Технология | ЖҮКТЕЛГЕН ПАРАБОЛАЛЫҚ ТЕҢДЕУДІ КОЭФФИЦИЕНТ АРҚЫЛЫ БАСҚАРУ
Мазмұны
КІРІСПЕ...............................................................................................................4
1. ЖОРАМАЛ БАҒАЛАР ЖӘНЕ ШЕШІМНІҢ БАР БОЛУЫ ЖӘНЕ ЖАЛҒЫЗДЫҚ ТЕОРЕМАСЫ..........................7
1.1. Есептің қойылуы.....................................................................................7
1.2. Шектік есептің бар болуы және жалғыздық теоремасы......................8
2. ТИІМДІЛІКТІҢ ЖЕТКІЛІКТІ ШАРТЫ..............................................18
2.1. Тиімді шешімнің бар болуы..................................................................18
2.2. Тиімділіктің жеткілікті шарты.............................................................19
2.3. Итерациалық алгоритм.........................................................................22
2.4 Модельдік есеп үшін итерациялық алгоритм……………………….24
ҚОРЫТЫНДЫ..................................................................................................30
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР....................................................................31
Кіріспе
Қазіргі кезде тиімді басқару теориясында дербес туындылы теңдеулерімен сипатталатын есептер ерекше орын алады. Көптеген әдебиеттерде жүйелердің шешімділігі, жеткілікті шарты көрсетілген және шешу алгоритмі құрастырылған. Тиімді басқару теориясына бағытталған ғылыми жұмыстардың арасында келесі А.Г Буковскийдің /1/ Ж.Л.Лионстың /2/ еңбектерін айтуға болады дербес туынды теңдеулермен сипатталатын тиімді басқару есептерінде басқару көп жағдайларда оң жағынан немесе шекаралық және бастапқы шарттарына кіреді. Коэффицент арқылы басқару жүйелері сызықты емес және жеке зерттеуді қажет етеді. Коэффицент арқылы басқару системасы С.Я.Серовайскийдің /3/, Ж.Л. Лионстың /2/ еңбектерінен қарастырылған. Тиімді басқару теориясын оқи отырып көптеген проблемалдардың ішіндегі дербес туындылы есеп үшін шектік есебіне қатысты жүктелген теңдеулер ерекше орын алады. Жүктелген теңдеуі мынандай
обылысында (1)
мұндағы – дифференциалды оператор – дифференциалды және интегро- – дифференциалды оператор. функциясы бойынша - нен кіші өлшемді көп бейнелеуде ізін алу операциясын құрайды.
1-түрдегі теңдеулер математикалық физиканың теріс есептерінде сызықты емес теңдеулерін зерттегенде интегро дифференциялдық теңдеулердің сандық шешімін алғанда, динамикалық объектілерді (мұнай және газ сымдарында) басқаруда т.с.с жүйелерде кездеседі.жүктелген теңдеулер шекаралық есептер үшін кең тараған теорияны тік қолдануға мүмкіндік жоқ.
Жүктелген интегралдық теңдеуін В.М.Будака, А.Д. Искендировтың (/4,5/) еңбектерінде зерттелген.
А.М.Нахушевтың және оның шәкіртерінің еңбектерінде жүктелген теңдеуі үшін шектік есебі тереңдете айтылған. Оның жұмысында және оның шәкірттерінің жұмысында үзіліссіз функциялар класында жүктелген теңдеулердің шешімінің бар және жалғыз болуы қарастырылған. Осы бөлімде параболалық типте жүктелген теңдеуі үшін шектік есептің Соболев кеңістігіндегі шешілу А.Д.Искендировтың, Будаканың (/4,5/)М.Т.Дженалиевтың жұмыстарынан оқығамыз.
Уақытқа байланысты физикалық жүйені қарастырайық шектеуі Г болатын кеңістіктегі облыс (жиын)
Бұл аймақтық Г-шегіндегі біржақты локальды үзілісті деп, , , -есептің шешімі
обылысында
обылысында (2)
мұндағы - басқару - дөңес тұйық жиын ., өлшемді көпбейнелер есептің қойылуы
(1) функционалды минимумға жеткізетін жұпты таңдап аламыз
(3)
мұнда , , , ,
Коэффициенті регулярлы емес шектік есептің шешілуі және сызықты жүктелген параболалық типтің теңдеуі үшін тиімді басқару сұрақтары, басқару коэффициентін зерттеу жұмыстары қарастырылды . Бірақ жүктелген теңдеу басқару коэффициенті қосымды жүктелген жағдайда кейбір әртүрлі мөлшерінде бірінші рет қарастырылады Сондықтан есептің қойылымы жай болып табылады ал бұдан актуалдық проблема
Бітіру жұмыстың мақсаты шектік есептің шешімділігін, жүктелген параболалық теңдеудің коэффициентерін тиімді басқару есебінің шешімінің бар болуын зерттеу, тиімділіктің жеткілікті шартын алу, итерациялық алгоритм құрастыру.
