file loc phone login_m arrow_left arrow_right author ca cat compl coms del down fav fav_del fav_m fav_m_del fb gp left like login mail od reply right search sort sort_down sort_m sort_up tw up view vk ya

Поиск по сайту

По Вашему запросу найдено 322 ответов (Результаты запроса 1 - 50) :

Шыбық шығарма. 3 сынып

 Шыбық  Март айының орта кезі. Түске қарай үй төбелерінен  қар тамшылары іргеге  сырт-сырт тамып, майда самал жел ағаштардың  сидаң бұтақтарын тербейді. Таң алдында  торғайлар  ағаш бастарына қонып, дүрліге ұшып, көктемнің &n...
Әдебиеттік оқу
Толық

ҰЛТТЫҢ БОЛАШАҒЫ – ҰРПАҚ ТӘРБИЕСІНДЕ

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев: «Балалар – мемлекетіміздің жарқын болашағының кепілі. Сондықтан да алдағы жылды Балалар жылы деп жариялау керек деп есептеймін», – деп биылғы 2022 жылды Балалар жылы деп жариялады.

Кеңестер
Толық

Қазақ мақал мәтелдері

 Қазақ мақал-мәтелдері2ҚАЗАҚ МаҚАЛ- МӘТЕЛДЕРІАлматы«БАЛАУСА»баспасы 2013Қазақ мақал-мәтелдеріУДК 821.512.122ББК 84 Қаз-7Қ 17 Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі Ақпарат және мұрағат комитеті «Әдебиеттің әлеуметтік маңызды түрлерін басып шығару...
Word құжаттары
Толық

Мен Кіммін?

Мен кіммін? кіммін өзі өмірде,
Білгің келіп тұрған болар сеніңде.
Мен жайғана ұлы болам Қазақтың,
Сын келтірмес өле өлгенше сенімге.

Өлеңдер
Толық

Бауыржан Момышұлы

Алатын кезде – алға озып,беретін кезде артта бұғып қалатын,алғаны мен бергенін жіпке тізіп санайтын адамнан аулақ жүр.Ондай адамнан құтылудың өзі-үлкен олжа.
* * *
Адам ешкімге сенбей,бәріне күдіктеніп,айналасындағыларды ылғи “алдамшы”, “қу ”, “ нашар адамдар” деп ойлап жүрсе,тура сондай сұмырайлар кездесе береді,қасыңа топталып,жинала береді.

Қанатты (нақыл, ұлағатты) сөздер, афоризмдер
Толық

22 Наурыз - Наурыз мейрамы

Наурыз мейрамы — ежелгі заманнан қалыптасқан жыл бастау мейрамы. Қазіргі күнтізбе бойынша (наурыздың 22) күн мен түннің теңесуі кезіне келеді.Көне парсы тілінде нава=жаңа + рәзаңһ=күн, «жаңа күн» мағынасында, қазіргі парсы тілінде де сол мағынамен қалған (но=жаңа + роуз=күн; мағынасы «жаңа күн»), яғни «жаңа жылды» (күн өсуін белгілеуі) білдіреді. 2010 жылдан бастап Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас ассамблеясы «Халықаралық Наурыз күні» қарарына сәйкес 21 наурыз - Халықаралық Наурыз....
Рефераттар
Толық

Қияли

Оның қияли түгі де жоқ, ауылдың көп адамдарының бірі ғана. Бірақ қиялилау екені де рас, жұрттың бəрі айтып жүр.
«Əдейі күлдіру үшін істейді» деп, ол жігіттің барған сайын ел аузынан тастамайтын қылжақбас атанып бара жатқанын қызғанатындар да табылатын. Басқаларды білмеймін, əйтеуір, өзім қара жолдың шетіндегі қос бөлмелі ағаш үйге көзім түскенде, сол алқам-салқам қорасы бар, жұпыны баспананың маңында жыбыр-жыбыр....

Әңгімелер
Толық

Қобыланды батыр

...Ұйықтап жатып Құртқа түс көрді, Қиыншылық іс көрді.

