Аспан әлемінің құпиялары. Қазақ тілі, 5 сынып, дидактикалық материал. 2 сабақ

 «Жұптағы әңгіме» ЖЖ

 Берілген екі тапсырманың бірін таңдап, жұпта орындаңыздар.

• «Аспан әлеміне саяхат» тақырыбында берілген тірек сөздерді қатыстырып, диалог(фантастикалық) құраңыздар (2 минуттық).
• «Аспан әлеміне саяхат» тақырыбында берілген тірек сөздерді қатыстырып, мәтін құраңыздар (2 минуттық).

Тірек сөздер: ғарыш әлемі, өзге ғаламшарлық, ерекше ғаламшар, қызықты оқиға, таңғажайып көрініс, аспан денелер

 «Жұптағы әңгіме» ЖЖ

 Берілген екі тапсырманың бірін таңдап, жұпта орындаңыздар.

• «Аспан әлеміне саяхат» тақырыбында берілген тірек сөздерді қатыстырып, диалог(фантастикалық) құраңыздар (2 минуттық).
• «Аспан әлеміне саяхат» тақырыбында берілген тірек сөздерді қатыстырып, мәтін құраңыздар (2 минуттық).

Тірек сөздер: ғарыш әлемі, өзге ғаламшарлық, ерекше ғаламшар, қызықты оқиға, таңғажайып көрініс, аспан денелер

 «Жұптағы әңгіме» ЖЖ

 Берілген екі тапсырманың бірін таңдап, жұпта орындаңыздар.

• «Аспан әлеміне саяхат» тақырыбында берілген тірек сөздерді қатыстырып, диалог(фантастикалық) құраңыздар (2 минуттық).
• «Аспан әлеміне саяхат» тақырыбында берілген тірек сөздерді қатыстырып, мәтін құраңыздар (2 минуттық).

Тірек сөздер: ғарыш әлемі, өзге ғаламшарлық, ерекше ғаламшар, қызықты оқиға, таңғажайып көрініс, аспан денелер

 «Жұптағы әңгіме» ЖЖ

 Берілген екі тапсырманың бірін таңдап, жұпта орындаңыздар.

• «Аспан әлеміне саяхат» тақырыбында берілген тірек сөздерді қатыстырып, диалог(фантастикалық) құраңыздар (2 минуттық).
• «Аспан әлеміне саяхат» тақырыбында берілген тірек сөздерді қатыстырып, мәтін құраңыздар (2 минуттық).

Тірек сөздер: ғарыш әлемі, өзге ғаламшарлық, ерекше ғаламшар, қызықты оқиға, таңғажайып көрініс, аспан денелер

Мәтіндер:

 А мәтіні

 Қазақ халқында аспан денелерінің (жұлдыздар, планеталар, т.б.) кейбір ерекше қасиеттері мен таңғажайып көріністерін бейнелейтін аспан аңыздары, астрономиялық аңыздар көп. Қазақ аңыздарына тән ерекше құнды қасиет – шынайы аспан көріністерін поэзиялық түрде бейнелеу. Көктегі самсаған шырақтардың ішінен батырларды, мергендерді, қарақшыларды, сұлу бикештерді, сәйгүлік аттарды тауып, қиялмен қиыстырып сюжет ойлап, оларды аңыздарға арқау еткен.

 Шолпан аңызда емші қыз болып айтылады. Әрі мейлінше сұлу. Ол бар ғұмырын ауру-сырқауларды емдеп, жазуға арнамақшы болады. Бірақ оның бұл ойы жүзеге аспай қалады: өзі сұлу, өзі ақылды емші қызға жігіттер бірінен соң бірі сөз айтып, ақыры оның соңы үлкен дау-жанжалға айналады. Ел арасында іріткі туа бастайды. Мұның бәрі өзінің сұлулығы мен ақылдылығына байланысты болғанын сезген қыз елден алысқа кетіп, халыққа нұрын биіктен шашқысы келеді. Сөйтіп, таң қылаң бере ол аспанға ұшып шығып, таң жұлдызына айналады. Халық оны Шолпан жұлдызы деп атап кетеді.

 Құйрықты жұлдыз аңызда белгілі бір мерзімде Күнге жақындап, жеріміздегі күллі тіршілікті бақылап, адамзаттың тілеуін тілеуші, алланың көмекшісі, ақ сақалы тұла бойына шұбатылған қарт болып айтылады. Көктен кенеттен көзге шалынатын Ақпа жұлдыздарды көргенде «Өз жұлдызым жоғары болсын» деп бата жаса дейтін наным оны киелі деп санайтын ырымнан туған.

Ә мәтіні

Ғарыштан ұшып келген өзге ғаламшарлық Томпақ бір үйдің ауласына келіп тоқтады. Ауладағы балалар жүгіріп келіп, жан – жағынан қоршап алды.

• Уау, мынау өзге ғаламшарлық па?
• Мәә, құлақтарын қараңдар, қандай қызық?
• Мәссаған, көздерін қараңдар, жанып тұр!
• Әттең, телефоным болғанда ғой, суретке түсіп алушы едім... Сенде бар ма, Бауыржан?
• Меніңше, ол бізді түсінбей тұр.
• Кәне, былай тұрыңдаршы...
• Алақай, өзге ғаламшарлықпен дос болатын болдық...
• Ой, қызық болды ғой, балалар, енді не істейміз ?

Балалар осылай шуласып жатқанда, Томпақ ештеңе түсінбей жан – жағына қарап, тұра берді.

А мәтіні

Ә мәтіні

Жазба / Ауызекі

Жазба /ауызекі

Дәлелдер:

1.

2.

3.

Дәлелдер:

1.

2.

3.