1. Жорамал бағалар және шешімінің бар болу және
жалғыздық теоремасы.
1.1 Есептің койылуы.
Басқару есебі келесі түрдегі шектік есеп арқылы берілсін.
- - шектелген Т шекаралы облыс болсын: , , , облысының бір жағында локальды жатады. Келесі шектік есеппен бейнеленген басқару процесін қарастырайық. .
, (4)
облысында
обылысында (5)
обылысында (6)
Мұндағы - дөңес, тұйық жиын өлшемді көпбейнелер -да,
бекітілген нүктелер мен үшін
(7)
Сапалық критерийі келесі функционалмен берілген
(8) мұнда .
Тиімді басқару есебі (4)-(7) шарттарды қанағаттандыратын және (8) функционалды минимумға жеткізетін жұпты табу керек. Бізге белгілі, ортақ сұрақтың біреуі, шекаралық есеп теориясында дербес туындылы теңдеу үшін функционалдық кеңістіктерді таңдау. Осы бөлімде параболаның типте жүктелген теңдеуі үшін шектік есептің Соболев кеңістігіндегі шешілу қарастырылады. (4)-(6) шектік есептің бір мәнді шешілу теоремасы және тура таңдалған кеңістіктің функционалы орнатылған.
1.2. Шектік есептің бар болу және жалғыздық
теоремасы.
Теорема 1. (7) шарт орындалсын онда және
(4)-(6) есептің . жалғыз шешімі болады. Бұл шешім бастапқы берілгендерден үзіліссіз тәуелді, яғни бейнелеу кеңістігінен кеңістігіне үзіліссіз бейнелеу.
Мұндағы.,
Д/уі: (4) теңдеуінен ға скаляр көбейтейік.
(9)
мұндағы Лаплас операторы
Содан, келесі теңсіздікті пайдаланайық:
(10)
үшін және .
(9)-теңсіздіктен, (10) теңсіздікті пайдаланып аламыз
. (11)
Бірінші қосындыны (11) теңсіздіктің оң жағын Гальдер (4) теңсіздігі арқылы бағалайық.
(12)
мұнда теңсіздіктен
, (13)
Онда (11)-ден аламыз
мұнда
Содан соң, Коши теңсіздігін пайдаланып
, (14)
келесі түрде жазуға болады...
КІРІСПЕ...............................................................................................................4
1. ЖОРАМАЛ БАҒАЛАР ЖӘНЕ ШЕШІМНІҢ БАР БОЛУЫ ЖӘНЕ ЖАЛҒЫЗДЫҚ ТЕОРЕМАСЫ..........................7
1.1. Есептің қойылуы.....................................................................................7
1.2. Шектік есептің бар болуы және жалғыздық теоремасы......................8
2. ТИІМДІЛІКТІҢ ЖЕТКІЛІКТІ ШАРТЫ..............................................18
2.1. Тиімді шешімнің бар болуы..................................................................18
2.2. Тиімділіктің жеткілікті шарты.............................................................19
2.3. Итерациалық алгоритм.........................................................................22
2.4 Модельдік есеп үшін итерациялық алгоритм……………………….24
ҚОРЫТЫНДЫ..................................................................................................30
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР....................................................................31
Кіріспе
Қазіргі кезде тиімді басқару теориясында дербес туындылы теңдеулерімен сипатталатын есептер ерекше орын алады. Көптеген әдебиеттерде жүйелердің шешімділігі, жеткілікті шарты көрсетілген және шешу алгоритмі құрастырылған. Тиімді басқару теориясына бағытталған ғылыми жұмыстардың арасында келесі А.Г Буковскийдің /1/ Ж.Л.Лионстың /2/ еңбектерін айтуға болады дербес туынды теңдеулермен сипатталатын тиімді басқару есептерінде басқару көп жағдайларда оң жағынан немесе шекаралық және бастапқы шарттарына кіреді. Коэффицент арқылы басқару жүйелері сызықты емес және жеке зерттеуді қажет етеді. Коэффицент арқылы басқару системасы С.Я.Серовайскийдің /3/, Ж.Л. Лионстың /2/ еңбектерінен қарастырылған. Тиімді басқару теориясын оқи отырып көптеген проблемалдардың ішіндегі дербес туындылы есеп үшін шектік есебіне қатысты жүктелген теңдеулер ерекше орын алады. Жүктелген теңдеуі мынандай
обылысында (1)
мұндағы – дифференциалды оператор – дифференциалды және интегро- – дифференциалды оператор. функциясы бойынша - нен кіші өлшемді көп бейнелеуде ізін алу операциясын құрайды.