Тұрып Құртқа жылады, Айтпаған нәрсе қалмады. Қайдағы нәрсе қозғалды, Көзінің жасы төгіліп.

Жағасының бауы сөгіліп, Өзінің туған анасы Ақзарбапқа барады, Барады да жылады.

Жылады да толғады:

—Бүгін түнде түс көрдім, Түсімде жаман іс көрдім. Кешегі кеткен балаңның Қанатына қаз қонып, Қайрыла алмай барады. Мұртынан мұз жауып, Бұрыла алмай барады.

Қараша таудай нас басып, Көтеріле....

Түс жору
Толық

ХАРОН АР-РАШИД ПАТШАНЫҢ ТҮСІ

Менің естуімше, Харон ар-Рашид түс көріпті: түсінде оның аузындағы барлық тісі түгел түсіп қалған екен. Таңертең ол түс жорушысын шақырып алып:

—Бұл түстің жоруы не болмақ?—деп сұрайды. Түс жору- шысы былай дейді:

—Мұсылмандардың әміршісінің өмір жасы...

Түс жору
Толық

Әзім әңгімесі - Абай Құнанбаев

Бір сөзім Мың бір түннен оқып жүрген,

Өлең қып сол сөзімді айтқым келген.

Болыпты ағайынды екі жігіт,

Бағдатта Мұстапа мен Сапа деген.

 

Екеуі жетім еді әкесі өлген,

Талаптан жетеміз деп....

Поэмалар
Толық

Табиғат туралы жұмбақтар

Қу талақай үйірілген,
Желден шүй кейірілген.
Құйын

Бір хайуан елге мәшһүр таңғажайып,
Жүреді кейде көп боп, кейде азайып.
Барлығы көпке мәлім болса - дағы,
Еш адам ұстай алмас ебін тауып.
Құйын
Жұмбақтар жауабымен
Толық

Сәулет өнері

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Сәулет өнері туралы түсінік беру
Дамытушылық: Шығармашылық қабілеттерін, өнерге қызығушылықтарын дамыту. Ғимарат жобасын сыза білуге үйрету
Сабақ жоспары
Толық

5-6 сынып

Аңдатпа

Диктанттар мен мазмұндамалар жинағы 5–6 - сыныптар үшін «Қазақ тілі» пәнінен типтік оқу бағдарламасына сай құрастырылған. Әр сыныпқа ғылымдық және тәрбиелік мәні бар мәтіндер енгізіліп отыр. Оқу-әдістемелік құрал (оқыту қазақ тілді) қазақ тілі мен әдебиет пәні мұғалімдеріне ұсынылып отыр.

 
Пікір жазғанғандар:
А.А.Токкужин  Новоселов орта мектебінің жоғары санатты қазақ тілі мен әдедиет пәні мұғалімі
Г.Б. Бекиш Аудандық білім бөлімінің әдіскері

Диктанттар
Толық

Абай шығармашылығының жаңғыруы

Рухани жаңғырудың аясында
Адырна жобасының арнасында
Жалғадым Абай «Әзім» әңгімесін
Мерейлі той барша қазақ даласында

Жаңғыру тамырдан тарап, бойға енген ұлттық құндылық пен байлықты игеру. Игере отырып, соның жолында қайта жаңғыру, қайта өсу. Жаңғыру жолында бабалардан мирас болып, бүгінде бойымызға сіңген ізгі қасиеттерді қайта түлетуіміз керек. 12 сәуір 2017 Н.Ә.Назарбаевтің «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласында бұл жайлы ерекше айтылған. Абай шығармашылығын жаңғырту мақсатында қолыма қалам алым аяқталмаған «Әзім» әңгімесін аяқтауға....

