Ілияс Жансүгіров (Қыс)

Қыс, қар, мұз, қырау, қылау - жерді көміп,
Бұлт бүркеп, тұман төніп, баса шөгіп,
Жер-көкті аяз бүріп, қызыл жалап,
Бұрқ-сарқ боран құсып, шашып, төгіп.
Кейде аяз, кейде бұрқақ, кейде қырбақ,
Кейде еркек, кейде күрпік, кейде сырғақ,
Жер тарпып, аспанды аршып алтын күрек,
Сапырар сұрапылды кейде бір уақ.
Ойда омбы, дөңде қағыл қырдың қары,
Жылмық, мұздақ болса - қырғындағы.
Қатындар қалтырасып судан қайтқан,
Қарғанып қыдырғанға қырдың шалы.
Көл өлік, қаз қуы жоқ дауыстаған,
Қалған құс - қарға, шөже, сауысқаннан,
Көтеріп көтеремін, көз түрткі боп,
Арсыз жоқ азық-шөбін тауысқаннан.
Шөкитіп шөбін тиеп шанасына,
Қазақ бар қатынасқан қаласына.
Ас-тойдың, бата оқырдың бірі де жоқ,
Мал қамы, ауыл алаш шаруасына.
Күн күңгірт, аспан шаңғыт. Қылаулаған.
Қылаудан бұта бұғып қырауланған.
Ол бір жұт, арамза қой қоздаған,
Ол бір құт, сиыр ерте бұзаулаған.
Қой, жылқы, қайрат қылып жерді қазған,
Ауыл да жүдеу-жадау қыстан азған.
Үсініп аяз, боран үскірікте,
Өткізген қырда өмірін малшы жазған.
Қорада жабуланған арық-тұрақ,
Шөмшеңдеп шөп айнала шыбыш, лақ.
Шанасын шиқылдатып, ит үргізіп,
Ауылға тартқан қонақ, ымырт уақ.
Болмаса түлкі алдырған, қасқыр атқан,
Бір қазақ таба алмайсың қысты ұнатқан,
Өтіпті «ақ қояндай» қырғын қыстар,
Түкірік түспей қатқан, жұрт жұтатқан.
Істеген жаздай еңбек Иван мұжық
Базарды асырап тұр мая бұзып.
Етпеген жаздай еңбек Иса қазақ,
Сасулы, көрінеді қыс құбыжық.
Жалғыз-ақ мектеп іші қыста қызық,
Балалар ду-ду оқып, жазып-сызып,
Үйде тар, далада қар, суық қысан,
Мектептен басқа жерде көңілсіздік.