Алматы қаласы

Жақсы екен ғой Алматым,
Алтын үйек астанам.
Осы екен ғой жаннатың
Атам қазақ аңсаған.
Келдім сені сағынып,
Алтын ұям - Алматым.
Кең көшеңде басар нық
Мен бір ақын солдатың.
От пен темір сайысқан
Келдім майдан төрінен.
Жер құшам деп көр құшқан
Жауды жеңіп келдім мен.
Сағынышын солдаттың
Сен сұрама, мен айтпан.
Кетті шығып бір ұшқын
Кеудемдегі шыңайттан.
Күлкі-жасы аралас,
Ақын да бір жас бала.
Тербет өзің, мауқын бас,
Алтын бесік - астана.
Жүрмін жортып қызықтап,
Көше қоймай баспаған.
Сыбырлайды жапырақ,
Жалт қарайды тас маған.
Өкпе, назға - манафест,
Жатыр құшып достарым.
Сары алтын күн, думан кеш,
Қанар емес құмарым.
Ән мен күйді сапырған
Сал домбыра- сал ожау;
Сабырлы оймен отырған
Бір қария Алатау.
Неткен сұлу өмір ең!
Қарай берем үңіліп.
Ғажайып бір мейірмен
Келешегің тұр күліп.
Жақсы екен ғой Алматым
Алтын тулы астанам.
Осы екен ғой жаннатың
Атам қазақ аңсаған.

Алматыдан кеткелі

Алматының – сағындырды аймағы!
Алатаудың асқаралы айбары.
Көркін жүрген тамаша ғып кешегі
Кеңсайдағы бар қазақтың қаймағы...
Арманына жетпей кеткен ақынның
Артық Үні секілденген ай дағы...
Қызыл күрең құлағындай жастықтың,
Күлбіреген қайдағы мен жайдағы...
Көктөбеде күліп қалған көктемім,
Көктеміме қылдай өкпем жоқ менің!..
Қайыңы мен қарағайы қайысқан
Киелі жер, кеттім алыс...
Сөкпегін!
ҚазМУ жаққа қарайлаймын – қайда деп,
Қара Нанды бөліп жеген көп керім...
Іріткі ой, іркілме де!
Іре мұң...
Ірікпеуде іштегімді – бір Емім!
Көшедегі көөөөп пендеде көзім қап,
Тар кеудеде талықсиды жүрегім...
Тас төсенген тротуарлар торығып,
Тоздырды ма тобылғы Ұлдың реңін?..
Сағынар күн алда сені көп пе еді?
Ақтөбеге күз де түсті – жеткелі...
Қылтанағы аз Дала ендігі – көшем де,
Көктемім де, мен жұтатын оттегі...
Аласұрып тау іздейді тек көзім,
Алатаудың бауырынан кеткелі...
Қылышына сыз қатырып батыр Күз,
Көлеңкеме қарайды аяп,
Ақырғы із...
Қаруытқан қара ағаштан Жан іздеп,
Қара түнге сіңіп бара жатырмыз...
Әр арманың айнытып ап осылааааай!
Ауылға кеп,
Ауырып жүр ақын қыз...

Боз далада боз қырауды жамылған,
Бозамық таң баяу атты салып ән.
Бота-көңіл бүгін неге боздайды,
Алатауды сіз ғана ма сағынған?

Алатауды Сіз ғана емес сағынған.
Алау қарып жүрегімді, лағылдан
Алқа таққан аппақ Айдың астында,
Атқан таңға жыр үзгенмін жанымнан.

Баққа бірақ бөленбеді бар маңым.
Алатаудан асып кетті арманым.
Алматыда бір Өлеңім бар еді,
Сағыныштың сезіндірген салмағын.

Ол да менен жырақтады. Қазір мұң
Өлкесіне өлең болып жазылдым.
Көктөбеден көктем көшіп кеткендей,
Көңілімнің ұрлады екен жазын кім?

Алматым-ай! Ал-ма-тым-ай! Алматы!
Арманымның арман болып қалды аты.
Қойныңдағы қара өлеңнің сынығын,
Сүйіп ем ғой! Сүйікті ете алмады...

...Өксік толы өмір деген осы де.
Өкпемді артып, өкінейін несіне?
Сағынғаным шын болса да, өтірік.
...Алматыны салмаңызшы есіме!!!

*****

Ақша бұлтқа қондырып арманымды,
Тауға теңеп тәкаппар талғамымды.
Алматы, аңсарыма айналдырдың,
Өзіңде өлең өріп қалған ұлды.

Білмеймін сол серінің серті кімде?
Елсізде жүргендеймін елтіп үнге.
Жайыққа қаламымды малып койып,
Жыр жазып жабығамын жер түбінде.

Суықпын, сіңіп кетті ғайыпқа үнім,
Сергелдең сезіміме лайық мұңым.
Алатау, махаббаттан мән сұрама,
Сүйгенім үшін ғана... айыптымын.

Жанымды қайтсем екен шерге малған,
Мерт болды-ау мұңға айналып мендегі арман.
Аласұрып іздеймін әлі күнге,
Алматы, Жүрегімді сенде қалған.

Ақша бұлт жаспен жуып көздің нұрын,
Алатау жұбатады өз мұңлығын.
Алма төс, алтын зерлі бұл шаһардың,
Азабы ауырлаған.
Сездім бүгін.