Шығармалар
Толық

ҚАСҚА АЙҒЫРДЫҢ ҚАСИЕТІ немесе жершіл жануар жайлы бір үзік сыр

Қаратаудың бауырында өскен Қасқа айғыр құлын күнінен-ақ болмысы дара, бітімі бөлек жануар еді. Оның кең жауырын, ұзын жалды, бөкен қабақты түр-тұрпатын көрген кісі қызықпай қалмайтын.
Біздің ауыл Қаратаудың қос бұрымындай Үлкен және Кіші Бөген өзендерінің нақ ортасынан орын тепкен шұрайлы өлке – Ақбастау. Бабын тапқан диханға барын берген жері жомарт, адамдары ақкөңіл, кез-келген үйіне бас сұқсаңыз ас-суын ұсынбай аттандырмайтын қонақжай қалыпты халқы бар берекелі мекен. Жастары көргенді, қарттары шежірешіл, кішісі үлкенін сыйлаған өнегелі, өрісті өлке. Осындай құтты мекенде береке-бірлігіміз тасып, шаңырағымыз шаттыққа...

Шығармалар
Толық

Келттердің Төре-Билері

Друидтар қазақ тарихымен тығыз байланыста және келттік «друид»  терминінің тамыры қазақ мәдениетінен бастау алады. Бұл пікір менің жалпы қазақ тарихы мен мәдениетінің ықылым замандағы іздерін зерттеп, барлық
халықтардың ата-тегінің қазақтар болып табылуын дәлелдеуге негізделген
ғылыми еңбектерімде әлемнің бірқатар ұлыстары мен қазақтардың, олардың
қатарында, қазақтар мен келттердің ата....

kz
Толық

Балаларға күлкілі анекдоттар мен әзілдер

Түлкі қоянға қоңырау шалады:

- Екеумізге піл сәлемдеме жіберіпті. Ашып қарасам ішінде он апельсин бар екен. Сегізі саған, ал сегізі маған.

- Түлкі, сегізді сегізге қоссам он болмайды ғой?

- Ешнәрсе білмеймін. Сегізін жеп қойдым.

 


Пингвин мен зебра фотографқа келеді. Фотограф сұрайды:

-  Сіздерге суретті түрлі-түсті қылып шығарайын ба?

Зебра айтады:

-  Керек емес, ақ-қарасы да жеткілікті.

Анекдоттар мен әзілдер
Толық

Жеңге тілегі

Аға барда жайыңды әр кез ұғатын,
Сондықтан да бағаң биік тұратын.
Сен де енді мақсаты мол өмірден
Қалап апсың қыз жолының мұратын.

Шежіресін тауыспастан өтпек күн,
Тәлімі бар сені өсірген мектептің,
Ерке болдың, кішкентай....

Өлеңдер | Құттықтау, тілектер
Толық

Ә.Кекілбаевтің «Құс қанаты» шығармасындағы әйелдер бейнесі

Зерттеудің мақсаты: қазақ әдебиетінің іргелі суреткері, белді өкілдерінің бірі Әбіш Кекілбаевтың шығармаларында әйел образын зерделей түсу, көпшілікке таныстыру.

Міндеттері:
- Ә.Кекілбаевтың еңбектеріне шолу жасау;
- «Құс қанаты» повесіндегі әйел образына үңілу;
- Кейіпкер Айсауленің өмірін зерттеу.

Өзектілігі: Әбіш Кекілбаев «Құс қанаты» ғұмырнамалық повесінде өз анасы Айсәуленің бейнесін сомдайды. Ана махаббаты сезімін ұғындыру, ана мен бала арасындағы байланысты қалыптастыру; өз жақын-туыстарымен жақсы қарым-қатынаста болу.

Ғылыми жобалар
Толық

Жаманнан жирен, жақсыдан үйрен (колледж)

Сәлеметсіздер ме! Сіздермен, шын жүректен тәрбие сағатын бастауға қуаныштымын. Адамның өмірі тамаша, сәулетті көктем емес пе? Еліміздің әрбір адамы қалауынша өмір сүруге құқылы. Ал енді өмір туралы, денсаулық туралы ойланып көрейікші. Адам өмірі ғажайып нәрсе болғанымен, қас қағым сәтте үзіледі. Сол жіпті үзетін дерт- наша, темекі, арақ. Қазіргі таңда бүкіл әлемді толғандырып отырған мәселелердің бірі – адам денсаулығы. Адам өміріне қауіп төндіретін жағдайларға соғыс, ашаршылық, экологиялық жағдайлар және адам ағзасын азғындайтын зиянды әрекеттер жатады.
Осы жағдайлар ішінде бізге түсінбеушілік тудыратын соңғысы, яғни адам ағзасын азғындайтын зиянды әрекеттер.
Бұлар қандай әрекеттер?
Бұлар: шылымқорлық, ішімдік, нашақорлық т.б. Бүгінгі тәрбие сағатында біз осы зиянды әрекеттер туралы әңгіме қозғап, солардан сақтану жолдарын қарастырамыз.

