№127 Сөз және оның құрамы (3 сынып, IV тоқсан )

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: «Демалыс мәдениеті. Мерекелер»
Сабақ тақырыбы: №127 Сөз және оның құрамы
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме) 3.3.1.1 жоспар/сызбаны қолдана отырып тірек сөздер арқылы әңгімелеу мәтінін, салыстыра сипаттау мәтінін; көмекші сөздер арқылы пайымдау мәтінін құрап жазу;
3.3.6.1 бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі жазу, жазу қарқынын жеделдету;
3.4.2.1 негізгі түбірге жұрнақтар жалғау арқылы туынды сөз жасау, түбірлес сөздердің мағынасын ажырату.
Сабақ мақсаттары:
Барлық оқушылар:
-үлгі негізінде сызба/кестені, тірек сөздер қолдана отырып сипаттау мәтінін құрап жазады;
-кең жолды дәптерде бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі үлгі негізінде жазады,
-түбір сөзге жұрнақтар жалғау арқылы туынды сөз жасайды.
Оқушылардың көбі:
-сызба/кестені қолдана отырып, бірлесе белгілеген тірек сөздер арқылы сипаттау мәтінін құрап жазады;
-кең жолды дәптерде бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі орта темппен жазады;
-туынды сөздердің құрамына ажырата алады.
Оқушылардың кейбірі:
-сызба/кестені қолдана отырып, тірек сөздер арқылы сипаттау мәтінін құрап жазады;
-кең жолды дәптерде бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі шапшаң жазады;
-туынды сөздердің жасалу жолын түсіндіре алады, туынды сөз жасайтын жұрнақтарды атай алады.
Сабақ барысы: (Ұ) Блиц сұрақтар:
Сөз неден құралады?
Сөзден не құраймыз?
Түбір деген не?
Қосымша деген не?
Түбір сөзге мысал келтір
Туынды сөзге мысал келтір.
(Т) Үй тапсырмасын тексеру
Оқушылардың ана тілі туралы тауып жазған мақал-мәтелдері мен қанатты сөздері, оларды қатыстырып құраған сөйлемдері, сөйлемдегі сөздерді сөз құрамына талдау барысы және жалғанған қосымшаларына (жұрнақ, жалғау) байланысты сөздерді топқа біріктіруі тексеріледі. Оқушылардың орындаған жұмыстары ауызша комментарий арқылы бағаланады.
1) Тапсырманы толық орындағандар - «Өте жақсы!», «Керемет!».
2) Тапсырманы жартылай орындағандар – «Жарайсың!, Жақсы!».
3) Тапсырманы орындауда қиналғандар – «Жақсы жұмыс! Әлде де еңбектен!»
Сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықталады.
Негізгі бөлім
3.1.3.1 (МК, Ұ; Т; Қ) Суретті қолдана отырып тірек сөздер арқылы сипаттау мәтінін құрап жазу. Өзара бағалау.
Тәуелсіздік күніне байланысты салынған суреттер көрсетіледі.
Сұрақтар қойылады:
-Суретте не бейнеленген? /ҚР Туы, Алтын адам, қанатты барыс/
-Суретке қарап не айтуға болады? /Егемен еліміздің нышандары бейнеленген/
-Берілген бейнелер ненің белгісі? /Тәуелсіздіктің белгілері/
-Осыған байланысты қандай мереке атап өтіледі? /1991 жыл 16-желтоқсаннан бастап Тәуелсіздік мерекесі атап өтіледі/
Тапсырма 1. Сурет негізінде және «Тәуелсіздік» ұғымына байланысты тірек сөздерді анықтау және белгілеу.
Тірек сөздер: 1986 жыл, желтоқсан ызғары, Одақ – империя, ыдырады, 1991 жыл, Отан, бостандық, тәуелсіздік, егемендік, ұлтжандылық, ұлтаралық, татулық, бірлік, бейбітшілік, жасампаз, жаңарған, Мәңгілік ел, абыройлы, мәртебелі, мемлекет, айналды.
Тірек сөздер негізінде жоспар құру
Жоспар:
1. Тарих беттерінен...
2. Желтоқсан ызғары.
3. Мәртебелі Қазақстан.
Оқушылар тірек сөздер мен жоспар негізінде сипаттау мәтінін алдымен өз бетінше бағалау критерийлері негізінде құрап жазады. Өз нұсқаларын топта жариялап, талқылайды. Топтың ішінен ең үздік деп тапқан мәтіндерін сыныпта оқиды. Мәтінге ат қояды. Топтар бір-бірін өзара бағалайды. Сынып ішінде талқыланған соң, бағалау критерийлеріне сәйкес келетін ең үздік сипаттау мәтіні таңдалынады.
Бағалау критерийлері:
-тірек сөздерді дұрыс белгілейді және қолданады;
-жоспар незінде сипаттау мәтінін құрап жазады.
3.3.6.1 (МК, Ө) Каллиграфиялқы нормаларды сақтап жазу.
37-жаттығу. Жаттығуды көшіріп, көркем жазады.
Оқушылардың кең жолды дәптерде бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі шапшаң жазуы қадағаланады.
3.4.2.1 (Ө, Ж, Қ) Сөз құрамына талдау.
37-жаттығу. Қарамен жазылған сөздерді сөз құрамына талдайды. Түбір мен қосымшаны тиісті белгілермен белгілейді.
Жалғанған қосымшаның (жұрнақ, жалғау) ерекшелігіне, байланысты сөздерді топтастырады. Өзара бағалау.
Бағалау дескрипторы:
-сөздің түбірін табады;
-туынды сөздерді анықтайды;
-жұрнақ пен жалғауды ажыратады.
39-жаттығу. Түбірлес сөздерді топтау.
Бір түбірден шыққан сөздерді топтап жазады......