіреу және сүйсініп сөйлеу. Мен бастайын: «Мадина, сенің жымиғаның әдемі!» (балалар жалғастырады.) Тамаша! Барлығының көңіл-күйі сәл болса да көтерілді деп ойлаймын. Өйткені, олар саған күліп, қуанса, сен де күлесің.

• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы

 Бір-біріңе қараңдар. Біз бәріміз әртүрліміз, бірақ бәріміз бірдей нәрсені қалаймыз. Әр адам қалайды... (Балалар сөз тіркесін жалғастырып, нұсқалары тақтаға жазылады (құрмет, сүйіспеншілік, тану, қамқорлық, т.б.).

• Білімді жаңарту. Ертегіден үзінді тыңдаймыз. «Ұсқынсыз үйрек» Х.К. Андерсен.
• Бастапқы білімді игеру және түсінуді тексеру.

 Ертегіден қандай ой түйдің? Үйрекке деген сезімің қандай? Оны басқа құстардың шабуылынан қорғағың келе ме?

Адамдар арасында осындай жағдайды кездестіруге бола ма?

 Өкінішке орай, мұндай жағдай адамдар арасында, әсіресе балалар ұжымында жиі кездеседі. Әрқайсыңыз қиын жағдайда өзіңізді қалай ұстау керектігін және қажет болған жағдайда қайда жүгіну керектігін білуіңіз керек.

Қымбатты дос! Сізден келесі сұрақтарға жауап беруіңізді сұраймыз:

•  Сыныбыңда сыныптастарын және басқа сынып оқушыларын ренжітетін, мазақтайтын балалар бар ма?
•  Сыныптағы қарым-қатынасты жақсарту үшін балалар не істей алады деп ойлайсыңдар?

«Идеялар қоржыны» әдісі.

•  Егер сенің досың осындай жағдайға тап болса және оған көмектескің келсе не істеу керек?
•  Егер сен біреудің үнемі өзгелерді ренжітетінін байқасаң, онда бәрі өздігінен шешіледі деп күтуге болмайды. Мәселені мүмкіндігінше тезірек шешу керек.
•  Оларды татуластыруға тырыс. Өзіңе қауіп төндірудің қажеті жоқ, бірақ қорқыту жағдайының куәгері болсаң, дереу араласып, болып жатқанды тоқтату маңызды. Егер мұны өз бетіңше жасай алмайтыныңды білсең немесе сезсең, үлкендерден көмек сұрауың керек.
•  Құқық бұзушыларға олардың істеп жатқаны дұрыс емес екенін және оларды қолдамайтыныңды түсіндір.
•  Досыңа қолдау көрсет. Сыныптағы болып жатқан іс-әрекеттің ұнамайтындығын айт. Мұны қолдамай-тыныңды түсіндір. Жәбірленушінің еш кінәсі жоқ, ал ренжітуші ақымақтық пен теріс әрекет етіп жатыр десең жақсы болады.
•  Үлгі бол.

5.Бекіту. Өздік жұмыс

 Мен достық ережелерін құрастырып, сынып бұрышына іліп, осы ережелерді сақтауға ұсынамын.

• Достық ережесін құрастыру үшін топпен жұмыс. Досыңа мейірімді бол.
• Қуанышыңды досыңмен бөліс. Досыңды ешқашан алдама.
• Досыңа опасыздық жасама. Мұқтаж досыңа әрқашан көмектес.

 6.Сабақты қорытындылау.

Әр баланың үстелінде түрлі түсті үш гүл бар. Шарты: Ең сыпайы адамға (бүгін алғыс айтқыңыз келетін) көк гүлді бересің, мейірімді адамға жасыл гүлді, ең қарапайым адамға күлгін түсті гүлді бересің. «Бүгін ең үлкен гүл шоғын кім алғанын көрейік. Неліктен ойлайсың?

Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/AdGoe5qeIco

№4 - САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «МҰЗДАҒЫ ҚАУІПТЕР».

 Сабақтың мақсаты: Балалардың қыс мезгілінде су қоймасында қауіпсіз әрекет ету туралы түсініктерін қалыптастыру, сақтық сезімін, өзінің және басқалардың өмірі үшін жауапкершілік қасиеттерді тәрбиелеу.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Жағымды мотивациялық көзқарасты қалыптастыру. (1-2 мин)

• Мақсат қою.Тақырыптың анықтамасы.

 Жұмбақты тап. Айнымайды шыныдан, Қорқады тек жылыдан.

• Бұл не?
• Мұз.

 Қыста су мұзға айналады. Тегіс мұзда жүгіру және сырғанау, коньки тебу, хоккей ойнау өте қызықты. Бірақ бұл қауіпті: мұз қатты көрінеді, бірақ кез келген сәтте сынуы мүмкін.

•  Балалар, бұлай болмас үшін нені білу керек? (Мұздағы қауіпсіздік ережелерін білу керек).
•  Бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай болады деп ойлайсыңдар? (Мұздағы қауіптер).
• Бастапқы білімді игеру және түсінуді тексеру.

Ең қауіпті жерлер.

• Мұз әдетте нәзік және жұқа жерлерде болады

 Оған бұтақтар, тақталар және басқа заттар, сондай-ақ бұталардың, ағаштардың және қамыстың жанында қатып қалады.

•  Мұз зауыттар мен фабрикалардың жанындағы су төгетін жерлерге жақын жерде, сондай-ақ ағындар қосылған жерлерде немесе бұлақтар ағатын жерлерде жұқа болады.
•  Қар басқан немесе қар үйінділері басқан жерлерден аулақ болу керек, өйткені қар астындағы мұз әрқашан жұқа болады.
•  Мұз жағаға іргелес жатқан жерлерде өте сақ болу керек.
•  Мұз әсіресе еріген кезде қауіпті, себебі ол ериді және оның үстінде жарықтар пайда болады.

Сонымен, қыста мұзбен мүлдем жүрмеген дұрыс па? Сенбесеңіз, бармаңыз!

3.Сабақты бекіту.

-Ал енді ойын арқылы қауіпсіздік ережелерін қалай меңгергеніңді тексереміз

«Иә немесе жоқ» ойыны.

 Мұз басқан көлдер мен өзендерге жалғыз баруға бола ма? Еріп жатқан мұзға ойнауға бола ма? Мұзға секіруге бола ма? Мұз бетіне бірнеше адам болып жиналуға бола ма?

Аяқ астынан мұз жарылып, құлап кетсең айғайлап көмекке шақыру керек пе?

4.Қорытынды.

• Бүгін сабақта не туралы әңгімелестік? Мұздың қалыңдығын қалай анықтауға болады? Қандай мұз бір адамның салмағын көтере алады? Ал топ ше? 7.Рефлексия «Синквейн».

1 жол – тақырып немесе тақырып (бір зат есім);Мұз

• жолда – заттың сипаттамасы (екі сын есім);Тайғақ, қатты
•  жол – қимылды сипаттау (үш етістік);Ериді, жарылады, қатады
• жол – пәнге қатынасты білдіретін сөз тіркесі;Судың қатты күйі 5-жол – бір сөзҚауіпті

 Пайдалы сілтеме:

 https://youtu.be/ISV3IiXdcOU?si=M7QN8NxhtC7KXnzy

№ 5 - САБАҚ

ТАҚЫРЫП: «5 СЕКУНД» ЕРЕЖЕСІ, БЕЙТАНЫС АДАММЕН ДИАЛОГТЫ ҚАЛАЙ ДҰРЫС ҚҰРУҒА БОЛАДЫ?»

 Сабақтың мақсаты: Балаларды бейтаныс адамдармен қарым-қатынас кезінде болатын қауіптермен таныстыру, дұрыс әрекет жасауға үйрету.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі

Жағымды мотивациялық көзқарасты қалыптастыру. (1-2 мин)

 Бір – бірімізге күлімдеп қарайық. Сенің күлімдеп қарағаның, жағымды, жақсы көңіл-күй сыйлайды.

Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

Суретке зейін қойып қарайық. Ойыңмен бөліс.

 Балалар, қауіп-қатер кез-келген жерде күтіп тұруы мүмкін. Біз қоғамда өмір сүреміз және адамдардың барлығы әртүрлі. (тақтада сөз бар) Кез-келген адам нағыз дос бола бермейді. Бұл нақыл сөздің мағынысын қалай түсінесің? (Барлық адамдар мейірімді емес). Ендеше бүгінгі сабақта бейтаныс адаммен қарым-қатынас туралы білетін боламыз.

• Білімді өзектендіру. Білгенді пысықтау.
  • Бейтаныс адам денен кім? (Балалардың жауаптары).
• Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру.

 Топтық жұмыс. Кез-келген қиындықты болдырмау үшін бірнеше қадамдардан тұратын қарапайым және сенімді әрекетті сақтау керек. Еркін жүруге және жағдайды бақылаудан шығаруға болмайды.

Ол үшін төмендегі ережелерді есіңе сақта! 1-қадам. Жағдайды бағалау

 Сіздің алдыңызда бейтаныс адам бар екенін және ол ықтимал қауіп төндіруі мүмкін екенін түсінуің керек. Сондықтан одан сақтануың керек. Бұл адамның кім екендігі маңызды емес – қыз, ұл, атасы, жас әйел. Егер ол бейтаныс адам болса, онда олардың барлығымен бірдей әрекет ету керек.

 2-қадам. Қашықтықты сақтаңыз! Сіз бен бейтаныс адам арасындағы қашықтық кемінде екі метр болуы керек. Бұл өте маңызды! (балаларға осы арақашықты көрсету керек).

 3-қадам. Бейтаныс адаммен сөйлесу уақыты 5-10 секундтан аспауы керек. Содан кейін сөйлесуді тоқтату керек. Біреудің сізбен сөйлесуіне немесе сені әңгімеге тартуына жол берме. Қылмыскерлерді керемет психологтар деп айтуға болады және олар кез-келген адамның, тіпті ересек адамның сеніміне кіре алады. Мұндай жағдайда адам әңгімеге кіргенде, ол қырағылығын жоғалтады. Тәжірибелі қылмыскерлер ересек адамдардықауіпті іс-әрекеттерді жасауға сендіре алады. Мысалы, қаңырап қалған жерге бірге бару және т.б. (Балалардан 5 секундтан кейін сөйлеуді тоқтатуды сұраңыз,оларға осы уақыт ішінде қанша сөз тіркесін айтуға болатынын көрсетіңіз).

 4-қадам. Қауіпсіз жерге бар. Бұл дегеніміз, өзің танитын ауладағы адамдар, достарың, анаға не әкеңе қоңырау соқ. Бейтаныс адам сіздің артыңыздан кетпейтініне көз жеткізіңіз. Егер жақын жерде таныс ересектер болмаса, онда дүкенге, дәмханаға, мектепке кіріп көмек сұраңыз.

 Есіңде болсын! Бейтаныс адам сені аңдуын тоқтатпаса, үйге қарай жүгіруге асықпа! Подъездге бірге кірме!