Автор: Сопбекова Меруерт Жумабековна

Тәрбие сағаттар
Толық

Ұлттық таным отбасынан басталады

Қазақ халқының ұлттық танымы ғасырлар бойы қалыптасып, бекем орныққан, сондықтан да ол қазақ рухын небір күйзелістерден аман алып келе жатқан айрықша қасиетке ие. Халқымыздың сол қасиетін танытатын формула күллі материалдық байлықтан адами құндылықты биік қоятындығымен ерекшеленеді.

Шығармалар
Толық

Біз – әрқашан біргеміз! (Дүниетану, 3 сынып, I тоқсан)

Пән: Дүниетану
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: «Адамгершілік»
Сабақ тақырыбы: Біз – әрқашан біргеміз!
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 3.1.2.1 Сыныптың өзін-өзі басқару ережелерін түсіндіру және өз нұсқасын ұсыну.
3.1.2.2 Түрлі көзқарастар жағдайында сыныпта ұжымдық шешімді қабылдау жолдарын түсіндіру.
Сабақ мақсаттары: Оқушылар
• Сыныптың өзін-өзі басқару ережелерін құрастырады;
• ұжымдық шешім қабылдайды..........
ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ - Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар
Толық

Сатиралық ертегі: Ежігелді

Ертеде бір бай болыпты, байдың бір жалғыз баласы болыпты, аты – Ежігелді екен. Әкесі баласына қалың беріпті, баласын қайнына жіберіпті. Баласы барып, қалыңдық ойнапты. Ежігелді үйіне қайтты. Келе жатқанда ұры тонапты, жанында екі күміс теңге қалыпты. Үйіне жаяу келді, келсе, елін жау шауып кетіпті. Ежігелді кім екенін білмейді. Жұртында бір қотыр торы тай қалыпты, тайды алдына салып айдапты. Алдынан үш кісі көрініпті. Со кісі жақындапты. Ежігелді екі күміс теңгесін манағы қотыр тайдың құйрығының астына тығыпты. Бағанағы үш кісі келді, келіп сөйлесті. Үшеуі байлардың балалары екен. Олар келген соң Ежігелді тайды қамшыменен салды, соққан соң тай тышты, бағанағы теңгені Ежігелді алды.
Бағанағы үш кісі айтты: «Е, сен тайды сат!» – деді. Ежігелді: «Сатпаймын», – дейді. «Неге сатпайсың?» – деді. Күнінде тайым теңге тышат», – деді. «Біз екі дүз сом берейік!» – деді. «Сатпаймын», – деді. «Байлық қылсаң, үш дүз теңге берсең, сатамын», – деді.
Үш дүз теңге берді, тайды алды. «Мынаны қайтеміз?», – деді. Ежігелді айтты: – Үйіңе апар, – деді. – Жоңышқа, пішенге байла! Түн ортасында суғар, таң атып келе жатқанда соны бір суғар! Күн шыға
келгенде үйіңнің ішіне ақ кигіз жай! Тайды алып келіп, ішіне қоя бер. Құйрығынан ұстап, қамшыменен сабасаң, үйіңнің ішін күміс теңгеге толтыра тышар, – деді.......
Ертегілер
Толық

Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу

Это важно!

Абай (Ибраһим) Құнанбайұлы (1845-1904) — ақын, ағартушы, жазба қазақ әдебиетінің, қазақ әдеби тілінің негізін қалаушы, философ, композитор, аудармашы, саяси қайраткер, либералды білімді исламға таяна отырып, орыс және еуропа мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды көздеген реформатор. Абай ақындық шығармаларында қазақ халқының әлеуметтік, қоғамдық, моральдық мәселелерін арқау еткен.

