Үйсіндер тарихы, орналасқан жері

Рахишев Жаннур Ермекович

Үйсіндер тарихы, орналасқан жері

Сабақтың мақсаты

Білімділік:Қазақстан аумағында б.з.б. 3 ғ. б.з.-дың 5 ғасыры аралығында сақтардан соң Жетісу жерін үйсін тайпалары мекендеген жайлы толыққанды білім қалыптастыру ;

Дамытушылық:Үйсіндердің тарихы мен орналасқан жерімен таныстыру, қола дәуірі тайпаларымен салыстыра отырып, ортақ белгілерін, айырмашылығын тани білуге, картамен жұмыс істеуге үйрету, ой қорыта білу қабілеттерін дамыту;

Тәрбиелік:Үйсіндердің ер жүрек халық ретінде сипаттай отырып, үйсіндердің дүниежүзілік өркениетке қосқан үлесін анықтау, оқушыларды отаншылдыққа, ерлікке, батырлыққа тәрбиелеу;

Үй тапсырмасын пысықтау

Сандар сөлейді

1.200-дей ескерткіш

2.4303

3.1998-1999 ж.ж

4.300 шақырым

5.б.з.б. 4-2 ғ.

6.17-18 жас

7.400-600бас

8.”6-8”-10-12

9.Б.з.б. 1 мыңжылдық

10.б.з.б. 3-1 ғасыр

Дұрыс жауаптарымен тексеру

1.Шілікті жазығында 200-дей ескерткіштер орналасқан

2.Шілікті алтын адамының үстіндегі алтын қаптырма-түймешіктері 4303 дана

3. З.Самашев № 11 оба зерттеп ғаламат олжа табылды.

4.Шірік-Рабат қаласы Қызылордадан 300 шақырым жерде орналасқан.

5.Шірік-Рабат қаласында табылған жебенің қола ұштары, алтын қапсырмалар б.з.б. 4-2 ғасырларға жатады.

6.Есік обасында табылған “алтын адам” жасы 17-18

7.Бир үйірде 400-600 бас жылқы болған

8. Жұт 6-8,кейде 10-12 жылда бір қайталанып тұрды.

9.Солтүстік Қазақстан тұрғындары егіншілік пен отырықшылдықтан б.з.б. 1 мыңжылдықта көшпелі өмір салтына ауыса бастаған.

10. Ерте темір дәуірінде Қазақстан жерінде түсті металл қорыту уақыты б.з.б. 3-1 ғасыр аралығын көрсетеді.

Жаңа сабақ жоспары

1.Үйсіндердің орналасқан жері

2.Үйсіндер туралы жазба деректер

3.Қоғамдық құрылысы

Орналқан жерін анықтау

Жетісу өңірі

Үйсіндер

Тарбағатай

Тянь-Шань

Сызба

1.

Үйсін

Ат жақты, аққұбарша, сары шашты

Ордасы Қызыл Аңғар (Чигучен не Чигу) қаласы Ыстықкөл мен Іле өз. Оңтүс- жағалауы аралығында орналасты

Үйсіндердің шығыс шегі бір кездерде Қытайдың сол-бат. Бесбалық ауданы арқылы, батысында Шу-Талас өз. бойымен өткен

Антропологиялық жағынан еуропеоидтер. Бірақ бет пішіндерінде монғолоидтық белгілері барлығы анықталған

Астанасы орналасқан жер Шарын өзені

Ыстықкөл

Іле өзені

1

Үйсін б.з.б. 3-1 ғ.

Үйсіндер туралы жазба деректер

Қытай тарихшысы Сыма Цянь

Үйсіндердің басшысы гуньмо деп атайды. Оның әкесі сюннудың батыс шекараларындағы шағын патшалықты билеген. Сюнну оның әкесіне шабуыл жасаған кезде гуньмо туған, әкесі оны далаға тастап кеткен. Тұмсығымен ет тістеген қарғалар оның үстінде айналып ұшып жүрді, ал қасқырлар оны емізген. Шанью (сюннулардың билеушісі) бұған таңғалып, мұны ғажайып нәрсе санап, оны тәрбиелеп өсірген.

Көрші елдермен байланыс

Халқы

Қоғамдық құрылысы

Басшысы Гуньмо

3

Әлеуметтік теңсіздік

Жылжымалы мүлік Мал

Жылжымайтын мүлік Жер

Сабақты бекіту

Бағалау

Үйге тапсырма

Н

М

Ь

О

У

Г

И

Ч

У

Г

Н

Ь

М

О

А

А

У

Д

И

Я

Н

Я

Т

Ш

А

Н

Ь

Ы

С

А

Ц

Я

Н

Р

У

Е

П

Е

И

О

Д

Ь

Менен жауап, сіздерден сұрақ

Назарларынызға рахмет