• Сабақты бекіту. Ситуациялық жағдайларды шешу. Осындай жағдайдың мысалын қарастырайық:
  • Сәлеметсіз бе, қызым!
  •  Сәлеметсіз бе! (жағдайды бағалаңыз: бейтаныс адам, қашықтықты сақтаңыз - одан 2 метр қашықтықта жүріңіз).
  •  Маған допты табуға көмектесіп жіберші. Доп жер төлеге домалап кетті, ал менің көру қабілетім нашар.

 -Кешіріңіз, мені әкем шақырды (бейтаныс адамның келісуіне жол бермей, бейтаныс адамның көз алдында ұстап, ересектерге қарай тез жүріңіз; толық қауіпсіздікте болғаннан кейін, ата-анаңызбен байланысыңыз).

 Әр түрлі жағдайларда ең тиімді мінез-құлықты табу үшін сізбен бірге жаттығу жасайық. Ол үшін төрттікте жұмыс істеп, жаңа тапсырмалар аламыз. Топтың әр өкілі шығып, өзін қалай ұстау керектігін айтады.

 Топтарға арналған тапсырмалар (6 топ): әртүрлі жағдайларда қауіпсіз мінез- құлық ережелерін жасаңыз:

• Сізді күшпен алып кетеді.

 (Егер олар сізді күшпен алып кетуге тырысса, қатты айқайлаңыз: бұл менің ата-анам емес, мен оларды білмеймін! Менің атым... телефоным... ата-анама қоңырау шалыңыз! Шабуыл қаупі төнген кезде шу шығарыңыз, көршілеріңіздің назарын аударыңыз (ысқырыңыз, әйнекті сындырыңыз, қоңырау шалыңыз, есіктерді қағыңыз, айқайлаңыз!

•  Бейтаныс адам өзін полиция қызметкері ретінде таныстырды және істің мән-жайын анықтау үшін онымен бірге жүруді ұсынады.

 (Өзін полиция қызметкері ретінде таныстырған адамнан ата-анасына қоңырау шалуын талап етіңіз. Егер ол болса, ұялы телефоны болмаса, оны кез- келген дүкеннен немесе мекемеден жасай алады. Егер ол мұны істеуден бас тартса және сізді күшпен алып кетуге тырысса, қарсы тұрыңыз, айқайлаңыз, көмекке шақырыңыз, яғни бейтаныс адамдарға шабуыл жасағанда ұсынылғандай әрекет етіңіз.)

•  Сіздің артыңыздан мектепке бейтаныс адам келіп, оны ата-анаңыз жібергенін айтса.

 (Сізге ескертілмегенін айтып, бас тартыңыз. Бұл туралы мұғалімге, мектептегі күзетшіге айтыңыз. Ата-анаңызға қоңырау шалыңыз).

• Көшеде біреу сізге тәтті ұсынса.

( Қабыл алмаңыз. Бірден бас тартыңыз. Жоқ! Қажет емес!- деп айғайлаңыз.)

6. Қорытынды. Рефлексия

Жеке қауіпсіздік ережелерін қайталау.

Мектептен шыққан жолда көшеде жалғыз қалуға болмайды. Қараңғы түскенде сыртта ойнауға болмайды.

Бейтаныс адамды үйге кіргізуге болмайды.

Бейтаныс адаммен жеделсатыға бірге кіруге болмайды. Бейтаныс адаммен бірге көлікке отыруға болмайды.

Бейтаныс адамнан сыйлық алуға болмайды.

Пайдалы сілтеме.

https://www.youtube.com/watch?v=hftM9yB25r4&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS

-IEuEG9KjOrJzvPM&index=36

ТАҚЫРЫБЫ: «ЖЕЛІДЕГІ ҚАУІПТІ ТАНЫСУ».

 Сабақтың мақсаты:Ғаламторды тиімді пайдалануға және қауіпсіз пайдаланудың негізгі ережесімен таныстыру.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі

Жағымды мотивациялық көзқарасты қалыптастыру. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы. Бейнежазбаны тыңдау және не туралы екенін әңгімелеу https://www.youtube.com/watch?v=NqucKl6ozNg

Желіні пайдалануда сен үшін қауіп болуы мүмкін бе? Бүгін біз желідегі қауіп туралы сөйлесетін боламыз.

• Білімді өзектендіру. Білгенді пысықтау.

 Көпшілігіңіз желі арқылы адамдармен жиі сөйлесетіндеріңізді айттыңыздар. Желі арқылы тілдесу не үшін ұнайды? (оқушылардың жауаптары) Шынында да, кейде біз желі арқылы әңгімелесу кезінде өз ойымызды айтқанды ұнатамыз. Бірақ біз желіде нақты кіммен әңгімелесіп отырғанымызды білмейміз. Бұл өте қауіпті!

•  Қорытынды. Егер ақпарат желіге енсе, оның қай жерде екенін білу өте қиын. Оны басқару мүмкін емес.

Рефлексия.

Сөйлемді оқып, жалғастырыңыз. Мен білгім келді…

Маған ұнады…

Мені таң қалдырды… Маған ұнады…

 Ғаламтор оқуға, демалуға немесе достарыңызбен сөйлесу үшін тамаша және пайдалы құрал бола алады. Бірақ - нақты әлем сияқты – Ғаламтор да қауіпті болуы мүмкін!

Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=NqucKl6ozNg

 № 7 ТАҚЫРЫБЫ: «СУПЕРМАРКЕТТЕ ӨНІМДЕРДІ ТАҢДАУ ЕРЕЖЕЛЕРІ».

 Сабақтың мақсаты: Өнім сапасына және тұтыну мәдениетіне белсенді танымдық қызығушылықты қалыптастыру.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі

Жағымды мотивациялық көзқарасты қалыптастыру. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

Балалардың диалогы тыңдалады. 1-оқушы: Қауіпті өнімдер бар ма?

 2-оқушы: Ешқандай тағамның зияны жоқ деп ойлаймын. Өйткені, ол дүкенде сатылады! Мен үшін бәрі пайдалы, мен дәмдінің бәрін жеймін! Маған жарқын қаптамадағы кез келген тағам ұнайды және оның зияны жоқ деп ойлаймын.

• оқушы: Менің ойымша, зиянды тағамдар бар.

4-оқушы: Кейбір тағамдық қоспалар адам денсаулығына қауіпті деп естідім.

Сондықтан мен дүкендерде өнімдерді өте мұқият таңдаймын. Өйткені, менің денсаулығым мен үшін өте құнды және мен оны тәуекелге салғым келмейді.

 Балалар, мына оқушылардың қандай қызықты және мүлде басқа көзқарастары бар екенін көріп тұрсыңдар. Айтыңызшы, сауатты тұтынушы деген нені білдіреді?

• • Бүгін біз супермаркетте тағам таңдау ережелері туралы айтатын боламыз.
• Білімді жаңарту. Үйренгендерін қайталау.

  Адам дүниеге келген сәттен бастап тұтынушыға айналады. Өмірі мен қызметіне, жұмысы мен оқуына, күнделікті өмірі мен демалысына қажетті тауарлар мен қызметтерді сатып алу арқылы әрбір адам тұтынушыға айналады.

 6 жастан асқан балалар шағын тұрмыстық операцияларды өз бетінше жүзеге асыруға, мысалы, балмұздақ, шырын, тоқаш, мектеп асханасында түскі асқа төлеуге немесе киноға билет сатып алуға құқылы. Заң сатушыны, өндірушіні және орындаушыны сатып алушыны толық және сенімді ақпаратпен қамтамасыз етуге міндеттейді.

• Бастапқы білімді игеру және түсінуді тексеру.

 Мұғалім: Ендеше біз зерттеу нәтижелерін күтеміз. Топ өкілдері өнімдер туралы білгендерін ортаға салады. Денсаулыққа пайдалы өнімдер жасыл жәшікке, өмірі мен денсаулығына қауіпті – қызыл жәшікке салынады. Мұғалім шағын зерттеу нәтижелерін тыңдап, оларға түсініктеме береді.

 Салауатты және қауіпсіз өнімдерді таңдау ережелерін құрастыру.

«Адасқан сөздер» ойыны

 Балалар, адасқан сөздерден денсаулыққа пайдалы және қауіпсіз өнімдерді таңдау ережелерін құрастыруды ұсынамын.

•   ( Азық-түлік сатып алғанда оның жарамдылық мерзіміне назар аударыңыз)
• (Өнімдердің құрамын мұқият зерттеңіз)
•   (Әртүрлі ақпарат көздерінен өнімнің құрамдас бөліктерінің қауіпті екенін тексеріңіз)

6. Қорытынды.

 Рефлексия. «Салауатты өмір салты».

 Пайдалы сілеме: https://youtu.be/Zm_XMz91Nj8?si=-5BOpyehY9iRgTeQ

№8 САБАҚ

 ТАҚЫРЫБЫ: «ЕГЕР МЕН ЖАБАЙЫ ЖАНУАРЛАРДЫ КЕЗДЕСТІРСЕМ ШЕ?»

 Сабақтың мақсаты: Оқушыларды жабайы жануарлармен кездескен кездегі мінез- құлық ережелерімен таныстыру.

Сабақ барысы.

• Ұйымдастыру кезеңі

Жағымды мотивациялық көзқарасты қалыптастыру. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.
  • «Жабайы жануарлар».
• Білімді өзектендіру. Білгенді пысықтау

 Жабайы жануарлар қайда тұрады? Үй жануарлары қайда тұрады?

 - Өкінішке орай, барлық үй жануарлары сүйіспеншілікке толы иелерімен бірге өмір сүрмейді, олардың көпшілігінде баспана жоқ және көшеде, далада тұруға мәжбүр. Олар жиі ашығады.

• Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру.

 - Неліктен көше иттері шабуыл жасайды деп ойлаңыз? Көше иттері өз беттерінше өмір сүреді, тамақ іздейді. Көше иттердің шабуылының ең айқын себептерінің бірі-ойнауға деген ұмтылыс. Иттер жалығады, ойнағысы келеді, әсіресе айғайлап, қол бұлғап, жүгіріп келе жатқан адам иттер үшін керемет ойыншық. Әрине, әркім осындай ойынның барлық қауіптілігіне қарамастан, жол бойында қуана-қуана жүретін иттерді кездестіреді. Өтіп бара жатқан көліктердің артында жүгіреді. Егер адам кездейсоқ ит үйірі алып жатқан аумаққа тап болса, онда жануарлар бөтен адамды қуып жіберуге тырысады. Көше иттердің шабуылының тағы бір себебі - бұрынғы жағымсыз тәжірибе. Адамдардан қанша рет таспен немесе таяқпен ұрғанын, оларды қаншалықты жиі ұрып-соғып, мазақ еткенін елестету қиын емес.

Есіңде болсын!

 -жалғыз келе жатқанда итпен кездескенде, басқа (қарама-қарсы) жаққа бұрылуға тырысыңыз, айқайламаңыз;

 -ересек адамдарға қарай сабырлы түрде жақындауға тырысыңыз;

 -егер кенеттен ит кішкентайларға жасырынып (жақындаса), бұл туралы ересектерге тез хабарлаңыз;

-иттерді мазақ етпеңіз.

