Әбубәкір Қайран (Жастық жыры)
Ей, қиялым!
Сабылыстан,
Шаршама сабылыстан.
Қаға бер қанатыңды алып ұшқан.
Біз баратын жерлер көп мамырстан,
Көлдер көп күн көзіне шағылысқан.
Кернеп барад кернейлі үн жүрегімді
Қорқар емес кеудемде жарылыстан.
Бір керемет жасамақ ойымда бар,
Мына жұрттың бәрі ұмытқан!
Бәрі ұмытқан!
Құштарлықты,
Мына өмірге құштарлықты.
Түрме сезім жоқ менде ұстар мықты.
Мен ғашықпын ғаламға,
Адамдарға,
Жек көремін әлемнен тысқарлықты.
Ей, қиялым, естіртпе деген сөзді
«Жаным суып барады, күш қарлықты»
Жауыздықты жеңе біл,
Ителгінің
Тырнағынан алып қал, құтқар құсты.
Суынбайды,
От денем суынбайды,
Қиялым қыран қанат суылдайды
Мен жасаймын өмірде бір-ақ рет,
Ешбір адам екі рет туылмайды.
Сондықтан соза берем құлашымды,
Адамдар, өзіңе айтам расымды.
Менен әлі талай жыр туындайды,
Өмірге ғашық болған көңіл-көлдің
Құрағы сырын айтып шуылдайды.
Тұлпар шығар кер дөнен керемдегі
Естіп дүбір арқасы дуылдайды.
Жанған оттар!
Жүректе жанған оттар.
Өшпестей мәңгі лаулап қалған оттар.
Жалыны жақсыларды жылытса да,
Қанатын күйдіреді жарқанаттар
Осы отпен алаулайды алтын тауым -
Мен мәңгі табынатын арман асқар.
Осы оттың ұшқынысың, ей, қиялым,
Түн төсін жарқыратып қармалап қал,
Түнде де ұша алмасын жарқанаттар!
* * *
Қымыран исі аңқыған,
Қызылды жасыл о күндер.
Жұмыртқадай аршыған,
Алма бет, қызыл еріндер.
Емізіп тілдің шырынын,
Ертеңсіз дүние қызығын
Мәңгілік болар дедіндер,
Шынында шыншыл едіңдер,
О, қайран, сол бір сенімдер!
Он сегіз жастың отынан
Шарпылмай аман кім өткен?
Жұлдыздай болып жосыған,
Жерге бір ғашық жүрекпен
Ғашықтар ғайып болыпты,
Айқасып барып түнекпен.
Соларға деген ізеттен
Жүрегім талай шым еткен…
Өткердім жыл мен айларды,
Он сегіз қалды алыстап.
Жүрегім талай қайғы алды,
Ұшпады қиял шарықтап.
Жаныма шаттық бермеді,
Жап-жасыл жазғы таныс бақ,
Көңілім бірақ сенбеді,
Алдыға бас деп қарыштап.
Базарға кірдім басқадай
Тұр екен бәрі құн бұлдап.
Тоқтадым алға аттамай,
Көзімнің алды бұлдырлап.
Алыстап бара жатқандай
Қоңырау үні сыңғырлап.
Теңгелер ғана сылдырлап,
Сағымды менің сындырмақ…
Қымыран исі аңқыған
Қызылды-жасыл сол күндер,
Теңіздей тентек шалқыған,
Шалғынға түскен соңғы іздер,
Сонау бір менің таңғы шық,
Сәтімді сендер көрдіңдер,
Сәнім мен әнім, бағымды
Апарып кімге бердіндер?
Сұрайын оны сеңдерден,
Келмеске кеткен күндерім.
Шертілмей жатқан шерлерден
Табылар, бәлкім, білмегім.
Шертіліп кетсе барлығы,
Шерменде болып жүргенім…
Шалғында калған іздерім
Шаттығым ба екен бір менің?
Сабылыстан,
Шаршама сабылыстан.
Қаға бер қанатыңды алып ұшқан.
Біз баратын жерлер көп мамырстан,
Көлдер көп күн көзіне шағылысқан.
Кернеп барад кернейлі үн жүрегімді
Қорқар емес кеудемде жарылыстан.
Бір керемет жасамақ ойымда бар,
Мына жұрттың бәрі ұмытқан!
Бәрі ұмытқан!
Құштарлықты,
Мына өмірге құштарлықты.
Түрме сезім жоқ менде ұстар мықты.
Мен ғашықпын ғаламға,
Адамдарға,
Жек көремін әлемнен тысқарлықты.
Ей, қиялым, естіртпе деген сөзді
«Жаным суып барады, күш қарлықты»
Жауыздықты жеңе біл,
Ителгінің
Тырнағынан алып қал, құтқар құсты.
Суынбайды,
От денем суынбайды,
Қиялым қыран қанат суылдайды
Мен жасаймын өмірде бір-ақ рет,
Ешбір адам екі рет туылмайды.
Сондықтан соза берем құлашымды,
Адамдар, өзіңе айтам расымды.
Менен әлі талай жыр туындайды,
Өмірге ғашық болған көңіл-көлдің
Құрағы сырын айтып шуылдайды.
Тұлпар шығар кер дөнен керемдегі
Естіп дүбір арқасы дуылдайды.
Жанған оттар!
Жүректе жанған оттар.
Өшпестей мәңгі лаулап қалған оттар.
Жалыны жақсыларды жылытса да,
Қанатын күйдіреді жарқанаттар
Осы отпен алаулайды алтын тауым -
Мен мәңгі табынатын арман асқар.
Осы оттың ұшқынысың, ей, қиялым,
Түн төсін жарқыратып қармалап қал,
Түнде де ұша алмасын жарқанаттар!
* * *
Қымыран исі аңқыған,
Қызылды жасыл о күндер.
Жұмыртқадай аршыған,
Алма бет, қызыл еріндер.
Емізіп тілдің шырынын,
Ертеңсіз дүние қызығын
Мәңгілік болар дедіндер,
Шынында шыншыл едіңдер,
О, қайран, сол бір сенімдер!
Он сегіз жастың отынан
Шарпылмай аман кім өткен?
Жұлдыздай болып жосыған,
Жерге бір ғашық жүрекпен
Ғашықтар ғайып болыпты,
Айқасып барып түнекпен.
Соларға деген ізеттен
Жүрегім талай шым еткен…
Өткердім жыл мен айларды,
Он сегіз қалды алыстап.
Жүрегім талай қайғы алды,
Ұшпады қиял шарықтап.
Жаныма шаттық бермеді,
Жап-жасыл жазғы таныс бақ,
Көңілім бірақ сенбеді,
Алдыға бас деп қарыштап.
Базарға кірдім басқадай
Тұр екен бәрі құн бұлдап.
Тоқтадым алға аттамай,
Көзімнің алды бұлдырлап.
Алыстап бара жатқандай
Қоңырау үні сыңғырлап.
Теңгелер ғана сылдырлап,
Сағымды менің сындырмақ…
Қымыран исі аңқыған
Қызылды-жасыл сол күндер,
Теңіздей тентек шалқыған,
Шалғынға түскен соңғы іздер,
Сонау бір менің таңғы шық,
Сәтімді сендер көрдіңдер,
Сәнім мен әнім, бағымды
Апарып кімге бердіндер?
Сұрайын оны сеңдерден,
Келмеске кеткен күндерім.
Шертілмей жатқан шерлерден
Табылар, бәлкім, білмегім.
Шертіліп кетсе барлығы,
Шерменде болып жүргенім…
Шалғында калған іздерім
Шаттығым ба екен бір менің?
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?