Үйіріліп ерте соқты тағдыр күзі,
Алматы – Алатаудың жалғыз қызы.
Сол қыздың қыстығып бір өксігені,
Секілді жылап ұшқан қаздың жыры.

Адыра қап күймедегі мандатымыз,
Алынбай биде кегі, ханда ақымыз.
Жырымды тыңдамайды жылап айтқан,
Солқылдап жатыр үнсіз Алматы – қыз.

Шығыстан соққан дауыл қарға ұласып,
Қалды ма тағы дауға зарлы басың.
Мен емес!
Сені мұнда талақ еткен
Жыласа, зар еңіреп хан жыласын!

Қып-қызыл намысыңды ит ап қашып,
Құзғындар жетті тағы қипақтасып...
...Тізесін құшып жатқан Алматының,
Алатау қояды үнсіз сипап басын.

Құлай сүйіп өмірімен, өлеңмен,
Сені Алматы - ару дейді ел,
Сенем мен.
Көйлегіңнің етегіне ілесіп,
Көлбең қағып мен де артыңнан жөнелгем.

Қарсы алдымда жалаңаштап кіндігін,
Сол Алматы маған қарап тұр бүгін.
Алатаудың жас тоқалы секілді,
Жанарына жасырған бір сұмдығын.

Кездесу де, күю, сүю - түс бәрі,
Есімде жоқ қалай құлап, құшқаным.
Жүрегім деп айтты кейін сені ағам,
Мен жағамды ұстадым.

Ал сенің ше?!
Түрің де жоқ қымсынар,
Ақ төсіңе шайыр біткен ұмсынар.
Айдындықтай білегіңді жастанып,
Ақындардың өлетіні шын шығар.

Қайран, менің аппақ арлы далам-ай,
Қалай кеттім қайрылып бір қарамай.
Абайсызда арбалған бір бейбақпын,
Кешір мені, адал, аңғал – ағам-ай!
Қайсар Қауымбекұлы

Бұл қаланың есімі алты-ақ әріп,
Алты әріпке қандай мін бар тағарлық.
Шапсам әлі көшеңді дүбірлетер,
Құла тайы шабыттың қалса да арып.

Кірбең тартып тұрса да таң қабағы,
Сүймейтіндер бар ма осы нән қаланы.
Күні бойы жанымды қайғы мүжіп,
Түні бойы шайтанның арбады әні.

Байқайсың ба?
Серт өзге, ант басқа,
(Ажыратып білмедім танып баста)
«Ақын бол» деп ауылдан алып келді,
Құдай ұрғыр арманым алып қашпа.

Тірлік «сырын» кімдерден үйрендік кем,
Пендеміз ғой әр таңнан күйбең күткен.
Алматы жек көре алмайтыным –
Еліктей ерке қызын сүйгендіктен!
Жақсылық Қазымұрат

Түнгі Алматы

Түнгі Алматы!
Сұлусың, әдемісің!
Жымыңдайды төбеден бәлелі түн.
Жасыл бақ та сыбырсыз тына қалған
Сәлем салып тұруға кәделісің.

«Сайқал қала!»
Жырлаған ақын ағам
Жалғыз ауыз жырыңа татымағам.
Өлең-жыр өмірімнің бесігіндей
Жауһарыңның жұқсыншы таты маған.

Түнгі Алматы!
Сен жайлы жыр бастадым.
Айлы түнге ақ жүрек сырлас дәйім.
Құлақ түріп төбелер сыр аңдайды
Жапырағын қымтаған мұңдас қайың.

Мен келемін.
Жанымда саялы бақ.
Жүрісім де, жүрек те саябырлап.
Соғады.
Бірақ, нәзік ақын жаны
Қара түннің төсінен қаяу ұрлап.

Менің жарық жұлдызым-мың сан арман
Бәлкім, сенің нұрыңа мұң шағар жан.
Шуақ нұрын себеле жолдарыма
Қымсынбай аш жүзіңді тұмшалаған.

Түнгі Алматы, көркің-ай, керімдей,
Жүрегіме жабыстың желімдей.
Мәңгі ғашық Алматы, жаным саған
Өмірімнің айнымас серігіндей!!!

Алматыға наз

Мұнарланып Алатау
Қол бұлғайтын Көктөбең.
Арман жырым Алматы-ау
Алып-ұшып жеткен ем.

Мендегі мың қайғы мен
Шаттығымның куәсі.
Алматы еді қашаннан
Мен жазатын жыр аты.

Сыр ұрладым тасыңнан
Сезім толы көктемің.
Сеніменен ашылған
Жастығымның беттері.

Күрсінесің...
Байқаймын...
Мұңым басым менің де.
Жан сырымды айтайын
Шырылдасын көгіңде.

Әсем үнмен мүсіндеп,
Тербемекпін, Алматы.
Сұлу жырым үшін де,
Мен керекпін, Алматы!

Сендегі көп шеріңді
Қаламыммен ақтарам.
Босатып бер, төріңді
Өзге жұмақ жат маған.

Ұшырмақсың ұяңнан
Жанымды жер...
Алматы...
Құлап барам, қияңнан
Қолыңды бер, Алматы...
Алтыншапақ Хаутай