Тыйым салынады:

• • итке таяқ, бұтақ лақтыруға, қол бұлғауға; айқайлауға;
  • -жейтін азығын тартып алуға.

 Көше жануарларды байқасаңыз ата-анаңызға хабарлаңыз, кеңес алыңыз немесе ветеринарлық ауруханаға хабарласып апарыңыз.

• Бекіту.
• Қорытынды. Рефлексия. Білдім. Білемін. Білгім келеді .

Пайдалы сілтеме:

https://www.youtube.com/watch?v=9xvc5ySjiXU&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS

-IEuEG9KjOrJzvPM&index=27

№ 9 -САБАҚ

 ТАҚЫРЫБЫ: «ҮЙДЕГІ ОЙЫН: ҚАУІПСІЗДІК ШАРАЛАРЫН САҚТАУ».

 Сабақтын мақсаты: Оқушыларды компьютерлік ойындардың зиянды салдарымен таныстыру, Интернетке тәуелділік туралы түсінік беру.

Сабақ барысы.

1.Ұйымдастыру кезеңі

Жағымды мотивациялық көзқарасты қалыптастыру. (1-2 мин) Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

Неліктен интернет қауіпті болуы мүмкін? Сондықтан бүгін біз компьютерлік ойындарға тәуелділік мәселесі туралы сөйлесетін боламыз.

2.Білімді өзектендіру. Білгенді пысықтау.

Компьютер біздің өмір сүру кеңістігіміздің барлық салаларына толық енген. Бір жағынан, олар біздің жұмысымызды едәуір жеңілдетеді, бірақ көбінесе балалар компьютерлік ойындармен айналысады және ойынға тәуелділікке ие болады.

• Білімді бастапқы игеру және түсінуді тексеру.
•  Компьютерлік тәуелділік - бұл адамның компьютерде уақыт өткізуге тәуелділігі.
•  Ойынға тәуелділік (кибераддикция) компьютерлік ойыншықтарға зиянды тартымдылықта көрінеді.
•  Ойындарға деген құштарлық (басқатырғыштар, реакция жылдамдығы), бала ойыннан өтуге немесе максималды ұпай жинауға қуанышты.
•  Бұл ауруға шалдыққан балалар компьютерлерінің мониторларының алдында ұзақ уақыт отырады. Олар тамақ ішуді, ұйықтауды ұмытады.
•  Баланың ойынға тәуелділігі бар екенін қалай түсінуге болады? Балалар кітап оқуды ұмытады. Олар жеке гигиена мен тұрмыстық міндеттерге қызығушылық танытпайды. Олар физикалық белсенділікті, ойындарды және ашық ауада серуендеуді ұмытады.
•  7 – 8 жастағы балалардың компьютерде отыру нормасы аптасына 2-3 рет, 30-40 минутты құрайды.

 Сабақты бекіту.

 Балалардың денсаулығына компьютерлік тәуелділіктің қауіптілігі:

 тамақты аңғармай механикалық түрде жейді; иммунитеттің әлсіреуі, яғни суық тию мен жұқпалы ауруларға бейімділік; есте сақтау, зейін қою проблемалары, нәтижесінде оқудағы қиындықтар; ұйқысыздық.

4.Қорытынды. Рефлексия

Бүгін біз компьютерлік ойындарға тәуелділік туралы сөйлестік. Мұндай тәуелділіктің салдарын есте сақтаңыз.

Оқушылар «Оң-теріс-қызықты» кестесін толтырады.

 Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/42UvCY2PlcI?si=O9mL2qdzs5b06Q9z

№10 - САБАҚ

 ТАҚЫРЫБЫ: «ЖАЗҒЫ ДЕМАЛЫС КЕЗІНДЕГІ МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚ ЕРЕЖЕЛЕРІ».

 Сабақтың мақсаты: Жазғы демалыс кезінде оқушылардың қауіпсіз мінез-құлық дағдыларын қалыптастыру.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі

Жағымды мотивациялық көзқарасты қалыптастыру. (1-2 мин)

Мақсат қою. Тақырыптың анықтамасы.

 -Жазғы демалыстың уақыты келді, онда сіздер көп уақытыңызды үйде, көшеде, құрдастарыңыздың ортасында өткізесіздер. Жазғы демалысты қалай өткізуге болады, әр оқушының балалық шағы осы бақытты уақыт шынымен қауіпсіз бе? Жазғы демалыс қиыншылықтарға, жарақаттарға ұшырамауы үшін біз бүгін жазда мінез-құлық ережелері туралы сөйлесетін боламыз.

• Білімді өзектендіру. Білгенді пысықтау

 Демалыста қауіпсіздікті қамтамасыз ететін бірнеше негізгі мінез-құлық ережелерін қарастырыңыз:

 Жазғы демалыс кезінде оқушылардың қауіпсіздік техникасы және мінез-құлық ережелері.

• Көшеде, жолдан өту кезінде абай болу керек; жол қозғалысы ережелерін сақтау.
• Орманда, өзенде серуендеу кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау.
• От жағуға тыйым салынады.
• Арнайы белгіленген жерлерде ғана шомылыңыз.
• Саңырауқұлақтар мен жидектерді жеуге болмайды.
• Шомылу кезінде уақыт шеңберін сақтаңыз.
• Электр құралдарына абай болыңыз, теледидарды, электр үтікті, шәйнекті және т.б. қосу және өшіру кезінде қауіпсіздік шараларын сақтаңыз.
• Теледидарды көргенде және компьютерде жұмыс істегенде уақыт режимін сақтау.
• Үй жануарларын ұстау кезінде абай болыңыз.
• Салауатты өмір салтын белсенді ұстау қажет.

3.Қорытынды. Рефлексия.

 Пайдалы сілтемелер: https://www.youtube.com/watch?v=hH_WhoDXIzU&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS-

IEuEG9KjOrJzvPM&index=25 https://www.youtube.com/watch?v=eAuWMVuaBbU&list=PLA5eCSY2FeoQLL

ocS-IEuEG9KjOrJzvPM&index=34

«ЖЕКЕ ҚАУІПСІЗДІК» ТАҚЫРЫБЫНДАҒЫ САБАҚТАР 3 СЫНЫП

ТАҚЫРЫБЫ: «ШҰҒЫЛ ҚЫЗМЕТ НӨМІРЛЕРІ».

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға шұғыл қызмет нөмірлерін қолдануды үйрету.

Сабақтың барысы.

• Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

Постерді қарап шығыңдар. Сабақтың тақырыбын анықтаңдар.

 Сабақтың мақсаты: Адам өмірін құтқару үшін төтенше қызмет нөмірлерін есте сақтау.

«Есте сақта!»

• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.
•  Төтенше қызмет нөмірлері туралы не білесіңдер? «Төтенше» деген сөздің мағынасын түсіндіріңдер.

-Адамдар бұл нөмірлерді қандай жағдайларда қолданады?

• Негізгі бөлім. Оқу мақсатын орындау шешімдері.

Топпен жұмыс. Мұғалім жұппен жұмыс жасауды ұсынады.

1-оқушы- диспетчер,2-оқушы – қиын жағдайға тап болған адам.

 1-топ: өрт,2-топ: бұзақылардың шабуы, 3-топ: көшеде ес-түссіз жатқан адам, 4-топ: пәтердегі газ иісі, 5-топ: терең шұңқырға құлаған бала.

 2 мин уақыт беріледі. Әр топ берілген тақырып бойынша дайындалып, іс- әрекеттерін, төтенше қызмет нөмірін қалай қолданғанын сынып алдында көрсетуі керек.

Әр топ жұмысы жеке тыңдалады.

• Қорытынды. Рефлексия. (2минут)

-Төтенше қызметті көмекке шақыру сендерге қиын болды ма, әлде жеңіл

ме?

-Қиындыққа ұшыраған адамға көмектесу үшін ең бастысы нені білу керек? (Сасқалақтамау, не болғанын анық, дұрыс түсіндіру, төтенше қызметке

мекенжайды дұрыс айту)

 Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=fyfkEuHSiIc&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM&index=5

 ТАҚЫРЫБЫ: «ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙ КЕЗІНДЕГІ ШҰҒЫЛ ҚЫЗМЕТТІ ШАҚЫРУ, ҚОҢЫРАУ СКРИПТЕРІ».

 Сабақтың мақсаты: Қоңырау скриптерін - шұғыл қызмет диспечеріне телефон соғу жағдайын ұйымдастыруды үйрету.

Сабақтың барысы.

• Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыпты анықтау. Бейнежазбаны қарау.

-Бейнежазбадан не түсіндіңдер?

-Сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтайық.

Біз бүгін шұғыл қызмет өкілдерімен дұрыс сөйлесуді үйренеміз.

• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

-Өткен сынып сағатында біз төтенше қызметке телефон соғуды үйрендік.

 Адам науқастанып қалса, қандай нөмірге телефон шаламыз? Бұзақыларға тап болса ше? Өртті байқаса ше? Үйде газ иісін сезгенде ше?

 -Егер қобалжығаннан қажетті нөмірді ұмытып қалса, бұл жағдайда не істеу керек? Кез-келген құтқару қызметін шақыру нөмірі қандай?

• Негізгі бөлім. Оқу мақсатын орындау шешімдері. (6 минут)

 -Егер сен құтқару қызметтерінің номерлерін білсең, өзіңе де айналаңдағы басқа адамдарға да көмектесе аласың. (Скрипт – бұл телефонмен сөйлесудің нақты сценарийі, әрекет жоспары). Қызмет номеріне хабарласып, диспетчер сұрақтарына дұрыс және нақты жауап беру керек.

Жұптық жұмыс. Үлестірме карточкамен жұмыс. Тапсырма:

 Іс-қимыл жоспарын қарап шығыңдар. Артығын сызып, іс-әрекет реттілігін сол жағындағы торкөздерге белгіле.

Карточка үлгісі:

Үлгі бойынша тексеру:

-112 нөміріне телефон соққан адамға қандай кеңес бересің?

• Қорытынды. Рефлексия. (2минут)

-Бүгінгі сабақтан не білдің?

-Төтенше жағдай кезінде адам өмірін құтқару неге байланысты?

 Өзіңді 112 қызметінің диспечері деп ойла. Қорқып, көмек сұраған балаға қандай сұрақтар қояр едің?

Пайдалы сілтеме:

https://www.youtube.com/watch?v=fyfkEuHSiIc&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS-

IEuEG9KjOrJzvPM&index=5

 ТАҚЫРЫБЫ: «НЕ ЖӨНІНДЕ ҮНДЕМЕЙ ҚАЛУҒА ЖӘНЕ АТА- АНАЛАРДАН ЖАСЫРУҒА БОЛМАЙДЫ?

 Сабақтың мақсаты: Балаларды буллингке және психологиялық немесе физикалық зорлық-зомбылыққа қарсы тұруға үйрету.

Сабақтың барысы.

• Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыпты анықтау. Бейнежазбаны қарау. Сабақ тақырыбын анықтау.

-Бейнежазбадан не білдіңдер? Не айтар едіңдер?

