Бөлім: «Әңгімелер»
Әңгіме, әдебиетте — оқиғаны қара сөзбен баяндайтын шағын көркем шығарма жанры.
Әңгіменің жанрлық ерекшеліктері оқиғаны баяндау тәсілі, композициялық, сюжеттік құрылысы, көркемдік жүйесі арқылы айқындалады. Әңгіменің көлемі шағын, кейіпкерлер саны аз, сюжет ұйытқысын құрайтын оқиғаның басталуы, шарықтау шегі мен шешімі болады. Онда адам, оның өмірі мен тағдыры, аса маңызды деген оқиға жинақы беріледі. Мұнда бір айтылған жайларға қайта оралуға, тәптіштеп баяндауға, ұзақ суреттеуге орын жоқ. Әңгіме жанры аз сурет арқылы көп жайды аңғарта білетін айрықша көркемдік шеберлікті талап етеді.
«ЖАҒЫМПАЗ» ГАЗЕТІНЕ ЖАЗЫЛДЫҚ...
Біздің қоғам «қызы-ық кино» сияқты... Қалай басылымдарға жазылу басталды, билік білегін түріп, әкімдер «әңгіме» айтып кетеді. Амалсыздан «базар..
© Мұхтар Шерім
«АҒАЙ, БАСЫМ ҚЫШЫП ТҰРҒАН ЖОҚ...»
Ісініп-кеуіп, көзімен «суық су сеуіп», шытынағанда, шықшыты шытыр-сытыр еткендей, мойыны жаңа кесілген бөренедей жуан, мұрыны өліп жатқан..
© Мұхтар Шерім
СIЗ ӘЛI ОТЫРСЫЗ БА?
Сауаты - су, бiлiмi - бу, кәсiпкерлiктiң арқасында, танысымның тамырын дөп басқан Мыжбан екеумiз әскерде бiрге болғалы құдай жапалақты да..
© Мұхтар Шерім
ИНТЕРНЕТТЕГІ "ИТТЕР!"
Ақын болғым келеді. Бірақ ақын емес, қатын болдым...Сәл дөрекілеу кеттім ғой деймін... Өзбектер "қатын" дей береді әйелдерін. Менің..
© Мұхтар Шерім
ҚАБІРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНАНБЫЗ!
Қалғып отырған хатшы қыз кенет есіктен ентелей кірген скелетті көргенде, шашының арасында шайтан жүргендей шыңғырып салды да, басы сылқ етіп талып..
© Мұхтар Шерім
КЕШІРІҢІЗ, ТАНЫМАЙ ҚАЛДЫМ...
Өзiммен-өзiм, көзiммен-көзiм, сөзiммен-сөзiм болып, көшеде күрсiнiп келе жатқанмын. Бiреу жын қуғандай, тап бiр әйелi төрт баланы “оптом”..
© Мұхтар Шерім
БЕТІНЕ РҰХСАТСЫЗ ТҮКІРГЕНІҢІЗ ҚАЛАЙ? (Саяси сатира)
Түтіп жегісі, жұтып, жалағысы келді. Бірақ жеуге де, жалауға да болмайды. Адамжегіш емес. Ол Қазақстанның Германиядағы елшісі... Алдында..
© Мұхтар Шерім
ШӘЙ ІШІП ОТЫР ЕДІМ…
Түн. Негр түн. Айнала қап-қараңғы. Биік ағашқа өрмелей шықтым да, қытай қорғанындай биік дуалға секіріп түстім, есекке отырғандай жайғасып..
© Мұхтар Шерім
НЕГЕ ТУА БЕРЕСІЗ?
Бетпақдалада жын жоқ, жыны несі, дым жоқ. Адамы несі, ел жоқ... Оны бәріңіз білесіздер. Түсімде осы бетпақдалаға әкім болыппын. Бетпақдала облысы..
© Мұхтар Шерім
МАҒАН МАРКЕСТI КЕРЕГI НЕ?
Мен әкiм болған күнi теледидар журналисi мен операторы жетiп келiптi. Менi әкiмдiкке осылар қойғандай.— Мыжбан Мәндiрбайұлы, әкiм болуыңызбен..
