Исатай туралы  ✍️

Қан майданда ерек жүрген,Маңғыстауы – жебеп жүрген!..Төбесіне бұлт үйрілсе –Бекет Атам демеп жүрген!..Қайырмасы:Ер Исатай, алыбым-ай!..Бөлек еді-ау..

ІҚаталап өлгенҚара жер,Қанымды іш те,Қана бер... Құралайдың күнінде Қырқарлансам —Қаһарыма Қормал болмас түбінде, Қорқып жатпай інінде Қарсы келсе..

1Данадан туған – Дара еді.Қарадан туған – Хан еді.Жұртына іңкәр жүрегіХалқына қамқор жан еді.Тақырларға таяныш,Пақырларға пана еді.Сұңқар болса –..

1Бар ма едіИсі қазақта,Исатайдан асқаның.Қапыда кеткен,Қайран Ер,Хас тірлікте – Қас-қағым.Опасыз мынау дүниедеОлай-бұлай болам деп,Ойламаған бас..

1Исі қазақ ішіндеИсатайдан асқан ер бар ма?Бекетай құмның бауыры,Тастөбеде деген жер бар ма?Құба дала,Құм Нарын – Қуалай қонған ел бар ма?Исатайды..

Бірінші бөлімБолмаған жанның таласы,Атына таныс олардыңБарлық қазақ баласы,Айып етпе, білгендер,Сөзімнің болса шаласы,Арғы атаң Беріш, БайсейітЖайық..

Салпы етек сары қатыннан,сары садақ асынып,Әлі талай ұл туар.Көресіні көріп жақыннан,Екі көзіне мұң тұнар.Шырғалаңнан шыға алмайОлар-дағы..

Жақсыға қосшы болғанда,Арайлы таң боп атқанмын.Жаманға қосшы болғанда,Бетім күйіп ұяттанҚызарып күн боп батқанмын.Төреге қосшы болғанда,Төбеге шығып..

Исатай ердің барында,Жарқырап жанған бағың да.Бөрілі Байрақ көтеріп,Бөрідей жорттың Нарында.Тізеңмен бұзып өтуші еңЖайықтың мұзын, қарын да.Ол жоқта..

Сені, Исатай, аңырап жоқтағаным –Мылтығымды жауыңа оқтағаным.Жол үстінде көз жұмған жолаушыдай,Жол үстінде бола ма тоқтағаным.Өледі деп ойлама..

Арман құсың тұрғасын жоғары ұшып,Дос болып ем өзіңмен қол алысып.Қасарыспа мінезге көшкенсің бе,Көңіліңде жібімей тоң қарысып.Арпалысқан шипа іздеп..

Білем, Маха, жеңістен алыстадым,Сонда да егеп найзамды тағы ұштадым.Олай-бұлай боп кетсем,Алла атынанЖақиямды өзіңе табыстадым.Жәңгір ханды сұлатып..

Мұнар сағым мұнартып көше берсін,Бірақ ердің соңынан көшелі ерсін.Ел болуды ойласа жұртым егер,Түнде мамық құс төсек төсенбесін.Жайшылықта бойдағы..

Исатай басшы болғанда,Махамбет қосшы болғанда.Қарағайға қуат біткен-ді,Қасқайып өскен орманда.Исатай басшы болғанда,Махамбет қосшы болғанда.Қара..

Қой бастамай серкелер серке бола ма,Қара кесек еті жоқ желке бола ма?Буырқанған ашуды тізгіндеп ұстап,Ақылдасып пішкен тон келте бола ма?Ақыл барда..

           Түркістан облысы,Түлкібас ауданы,Т. Рысқұлов ауылы,Б. Садықов атындағы жалпы орта мектебінің 11-сынып оқушысы Мелдебек Амина           ..

 

Шағын бұл дастанда 1837-1838 жылдары Исатай мен Махамбет бастаған шаруалар көтерілісне қатысқан батырлардың бірі болған Қабыланбайдың хан мен патша..

Беріштің ұраны — «Ағатай!». Ағатай атамыз жасында Қайдауыл деген батырының қызына үйленеді. Онан Бұқай деген бір бала туады. Бұқай жиырмаға..

Қылыш бол алмас жүздi, асыл жiгiт,Түсiрер қас жауының басын жұлып.Бiздерге жасық болу жараспайды,Исатай,Досан жерiн басып жүрiп.Жалын бол лапылдаған..

(Қазіргі қазақ әліпбиіне түсірілген көшірмесі)Ереулі атқа ер салмай,Егеулі найза қолға алмай,Еңку-еңку жер шалмай,Қоңыр салқын төске алмай,Құбыланы..

Кешегі Исатайдың барындаАлақандай НарындаБасушы едім құлаштай.Жәбір беріп, жала етсең,Былғанған басым ыласқа-ай.Мен бір шарға ұстағанқара балта едім..

(Исатайдың атынан)Күн жадына қарасам,Жеддінің оны - құралай.Аспаннан борап қар жауып,Аштырмайды көзімді,Қақтырмайды кірпікті,Соғады боран..

Арғымақтан туған қазан ат,Шабуыл салса нанғысыз.Қазан аттан туған қаз мойын,Күніне көз көрінім жер шалғысыз.Айырдан туған жампоз бар,Нарға жүгін..

Исатай шыққан бас болып,Хан ұлымен қас болып.Арыстанымның баласыАдағанда ел таппай,Адасқанда жөн таппай,Арманда қалды жас болып.Мен Нарыннан..