Саяси әлеуметтану. Экономиялық әлеуметтану.

.

Тақырыбы: Саяси әлеуметтану.

Экономиялық әлеуметтану.

Әлеуметтік саяси пәндер кафедрасының

оқытушысы Аралбай С.М.

Мақсаты: студенттерді саяси әлеуметтік жағдайлармен таныстыру. Оларға саясат ұғымының мәнін түсіндіру. Студенттерді экономикалық әлеуметтік жағдайлармен таныстыру. Оларға экономика ұғымының мәнін түсіндіру.

Дәріс жоспары:

1.Саяси әлеуметтану мәні,заңдары,категориялары.

2.Саяси қатынастар,мүдделер ,процестер мен институттар

3.Қоғамнын саяси жүйесінің негізгі элементтері

4.Экономиялық әлеуметтану

5.Экономиялық әлеуметтанудың негізгі құрлымы

6.Еңбек және оның қарапайым сәттері

7.Қоғам еңбектің құрлымы

8.Ұйым әлеуметтануы

9.Менеджмент әлеуметтануы

Әлеуметтанудың бұл саласы қоғамның өмір сүруі мен дамуындағы өзінің мазмұны жағынан аса бай және өте маңызды саналатын қоғамның саяси өмірін танып білуғе бағытталған.Саяси әләуметтануы жалпы мынандай ұғымыдардың негізінде қарастырады.Ол ұғымдарға жататындар:Саясат,саяси билік,,саяси қатынастар т.б.

Саяси әлеуметтану-әлеуметтану ғылымының басты саласы өз алдына жеке ғылым болып бөлінуі 20 ғ.-жылдарыда батыс әлеуметтануы басталды.Саяси әлеуметтану әлуметтік саяси қатынастарға санаға, мәдениетке,қызмен-әрекетке,олардын өыр сүру мен өзгеруін заңдарына байланысты зерттейді.

Заңдар

Саяси әлеуметтану бүгінгі өркениент ерекшеліктерін және оның коғамдық жұйесінің көп түрлігін ескере отырып ,әлеуметтік –саяси қатынастардың өмір сүруі мен дамуының жалпы дүние жүзілік, жалпы адамзаттық заңдарды зерттеуге тиіс. Осыған байланысты заңдардың екі нұсқасын айтуға болады:

Әлеуметтік - өмір сүру заңдары. Бұған әлеуметтік – саяси әрекет ету заңы оны ұйымдастыру.

Даму заңы-бұл әлеуметтік –саяси өмірдің бір күйден екінші күйге өту заңы.

САЯСИ ҚАТЫНАСТАР

Субьектілердің саяси қызметі олар саяси қатынастар арқылы жүзеге асады.Саяси қатынастар саналы түрде жүзеге асады.Саяси қатынастар қоғамның экономикалық,әлеуметтік салаларындағы және рухани өміріндегі проблемаларына тікелей қатысты. Саяси қатынастарға әлеуметтік – саяси уклады, сондай – ақ оның өміріндегі моральдық – психологиялық факторлар елеулі ықпал етеді.

Қоғамның саяси жүйесінің негізгі элементеріне мыналар жатады:

мемлекет органдары, оның заң шығарушы және атқарушы бөліктері;

әскер:

құқық қорғау органдары, ең алдымен сот, прокуратура, полиция;

мемлекеттік арбитраж;

саяси партиялар;

саяси қозғалыстар;

қоғамдық ұйымдар (кәсіподақтар, жастар, шығармашылық, т.б. сол сияқты ұйымдар)

Экономиялық әлеуметтану

Экономиялық әлеуметтану қоғам өміріндегі екі негізгі саланы зерттейді:

Экономиялық

Әлеуметтану

Экономиялық әлеуметтану құрлымы

Еңбек әлеуметтану,кәсіптер мен істер

Бөлгіштік,мүліктік әлеуметтану

Ұйымдастыру әлеуметтану

Басқару әлеуметтану

Адам өмір сүруінің –негізгі шарты еңбек,бұл –адамзат қоғамының негізгі тіршілік ету формасы.

Еңбек оның қарапайым сәттерден тұрады.

Мақсат қызмет

Еңбек мәні

Еңбек құралдары

Еңбек нәтижесінен

Қоғам еңбектің құрлымы мыналардан тұрады:

Өндірістік күштер

Мақсат

Ұйым әлеуметтануы

Ұйым –бұл мақсаттың ,мазмұнның жане енбек шарттарының тұтастығына негізделген адамдар тобы.Ұйымның әлеуметтік формалары:

Отбасылық

Ресми

Қауымдық

Менеджмент әлеуметтануы

Менеджмент әлеуметтануы-бұл басқару деген мағына береды. Менеджменттің отаны –АҚШ. Менеджер-бұл іскерлік,еңбек және шаруашылық салада басқару. Менеджер басқару функциялары:

Жоспарлау

Ұйымдастыру

Ынталандыру

Бақылау

Пайдаланылған әдебиеттер:

Негізгі:

Косов Г.В. Основы социологии и политологии : учебник для мед. училищ и колледжей / Г. В. Косов, Э. М. Аванесьянц. - М. : ГЭОТАР-Медиа, 2010.

Кравченко А. И. Социология : Учебник для вузов / Кравченко, Альберт Иванович. - СПб. : Питер, 2007. - 431 с.

3. Кравченко А.И. Социология : учебник для вузов / А. И. Кравченко, В. Ф. Анурин. - СПб. : Питер, 2010.

4. Әбсаттаров Р. Әлеуметтану : оқу құралы / Р. Әбсаттаров, М. Дөкенов. - 2-ші бас., толықт. - Алматы : Қарасай, 2009

Қосымша:

1. Алимбекова Г.Т. Проблема насилия в отношении женщин : социологический анализ / Г. Т. Алимбекова. - Алматы : ДОИВА, 2008. - 196с

Бақылау сұрақтары ( кері байланыс):

Саясат ұғымының мағынасы.

Саясй жүйе дегеніміз не?

Әлеуметтік- саяси процесс ұғымы.

Экономикалық әлеуметтанудың пайда болуы.

Экономикалық әлеуметтанудың ерекшеліктері.

Экономика ұғымының мәні.

Экономикалық жүйенің типтері.

Мәселелі сұрақтар:

ҚР саяси жүйесінің негізгі элементеріне тоқталыңыз.

ҚР экономиялық әлеуметтану құрлымына тоқталыңыз.

КӨҢІЛ ҚОЙЫП ТЫҢДАҒАНДАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ.