Бөлім: «Әңгімелер»
Әңгіме, әдебиетте — оқиғаны қара сөзбен баяндайтын шағын көркем шығарма жанры.
Әңгіменің жанрлық ерекшеліктері оқиғаны баяндау тәсілі, композициялық, сюжеттік құрылысы, көркемдік жүйесі арқылы айқындалады. Әңгіменің көлемі шағын, кейіпкерлер саны аз, сюжет ұйытқысын құрайтын оқиғаның басталуы, шарықтау шегі мен шешімі болады. Онда адам, оның өмірі мен тағдыры, аса маңызды деген оқиға жинақы беріледі. Мұнда бір айтылған жайларға қайта оралуға, тәптіштеп баяндауға, ұзақ суреттеуге орын жоқ. Әңгіме жанры аз сурет арқылы көп жайды аңғарта білетін айрықша көркемдік шеберлікті талап етеді.
БАЛАНЫ БІЛІМГЕ ТӘРБИЕЛЕУ
Мектептегі баланың сабағын қадағалап тұру да тәрбиенің бір сатысы. Әйтпесе баланың үлгерімі нашарлап кетеді. Сабағын тексеріп, үлгерімін ескеріп..
© Шалқар Әбіш
ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ
Алты жылдай бұрын ғой. Таңертең әрең ояндым. Көзімді тырнап ашып, күндегідей ботқа пісіруге кірістім. Қыс, сыртта тас қараңғылық. Көзіме ұйқы..
© Бақтыгүл Ауданова
БІР БЕСІКТІҢ ХИКАЯСЫ
Тумысында қазақта бесікке салу бар да, бесік алу деген болмаған. Арыға бармай-ақ біздің бала кезіміздің өзінде «бесік алу», «бесік әкелу» деген..
© Бақтыгүл Ауданова
ҰРЫ БЕЗГЕК
Қазақтың ырымы қырын кетпегенТаңғы шайға нан сұрай кеткен Қатыш кемпірдің келіні Гүлсім кеше кешкісін жоғалтқан айран дорбасын көтеріп арсын-гүрсін..
© Бақтыгүл Ауданова
ТӘРБИЕ
«Үлкенге құрмет, кішіге ізет» деген әдемі әдеп пенәдеттерімізді өз қолымызбен жойып жатқандаймыз...Автобус соңғы аялдамаға жеткенде ымырт үйіріліп..
© Бақтыгүл Ауданова
ТӘРЕКЕ
Ұмытылған дәстүрлер«Мың өліп, мың тірілген» қазақтың дәстүрі де өзімен тағдырлас. Заманалар толқынында арпалыса жүріп тіршілік кешкен халықтың талай..
© Бақтыгүл Ауданова
* * *
Ерте бір заманда, бейтаныс бір елде шишадай нәзік, шыныдай мөлдір Махаббат сарайы болған екен. Ол сарайда бір-біріне шексіз ғашық қыз бен жігіт ғұмыр..
© Бақтыгүл Ауданова
СІЗ МЕНІ САҒЫНДЫҢЫЗ БА?...
(Новелла)Сіз мені сағындыңыз ба?... Ал, мен...Есіңізде ме?... Ол кезде де дәл осындай көктем еді. Ол кезде деймін-ау. Былтыр ғана емес пе еді?Аппақ..
© Бақтыгүл Ауданова
ЖЕЛТОҚСАННЫҢ ҚҰПИЯ ҚҰРБАНЫ
Күнұзақ тым-тырыс тұрған телефон безгегі тұтқандай шылырдап қоя берді. Тұтқаны көтергені сол арғы жақтан:– Айгүл сенбісің? – деген таныс дауыс..
© Бақтыгүл Ауданова
ЖЕЗ САМАУРЫН
Құлқынсәріден көні кеуіп оянған Инеш сәске түстен кейін де жата алмады. Түскі шайды ана жалғызына алаңдап, ішіп жарытпады. Енді міне, тамағы қурап..
© Салтанат Айдарбекова
ЖЕЗ САМАУРЫН
– Қойшы болды. Таң атпай адамның басын қатырып...– Қалай қойшы? Қоя алмаймын. Бұрынғыңа мақұл, жас дедік, ес кірер, ес кірсе қояр дедік. Ендігің не?–..