© Мұхтар Шерім
“БIЗ ТҮКIРУГЕ КЕЛДIК...“
Олар он сияқты. Ұзынды-қысқалы болып қазақ дәстүрi, қазақ салты дегенде, дәмелерi қозып кетедi.Бiр күнi Мыжбан бастаған “Көп түкiрсе— көл, түкiрмесе—..
© Мұхтар Шерім
БІЗДІ ТАҒДЫР ТАБЫСТЫРДЫ
Мен, туыстары көп, тату, көңілді отбасында туып өстім. Әлем маған жайдары, шуақты, мейірімді болып көрінетін. Біз ағайынды үшеу едік. Талғат ағам жас..
© Ермұханбет Қуандық
Жақсылық – өмірлік ұраным!..
Шынымды айтсам, осы күнге шейін өз өміріме жақсы не жа-ман деп, немесе «қорытындылау» туралы ойламаппын. «Әлі де өмірге беретін-алатынымыз..
© Ермұханбет Қуандық
Арман болған бақ құсым
Бүгінгі жұбайым Зурамен бір курста, бір топта оқыдық. Оны, ең алғаш, ҚазМУ-ға оқуға түсіп, студент атанып, ауылшаруашылық жұмысына барғанда..
© Ермұханбет Қуандық
Жаңсақ қадам
Сонымен, Украинада ССО-да болып келсем, «Есіктің қызы» мені күтіп жүр екен. «Менің аяғым ауыр, үйленейік...» деп. «Өй, сен не айтып тұрсың?!....
© Ермұханбет Қуандық
«ССО – 1986». Чернобыльда
Екінші курсты бітіріп, ССО-ға Чернобыльға баратын болдым. Патриоттық ұранға желігіп, көпшілік студенттер соған жазылып жатты. Бірақ жеме-жемге..
© Ермұханбет Қуандық
Студент болдым
Сонымен, 1984 жылы студент атанып, оқуға түстім. Ауылша-руашылық жұмысына барып келдік. Жиырма бес баланың ішінде үшеуіміз ғана әскерге болып..
© Ермұханбет Қуандық
Оқуға құлшыныс
1983 жылдың күзінде әскер қатарынан келген бойда, ауылда бір аптадай болып, бірден Қарағандыға оқуға құжат тапсыруға кет-тім. Онда қалың қар..
© Ермұханбет Қуандық
Біз де сарбаз болғанбыз
Ол кездегі әркімнің әскери өмірі жылдар бойы айта жүретін-дей, түрлі оқиғаларға толы болушы еді. Ұмытылмастай болып есімде қалған менің де әскери..
© Ермұханбет Қуандық
Мендік болмыс
Жас күнімде тентектеу болдым дедім ғой, сондай бір бұзықтық істерім үшін ата-анамды мектепке шақыртқанда, әкеме айтпай, өзі барған анам мұғаліміме:..
© Ермұханбет Қуандық
Бауырдың орны бөлек!..
Анамыз марқұм 12 құрсақ көтерген деп айттым ғой. Оның еке-уі ерте шетінеп кетіпті. Ең үлкеніміз – 1945 жылы туылған Түзукүл әпкеміз. Ол кісінің бірге..
© Ермұханбет Қуандық
Жанымның шуағы – асыл анам
Біздің кішкентайымыздан анамыздың денсаулығы болмағанын білемін. Еміс-еміс есімде қалған бір көріністерде, үйде жүрген біз-ге, өңшең кішкентайларға..
© Ермұханбет Қуандық
Асқар тауым – әкем
Бала кезден әкемізді «көке» деп, анамызды «жеңеше» деп өстік. Әулетіміз көпбалалы болған соң ба, әке-шешенің қадірін ертерек біле бастадық-ау.....
© Ермұханбет Қуандық
Ауылым, аталарым...
Ықылас Темір – кішкентай ғана Бөржар өзені бойына қоныс тепкен шағын ауыл. Ордабасы ауданының Бөржар ауылдық окру-гінің бір бөлімшесі. Бастауын..
© Ермұханбет Қуандық
Тәуекелмен ысылдық
Мен түрмеден босанып шыққан 1989–90 жылдары дүкендер-дің сөресі бос тұратын. Кім қайдан, не табады, сонымен күн көре-тін. Ол кез, нағыз «адамды..
© Ермұханбет Қуандық