Сабақтың мақсаты: буллинг пен зорлық-зомбылыққа қарсы тұруға үйрету.

• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

-Г.Х.Андерсеннің «Ұсқынсыз үйрек» ертегісін еске түсірейік.

-Ертегінің қай бөлігінде буллинг пен зорлық-зомбылықты байқауға болады?

• Негізгі бөлім. Оқу мақсатын орындау шешімдері. (6 минут)

-Үйрекке неге әлімжеттік жасады?

-Үйректің қателігі неде? Оны ренжітпес үшін не істеуі керек еді?

 -Балалардың бір қиындыққа тап болғанын, біреудің оларды ренжіткенін ата- аналарынан жасырған жағдай кездесті ме?

-Осы әңгімемізден қандай қорытынды шығаруға болады?

• Бекіту.

-Әлімжеттікке ұшыраған балаға қандай кеңес айтар едің?

• Қорытынды. Рефлексия. ( 2минут)

Сөйлемдерді толықтыр:

-Бүгінгі сабақтан менбілдім.

 -Егер мен бір қиын жағдайға ұшырасам, онда мен міндетті түрде………………

-Егер мен басқалардың біреуді ренжіткенін көрсем, онда……

«Әлімжеттікке жол жоқ!» тақырыбына сурет сал. Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/AdGoe5qeIco

 ТАҚЫРЫБЫ: «ҚАЛАЙ ӨЗ-ӨЗІҢДІ ҚАУІПСІЗ ҚОРҒАУҒА БОЛАДЫ?»

 Сабақтың мақсаты: Оқушыларды әр түрлі өмірлік жағдайларда қауіпсіздік ережелерін сақтауға үйрету.

Сабақтың барысы.

• Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

-Сен басқаларға жиі жақтасасың ба?

-«Өзің үшін тұру» дегенді қалай түсінесіңдер? Сабақтың мақсаты: өз-өзіңді қауіпсіз қорғауға үйрену. 3.Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

• Сені біреу ренжітсе, не істейсің? Оған қалай жауап бересің?

 -Сені ренжіткен адамға дәл солай жауап берсең, мәселе шешіледі деп ойлайсың ба?

-Мәселені қалай шешуге болады деп ойлайсың?

• Негізгі бөлім. Оқу мақсатын орындау шешімдері. (6 минут)

 -Бүгін бізге «Қалай өз-өзіңді қауіпсіз қорғауға болады?» тақырыбында жоба қорғау керек.

•  Қалай қорғануға болады? Сені ренжітпеу үшін не істеу керек?
• Не дұрыс: үндемей шыдау ма әлде мәселені шешу ме?
• Балалардың құқығы жөніндегі Конвенция бізге қалай көмектеседі?
• Әлімжеттігін қалай болдырмауға болады?

Тапсырма. Тақтада «Қалай өз-өзіңді қауіпсіз қорғауға болады?» тақырыбымен ватман қағаз.

 -Қарапайым және түсінікті 3 скрипт жазу керек. Скрипт деген не, еске түсіріңдер.

 «Есте сақта!».

• Батыл бол, ренжіткен адамның көзіне тік қара.
•  Өзіңді сабырлы ұста, олардың іс-әрекеті саған ұнамайтынын және оған шыдамайтыныңды, жағдайды өзгертуге дайын екеніңді ескерт.

3. Жалғыз күреспе! Міндетті түрде өзің сенетін үлкендерге айт.

5. Қорытынды. Рефлексия. ( 2минут)

-Бүгінгі сабақтан қандай жаңа нәрсе білдің?

-Қандай қорытынды жасауға болады?

Кейде басқалармен тіл табысу қиын болады, егер тырыссақ, біздің қолымыздан бәрі келеді!

 Сені ренжіткен адаммен сенің ойыңды түсініп, ренжітуді доғаратындай 3-4 сөйлемнен тұратын диалог құрастыр.

 Пайдалы сілтеме:

  https://youtu.be/Br6NbzxTi6g?si=h3-PR84Bhvu7_HeY

№ 5 - САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «БЕЙТАНЫС АДАМДАРДЫҢ ҚЫЛЫҚТАРЫ»

 Сабақтың мақсаты: Балаларды түрлі жағдайларда бейтаныс адамдармен өзін дұрыс ұстауға үйрету.

Сабақтың барысы.

1.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин) Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

-Суреттерді қарап шығып, сабақ тақырыбы мен мақсатын анықтайық.

 Сабақтың мақсаты: бейтаныс адамдармен қарым-қатынас жасамау дағдыларын қалыптасыру.

Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

•  Сен көшеде бейтаныс адамдармен сөйлескен жағдайлар болды ма? Бұл жағдай қалай болды?
•  Неге ата-аналар мен мұғалімдер балаларға көшедегі бейтаныс адамдармен сөйлесуге, қарым-қатынас жасауға тыйым салады?
• Негізгі бөлім. Оқу мақсатын орындау шешімдері. (6 минут)

 Топтық жұмыс. Әр топ түрлі жағдаяттар жазылған карточкаларды алып, сахналап көрсетеді. Дайындыққа 2 минут беріледі.

•  топ: Бейтаныс адам өзін баланың анасының танысымын деп, баланы өзімен бірге баруға көндіргісі келеді. Мысалы, «Менімен бірге дүкенге барасың ба, мен саған кәмпит сатып әперемін», «Менің үйімде тотықұс бар, сенімен достасқысы келеді».
•  топ: Сымбатты жас жігіт баланы өзінің жаңа машинасына отыруға шақырады: «Отыр! Үйдің жанында машинамен жүреміз. Рульге отырғың келе ме? Біз шамалы серуендейміз. Тіпті анаң да білмей қалады». Мүмкін жауаптар:

«Рақмет, мен асығыспын!», «Кешіріңіз. Мені анам күтіп отыр», «Бізде де дәл осындай машина бар», «Мен сізбен сөйлескім келмейді!» .

•  топ: Бейтаныс адам пәтердің қоңырауын соғады. Жеделхат әкелгенін айтады. Балалар үйде жалғыз болады. Балалардың жауаптары: «Қазір мен анамды шақырамын (көршісіне телефон соғады), «Анам ваннада, кішкене күте тұрыңыз».
• топ: Бала гипермаркетте адасып қалады. Ол не істеуі керек? Жүгіріп анасын іздейді.

Адасқан жерінде тұрады.

Полиция қызметкеріне көмекке жүгінеді.

 «Сенің анаңды жаңа ғана көрдім, жылап, сені іздеп жүр» деген бейтаныс адамға еріп кетеді.

 Қасында өтіп бара жатқан адамнан жақын жердегі полиция бөлімшесіне апаруды өтінеді.

Сатушыдан көмек сұрайды.

 Қасынан өтіп бара жатқан адамнан полиция бөлімшесіне телефон соғып, оның адасып қалғанын және қай жерде екенін хабарлауды өтінеді.

Жағдаяттар қарастырылып, талқыланып, дұрыс шешімі таңдалады.

• Қорытынды. Рефлексия. (2минут)

-Бүгінгі сабақтан қандай маңызды нәрсені түсіндіңдер?

 Үйде өз іні-қарындастарыңа бейтаныс адамдармен сөйлесу тәртібін түсіндіріңдер.

 Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=hftM9yB25r4&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM&index=36

 ТАҚЫРЫБЫ: «ВИРТУАЛДЫ ДОСТАРДАН БОЛАТЫН ҚАУІПТЕН ҚАЛАЙ САҚТАНУҒА БОЛАДЫ?»

Сабақтың мақсаты: Балаларды әлеуметтік желілердегі қауіпсіздікке үйрету.

Сабақтың барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату.

Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

-Қазір мен сендерге түрлі сөздер мен атауларды айтамын.

 -Қандай сөздер мен атаулар сендерге таныс? Осы ойындар туралы не білесіздер?

 («Көк кит», «Тыныш үй», «Мені 4.20-да оятыңыз», «Құс жолы», «Киттер теңізі», U19, F57, «Жүгіру немесе өзіне өзі қол жұмсау», «Киттер жоғары қарай жүзеді»).

-Бұл әлеуметтік желідегі, кіруге тыйм салынатын ойындар.

Сабақтың мақсаты: әлеуметтік желілердегі қауіптен сақтануды үйрену.

Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

-Сендер ғаламторда қанша уақыт өткізесіңдер? Онда сендер немен айналысасыңдар? Қандай ойындар ойнайсыңдар?

- Ғаламтор сонымен, балаларға пайдалы ма, әлде зиян ба? Неліктен?

• Негізгі бөлім. Оқу мақсатын орындау шешімдері.

-Ғаламтордан балаларға қандай қауіп төнуі мүмкін?

 -Жалған виртуалды достардың қулығына алданып қалмас үшін нені білу керек?

• Қорытынды. Рефлексия.(2 минут)

Кестені толтырыңдар

«Виртуалды қауіптер» тақырыбына пиктограмма құрастыр.

Пайдалы сілтеме:

 https://www.youtube.com/watch?v=dzFeWkUBOak&list=PLA5eCSY2FeoQLLo cS-IEuEG9KjOrJzvPM&index=10

 ТАҚЫРЫБЫ: «КҮДІКТІ ЗАТТАР АНЫҚТАЛҒАНДА ЖАСАЛАТЫН 5 ҚАДАМ»

Сабақтың мақсаты: Балаларды анықталған күдікті заттардан сақ болуға үйрету.

Сабақтың барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.
• Суреттерді қарап шығыңдар. Сабақ тақырыбын анықтаңдар.

• Суреттерден не көріп отырсыңдар? Не айтар едіңдер?

 Сабақтың мақсаты: Бүгінгі сабақтан біз күдікті заттарды анықтаған кезде не істеу керек екені жөнінде білеміз.

• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

 -Көшеде, автобуста, супермаркеттерде қандай да бір сөмке, пакет, қораптарды тауып алған кездерің болды ма?

-Оларды тауып алғанда сендер не істедіңдер?

 -Мұндай заттар адам өміріне қауіпті болуы мүмкін бе? Қандай жағдайларда қауіпті болуы мүмкін?

• Негізгі бөлім. Оқу мақсатын орындау шешімдері.(6 минут)

-Төмендегі мәліметпен танысыңдар.

• Сабақты бекіту

 Жұптық жүмыс. Күдікті затты анықтаған жағдайда не істеу керектігі жөнінде қасындағы оқушыға әңгімеле.

• Қорытынды. Рефлексия. (2минут)

Күдікті зат – бұл…………

Күдікті зат анықталған кезде қандай нөмірлерге телефон шалу қажет? Телефон жоқ болса, не істеу керек?

Күдікті затты ұстауға, ішін ашып қарауға бола ма? Неге?

 Күдікті затты тауып алғанда не істеу керек екенін ата-аналарыңа әңгімелеңдер.

 Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=CIucCpDxhZA&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM

ТАҚЫРЫБЫ: «АТА-АНАЛАРДЫҢ БАҚЫЛАУЫ» БАҒДАРЛАМАСЫ

• БАЛАЛАР ҮШІН ЖЕҢІЛДІКТЕР

 Сабақтың мақсаты: Балаларды ата-аналарын құрметтеуге және олардың қамқорлығын бағалауға үйрету.