1-түрдегі теңдеулер математикалық физиканың теріс есептерінде сызықты емес теңдеулерін зерттегенде интегро дифференциялдық теңдеулердің сандық шешімін алғанда, динамикалық объектілерді (мұнай және газ сымдарында) басқаруда т.с.с жүйелерде кездеседі.жүктелген теңдеулер шекаралық есептер үшін кең тараған теорияны тік қолдануға мүмкіндік жоқ.
Жүктелген интегралдық теңдеуін В.М.Будака, А.Д. Искендировтың (/4,5/) еңбектерінде зерттелген.
А.М.Нахушевтың және оның шәкіртерінің еңбектерінде жүктелген теңдеуі үшін шектік есебі тереңдете айтылған. Оның жұмысында және оның шәкірттерінің жұмысында үзіліссіз функциялар класында жүктелген теңдеулердің шешімінің бар және жалғыз болуы қарастырылған. Осы бөлімде параболалық типте жүктелген теңдеуі үшін шектік есептің Соболев кеңістігіндегі шешілу А.Д.Искендировтың, Будаканың (/4,5/)М.Т.Дженалиевтың жұмыстарынан оқығамыз.
Уақытқа байланысты физикалық жүйені қарастырайық шектеуі Г болатын кеңістіктегі облыс (жиын)
Бұл аймақтық Г-шегіндегі біржақты локальды үзілісті деп, , , -есептің шешімі
обылысында
обылысында (2)
мұндағы - басқару - дөңес тұйық жиын ., өлшемді көпбейнелер есептің қойылуы
(1) функционалды минимумға жеткізетін жұпты таңдап аламыз
(3)
мұнда , , , ,
Коэффициенті регулярлы емес шектік есептің шешілуі және сызықты жүктелген параболалық типтің теңдеуі үшін тиімді басқару сұрақтары, басқару коэффициентін зерттеу жұмыстары қарастырылды . Бірақ жүктелген теңдеу басқару коэффициенті қосымды жүктелген жағдайда кейбір әртүрлі мөлшерінде бірінші рет қарастырылады Сондықтан есептің қойылымы жай болып табылады ал бұдан актуалдық проблема
Бітіру жұмыстың мақсаты шектік есептің шешімділігін, жүктелген параболалық теңдеудің коэффициентерін тиімді басқару есебінің шешімінің бар болуын зерттеу, тиімділіктің жеткілікті шартын алу, итерациялық алгоритм құрастыру.
1. Жорамал бағалар және шешімінің бар болу және
жалғыздық теоремасы.
1.1 Есептің койылуы.
Басқару есебі келесі түрдегі шектік есеп арқылы берілсін.
- - шектелген Т шекаралы облыс болсын: , , , облысының бір жағында локальды жатады. Келесі шектік есеппен бейнеленген басқару процесін қарастырайық. .
, (4)
облысында
обылысында (5)
обылысында (6)
Мұндағы - дөңес, тұйық жиын өлшемді көпбейнелер -да,
бекітілген нүктелер мен үшін
(7)
Сапалық критерийі келесі функционалмен берілген
(8) мұнда .
Тиімді басқару есебі (4)-(7) шарттарды қанағаттандыратын және (8) функционалды минимумға жеткізетін жұпты табу керек. Бізге белгілі, ортақ сұрақтың біреуі, шекаралық есеп теориясында дербес туындылы теңдеу үшін функционалдық кеңістіктерді таңдау. Осы бөлімде параболаның типте жүктелген теңдеуі үшін шектік есептің Соболев кеңістігіндегі шешілу қарастырылады. (4)-(6) шектік есептің бір мәнді шешілу теоремасы және тура таңдалған кеңістіктің функционалы орнатылған.
1.2. Шектік есептің бар болу және жалғыздық
теоремасы.
Теорема 1. (7) шарт орындалсын онда және
(4)-(6) есептің . жалғыз шешімі болады. Бұл шешім бастапқы берілгендерден үзіліссіз тәуелді, яғни бейнелеу кеңістігінен кеңістігіне үзіліссіз бейнелеу.
Мұндағы.,
Д/уі: (4) теңдеуінен ға скаляр көбейтейік.
(9)
мұндағы Лаплас операторы
Содан, келесі теңсіздікті пайдаланайық:
(10)
үшін және .
(9)-теңсіздіктен, (10) теңсіздікті пайдаланып аламыз
. (11)
Бірінші қосындыны (11) теңсіздіктің оң жағын Гальдер (4) теңсіздігі арқылы бағалайық.
(12)
мұнда теңсіздіктен
, (13)
Онда (11)-ден аламыз
мұнда
Содан соң, Коши теңсіздігін пайдаланып
, (14)
келесі түрде жазуға болады...
Толық нұсқасын 30 секундтан кейін жүктей аласыз!!!
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?