Жамбыл Жабаев (Чапай)
Еділ, Жайық үстінде,
Торлаған қара бұлтты
Серпу үшін күшіне
Түсіп Чапай жорытты.
Патшаның торын қырқуға,
Жандаралды құртуға,
Халық үшін жан қыйып,
Түсті сыпыра жортуға.
Астына мініп ақ атты,
Қолына алды болатты:
Қылышын қанға боята,
Найзасын тасқа қайрата,
Жауының қанын жосылтып,
Тасқын судай бората.
Алғыр алмас сапысын
Күміс қыннан суырды.
Жауының алып апшысын,
Жаубүйректей *5 қуырды.
Орыс, қазақ, башқұрттан
Сарбаздары жиылды,
Чапаев бастап майданға
Ақбоз атпен тигенде,
Қыран құстай шүйілді.
Ворошиловтай беренді,
Буденный батыр өренді
Көргенде Чапай жарқылдап,
Күшіне еніп дендеді.
Сталиннен мандат aп,
Жауына қылыш сермеді.
Астына мінген ақбоз ат
Орғып өрге өрледі! *
Лашын құстай саңқылдап,
Жапыра жауға тигенде
Оңды, солды түйреді.
Еділ, Жайық суына
Жауын қойдай тоғытып,
Ор текедей орғытып,
Жауды жеңбей тынбады,
Ол майданға тигенде,
Еділ, Жайық толқыны
Қан толқын боп тулады.
Жау түгіл, ер мүсіннен,
Ер Чапайдың күшінен,
Шошып батыр түсінен,
Күміс өзен үстінен
Торлаған қара бұлт қашты.
Жау жеңіліп, бұлт қашып —
Көгінен күн нұр шашып
Бахыты үшін халықтың
Қуанған дауыс ұласты.
Жүргенде жауды жапыра
Қайран Чапай қапыда
Бостандық үшін талпына
Жау қолынан оққа ұшты.
Оққа ұшып жатса да
Түспеді қолдан қылышы,
Жайыққа Чапай ақсада,
Жоғалмады ұлы ісі.
Чапайдың қалған серігі,
Қызыл қыран көрігі,
Аспан астында аңқылдап,
Қылышы қолда жарқылдап,
Қызыл тудың астында;
Ұсап миллион тасқынға
Жеңді жауды жұмыла,
Қанынан тамған Чапайдың
Әр тамшысы Еділге,
Алтын алап егінге
Hұp тамшы боп төгіле,
Оған өскен әрбір дән
Жауға оқ боп көріне,
Беттей алмай енді жау
Еділдің тамшы суына;
Чапаевтай талай ер
Өсіп, өніп туыла.
Болаттан түскен сынына,
Дұшпан қарсы келе алмайд
Халықтың батыр ұлына,
Сталиндей күнімнен
Құйылды жерге шұғыла.
Тоқсан жасқа толғанда,
Туған жерін шолғанда,
Қайта туған қарт Жамбыл,
Домбыраны қолға алып,
Бұлбұлдайын толғанып,
Ер Чапайды ойға алып,
Қуана қосты жырына
Торлаған қара бұлтты
Серпу үшін күшіне
Түсіп Чапай жорытты.
Патшаның торын қырқуға,
Жандаралды құртуға,
Халық үшін жан қыйып,
Түсті сыпыра жортуға.
Астына мініп ақ атты,
Қолына алды болатты:
Қылышын қанға боята,
Найзасын тасқа қайрата,
Жауының қанын жосылтып,
Тасқын судай бората.
Алғыр алмас сапысын
Күміс қыннан суырды.
Жауының алып апшысын,
Жаубүйректей *5 қуырды.
Орыс, қазақ, башқұрттан
Сарбаздары жиылды,
Чапаев бастап майданға
Ақбоз атпен тигенде,
Қыран құстай шүйілді.
Ворошиловтай беренді,
Буденный батыр өренді
Көргенде Чапай жарқылдап,
Күшіне еніп дендеді.
Сталиннен мандат aп,
Жауына қылыш сермеді.
Астына мінген ақбоз ат
Орғып өрге өрледі! *
Лашын құстай саңқылдап,
Жапыра жауға тигенде
Оңды, солды түйреді.
Еділ, Жайық суына
Жауын қойдай тоғытып,
Ор текедей орғытып,
Жауды жеңбей тынбады,
Ол майданға тигенде,
Еділ, Жайық толқыны
Қан толқын боп тулады.
Жау түгіл, ер мүсіннен,
Ер Чапайдың күшінен,
Шошып батыр түсінен,
Күміс өзен үстінен
Торлаған қара бұлт қашты.
Жау жеңіліп, бұлт қашып —
Көгінен күн нұр шашып
Бахыты үшін халықтың
Қуанған дауыс ұласты.
Жүргенде жауды жапыра
Қайран Чапай қапыда
Бостандық үшін талпына
Жау қолынан оққа ұшты.
Оққа ұшып жатса да
Түспеді қолдан қылышы,
Жайыққа Чапай ақсада,
Жоғалмады ұлы ісі.
Чапайдың қалған серігі,
Қызыл қыран көрігі,
Аспан астында аңқылдап,
Қылышы қолда жарқылдап,
Қызыл тудың астында;
Ұсап миллион тасқынға
Жеңді жауды жұмыла,
Қанынан тамған Чапайдың
Әр тамшысы Еділге,
Алтын алап егінге
Hұp тамшы боп төгіле,
Оған өскен әрбір дән
Жауға оқ боп көріне,
Беттей алмай енді жау
Еділдің тамшы суына;
Чапаевтай талай ер
Өсіп, өніп туыла.
Болаттан түскен сынына,
Дұшпан қарсы келе алмайд
Халықтың батыр ұлына,
Сталиндей күнімнен
Құйылды жерге шұғыла.
Тоқсан жасқа толғанда,
Туған жерін шолғанда,
Қайта туған қарт Жамбыл,
Домбыраны қолға алып,
Бұлбұлдайын толғанып,
Ер Чапайды ойға алып,
Қуана қосты жырына
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?