Сабақтың барысы.

• Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

 -Бүгін сендер сабақ тақырыбын анықтамайсыңдар, ал сабақ мақсатын мен өзім қоятын боламын.

• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

-Неге балаларға кішкентай кезінде ата-аналары өте маңызды болады?

 -Неге балаларға ата-аналардың нұсқаулары мен тәлімдері көбінесе ұнамайды?

• Негізгі бөлім. Оқу мақсатын орындау шешімдері.

 Бізбүгінгісабақта«Баланың бас ұстазы ата-ана» тақырыбына дебат өткіземіз.

 Сыныпты екі командаға бөлеміз. «Ар-намыс» және «Әділдік» командалары. Әр команда өзінің көзқарасын түрлі аргументтер мен фактілер келтіре отырып қорғайды. Әділ қазылар алдында, әр команда өз пікірін жақтап сөйлейді. Әділ қазылар тобын сыныптан 3 оқушы сайлайды.

Дебат соңында «Ар-намыс» командасы жеңіске жетеді. Егер

«Әділдік» тобының спикерлерінің дәлелдері көбірек болса, мұғалім дебат барысын қажетті арнаға қарай бағыттайды.

• Сабақты бекіту
  •  Мен бастаймын, сендер жалғастырасыңдар. Әр оқушы бір етістік айтуы керек.
  •  «Ата-аналар бақылауы» бағдарламасы бақылайды, құтқарады, көмектеседі, қорғайды, қауіпсіздікті қамтамасыз етеді, күш береді, сенімділік қалыптастырады, т.с.с.
• Қорытынды. Рефлексия. (2минут)
  • Бүгінгі сабақтан не үйрендіңдер?
  • Бұл жөнінде сендер бұрын білдіңдер ме?
  •  Алған білімдеріңнен кейін сендердің болашақтағы іс-әрекеттерің қандай болады?
  • Ұялы телефонға «Ата-ананың бақылауы» бағдарламасын орнату.

 Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/QO-rBfC4lcY?si=X7m7VlXa6f3fRjfG

ТАҚЫРЫБЫ: «ӘЛЕУМЕТТІК ЖЕЛІДЕГІ ҚАУІПТІ ОЙЫНДАР»

Сабақтың мақсаты: Балаларға ғаламтордан қауіпсіз ойындарды таңдауды үйрету.

Сабақтың барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.
  • Неге біз түрлі қауіп-қатерлер туралы оқып үйренеміз?
  •  Адам өмірі мен денсаулығы – ең қымбат нәрсе. Сенің денің сау болса, бақытты өмір сүруге мүмкіндігің мол.
• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.
  •  Әлеуметтік желідегі адам өмірі мен денсаулығына қауіпті қандай ойындарды білесіңдер?
  • Олар неліктен қауіпті?
  • Неге балалар осындай ойындарлы ойнайды?
• Негізгі бөлім. Оқу мақсатын орындау шешімдері. (6 минут)
  •  Бүгін мен сендерге ғаламтордағы қауіпті ойындар туралы айтқым келеді. Сендерді дені сау, бақытты өмір сүру үшін бұл ойындардан аулақ болуға шақырамын.

Мұғалім ұсынған мәліметтермен танысу.

•  Қайғылы жағдайға әкелетін ойындармен ойнаудың қауіптілігін балалар көбінесе түсінбейді. Олар өздерінің «Мықтылығын», «Батылдығын» дәлелдеу үшін ойнаймын деп ойлайды.
•   «Тұз немесе мұз», «Соль или лед». Қолына тұз сеуіп, мұзбен жабады. Тұз теріні коррозияға ұшыратады. Олар оған кім ұзақ шыдай алатынын көру үшін ойнайды.
•   «Балаша емес, өртеу», «Зажечь не по-детски». Бұл қорқынышты ойын АҚШ пен Еуропаны ойналды, бірақ бұл ойын бізге де жетті. Жасөспірімдер өздерін, киімдерін немесе әлсіз, кіші баланы өртеп жібереді.
•  «Бір күнге жоғалып кет», «Исчезни на сутки». Жасөспірімдер, әдетте, әлеуметтік желілерде, бірақ кейде бетпе-бет келіп, 24 сағат бойы ешкімге ескертпестен, өздерімен тамақ алмастан үйден кету.
  • Сабақты бекіту

-Бүгінгі сабақтан не білдіңдер?

-Не айтар едіңдер?

-Қандай қорытынды шығарамыз?

• • Қорытынды.

Егер сіз өзіңізді ерік-жігер, батылдық және т.б. сынағыңыз келсе, спорт секцияларына жазылуыңыз керек. Бұл нағыз жаттықтырушылар мен шынайы достары бар өте қызықты секциялар, олар денсаулыққа пайда әкеледі.

Рефлексия. (2минут)

 Ғаламтордағы қауіпті ойындар және олармен қалай күресуге болатыны туралы досыңа әңгімелеп бер.

 Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=u3PvSbPiNvo&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM&index=8

№ 10 - САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «ТАБИҒАТ АЯСЫНДАҒЫ ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕЛЕРІ

Сабақтың мақсаты: Балаларға табиғат аясындағы қауіпсіздік ережелерін үйрету.

Сабақтың барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

 Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин) 2.Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

Сабақтың мақсаты: табиғат аясында демалу қауіпсіздігін үйрену.

• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

-Неге «табиғатпен ойнауға болмайды» деп айтады?

 -Табиғат аясында, теңіз жағасында немесе орманда демалыс кезінде өзіңмен болған келеңсіз оқиға туралы айта аласың ба?

• Негізгі бөлім. Оқу мақсатын орындау шешімдері. (6 минут)
  • Бүгін біз табиғат аясындағы қауіпсіздік ережелерін үйренетін боламыз.
  •  Табиғат аясында демалудың түрлерін атаңдар (теңіз жағалауында демалу, орманда, тауда, шөлді жерде, далада).
  •  Су қоймаларында(орманда, тауда) демалғанда қандай қауіп-қатерлер болуы мүмкін?

 Топтық жұмыс. Постерлерді қарап шығып, демалыс кезінде өзіңді қалай қорғауға болатыны жөнінде әңгімелеңдер.

• Сабақты бекіту

 Әр топ өзінің постері бойынша табиғат аясындағы қауіпсіздік ережелері туралы әңгімелейді.

• Қорытынды. Рефлексия. (2 минут)

Менбілемін. Ментүсіндім.

Табиғат аясында қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, мен ..........

қорғаймы.

Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/fqSa28dI6KM

«ЖЕКЕ ҚАУІПСІЗДІК» ТАҚЫРЫБЫНДАҒЫ САБАҚТАР 4 СЫНЫП

№1 - САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «ШҰҒЫЛ ҚЫЗМЕТ НОМЕРЛЕРІ»

Сабақтың мақсаты: Арнаулы қызмет туралы білімдерін кеңейту. Қажет болған жағдайда алғашқы көмек көрсету әрекетін үйрету.

Сабақ барысы. Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

 - Өмірде кездейсоқ жағдайларда кездесіп тұрады. Ол күтпеген жерден келеді. Оған дайын болмасаң, не істеу керектігін білмесең, үлкен қасіретке соқтыруы мүмкін. ТЖ-төтенше жағдай, бұл тіркесті қалай түсінесіздер? (Балалардың жауаптары: өрт, газдың атылуы, төбелес, ұрылар жарақат алу т.б.).

- Әр жағдайда қандай әрекет жасау керек?

 Адамға көмекке көрсету. Сол әрекетті зиян тигізбей қалай дұрыс жасау керек? Құтқару қызметі жұмыс жасайды. Зардап шеккен адамдарға көмек көрсету керек.

• •  Кім тапты, ол қандай қызмет? Құтқару қызметінің машиналары қандай болады?
• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

 Суреттерден «Құтқару қызметінің түрін анықта, құтқару қызметінің номерлерін айт».

• • Ортақ құтқару қызметінің номерін айт.
• «Есте сақта!»

 Кез келген қауіпті жағдайдан құтқаратын ортақ телефон номері – 111. Бұл номерге хабарласу арқылы барлық қауіпті жағдай бойынша көмек ала аласыз. Төтенше жағдай кезінде бастысы, сабыр сақтап, диспетчерге болған жағдайды дұрыстап түсінікті жеткізу қажет.

• Негізгі бөлім.
  •  Өмірде жалғыздан-жалғыз қиын жағдайда қалып қоятын кездерде барлығын өзің жеңіп шығуың керек болады. Егер сен құтқару қызметтерінің номерлерін білсең, өзіңе де айналаңдағы басқа адамдарға да көмектесе аласың.

Ендеше номерлерді жазып ал!

 Жағдаяттарды талқылау: Үйде сен бір өзіңсің. Кенет түтіннің иісінсездің. Келесі бөлмеге барсаң, өрт шығып жатыр. Сенің әрекетің.....

 Спорттық алаңда балалар ойнап жүр. Араларында ересек адам жоқ. Ұлдардың біреуі құлап қалды. Ол қатты айқайлап жылап тұр. Баланың ауруы қатты ұлғая бастады. Сіздің әрекетіңіз...

 Сен мектептен үйге келдің. Ата-анаң жұмыста, қарындасың балабақшада.

Ал үйден жағымсыз иіс шығып тұр. Газдың иісіне ұқсайды, сен не істейсің …

 Үйде жалғыз қалдың, сенің ішің пысып кетті. Сен қалжыңмен өрт

қызметіне телефон соғып, көрші үйде өрт болып жатқандығын хабарладың. Терезеге жақындап өрт қызметінің машинасын күтіп тұрсың. Осы оқиғаны аяқта

.....

• Бекіту. Өзіндік жұмыс.

 Тапсырманы орында. Суреттің астына мына құралдар қай құтқару қызметіне қажетболатынын жаз:

• Қорытынды. Рефлексия:

Мен білемін …

Мен ешқашан жасамаймын …

Мен енді әр уақытта біліп жүремін …

 Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=fyfkEuHSiIc&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM&index=5

№2- САБАҚ

 ТАҚЫРЫБЫ: «ТЖ БОЛҒАН КЕЗДЕ ХАБАРЛАСАТЫН АРНАУЛЫ ҚЫЗМЕТКЕ ҚОҢЫРАУ СКРИПТЕРІ»

Сабақтың мақсаты: Арнаулы қызметі туралы білімдерін кеңейту және қажет болған жағдайда арнаулы қызметке шақыру әрекетін үйрету.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою.Тақырыпты анықтау.
  • Бүгінгі сабақты тест сұрақтарынан бастаймыз.

Қызмет телефонының номерелерінің дұрыс ретін анықта: «Газ қызметі»,

«Жедел жәрдем», «Өрт қызметі», «Полиция»:

А) 104, 103, 101, 102,111В) 104, 101, 103, 102,111

Б) 101, 103, 104,102, 111Г) 104, 103, 102, 101,111

• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

 Төтенше жағдай кезінде шұғыл қызметті қалай дұрыс шақыру керектігін, телефон болмаса көмектесе алатын адамды табуды, қиындық туған жағдайды өзін қалай ұстау керектігі туралы білеміз.