Өлеңдер
Толық

Тіл дамытуға арналған мәтіндер

Мектеп оқушыларына қазақ тілін оқытудағы мақсат- оқушыларға диалог және монолог арқылы тіл үйрету, яғни қазақ тілінде біршама сөйлей білуге, сауатты жазуға дағдыландыру.
Сабақ жоспары
Толық

Жылуөткізгіштік. Конвекция. Сәуле шығару 2-сабақ (Физика, 8 сынып, I тоқсан)

Пән: Физика
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Жылу құбылыстары
Сабақ тақырыбы: Жылуөткізгіштік. Конвекция. Сәуле шығару 2-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 8.3.2.2 – жылу берілудің түрлерін салыстыру
Сабақ мақсаттары: Оқушылар білуі тиіс:
• Жылу берілудің түрлерін (жылуөткізгіштік, конвекция және сәуле шығару) білу;
• Жылуөткізгіштік, конвекция және сәуле шығару түрлерін салыстыру.........
ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ - Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар
Толық

Жылуөткізгіштік. Конвекция. Сәуле шығару 1-сабақ (Физика, 8 сынып, I тоқсан)

Пән: Физика
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Жылу құбылыстары
Сабақ тақырыбы: Жылуөткізгіштік. Конвекция. Сәуле шығару 1-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 8.3.2.2 – жылу берілудің түрлерін салыстыру
Сабақ мақсаттары: Оқушылар білуі тиіс:
• Ішкі энергияны жылу берілу арқылы өзгертудің түрлерін білу және салыстыру
• Экспериментті жоспарлау, сипаттау және.ғылыми тұрғыдан негіздеме жасау.........
ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ - Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар
Толық

Қиял-ғажайып ертегі: Гүл – Санобар

Ертеде араб елінде бір араб бай өтіпті. Аты Рашид екен. Рашид байдың үш ұлы болыпты. Үлкен ұлының аты Спандияр, ортаншы ұлының аты Алдияр, ең кіші ұлының аты Махамбет болыпты.

Бір күні Рашид бай үш ұлын шақырып алып: «Менің жасым болса келіп қалды, қартайған шағымда сендердің үйленіп, әйел алғандарыңды көрейін. Сендер үйленіңдер»,—депті. Бұған екі үлкен ұлы Спандияр мен Алдияр келіседі. Ал, ең кіші ұлы Махамбет келісім бермейді. «Мен әлі жаспын, әйел алмаймын»,—деп уәж айтады.

Оған әкесі көнбейді. Ақыры зорлап үйлендіретін болады. Әкесінің көнбейтініне көзі жеткен Махамбет «мейлі, сіздің айтқаныңыз болсын» дейді. Сонда әкесі: «қай байдың қызын аласың?»—дейді. Ал Махамбет әкесіне айтады: «Мен садақ тартамын, садақтың оғы кімнің үйінің есігінің алдында, иә болмаса, төбесінде жатса, сол үйдің ішінде қыз болса да, кемпір болса да, ең арғысы маймыл болса да аламын»,—деп, шарт қояды. Бұған әкесі келіседі. Махамбет аспанға қаратып садақты тартып қалады. Сонымен садақтың оғы аспанға зырқырап ұшып кетеді.....
Ертегілер
Толық