© Салтанат Айдарбекова
АҚ БОТА
Биыл көктемде боталаған аруана өз ботасынан өзі жеріді. Алдына келсе жынын шашып, артынан келсе ойқастай теуіп, садақ жебесіндей танауын көкке шанши..
© Салтанат Айдарбекова
ШЫРАҚ
Кешелі бері Гүләйімде ұйқы жоқ. Атар таңды көзімен атқызған оның тұла бойы зіл қара тастай ауырлап, тыныс алуы да жиілей тусті Анда-санда ғана ыңырси..
© Салтанат Айдарбекова
Ант
Мен, Қазақ елiнiң азаматы, өз еркiммен бауырларым құрған «Жас қазақ» ұйымына кiремiн. Халқымның болашағы, бостандығы үшiн күрескен Сырым батыр..
© Болатбек Төлепберген
«Жас қазақ» ұйымы ұлтының жігерін жаныды
Жетпісінші жылдары Алматы қаласында жастардың жасырын «Жас қазақ» ұйымы жұмысын мақсатты түрде жүргізе бастады. 1972 жылдан бастап Қазақ елі өз..
© Болатбек Төлепберген
Осы жұрт Махметті біле ме екен?
Жоғарыда айтып кеткендей жасырын саяси партиялармен қатар жекелеген жас азаматтар да астыртын іс-қимылға көшті. Сондай саяси лидерлердің бірі ..
© Болатбек Төлепберген
Алаш идеясының кеңестік кезеңдегі күресі
Жиырмасыншы ғасыр басында Ресейде билік басына келген кеңестік жүйе Алаш қозғалысын тарих сахынасынан ысырғанымен, діңгегі мықты бәйтерек - Алаш..
© Болатбек Төлепберген
Алаш партиясы – қазақтың тұңғыш ұлттық-демократиялық партиясы
1905 жылы құрылған «Қазақ конститутциялық-демократиялық партиясы» мен 1906 жылы құрылған «Халық еркіндігі» (кадеттер) партиясын қоспағанда «Алаш»..
© Болатбек Төлепберген
Алаш қозғалысы тарағанымен, Алаш идеясы тамыр алды
Алашшыл жастардың аңысын баққан кеңестік билік алаштық элитаны өзіне қарсы тұрған ықпалды әрі қауіпті күш ретінде бағалап, ақыры есеп айырысу қажет..
© Болатбек Төлепберген
Алашшыл жастар ағалар ісін жалғады
Қазақ жастарының тұңғыш ұйымы 1915 жылы құрылған «Бірлік» мәдени-ағарту ұйымы болып табылады. Бағыты қазақ ұлтын сақтап, халықтың ұлтжандылық..
© Болатбек Төлепберген
«Алаш» партиясының бағдарламасының жобасы
21 қазан 1917 ж. Мемлекет қалпы Русия демократический федеративный республика болу. (Демократия мағынасы мемлекеттi жұрт билеу. Федерациямағынасы..
© Болатбек Төлепберген
Ерте есейген ұрпақ
Жиырмасыншы ғасырдың басында қазақ зиялыларының ұлт қамын ойлап, жұдырықтай жұмылуына, һәм алаш идеясының жедеғабыл пісіп-жетіліп, жүзеге аса..
© Болатбек Төлепберген
МЕНІҢ ҚАНЫМ ҚЫШҚЫЛ...
Мырзалар! Құрметті сенаторлар, депутаттар!—деді парламент сенатының төрағасы Мақұлбек Мақұлбаев көз жасымен көзілдірігін суртіп жатып,--Ия, ия..
© Мұхтар Шерім
ШӘЙ ІШІҢІЗДЕР!
Шай ішкенде тұрған не бар? Қызық-ей, осы адамдар... Бір үйде, бір подьезде тұрып жатып, бір-бірін шайға шақырмайды. Шайы несі, бір-бірін танымайды..
© Мұхтар Шерім
БЫЛШЫЛДАТЫП СҮЙЕ БЕРЕДІ...
Айтпақшы, сіздер тойларға барып жүрсіздер ғой? Сондағы сүйістерді көрсеңіздер! Былш-былш... Ай көрмеген, жыл көріспеген ағайындар, жеңгелер мен..
© Мұхтар Шерім