«Есте сақта!»

• Негіізгі бөлім.

Жалғыздан - жалғыз қиын жағдайда қалып қоятын кездерде, барлығын өзің жеңіп шығуың керек болады. Егер сен құтқару қызметтерінің номерлерін білсен, өзіңе де айналаңдағы басқа адамдарға да көмектес. Скрипт – бұл телефонмен сөйлесудің нақты сценарийі, әрекет жоспары.

 Қызмет номеріне хабарласып, диспетчер сұрақтарына дұрыс және нақты жауап беру керек.

Ойын «Әрекет жоспарын құр. Скрипт». Топтық жұмыс.

• •  Диспетчерге берілетін жауап алгоритімін анықтап алыңыз және пікіріңізді дәлелдеңіз. (Балалар әрекет картоларын алып, оны ретімен орналастырады).

Әрекет ретін анықтаңыз:

• Сабақты бекіту. Өзіндік жұмыс.
  • Көмекші сөздерді пайдаланып сөйлемді толықтыр.
• Өз сақта.
• Өзмен тәжірибеңді толықтыр.
• Қателіктеріңнен шығар.
• Зейініңді,және зеректігіңді дамыту керек.
• орында жәнесақта . Тірек сөздер: қорытынды, қауіпсіздік, қауіпсіздік ережесі, байқағыштығың,

білімі, нұсқаулық.

•  Қорытынды. Рефлексия. Құтқару қызметтерінің номерлері жазылған карточкалар беріледі.Менің тапсырмама лайықты карточканы көтеру керексіздер:

Өртен қорғау үшін сіздер осы номерге_хабарласыңдар.

Егер жағдайды шешуге полиция араласу керек болса ....

Егер жағдайды шешуге жедел жәрдем қызметі араласу керек болса ....

Егер жағдайды шешуге авариялық газ қызметі араласу керек болса ....

Егер жағдайды шешуге бірыңғай құтқару қызметі араласу керек болса ....

 Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=fyfkEuHSiIc&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM&index=5

№ 3- САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «ҚҰПИЯ СӨЗ - СІЗДІҢ ОТБАСЫЛЫҚ ПАРОЛІҢІЗ»

 Сабақтың мақсаты: Үйде және көшеде кездесетін қауіпті жағдайлар туралы түсінік қалыптастыру, осы жағдайда қалай әрекет жасау керектігін үйрету.

Сабақ барысы.

• Ұйымдастыру. Тақырыпты анықтау.

Бүгінгі сабақта біз үйде және көшеде өзімізді қалай ұстау керек ережелері туралы айтамыз .

 Біз өмір сүріп жатқан әлем өте қызықты. Ол ғажайыптарға толы. Күн сайын әр түрлі кездейсоқтарға тап боламыз. Өмір күтпеген оқиғаларға толы. Олар жағымды да және жағымсыз да болады. Күтпеген жерден біздің өмірімізге қауіп тудыратын жағдайлар да кездеседі. Қайғылы оқиғаны болдырмау үшін жағдайды тез түсініп, дұрыс шешім қабылдай білуіміз қажет.

2.Негіізгі бөлім.

• • Үйде бізге қандай қауіп төнуі мүмкін?

(Балалар қорқыныш тудыратын жағдайларды айтады).

• • Ал көшеде қандай қауіп төнуі мүмкін? (Балалардың жауаптары)
  • Қауіп төндіретін адамдарды қалай атайды? (Қылмыскерлер, алаяқтар).
  • Сондай адамдар қандай қауіп төндіруі мүмкін (Балалар жауап береді).
  •  Өте дұрыс, олар адам өлтіруі балаларды ұрлап кетуі үйді тонауы т.б. көптеген жағдайларды жасауы мүмкін. Осындай жамандықтан құтылу үшін мына ережеледі есте сақтаңыздар: Бүгінгі сабақта біз осылар туралы біліп алайық!

1. Ереже: Есікті танымайтын адам түртсе не қоңырау соқса, ашуға бола ма? (Балалрдың жауаптары: Жоқ, ашуға болмайды, анамызға, не әкемізге

қоңырау соғып хабарласу керек, полицияға да хабарлауға болады.).

 Ешкімге есікті ашуға болмайды! Себебі, қылмыскер киімді ауыстырып киіп алуы мүмкін.

 -Ал қылмыскер есікті бұзғысы келсе, не істейміз ? (Балалардың жауаптары: ата-анамызға қоңырау соғамыз).

• • Телефон жоқ болса ше? (Балалардың жауаптары)
  • Дұрыс, балконнан немесе терезеден қатты айқайлап көмекке шақырамыз.

«Телефонмен сөйлесу» ойыны:

• • Сәлеметсізбе, мен қайда түстім?

- …

• • Бұл кімнің пәтері?

- …

• • Сенің есімің кім?

- …

• • Әке -шешең үйде ме?

- …

• • Сен үйде жалғыз отырсың ба?

- …

• • Танымайтын адамның барлық сұрақтарына «Жоқ» деп жауап беріңіздер.

«Ата-анаң үйде ме» деген сұраққа «Үйде, бірақ олардың қолдары бос мес, телефонға жауап бере алмайды» деп жауап қайтарыңыз.

2. Ереже:

 Сен көшеде ойнап жүргенде күтпеген жерден бейтаныс адам машинасына мінгізіп аралатып келуді ұсынды. Сен қалай жауап бересің?

(Еш уақытта келіспеймін. Бейтаныс адамның көлігіне мінуге болмайды).

• • Жарайсыздар. Өте дұрыс жауап бердіңіздер.

 3. Ереже: Сабақтан соң мектептен шығасың. Саған бейтаныс кісі келіп анаңның досымын дейді. Анаңның телефон қуаттағышы отырып қалғанын, сені мектептен алып кетуімді өтінді деп, жылы лебізін білдіреді. Сен не істер едің?

• • Күмәнді адаммен кездесіп қалсаң, не істеу керек?
  •  Құпия сөз деген не?
  •  Ата- аналарыңмен бірге бір сөз ойлап табыңыздар - ол сөзді тек сендер ата-ана мен бала ғана білу керек. Қауіп төнгенде бұл сөз сіздің өміріңізді сақтап қалуы, жағымсыз байланыстан құтқаруы мүмкін. Міндетті түрде бір сөзден емес, тұтас сөйлем болса да жақсы.
  •  Сіз қонаққа бардыңыз. Сізге қауіпті жағдай төніп тұр. Бұл жағдайда анаңыз алып кетуі үшін, құпия сөз жазасыз немесе айтасыз. Құпия сөз смайл түрінде болуы да мүмкін. Анаңыз түсініп, сізді алып кете қояды.

 4. Ереже: Еш уақытта бейтаныс адамның көлігіне отырма, барайық деген жеріне барушы болма, бейтаныс адамды өзіңе 2 метрден жақын жолатпа, егер ол жақындайтын болса, айғайлап, көмекке шақыр, құпия сөзді айтуын сұра.

Білімді тексеру.

• •  Ребусты шешіп, бүгінгі сабаққа қатысты тірек сөзді табыңыздар. Біздің тақырыбымызға сәйкестігін дәлелдеңіздер.

» » » »

»»»»

(Құпия сөз)

3. Сабақты бекіту. Өзіндік жұмыс.

• •  Алдарыңыздағы қағазда сөйлемдер берілген, тиісті жерінде болымды етістіктерді, болымсыз етістіке айналдырып жазыңыздар.
• Бейтаныс адамдрдың машинасына отыруға болады...
• Танитын адамдармен амандас...
• Көшеде бейтаныс адаммен сөйлес..
• Күмәнді жағдайды сезгенде құпия сөзді айтуын сұра.
• Танымайтын қонаққа есік аш.

4. Қорытынды.

-Үйде ата-анаммен....

 Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/8rz3wsHhc0Y?si=rP-qFZQQiq3UWV8Z

№4 - САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «КӨШЕ ИТТІ КЕЗДЕСТІРСЕҢ»

 Сабақтың мақсаты: Көше ит кездескен жағдайда қалай әрекет жасау керектігін үйрету.

Сабақ барысы. Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

-Жұмбақты шешіп сабақта не туралы айтылатынын анықтайды.

Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

https://www.youtube.com/watch?v=GggchmwkYFs

Ит - адамның жақын досы. Олар иесіне өте адал қызмет етеді.

Балаларды жақсы көреді. Шаруашылықа көмектеседі - малды, үйді күзетеді. Өздеріңіз видеодан көргендей, олардың ж ақсы қасиеттері көп. Алайда, өкінішке орай, адам өміріне қауіп төндіретін кездері де кездеседі.

 Балалар, суретке қараңыздаршы, бұл иттер біз әңгімелеген иттерден қандай айырмашылығы бар?

Балалардың жауаптары. (Көше иттер)

Сабақтың негізгі бөлімі.

• •  Иттер асыранды және тастанды болады. Адамдар итті асырап алады, күтіп баптайды, тамақтандырады, ойнатады. Күндердің бір күнінде одан жалығып, оны бостандыққа, орманға апарып тастайды. Ал ит болса, өздігінен қорек таба алмай, ашығып, ызаланады. Содан өзі сияқты иттерге қосылып, үйірленіп жүреді. Олар аш, әрі ызалы болады. Көше иттер аса қауіпті.
  •  Есте сақта! Тіпті ең момын жақсы иттің өзі қауіпті.

 Ал енді ойлаңыздаршы, көше итті үйдің асыранды итінен қалай ажыратуға болады? (Балалардың жауаптары)

Асыранды иттің күтімі бар, тамағы тоқ болады.

 Соңғы кезде көше иттер көбейіп кетті. Оған кім кінәлі деп ойлайсыздар? (Балалардың жауаптары)

Топтық жұмыс. «Пікірлер себеті.

• •  Ит шабуыл жасағанда не істеу керек? Ит тістеп алса не істеу керек ? деген сұрақтарға жауап бер.

«ЕСТЕ САҚТА!»

Ит (тістеп) алса не істеу керек?

1. Қауып алған (тістеген) жерді сабындап жуу. 2.Қанап жатса, бинт не таза сүлгімен матап тастау.

• Ең дұрысы жедел жәрдем шақырту, емханаға бару.
•  Құтыруға қарсы иттің екпе алған - алмағанын туралы білу үшін иттің иесін тауып алу. Егер иесі табылмаған жағдайда құтыруға қарсы екпе курсын алу.

Сабақты бекіту. Өзіндік жұмыс.

Қорытынды. Рефлексия.

Сөйлемді толықтыр: «Бүгін мен сабақтабілдім». «Менің қуанғаным…».

ЕСТЕ САҚТА!

Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=GggchmwkYFs

№ 5 – САБАҚ

 ТАҚЫРЫБЫ: «БЕЙТАНЫС АДАМҒА КӨМЕК КӨРСЕТУГЕ БОЛА МА?»