Қиял-ғажайып ертегі: Алтын құс пен сұр қасқыр

Бұрынғы заманда болған бір патша. Ол патшаның үш ұлы һәм бір жүдә үлкен бақшасы бар екен. Сондай бақша мақтауға келетін еді. Мұндай бақша ол заманда дүние жүзінде болмаған. Егер бұл бақшаға қайғылы ма, ауру ма кісі кірсе, қайғылы кісінің қайғысы кетіп, ауру кісі ауруынан саламат болып шығатын еді. Бұл бақшада дүние жүзіндегі неше түрлі жемістер бар еді. Патша бақшасындағы осы жеміс ағаштарының ішінен биік өскен бір алма ағашын жан-тәнімен жүдә жақсы көреді екен. Ол ағашта өскен бір алманың біреуі алтынға, біреуі күміске, яғни әртүрлі түске айналып тұрады екен. Бір заман бұл бақшаға иеленген бір алтын құс келген. Алтын құстың әрбір жүні алтын секілді жалт-жұлт етіп тұрған һәм көзі гауһар секілді ойнап тұрған. Бұл әр күні түнімен бұл патшаның бақшасына ұшып келіп қонады екен. Әлгі патшаның сүйікті алма ағашының әр түні бір алмасын шұқып, басқасын қиып түсіріп кетеді екен. Күндерде бір күн патша бақшасына шықса керек. Алма ағашынан алмасын қараса, алтын секілді жақсы алмасы жүдә аз қалған. Патша бұл істі көріп қапа болған, қайғыра бастаған. Бір күні патша өзінің үш ұлын шақырып айтқан......
Ертегілер
Толық

1 қыркүйек – білім күні (Сыңғырла алғашқы қоңырау!)

Тақырыбы: 1 қыркүйек – білім күні (Сыңғырла алғашқы қоңырау!)

1 - жүргізуші:. Аралап көрікті жерлерді,
Жаз бойы тынығып демалдық.
Білімге шақырып келді күз,
Мектепке көңілді оралдық.

Армысыздар, құрметті қонақтар мен ата - аналар! Ұлағатты ұстаздар!

1 - жүргізуші: Бармысыздар қымбатты жаңа оқу жылының күміс қоңырау үнін сағына, асыға жеткен оқушылар!
Айналайын, дарын бол,

2 - жүргізуші: Жақсы оқып, ер жетіп.
Оқу оқып, ғалым бол,
Жанған оттай жалын бол!
Әділ шешер әр істі
Ақылың асқан дана бол.........
Сценарийлер (ертеңгілік)
Толық

Жау, дұшпан, қас

Мың жаудан бір жансыз жаман.

Мұзға сүйенбе, жауға сыйынба.

Ағайын ала болғанда,
Ауыздағы ас кетер.
Аңдыған дұшпан көбейіп,
Жау қолында бас кетер.

Ат арқасына ер батса,
Аяңшыл келеді.
Ерге жаттың тізесі батса,
Ағайыншыл келеді.

Ағайын
бар болсаң, көре алмайды,
жоқ болсаң, бөліп бере алмайды.
жақсы болсаң, күндейді,
жаман болсаң, жүндейді.
Мақал-мәтелдер
Толық

Азамат, жігіт, ер

Өзімде болмаса, ағайында болсын,
Ағайында болмаса, алғанымда болсын.

Қарына тартпағанның қары сынсын.

Алыста жүрсе кісінескен,
Жақында жүрсе тебіскен.

Жақынды жат етсең,
Жатқа күлкі боларсың.

Қарыстан сүйем жақын.

У ішсең - руыңмен.

Пышақ қанша өткір болса да,
Өз сабын жона алмайды.

Жаттан жеген майлы астан,
Жақынның жұдырығы артық.

Адасқан қаздай, руы аздай.
Мақал-мәтелдер
Толық

Жұмағали Саин (Қазақ жыры)

(Сибирь қазақтарының өлеңі)

Жиналайық, жас қазақтар,
Бір араға топталып.
Қызыл гүлді қыз туралы
Жіберейік ән салып.
Шіркін, жастық, сен тұрақсыз,
Соқ қап желдей ағылған.
Шіркін, сұлу қара қас қыз
Жібек шәлі жамылған.
Келеді әне аппақ сұлу,
Тал шыбықтай бұралады,
Әшекейлі орамалдың
Шеті жерге шұбалады......
Өлеңдер
Толық

