Қазақстандағы силикат өндірісі 2-сабақ (Химия, 10 сынып, IV тоқсан)

Пән: Химия
Ұзақ мерзімді жоспар: Бейорганикалық қосылыстарды және құймаларды өндіру
Сабақтың тақырыбы: Қазақстандағы силикат өндірісі 2-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты(оқу бағдарламасына сілтеме): 10.2.3.11 шыны, цемент өндіру үдерісі және олардың қолданылуын сипаттау;
Сабақ мақсаттары: -шыны,цемент өндіру үдерісі және олардың қолданылуы.

Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылармен сәлемдесу. Сыныптың сабаққа дайындығын тексеру.
«Сенен сұрақ,менен жауап» арқылы оқушылар өткен материалды естеріне түсіреді.әр оқушы қасындағы оқушыға екі сұрақтан қояды. Сабақтың тақырыбы және мақсаты таныстырылады
Оқушыларға оқу мақсаты таныстырылғаннан кейін суреттер бойынша сынып оқушыларын 2 топқа бөлінеді,интернет желісін пайдаланады,қосымша мәтін беріледі
1- топ : шыны өндірісі туралы
2- топ : цемент өндірісі туралы топтың ішінен оқушылардың қалауымен инженер технолог,бухгалтер –есепші сайланады.Әр топқа дайындалуға 10 мин уақыт беріледі,презентация немесе постер дайындауға болады.Әр топқа қорғауға 5 мин. Инженер технолог шыны өндірісі адамға ертеден белгілі екенін.Шыны өндірісі үшін қандай шикізаттар қажет екенін,кәдімгі шынымен ,хрусталь шынының айырмашылығын айтады.натрий мен калий силикатының артық мөлшеріндегі кремнеземмен аморфты мөлдір құймасын айтады.
Na2CO3+SiO2=Na2SiO3+CO2
CaCO3+SiO2+CaSiO3+CO2
Кәдімгі шынының формуласы Na2O · CaO · 6SiO2
Шыны – тұтқырлығы жоғары оттексіз қосылыстар мен оксидтер қоспаларының балқымасын салқындату нәтежиесінде алынатын аморфты қатты зат. Кристалдық заттарға тән торлар шыныда жоқ. Шынының белгілі бір балқу температурасы жоқ. Қыздырғанда 450˚С — тан бастап біртіндеп жұмсарады, 1000-1400˚С арасында сұйықтыққа айналады. Шыны бірден қатпайды, тек біртіндеп қоюланып қатады.
Есепші –бухгалтер шыны өндірісі үшін қолданылатын негізгі шикізаттар жөнінде мәлімдеме береді :
Негізгі шикізаттар Қосымша шикізаттар
Құм (SiO2), бояғыштар:
сода (Na2CO3), алтын, күміс, марганец оксидтері – күлгін
натрий сульфаты кобальт (ІІ) оксиді — көк түсті
поташ (К2CO3), Хром (ІІІ) оксиді – жасыл
бор (СаCO3), Никель (ІІ) оксиді – көк күлгін түс береді
қорғасын жосасы (Pb3O4),
мырышты ақ сырлар(ZnO),
каолин (Al2O32SiO2·2H2O),
доломит (СаCO3 ,MgCO3)......