 Сабақтың мақсаты: Бейтаныс адаммен байланыс кезіндегі қауіпсіздік дағдыларын қалыптастыру.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

 -Тақтаға мұқият қарайық! Бірінші жолдағы сөздің әр үшінші тұрған әрпінен, ал екінші жолдағы сөздің әр екінші әрпінен сөзінен жаңа сөздер құрастырайық !

АСБЖҒЕДУЙӘКТГВАШОНҚҰЫЛУС АҚСАДУРІНПАТКІ

Сабақ тақырыбын анықтайық! Бейтаныс адамнан төнетін қауіп.

• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.
• Сабақтың негізігі бөлімі.
  • Қандай үлкен адамдардан қауіп төнуі мүмкін?
  •  Жағымды түрі, әдемі киімі, жылы жүзіне қарап оны тек жақсы адам деп тануға бола ма?

 Топтық жұмыс. Әр топқа тапсырма беріледі.

• • Өкінішке орай, қылмыскерлер өздерінің зұлымдық мақсаттарына жету үшін түрлі қулыққа барады. Ал біз, байқағыш болуымыз керек!

«ЕСТЕ САҚТА!»

• Көшеде бейтаныс адаммен сөйлесуге және оны үйге жіберуге болмайды.
• Онымен бірге подъезге кіруге болмайды.
• Бөтен машинаға мінуге болмайды.
•  Бейтаныс адамдардан сыйлық алуға және олармен бірге бір жаққа немесе оның үйіне шақырса, баруға болмайды.
• Көшеде жалғыз өзің ұзақ жүруге болмайды.

5. Қорытынды. Рефлексия.

• • Пікірдің мағынасын түсіндіріңіздер «Сенің қауіпсіздігің-сенің қолыңда! ».

 Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=hftM9yB25r4&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM&index=36

№ 6-САБАҚ

 ТАҚЫРЫБЫ: «ҒАЛАМТОР МЕН МЕССЕНДЖЕРЛЕРДЕГІ ҚАУІПТІ СІЛТЕМЕЛЕР».

Сабақтың мақсаты: Ғаламторды қауіпсіз қолдану ережелерімен таныстыру.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

 Бүгінгі сабақта ғаламтор туралы айтамыз. Жағымды және зиянды жақтарын анықтаймыз, ғаламтор желісіндегі қауіптің түрлерін анықтаймыз.

• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.
  • Кім ғаламтор желісін қолдануды біледі?
  • Ғаламтор дегеніміз не?
  • Адам өмірндегі ғаламтордың маңызы қандай? (Балалардың жауаптары).

Негізгі бөлім.

• •  Әлемдегі барлық қолданушылар әлеуметтік желілерге қызығушылық танытып отыр.
  •  Қандай әлеуметтік желілер мен мессенжерлерді білесіздер? ВК, Инстаграм, Телеграм, Тик-Ток…
  • Ғаламторда қанша досың бар? Қанша адам жазылған?
  • Олардың нешеуін білесің?
  • Ол қандай мақсатта сенімен дос болды?

Топтық жұмыс

• •  Қазір топта жұмыс жасапбіздің өмірімізде Ғаламтор қандай рөл атқаратынын анықтайсыздар.
•  топ – ғаламтор- бізідң досымыздеген пікірге 2-3 мысал келтіріңіздер (достармен сөйлесу, ойындар т.б.).
•  топ - ғаламтор – көмекші (ақпарат алу, сурет салуды үйренуге болады түрлі танымдық ойында, онлайн сабақтар...).
• топ - интернет - жау (вирустар, рұқсат етілмеген сайтттар).
  •  Жарайсыздар. Тапсырманы жақсы орындап шықтыңыздар. Ғаламтордан ақпарат іздеуге, білім алуға, адамдармен сөйлесуге бола ма? Алайда ғаламтор қауіп те тудыратыны туралы өздеріңіз айтып отырсыздар.
  •  Ол үшін арнайы талаптар бар, егер оларды орындайтын болсаң, алаяқтар мен қаскүнемдікке тап болып қалу мүмкіндігі азаяды.
• Жарнамаға сенбеу алынған ақпаратты тексеру.
• Антивирус қосу.
• Әлеуметтік желілерге жеке ақпараттарды жүктемеу.
• Бейтаныс адамдармен сөйлесспеу және өзіңді дұрыс ұстау. 5.Бейтаныс адамдармен кездесуге бармау.

6. Қиындық туындаған жағдайда үлкендер көмегіне жүгіну.

Қорытынды. Рефлексия.

«Бағдаршам» ойыны. Үстелде 3 түрлі түсті қағаз бар. Қызыл – «Жоқ», жасыл – «Иә», сары – «Ойланамын». Сабақты қалай түсінгендеріңізді тексереміз.

 Егер бейтаныс адам қандай да бір әрекетті жасауды ұсынса, ата-анаңмен ақылдасу керек пе? (ойын жүктеу, бейнефильм қарау).

Белгісіз сайттардан ойындар жүктеп алуға бола ма? (Жоқ)

 Зиянды бағдарлама сіздің компьютер мен телефоныңызды «құртуы» мүмкін бе? «Иә»

 Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=u3PvSbPiNvo&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM&index=8

№ 7- САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «ТАМАҚПЕН ЭКСПЕРИМЕНТ ЖАСАУДАҒЫ ҚАУІП»

 Сабақтың мақсаты: Оқушылардың бойында салауатты өмір салты негіздерінің құрамдас бөлігі, дұрыс тамақтану мәдениетін қалыптастыру, өз денсаулығына дұрыс қарауға дағдыландыру.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыпты анықтау

 Мақалдардың адасқан бөліктерін тауып, толық құрастыр. Олардың мағынасын түсіндір.

- Балалар, біздің бүгінгі сабағымызда не туралы айтылады?

• Денсаулық және оны сақтау туралы.
• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.

Ойын «Пайдалы және онша пайдалы емес тағамдар».

•  Мен тағам түрін атаймын, егер ол пайдалы болса, шапалақтаймыз, ал пайдалы болмаса, жұдырығымызды түйеміз.

 Қолданылатын сөздер: алма, торт, қияр, балық, тәтті, сәбіз, ірімшік, зефир, чупа-чупс, мармелад, сыр, бұрыш, сүт, бал.

Әңгіме не туралы болады? 4.Сабақтың негізігі бөлімі. Тақтада не көріп тұрсыздар?

•  Иә, бұл тамақтандыру фирмаларының логотиптері. Сіздер олар туралы білесіздер ме, олардың өнімдерін жеп көрдіңіздер ме? Ұнайды ма? Оларды қандай тағам түріне жатқызуға болады? (пайдалы, не зиянды тағам).

• Кімнің телефонында бұл қосымша жүктелмеген?
•  Бұл қосымша туралы білетіндеріңізді айтып беріңіздер. (балалардың жауаптары).
•  TikTok – бұл қолданушыларға кез келген тақырыпқа арналған 15 секундтық бейнероликтерді құруға және жариялауға мүмкіндік береді.

 «Tik Tok» әлеуметтік желісінде балалар «Челлендждерді» іздейді, ал олар қауіпті болуы мүмкін.

• Челлендждер әр түрлі болады: қауіпті, зиянсыз, ал кейде пайдалы.
• Қаралған бейнеролик қай топқа жатады?
• Енді олар қандай қауіп төндіретінін талқылайық.
• Бекіту.

-Естеріңізде болсын, адам денсаулығы - бәрінен маңызды. Өзіңді және денсаулығынды сақта!

• Қорытынды. Рефлексия.

Сұрақтарға жауап беріңіздер:

• Мен бүгін досыма қандай кеңес беремін?

Пайдалы сілтемелер:

https://youtu.be/jYGQOcCA2JM?si=sVmJrYSo6iKba6mg

https://youtu.be/FgLou94O9RQ?si=gAgjLQwPYw65mIfI

№ 8 - САБАҚ

 ТАҚЫРЫБЫ: «ТАБИҒАТ АЯСЫНДАҒЫ ДЕМАЛЫСҚА ҚАЛАЙ ДАЙЫНДАЛУ КЕРЕК?»

 Сабақтың мақсаты: Табиғат аясында демалыс кезіндегі тәртіп ережелерін талқылау, демалыс орындарында қауіпсіздіктің негізі ережелерін сақтауға үйрету.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою.Тақырыпты анықтау.
•  Балалар үшін ең тамаша уақыт - бұл каникул ғажап кезең.
• Ол қандай жағдайлар? (балалар жауаптары)
•  Ендеше, бүгінгі сабақта біз табиғат аясындағы демалысқа дайындық туралы әңгіме жүргіземіз. Өмірімізді сақтау үшін не істеу керектігі туралы білеміз.
• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау. Топтық жұмыс

(Карточкамен жұмыс).

•  Табиғатқа аттану үшін мұқият дайындалуымыз керек. Ең бірінші түрде киетін киімдерді дайындау. Әр топ демалыс түрі бейнеленген карточка - иллюстрацияны алады да, дәл сол саяхат түріне арналған киімді таңдайды.

Негізгі бөлім.

Демалыс кезінде туындайтын қауіп түрлері:

Ормандағы өрт.

Жәндіктердің шағып алуы, соның ішінде кенелер.

 Жануарлардың тістеп, не шағып алуы, соның ішінде жылан қауіптен сақтану.

Ірі сүтқоректі жануарлардың болуы, мысалы, аю, бұлан. Жабайы жануарлардың болуы.

•  Егер сіз саяхатқа аттанар болсаңыз, міндетті түрде келесі ережелерді біліп алыңыз:

 Саяхат кезінде нұсқаушының айтқанын тында. Онымен қасарысып, сөз тайталаспа.

 Топтың алдынан ұзап кетпе, артынан да, қалып қойма. Саяхат өзіне ие бола алмайтындарды, еркелікті көтермейді.

 Егер сен бір нәрсеге ренжіп қалсаң, қашып кетуші болма, негізігі топтан қалып қойма.

 Табиғатқа ұқыптылықпен қара, бостан босқа сіріңке жақпа, қоқыс пен бөгде заттарды лақтырып кетпе.

Таныс емес жидектерді саңырауқұлақты, өсімдіктерді жеуші болма.

Қорытынды. Рефлексия.

•  Пікірдің мағнасын түсіндір: «Әр адам - табиғаттың бір бөлшегі».

Пайдалы сілтемелер:

https://youtu.be/fqSa28dI6KM?si=8dmlBrieThknfOah

https://youtu.be/sKT-1ot7paY?si=_ssBtHSfgosm-VZN

№9 -САБАҚ

 ТАҚЫРЫБЫ: «ҮЙДЕГІ ОЙЫНДАР: ҚАУІПСІЗДІК ШАРАЛАРЫН САҚТАЙМЫЗ»

 Сабақтың мақсаты: Компьютерлік ойындарыдың зиянды әсерлерімен таныстыру, компьютерге тәуелділік туралы түсінік қалыптастыру.

Сабақ барысы. 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин) 2.Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

-Тақтаға мұқият қарайық ! Суреттен не көріп тұрсыздар?

