Өлеңдер

Май!
Қала жоқ кетпеген адам кернеп,
Жалынды сөз, күшті уран көшені өрлеп,
Жер шарында адал жан үн қосады
Бірде туы көкке асып, бірде көлбеп.
Серпінді дауыстары өте қатты
Шақырған бар әлемде адамзатты,
Күреске топталуға бір адамдай
Көтеріп бейбітшілік деген атты.
Бұл үндер текпе дейді адам қанын.
Кореядан қайт дейді янки залым......

Жолығар кезді мен күттім,
Жүректе асау тына алмай,
Жарқ еткен алдан ұмытпа,
Отырдым тілін ұға алмай...
Тым қатал сол шақ дегбірсіз,
Бар ойым: тез, тез, уақыт ет!
Тулайды жүрек, мен үнсіз,
Кешікпе, сәулем, бір минут.
Қинама ауыр ой салып,
Келер де болмай, келмес те,
Лап етті алдан бір жарық
Сөнер де болмай, сөнбес те...
Кел, кел, жаным, тезірек,
Жолығар, міне, болды шақ.
Өмірдей ыстық күлімдеп,
Бақыттай алдан жарқырап......

Күркіреп күн, көктеп жаңбыр құйылды,
Жарқыл қақты нажағайын үйірді...
Лезден - ақ даланы сел қаптады,

Су кернеді сай-саланы, қиырды.
Үнсіз тұрған жыралар да тіл қатты,
Жаңбыр селі жан бітірді — жырлатты........

Мен білемін. Кешегі майданда өткен,
Достық туын Гитлер атқанда оқпен,
Орыс, қазақ, белорус, украин боп

Сол туға жаудың оғын жолатқан жоқ.
Бірлік, достық бекіді төккен қанмен,
Сіңді бойға адамдық ақыл, армен......

I
Дала да аппақ, көк те аппақ
Сықырлайды басқан жер.
Ысқырады борандап,
Қысқы ашуға мінген жел.
Қарлы құйын аралас,
Құтырады, тынбайды.
Арыстандай араны аш,
Жата қап жер тырнайды.
Күндіз-түні сабылып,
Кезеді елдің қырларын.
Жел құсып, қар жамылып,
Көрсетеді тырнағын.
Қайыстырып жер бетін
Қармен аппақ көмеді,
Көрсетем деп келбетін
Аяз атаң келеді —
— Ей, балалар, балалар!.....

Колхозға шықтым тағы да
Көрейін деп аралап,
Асықпай жүріп келемін,
Егістік жерді жағалап.
Үстімдегі кең аспан
Жерге нұрын шашып тұр,
Жамырасып жан-жақтан
Еңбек әнін басып тұр.
Топ-топ анау трактор
Егіс жолын қаптаған.
Қанша мыңдар болса да,
Қалдырмайды аптадан...
Кейде қатар, кейде іркіс
Жерге шимай салып жүр......

(Назым Хикметтен)
Туысқандар!
Айтар сөзді мен бүгін
Тапсам әрең.
Ақтарар көңілдегі
Бар сырымды,
Қалдырмай баяндайтын
Бар шынымды,
Ұғарсыңдар себебін
Оның неден?
Бесінші.күн тым ауыр
Аштық деген,
Менің басым ауырады.
Азия, Америка, Европада
Тілектес бостандыққа
Туған — бауыр......

Сексенде дәл осы жыл Кәрібай шал.
Ер еді тынысы кең, бейне бір нар.
Бақытты бұл колхоздың қариясы,
Не керектің үйінде бәрі де бар.
Түскен ақ сақал-мұртқа, анау шашқа,
Алтынмен жазылғандай бейне тасқа,
Қайрат пенен енбектің айғағыңдай,
Бір ғасыр үлгі болған талай жасқа.
Бір кезде балғын дене, албырт жанды
Көрдім мен, көргенсің сен осы адамды.
Ауылда сонет құрған, колхоз ашып,
Ұйқысыз өткізіп бұл талай таңды.
Лениндік біздің заман тартқанда ірге,
Мұның адал жүрегі соққан бірге......

Ұлы ойшыл партиямның қолымен
Жазылған заң— халқымыздың бағына,
Төкті күндей ленинизм жолымен
Нұр шұғыласын гүлді болашағыма.
Бұл заң қайнар бұлағынан нәр алған
Парасатты біздің жаңа заманның.
Адам үшін, бақыт үшін жаралған
Жүрегінен ұлы ойшыл данамның.
Әр сөзінде махаббатқа бөлеген,
Адам, сені, сенің келешегіңді.
Шын әкелік қамқорлыққа кенеген
Правоңды, төккен маңдай терінді......

Таң бозарып атқан шақ,
Әдемі салқын жел тұрды.
Еркелеп желмен бірге ойнап,
Үкілі бидай құлпырды.

Шақырып күнді боз торғай
Әдемі сазбен үн қатты,
Құлпырды сұлу көк орай,
Табиғат таңға тіл қатты......