Жарылқасын ағаның батасы

Дастарқан батасы
Дастарқаның бай болсын,
Қазан, ошағың май болсын.
Төрт түлігің сай болсын,
Көңілің толып жай болсын.
Құнажындарың құлындап,
Құлындарыңтай болсын.
Ұлың қонып ұяға,
Қызың ұшып қияға,
Келінің бибі атанып,
Ұлың болсын би аға.
Бергеннен Алла танбасын,
Көбейе берсін мал басың,
Өсе берсін жан басың,
Арманың көкке самғасын.
Досыңнан көңілің қалмасын,
Жағаңнан дүшпан алмасын.
Жолың болып жортқанда,
Жолыңды Қызыр жалғасын.
Әумин!....
Баталар
Толық

Ғаяр қатын (Қазақ ауыз әдебиеті)

Ертегi ертедегi кәрi күйге,
Жiбiне сабақталып отыр ине.
Бетiңнiң бедерiне жұқпалы екен,
Опалап жаға берсең, шiркiн дүние!
Ертектiң ертегiсiн құрайын да,
Шықпаса елден құрақ сұрайын да.
Дастанбай деген кiсi бай боп өткен,
Туысы Түркiстанның кiрайында.
Дейдi екен қошаметпен әркiм «Дастан»,
Түркiстан қаласынан байлығы асқан.
Қайыры қарындасқа мол кiсi екен,
Әркiмге қарайласып қажет ашқан.
Байлықпен сегiз күмет үй салдырған,
Төбесi көк қаңылтыр, көз талдырған.
Алтыннан босағасын әшекейлеп,
Iшiне асыл тартып от жандырған.....
Өлеңдер
Толық

Түрік тайпалары және қазақ үйсіндері (Қазақ ауыз әдебиеті)

Жазуға түрік нәсілі алдым қолға,
Жәрдем ет, Жаратушы, өзің оңла.
Патшасы патшалардың бір өзіңсің
Сала гөр, қате кетсем, тура жолға.
Барша әлем қолыңызда жанды-жансыз,
Күнбатыс әм күншығыс, оң мен сол да.
Бір зат жоқ әміріңе бағынбайтын
Хан менен ханзадалар, алтын орда.
Жараттың жоқтан жасап барша әлемді,
Адамзат хайуан, малды баққан қолда.
Әр заттың өзіне лайық нәсіп бердің
Мақұлық әм жәндік, тірі жанға.
Шашылған несібесін теріп жеп жүр,
Бірі ойдан, сахарадан, бірі қырда.
Лайық бағзыларын жазалайсың,
Батырып құтылмастай қалың сорға.
Келмейтін сенің күшің ешбір зат жоқ,....
Өлеңдер
Толық

Әшірдің баласы Сыздық жайлы жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Биссимилла деп бастайын,
Әуелі сөздің басына.
Мұңымды айтып жылайын
Жан ашыған досыма.
Досыңа достық белгісі,
Жылайды бізге қосыла.
Келгенде жаңа Сыздығым
Он сегізге жасына.
Болғанжан мен Бақтылым
Алып кетті қасына.
Мезгілсіз ұшты ұядан,
Топтанып өңкей қаршыға.
Ақырзаман орнады,
Бұл күнде менің басыма.
Қоңырдың желі көл болды,
Көзден аққан жасыма.
Жан ашыған жұртымның
Бәрі келді қасыма.
«Өлгеннің өлмек артынан,....
Өлеңдер
Толық

Ықсанның бәйбішесі Бәтимәнің жоқтағаны (Қазақ ауыз әдебиеті)

Ұядан жалғыз сұңқарым,
Мыңнан озған тұлпарым,
Жатып бір қалды-ау қабірде-ай!
Бәйшешегім қуарып,
Тасыған дариям суалып,
Қалғаным ба, апырым-ай!
Қыршыным менің, бағланым,
Аузына күпір кірмеген.
Бозбалалық мінезге
Елігіп әсте ермеген.
Ақылы дана данышпан,
Кеудеге сыймай кернеген.
Жеткіншектер жеткенше,
Лажым бар ма Аллаға,
Ілгері өмір бермеген.
Қайран да мырза, жас манап,
Көңілімнің сәулеті.
Бабаңа қонған қызыр кеп,
Дулаттың дария суаты.....
Өлеңдер
Толық