• Ғаламтор не себепті қауіпті болуы мүмкін?
• Осындай мәселе сендерде бар ма?
•  Сондықтан бүгін сіздермен компьютерлік ойындарға тәуелді болу мәселесі туралы сөйлесеміз.
• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.
•  Компьютерлер біздің өміріміздің барлық салаларына еніп болды. Олар жұмыста да, үйде де мектепте де, балабақшада да тұр. Бір жағынан компьютер біздің жұмысымызды жеңілдетсе, екінші жағынан, балалар компьютерлік ойындармен айналысады да, оған тәуелділік пайда болады.
• Сабақтың негізігі бөлімі.
•  Адамның компьютер алдында уақыт өткізуге, компьютермен ойын ойнауға деген құмарлығын – компьютерлік тәуелділік деп атайды. Ойынға құштарлық - компьютерге тәуелділіктің бір түрі.
•  Ойынға тәуелділік (кибераддикция)компьютерлік ойыншықтармен әуестену, рөлдік емес ойындарға беріліп кету (басқатырғыштар).
•  Балалар компьютер мониторы алдында ұзақ уақыт отыра береді. Олар тамақтануды, тіпті ұйқыны да, ұмытып кетеді.
• Баланың ойынға тәуелді екенін қалай аңғаруға болады?

 Балалар кітап оқымайды.Үйдегі міндеттерін ұмытады, жеке бас гигиенасын сақтамайды. Олар физикалық тұрғыда белсенді емес, таза ауада серуен, ойын дегенді ұмытады.

•  Комппьюдерде отыру мөлшері 7-8 жасар балалар үшін күніне 30-40 минут, аптасына 2-3 рет.
• Сабақты бекіту«Бағдаршам» әдісі. Балалар өздерінің жұмыс орындарына барады.

 Мұғалім тезисті біртіндеп оқиды. Балалар тезиспен келіссе, жасыл карточканы- келіспегендер, қызыл карточканы - келіскендер, күмәнділер - сары карточканы көтереді.

 Егер тезисті талқылау қажет болса, онда қатысушылар өздерінің пікірлерін дәлелдейді.

Тезистер:

Компьютерлік тәуелділіктің бала денсаулығына тигізетін қаупіптері:

• Семіздік, өйткені қозғалыс аз. Жүрмейді, ойнамайды, асқа тәбеті болмайды;
• Иммунитет әлсірейді, демек, суық тию, жұқпалы ауруларды тез қабылдайды;
• Есте сақтауы, зейіннің шоғырлану қабілеті төмендейді де, оқуына қиындық келтіреді.
• Ұйқысыздық;
• Аутизм.
• Қорытынды. Рефлексия.

Оқушылар кестені толтырады «Плюс-минус-қызықты»

Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/34qqqO1eH9M?si=CBBwZ_j2IOfvMVdh

№ 10 - САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «КӨШЕДЕГІ ҚАУІПСІЗ ОЙЫНДАР»

 Сабақтың мақсаты: Қауіп төндіретін жағдайлар туралы түсінік қалыптастыру, қауіпті жағдай болатындығын байқай білуге дағдыландыру, көшеде қауіпсіздік шараларын сақтау.

Сабақ барысы 1.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Жағымды мотивациялық көңіл-күй орнату. (1-2 мин)

• Мақсат қою. Тақырыпты анықтау.

Сурет бойынша сабақ тақырыбын анықтап алайық!

 Сабақ тақырыбын дұрыс анықтадыңыздар, «Даладағы ойындар» тек қауіпсіз сөзін қосуды ұмытпайық.

Даладағы қауіпсіз ойындар.

• Білімді жаңғырту. Өткенді қайталау.
  •  Балалар, суреттерге тағы да мұқият қарап шығайық. Қай суреттегі ойын қауіпсіз деп ойлайсыздар?

 Қауіпсіздік дегеніміз қатер төнбейтін және қауіптен қорғана алатын жағдайдың болуы.

Жазғы демалыс – оқудан бос демалыс уақыты.

• • Алдымызда ұзақ жазғы демалыс далада, көшеде сереуендеп жүргенде қауіпсіз ережесін сақтап, абай болу керек!
• Сабақтың негізігі бөлімі:
  •  Қауіпсіздік ережелерін екі топқа бөлу. Бірінші топ - мүлдем жасауға болмайтын әрекеттер. Екінші топ – міндетті түрде жасалатын әрекеттер.
  •  Қазір сіздер ереже парағын аласыздар. Оның ішінен сабаққа қатысты 3 ережені белгілейсіздер.
• Жол бойында ойнауға тыйым салынады.
• Жағадан алысқа жүзіп кетуге болмайды.
• Үтікті қосып кетуге болмайды.
• Бейтаныс кісіні пәтерге жіберуге болмайды. 5.Иттерді ызыландыруға болмайды..
• Құрылыс алаңында ойнауға болмайды.
• Өткір, үшкір заттармен ойнауға болмайды.
• Жол бойында велосипед тебуге болмайды.
• Қараңғы түскеннен кейін далада ойнауға болмайды.
• Сіріңкемен ойнауға болмайды.
  • Ойынымызды бастайық, «Жасауға міндетті түрде болады».

«Есте сақта!»

• Жолдан өтпес бұрын әуелі сол жағыңа қара. Егер жол бөлігі бос болса, өте бер. Жол ортасына келгенде тоқтап, оң жағыңды қара, машиналар болмаса, жолдан өт.
• Егер саған қауіп төнсе, айқайлап көмекке шақыр.
• Жолдан асықпай өту керек.
• Жолдың арғы бетіне бағдаршамның жасыл көзі жанғанда өт.
• Егер саған ұят қылық жасауды ұсынса, жоқ деп айта біл.

Сабақты бекіту.

• Көшеде жалғыз жүргенде не істеу керек:

А) Жануармен ойнау үшін оған печенье беремін

Б) Егер бейтаныс адам машинама мін десе, мен оған жақындамаймын В) Өзім жалығып кетпеу үшінжолшыбай кездескен барлық бейтаныс

адамдармен сөйлесе беремін

• Досың бір жерін қатты соғып алса қандай көмек көрсетер едің? А) Салқын басу жәнеүлкендерге айту.

5.Қорытынды.

Рефлексия.

 Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=nIVbqv9_Da8&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM&index=23

https://youtu.be/NCnr6WmrZ4o?si=edmNbVlfGFrLJNJm

«ЖЕКЕ ҚАУІПСІЗДІК» ТАҚЫРЫБЫНДАҒЫ САБАҚТАР 5 СЫНЫП

№ 1 - САБАҚ

ТАҚЫРЫБЫ: «ТӨТЕНШЕ НӨМІРЛЕР»

 Сабақтың мақсаты: Оқушыларға төтенше жағдайлар қызметі не үшін арналғаны және олардың жұмыс істеу тәртібімен таныстыру.

Сабақтың міндеті:

•  Оқушыларды жедел қызмет түрлерімен таныстыру, балаларға өрт қауіпсіздігі ережелерін, жол жүру ережелерін сақтаудың маңыздылығын және өз денсаулығын сақтау жайлы түсіндіру.
• Зейінін, есте сақтауын, ойлауын дамытуға ықпал ету.
•  Оқушыларды өмірлік қиын жағдайда үлкендермен қарым-қатынас жасау қажеттілігін тәрбиелеу; төтенше жағдайларда баланың мінез-құлқының қауіпсіз үлгісін қалыптастыру.

 Материалдар: осы тақырып бойынша иллюстрациялар, жедел телефондар туралы еске салғыштары бар үлестірмелі материалдар, рөлдік ойындарға арналған телефон аппараттарының түрлерінің макеттері.

Сабақ барысы.

• Кіріспе (2 минут)

Сәлемдесу:

 Мұғалім оқушылармен амандасып, сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлайды.

Төтенше жағдайлар қызметінің маңыздылығын талқылаңыз.

• Негізгі бөлім. (6 минут)

Ұғымдарды түсіндіру:

Жедел қызмет шақырған кезде диспетчерге не айту керек?

 Мекен-жайды, нысанды, жағдайды көрсету, қажет болған жағдайда фамилияңызды және телефон нөміріңізді көрсету қажет.

 Төтенше жағдайлар қызметінің негізгі түрлерінің иллюстрацияларын көрсетіңіз.

Төтенше жағдай туралы хабарлау неліктен маңызды?

 Оқушыларға жалған қоңырау ойыншық емес екенін, оның салдары өте ауыр болатынын түсіндіру.

Сақтық шараларының қарапайым мысалдарын келтіріңіз.

 Қазақстанда кез келген ұялы байланыс операторының пайдалы жедел қызмет нөмірлері және қала нөмірлері тегін беріледі:

«Есте сақта!»

• Қорытынды (2 минут). Ережелерді қайталау:

 Жедел телефон нөмірлері мен олардың мағыналарын қарастырыңыз.

Жедел жәрдем нөмірлері бар парақшаны таратыңыз. Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=fyfkEuHSiIc&list=PLA5eCSY2FeoQLLocS- IEuEG9KjOrJzvPM&index=5

ТАҚЫРЫБЫ: «МЕКТЕПТЕГІ ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕЛЕРІ»

Сабақтың мақсаты: Мектептегі қауіпсіздік ережелерін түсіндіру.

Сабақтың міндеті:

• Күнделікті мектепте балаларды қандай қауіптер күтіп тұрғанын айтыңыз өмір.
• Қауіпті және қауіпсіз жағдайларды талқылау.
•  Жағдаяттарды жылдам басқаруға және ұтымды шешім қабылдауға үйрету.

 Материалдар: осы тақырып бойынша иллюстрациялар, тәртіп ережелері жазылған үлестірмелі материалдар, проектор, компьютер.

Сабақ барысы.

• Кіріспе (2 минут)

Сәлемдесу:

 Мұғалім оқушылармен амандасып, сабақтың тақырыбы мен мақсатын айтады.

Жаңа тақырыпты түсіндіру.

• Негізгі бөлім (6 минут)

Мектептегі мінез-құлықтың негізгі ережелерін түсіндіру:

«Оқушыларға арналған ішкі ережелер» туралы айтып беріңіз. Неліктен мінез-құлық ережелерін сақтау керек?

• Жағдайларды талдау.
• Асханадағы өзін-өзі ұстау.
• Үзіліс кезіндегі мінез-құлық.
•  Дене шынықтыру сабағында өзін-өзі ұстау. Оқушылар мінез-құлық ережесі жайлы өз ойларын білдіреді.

«Есте сақта!»

• Қорытынды (2 минут).

Сабақты қорытындылау.

 Есіңізде болсын, мектепте қауіпсіз мінез-құлық ережелерін сақтау арқылы сіз өзіңізді ғана емес, сонымен қатар құрбыларыңызды да қорғайсыз!

Пайдалы сілтемелер:

https://drive.google.com/drive/folders/1i5ehiRqo_OTDxnMB2_YjzAUwS7gBhBo_

ТАҚЫРЫБЫ: «ҮЙГЕ ҚАУІПСІЗ ОРАЛУ: ҚОЛАЙСЫЗ АУА- РАЙЫНДА НЕ ІСТЕУ КЕРЕК?»